Przepisy sanitarno epidemiologiczne w hotelu i obiekcie SPA

Przepisy sanitarno – epidemiologiczne w hotelu i obiekcie SPA Author: Krzysztof Maliński, www. dbamyobhp. pl

WYMAGANIA OGÓLNE

• Pracodawca jest odpowiedzialny za zgodną z BHP budowę i utrzymanie obiektów budowlanych w tym hotelowych. • Za zgodność projektu obiektu z przepisami BHP odpowiada rzeczoznawca BHP • Uprawnienia rzeczoznawcy BHP mogą być przyznane w obszarach: budownictwa przemysłowego, ogólnego bez obiektów ochrony zdrowia (m. in. Hotele), rolnospożywczego i specjalistycznego. • Rzeczoznawca określa zgodność projektu budowy lub przebudowy z przepisami BHP.

• Rzeczoznawca BHP musi przejść egzamin przed komisją powołaną przez Generalnego Inspektora Pracy. 5 letnie doświadczenie w budowaniu, projektowaniu itp. • Odbiór budynku dokonywany jest przez Sanepid, PIP, Straż Pożarną

Co to jest hotel? • USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych, • Art. 35: hotele – obiekty posiadające co najmniej 10 pokoi, w tym większość miejsc w pokojach jedno- i dwuosobowych, świadczące szeroki zakres usług związanych z pobytem klientów; • Art. 37: ustala się dla: hoteli, moteli i pensjonatów – pięć kategorii oznaczonych gwiazdkami;

Co to jest hotel? • Art. 38. 1. Zaszeregowania obiektów hotelarskich do poszczególnych rodzajów dokonuje, kategorię nadaje oraz prowadzi ich ewidencję marszałek województwa właściwy ze względu na miejsce położenia obiektu hotelarskiego, • Art. 38. 4 a. Marszałek województwa powołuje zespół oceniający obiekty hotelarskie w zakresie spełniania wymagań, o których mowa w art. 35 ust. 1.

Co to jest hotel? • W skład zespołu powołuje się przedstawicieli marszałka województwa, ponadto mogą być powołane: 1) osoby posiadające kwalifikacje zawodowe i praktykę w świadczeniu usług hotelarskich lub turystycznych, wskazane przez jednostki samorządu gospodarczego i stowarzyszenia działające w zakresie turystyki i hotelarstwa; 2) osoby będące przedstawicielami Państwowej Straży Pożarnej, Państwowej Inspekcji Sanitarnej, administracji architektonicznobudowlanej i nadzoru budowlanego.

Co to jest hotel? • Art. 39. 1. Przed rozpoczęciem świadczenia usług hotelarskich w obiekcie hotelarskim, o którym mowa w art. 35 ust. 1, przedsiębiorca jest obowiązany uzyskać zaszeregowanie tego obiektu do odpowiedniego rodzaju i kategorii. • Art. 39. 2. W razie rozpoczęcia świadczenia usług w obiekcie hotelarskim, który posiada zaszeregowanie, o którym mowa w ust. 1, przedsiębiorca jest obowiązany wystąpić do właściwego marszałka województwa o potwierdzenie lub zmianę dotychczasowego zaszeregowania.

Co to jest hotel? • Art. 39. 4. Przedsiębiorcy świadczący usługi hotelarskie w obiektach, o których mowa w art. 35, mają obowiązek informowania właściwego organu o okolicznościach powodujących zmianę rodzaju lub kategorii obiektu hotelarskiego oraz o zakończeniu świadczenia usług hotelarskich. • Art. 45. Minister właściwy do spraw turystyki, w drodze rozporządzenia, określa wymagania dla poszczególnych rodzajów i kategorii obiektów hotelarskich co do wyposażenia oraz zakresu świadczonych usług, w tym usług gastronomicznych, oraz warunki dopuszczenia odstępstw od tych wymagań.

BHP w hotelu • Spełnianie w obiektach hotelarskich wymagań określonych w art. 35 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych dokumentuje się w zakresie wymagań: 1) budowlanych: decyzją o pozwoleniu na budowę oraz dla wszystkich obiektów — książka obiektu z wpisami potwierdzającymi przeprowadzenie okresowych kontroli 2) przeciwpożarowych — opinią właściwej komendy Państwowej Straży Pożarnej, 3) sanitarnych — opinią państwowego powiatowego inspektora sanitarnego.

Kontrola hotelu • Kwestię kontroli obiektów hotelowych określa rozporządzenie z dnia 19 sierpnia 2004 r. w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie

Kontrola hotelu • Organy uprawnione do kontroli obiektów w zakresie spełniania wymagań co do wyposażenia i świadczonych usług dokonują kontroli w każdym czasie: 1) z urzędu — jeżeli jest to uzasadnione informacjami o zmianie warunków działania lub naruszenia wymagań; 2) na wniosek przedsiębiorcy, stowarzyszenia działającego w zakresie turystyki i hotelarstwa lub stowarzyszenia reprezentującego interesy konsumentów.

Kontrola hotelu • Wojewoda dokonuje z urzędu okresowych kontroli obiektów hotelarskich w zakresie spełniania wymagań co do wyposażenia i świadczonych usług nie rzadziej niż co trzy lata. • Organ prowadzący ewidencję dokonuje z urzędu wykreślenia obiektu z ewidencji, jeżeli obiekt przestał spełniać wymagania sanitarne lub przeciwpożarowe lub inne, określone odrębnymi przepisami;

Maszyny w hotelu • Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008 w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn definiuje pojęcie maszyny jako: • zespół wyposażony lub który można wyposażyć w mechanizm napędowy inny niż bezpośrednio wykorzystujący siłę mięśni ludzkich lub zwierzęcych, składający się ze sprzężonych części lub elementów, z których przynajmniej jedna jest ruchoma, podłączonych w całości mającą konkretne zastosowanie

Maszyny w hotelu • Należy zwrócić szczególną uwagę na to, aby: 1) maszyna nie mogła uruchomić się nieoczekiwanie; 2) parametry maszyny nie mogły zmieniać się w sposób niekontrolowany, jeżeli taka zmiana może prowadzić do sytuacji niebezpiecznych; 3) po wydaniu polecenia zatrzymania, maszyna się zatrzymała; 4) żadna ruchoma część maszyny ani element zamocowany w maszynie mogły odpaść lub zostać wyrzucone;

Maszyny w hotelu • Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 w sprawie minimalnych wymagań dotyczących BHP w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy pracodawca powinien zapewnić pracownikom dostęp do informacji, w tym pisemnych instrukcji dotyczących użytkowania maszyn

Maszyny mające kontakt z żywnością Zasadnicze wymagania w zakresie BHP dotyczące maszyn do kontaktu z artykułami spożywczymi: • Część maszyny stykająca się z produktem musi być łatwa do czyszczenia, dezynfekcji, o gładkich powierzchniach, bez szczelin, wgłębień, krawędzi w połączeniach • Ciecze, gazy, aerozole do dezynfekcji , czyszczenia maszyn muszą być łatwe do całkowitego czyszczenia

Maszyny mające kontakt z żywnością Zasadnicze wymagania w zakresie BHP dotyczące maszyn do kontaktu z artykułami spożywczymi: • Budowa maszyny musi zapobiegać przeciekaniu • Żadne substancje nie mogą wchodzić w kontakt z artykułami spożywczymi, farmaceutycznymi, kosmetycznymi • Czyszczenie, dezynfekcja i płukanie muszą być opisane w instrukcji

Windy w hotelu Najczęściej występującymi w hotelarstwie maszynami są windy. Winda jest urządzeniem transportu Bliskiego (UTB) • Badanie jednostki dozoru technicznego poprzedza wydanie decyzji o dopuszczeniu do eksploatacji (dokumentacja, stan techniczny i oznakowanie, zgodność z dokumentacją) • Badanie odbiorcze: gdy urządzenie montowane jest lub wprowadzane do obrotu po raz pierwszy

Windy w hotelu • UTB powinny być eksploatowane zgodnie z instrukcją • Każde urządzenie UTB powinno mieć dzienniki konserwacji • Sprawdzenie rezystancji uziemień roboczych oraz skuteczność ochrony pożarowej: 1 raz w roku, jeżeli są warunki dużej wilgotności, gorąca.

Bieżące utrzymanie hotelu • Art. 61. Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane doprecyzowuje, że Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany zapewnić, dochowując należytej staranności, bezpieczne użytkowanie obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych odziaływujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury,

Bieżące utrzymanie hotelu • takich jak: wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, pożary lub powodzie, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska.

Kontrole hoteli • Obiekty budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę kontroli: 1) okresowej, co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego: a) elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu, b) instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska,

Kontrole hoteli c) instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych); 2) okresowej, co najmniej raz na 5 lat, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia; kontrolą tą powinno być objęte również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej: sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów; (art. 61 pkt 2)

Kontrole hoteli 3) okresowej w zakresie, o którym mowa w pkt 1, co najmniej dwa razy w roku, w terminach do 31 maja oraz do 30 listopada, w przypadku budynków o powierzchni zabudowy przekraczającej 2000 m 2 oraz innych obiektów budowlanych o powierzchni dachu przekraczającej 1000 m 2; osoba dokonująca kontroli jest obowiązana bezzwłocznie pisemnie zawiadomić organ nadzoru budowlanego o przeprowadzonej kontroli; 4) bezpiecznego użytkowania obiektu każdorazowo w przypadku wystąpienia okoliczności, o których mowa w art. 61 pkt 2;

Ogólne wymogi dotyczące pomieszczeń higieniczno-sanitarnych • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie

Ogólne wymogi dotyczące pomieszczeń higieniczno-sanitarnych • Pomieszczenia: szatnie, ustępy, umywalnie, palarnie, jadalnie, pralnie, suszarnie • Dbanie o bhp, jednakowa temperatura, bezpieczne do nich dotarcie • Minimalna wysokość 2, 5 m (łaźnie min. 3 m), materiały gładkie, nienasiąkalne i odporne na działanie wilgoci. Na podłodze w umywalniach podkładki izolujące.

Ogólne wymogi dotyczące pomieszczeń higieniczno-sanitarnych • Jeżeli firma zatrudnia więcej niż 10 pracowników, to wymagane są osobne toalety dla kobiet i mężczyzn • Odzież przechowywana w osobnych szafkach (poza pracownikami biurowymi)

Ogólne wymogi dotyczące szatni • W oddzielnych lub wydzielonych pomieszczeniach, suche, ze światłem dziennym. • Jeżeli szatnia jest w piwnicy, to musi posiadać wentylację mechaniczną: 4 razy w ciągu godziny wymiana powietrza. • 50% miejsc w szatni musi być siedzących • Szerokość przejścia min. 1, 5 m, między szafkami i ścianą 1, 1 m

Ogólne wymogi dotyczące szatni Szatnie – rodzaje • Szatnie odzieży własnej pracowników • W szafkach ubraniowych rozdział odzieży własnej i roboczej • Szatnie odzieży roboczej i ochronnej • Szatnie podstawowe • Szatnie przepustowe • Odrębne szatnie przepustowe dla osób mających kontakt z substancjami trującymi lub zakaźnymi

Umywalnie i pomieszczenia z natryskami • Umywalki emaliowane lub z materiału odpornego na korozję • Przejście między umywalką a ścianą przeciwległą min. 1, 3 m • Przejście między umywalkami min. 2 m • Dla pracowników narażonych na brud: 1 umywalka na 5 pracowników, 1 natrysk na 8 pracowników

Umywalnie i pomieszczenia z natryskami • Dla pracowników biurowych: 1 umywalka na 25 kobiet lub 30 mężczyzn • Drzwi do pomieszczeń higieniczno-sanitarnych: szerokość min. 0, 8 m, wysokość 2 m, u dołu otwór na dopływ powietrza min. 0, 02 m 2. • W budynkach użyteczności publicznej szerokość drzwi min. 0, 9 m • Kabina z natryskiem zamknięta: szerokość min. 0, 9 m, powierzchnia min. 1, 5 m 2

Umywalnie i pomieszczenia z natryskami • Kabina z natryskiem niezamknięta: szerokość min. 0, 9 m, powierzchnia min. 0, 9 m 2 • Kabina z natryskiem dla niepełnosprawnych: szerokość min. 1, 5 m, powierzchnia min. 2, 5 m 2 • Przejścia między 2 rzędami kabin min. 1, 3 m, a kabiną i ścianą 0, 9 m

Umywalnie i pomieszczenia z natryskami • Woda w natryskach musi spływać na ramiona a nie na głowę • Temperatura wody ciepłej: 35 -400 C – w przypadku centralnej regulacji lub zbiorowego mieszania wody, lub 50 -600 C – w przypadku indywidualnego mieszania wody

Ustępy • Położone nie dalej niż 75 m od stanowiska pracy (50 m w przypadku niepełnosprawnych), na otwartej przestrzeni nie więcej niż 125 m. • Ustępy na każdym piętrze, gdzie pracuje min. 10 osób. • Drzwi do ustępu muszą się otwierać samoczynnie. • Wymiana powietrza min. 50 m 3 na 1 miskę ustępową i 25 m 3 na 1 pisuar

Ustępy • Odległość między ustępami: min. 1, 3 m, a między ustępem a usytuowanym naprzeciwko pisuarem min. 2 m. • 1 ustęp i 1 pisuar na 30 mężczyzn zatrudnionych na 1 zmianie • 1 ustęp na 25 kobiet • W ustępach ogólnodostępnych muszą być przedsionki oddzielone ściankami pełnymi, o wysokości do sufitu. Osobne ustępy damskie i męskie.

Ustępy • Szerokość drzwi do ustępu : min. 0, 9 m, • Drzwi do kabin ustępowych otwierane na zewnątrz, o szerokości min. 0, 8 m • 1 umywalka na 3 miski ustępowe lub 3 pisuary • Musi być zapewniona wentylacja: mechaniczna lub grawitacyjna

Jadalnie • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz • Rozporządzenie (WE) Nr 852 -2004 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych Załącznik nr 2

Jadalnie • Obowiązkowe, gdy na jednej zmianie pracuje min. 20 osób (nie dotyczy pracowników biurowych) • Zakaz palenia czytelnie oznakowany • Miejsce siedzące na każdego pracownika • 1 umywalka na min. 20 miejsc siedzących, przy umywalce ręczniki jednorazowe lub suszarka do rąk • 1 zlewozmywak na 20 miejsc w jadalni • Jadalnie mogą być wykorzystane jako pomieszczenia do wypoczynku

Pralnie • Obowiązkowe, gdy odzież jest mocno ubrudzona, lub może stać się powodem skażenia innej odzieży. Wówczas w pomieszczeniu musi znajdować się urządzenie do neutralizacji substancji i preparatów niebezpiecznych • W hotelach pralnie są często niezbędne, aby sprostać zapotrzebowaniu na czystą bieliznę (pościel, ręczniki) • Osobne pomieszczenia na czystą oraz brudną bieliznę

Pralnie • Magazyn pościeli czystej zlokalizowany blisko pralni, pościel składowana w higienicznych warunkach na regałach • Ciąg pralniczy od strony brudnej do strony czystej • Zapewnienie pracownikom w pomieszczeniach do dozowania produktów do prania środków ochrony indywidualnej • Wszystkie produkty do prania muszą posiadać karty charakterystyk, w których są opisane ich właściwości i przeznaczenie

• Warunki zabezpieczenia budynków przed pożarem i wybuchem • Konstrukcja budynku musi zapobiegać rozprzestrzenianiu się ognia w budynku i na inne budynki oraz umożliwić ewakuację ludzi i bezpieczeństwo ekipy ratowniczej • Budynki z uwagi na przeznaczenie i sposób użytkowania dzieli się na: ZL – mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej:

• Warunki zabezpieczenia budynków przed pożarem i wybuchem ZL I – z pomieszczeniami na min. 50 osób ZL II – dla osób z ograniczoną zdolnością poruszania się (szpitale, żłobki, przedszkola) ZL III – budynki użyteczności publicznej ZL IV – budynki mieszkalne ZL V – budynki zamieszkania zbiorowego (HOTELE) PM – produkcyjne i magazynowe IN – inwentarskie - hodowla inwentarza

Odporność pożarowa budynków • Odporność pożarową ustala się dla budynków wielokondygnacyjnych z grupy ZL (hotel ZL V) i PM • A – najwyższa odporność pożarowa, a E najniższa odporność pożarowa • Gęstość obciążenia ogniowego strefy pożarowej z budynku: Q=MJ/m 2 ->energia cieplna przy spalaniu materiałów cieplnych

Wymagania dotyczące dróg i wyjść ewakuacyjnych • Drogi ewakuacyjne zamykane drzwiami • Drzwi otwierana na zewnątrz (nie dotyczy budynków wpisanych na listę zabytków) • Zakaz blokowania drzwi rozsuwanych, w razie pożaru muszą być otwierane samoczynnie • Z pomieszczeń zagrożonych wybuchem do przejść ewakuacyjnych przechodzi się przez przedsionki przeciwpożarowe (1, 4 m x 1, 4 m)

Wymagania dotyczące dróg i wyjść ewakuacyjnych • Wysokość dróg ewakuacyjnych min. 2, 2 m • Drabiny ewakuacyjne nie mogą być montowane naprzeciwko świetlików lub okien • Drabiny ewakuacyjne można stosować przy ewakuacji maksymalnie 50 osób z wyższej kondygnacji na dach kondygnacji położony poniżej

Długość przejścia ewakuacyjnego • 40 metrów: w strefach pożarowych ZL (budynki mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej) • 75 metrów: w strefie pożarowej PM (budynki produkcyjne i magazynowe) o gęstości obciążenia ogniowego większej niż 500 MJ/m 2 w budynku z min. 2 kondygnacjami mniej niż 40 m: w strefach pożarowych PM

Szerokość przejścia ewakuacyjnego • Proporcjonalnie do liczby ewakuowanych: 0, 6 m na 100 osób, nie mniej niż 0, 9 m • Dla 3 osób - nie mniejsza niż 0, 8 m

Drzwi ewakuacyjne • Proporcjonalnie do liczby ewakuowanych: szerokość w świetle 0, 6 m na 100 osób, nie mniej niż 0, 9 m. Drzwi dla 3 osób – szerokość w świetle nie mniejsza niż 0, 8 m • Drzwi ewakuacyjne powinny być otwierane na zewnątrz pomieszczeń zagrożonych wybuchem i/lub przeznaczonych do jednoczesnego przebywania więcej niż 50 osób, lub 6 osób z ograniczoną zdolnością poruszania się

Drzwi ewakuacyjne • W budynkach użyteczności publicznej szerokość drzwi ewakuacyjnych min. 1, 2 m (0, 6 m na 100 osób na najbardziej zatłoczonym piętrze • W Zakładach Opieki Zdrowotnej (ZOZ) szerokość drzwi ewakuacyjnych min 1, 4 m • Drzwi wieloskrzydłowe muszą mieć 1 część – skrzydło nieblokowane o szerokości min. 0, 9 m

Dojście ewakuacyjne • Jest to droga od wyjścia z pomieszczenia wzdłuż osi drogi ewakuacyjnej do krawędzi najbliższego stopnia schodów, a na parterze – do drzwi ewakuacyjnych prowadzących na zewnątrz • Długość dojścia ewakuacyjnego można powiększyć o 50%, jeżeli droga ewakuacyjna ma urządzenia gaśnicze lub urządzenia oddymiające lub o 100%, jeżeli ma i urządzenia gaśnicze i urządzenia oddymiające

Wymagania przeciwpożarowe dla elementów wykończenia wnętrz i wyposażenia stałego • Nie wolno stosować materiałów, których produkty rozkładu są toksyczne lub dymiące

Wymagania przeciwpożarowe cd. • W pomieszczeniach na więcej niż 50 osób, w produkcyjnych, w magazynach, w pomieszczeniach stref pożarowych ZL II nie wolno stosować materiałów łatwopalnych • Okładziny sufitów oraz podwieszane sufity mogą być montowane tylko w mieszkaniach. • Nie mogą być wykonane z materiałów kapiących, palnych, odpadających

Sprzęt gaśniczy w hotelach • Zgodnie z Polskimi Normami są następujące grupy pożarów A – materiałów stałych, żarzących się B – cieczy, materiałów topiących się C – gazów D – metali E – tłuszczów i olejów w urządzeniach technicznych

Sprzęt gaśniczy w hotelach 1 jednostka środka gaśniczego (2 kg lub 3 dm 2) powinna przypadać na każde: • 100 m 2 powierzchni strefy pożarowej w budynku kat. ZL I, ZL III, ZL V, PM o gęstości obciążenia ogniowego większej niż 500 MJ/m 2, zawierającego pomieszczenia zagrożone wybuchem • 300 m 2 powierzchni nie wymienionej powyżej, z wyjątkiem ZL IV

Sprzęt gaśniczy w hotelach • Gaśnice rozmieszczone w miejscach łatwo dostępnych i widocznych: przy wejściach do budynków, na klatkach schodowych, na korytarzach, przy wyjściach z pomieszczeń na zewnątrz oraz nienarażonych na uszkodzenia mechaniczne oraz działania źródeł ciepła • W tych samych miejscach na każdej kondygnacji budynku • Odległość od gaśnic do miejsca, gdzie przebywa człowiek nie powinna być większa niż 30 m

Sprzęt gaśniczy w hotelach • Przeglądy i konserwacje sprzętu przeciwpożarowego – Nie rzadziej niż 1 raz w roku przeglądy techniczne – zgodnie z zasadami ogólnymi

Instrukcja bezpieczeństwa pożar. w hotelach Opracowuje ją właściciel, zarządca lub użytkownik obiektu lub jego części, stanowiących odrębne strefy pożarowe. Opisuje ona: • Warunki ochrony przeciwpożarowej • Sposób przeglądu i konserwacji gaśnic i urządzeń przeciwpożarowych • Postępowanie na wypadek pożaru (ewakuacja) • Sposób wykonywania prac niebezpiecznych pod względem pożarowym

Instrukcja bezpieczeństwa pożar. w hotelach • Może wchodzić w skład instrukcji technologicznoruchowej ( w magazynach, przy produkcji) • Musi być aktualizowana raz na 2 lata lub gdy zmieniają się warunki przeciwpożarowe

Instrukcja bezpieczeństwa pożar. w hotelach IBP nie jest wymagana, gdy: • Budynek ma kubaturę brutto < niż 1000 m 2 • Budynek inwentarski ma kubaturę brutto < niż 1500 m 2 • Powierzchnia strefy pożarowej obiektu innego niż budynek <1000 m 2 • Nie ma stref zagrożonych wybuchem • IBP musie być znana i przestrzegana przez pracownika

Ochrona odgromowa w hotelach • Brak ochrony odgromowej może prowadzić do pożaru, szkody mechanicznej, porażenia, paniki, • Ochrona obostrzona: obiekty zagrożone wybuchem materiałów wybuchowych, mieszanin gazów, par pyłów palnych. Badania okresowe: co roku do 30. 04. Przegląd co 5 lat, jeżeli warunki rezystencji (oporu elektrycznego) uziemienia są pozytywne • Ochrony odgromowej nie wymagają budynki o wysokości do 25 m w zwartej zabudowie

Ochrona odgromowa w hotelach Ochrona odgromowa dotyczy: • Obiektów zwykłych: Do 60 m wysokości (domy mieszkalne, szkoły, szpitale, tetry itp. ) • Obiektów specjalnych: O zwiększonym zagrożeniu: telekomunikacyjne, energetyczne, przemysłowe • Groźnych dla otoczenia: rafinerie, stacje paliw, zakłady zbrojeniowe, producenci fajerwerk itp. • Groźnych dla środowiska: np. zakłady chemiczne

Oświetlenie w pomieszczeniach pracy • Jeżeli w pomieszczeniu stałej pracy jest tylko oświetlenie sztuczne, to należy uzyskać zgodę wojewódzkiego inspektora sanitarnego, wydaną po konsultacjach z okręgowym inspektorem pracy. Generalnie musi być zapewnione oświetlenie naturalne

Oświetlenie w pomieszczeniach pracy • Oświetlenie dzienne: górne (najkorzystniejsze dla zdrowia), boczne (stosunek powierzchni okna do podłoża to minimum 1: 8. Okna i szyby nie mogą być trudne do mycia, mają chronić przed nadmiernym oświetleniem, nie mogą być mokre od skroplonej wody), mieszane

Oświetlenie w pomieszczeniach pracy • Oświetlenie elektryczne Jest ono uzupełnieniem światła dziennego • Oświetlenie awaryjne Budynek należy oświetlać z 2 niezależnych źródeł energii • Oświetlenie awaryjna musi włączać się niezależnie

Oświetlenie w pomieszczeniach pracy Oświetlenie awaryjne należy stosować w: • pomieszczeniach o powierzchni min. 2000 m 2 oraz, gdzie poruszanie się przy niedostatecznym oświetleniu może spowodować pożar, wybuch, • salach sportowych i widowiskowych oraz audytoriach na więcej niż 300 osób (hotel) • pomieszczeniach handlowych o powierzchni większej niż 2000 m 2 • salach operacyjnych o powierzchni większej niż 300 m 2

Oświetlenie w pomieszczeniach pracy • skarbcach i pasażerskich dworcach o powierzchni większej niż 1000 m 2 • garażach podziemnych o powierzchni większej niż 1000 m 2 • blokach mieszkalnych, zamieszkałych przez więcej niż 200 osób • Stosunek natężeń oświetlenia sztucznego pomiędzy 2 pomieszczeniami nie może być większy niż 5: 1. Należy w ten sposób unikać zjawiska olśnienia

Wentylacja w pomieszczeniach pracy • Wentylacja mechaniczna: w pomieszczeniach bez otwieranych okien. Jeżeli powietrze jest zanieczyszczone, to w okresie przerwy działania wentylacji musi być wymienione 50% czystego powietrza • Wentylacja mechaniczna: urządzenie mechaniczne lub strumieniowe wykorzystują różnice ciśnień w rozprowadzanym powietrzu. • Czerpnie powietrza muszą być usytuowane w miejscu z czystym powietrzem.

Wentylacja w pomieszczeniach pracy Systemy wentylacji mechanicznej: • Wentylacja wywiena: zużyte powietrze jest wywiewane, a podciśnienie z zewnątrz nawiewa nowe powietrze (szatnie, pomieszczenia drugorzędne, budynki mieszkalne) • Wentylacja nawiewno-wywiewna: w odróżnieniu od systemu wywiewnego, wentylatory nie tylko usuwają powietrze z budynku, ale również w jego miejsce dostarczają świeże powietrze zewnętrzne. Stanowiska pracownicze powinny być usytuowane w strefie nawiewnej

Wentylacja w pomieszczeniach pracy • Wentylacja naturalna: od sił naporu termicznego i/lub sił naporu wiatru • Wentylacja grawitacyjna: od gęstości powietrza na zewnątrz i wewnątrz budynku, z kanałami pionowymi wywiewnymi • Intensywność wentylacji: krotność objętości wymiany powietrza/objętości pomieszczenia • Infiltracja: niekontrolowane przez użytkowników zjawisko przenikania powietrza przez pory materiałów budowlanych, szczeliny

Wentylacja w pomieszczeniach pracy • Eksfiltracja: niekontrolowane przez użytkowników zjawisko wypływu powietrza • Przewietrzenie: np. przez otwieranie okien • Klimatyzacja: utrzymywanie klimatu: ciśnienia, temperatury, wilgotności oraz składu chemicznego powietrza w zamkniętych pomieszczeniach

Powietrze w pomieszczeniach pracy • Musi być zapewniona cyrkulacja powietrza • Tam, gdzie wydzielane są szkodliwe substancje, cyrkulacja zapobiega przekraczaniu niedopuszczalnych stężeń • Powietrze wentylowane lub klimatyzowane musi być oczyszczone, nie może powodować przeciągów, wyziębień, przegrzewania pomieszczeń pracy. Nie dotyczy to wentylacji awaryjnej • Urządzenia wentylacyjne muszą działać ergonomicznie

Powietrze w pomieszczeniach pracy • Jeżeli wydzielanie ciepła przekracza (2500 k. J x godzina)/m 2, to należy stosować wentylację miejscową • Parametry powietrza powinny spełniać wymagania mikroklimatu gorącego • Strumień powietrza nie powinien być skierowany na stanowisko pracy • Maksymalna temperatura powietrza nawiewanego na wysokości większej niż 3, 5 m to 700 C, a na wysokości mniejszej niż 3, 5 m to 450 C

Powietrze w pomieszczeniach pracy • Przy recyrkulacji ilość świeżego powietrza musi stanowić więcej niż 10% ogólnej ilości wymienianego powietrza. Suma stężeń poszczególnych substancji w recyrkulowanym powietrzu nie może przekroczyć 0, 3 najwyższych dopuszczalnych stężeń • Czerpnie pobierają powietrze, a wyrzutnie wydalają zużyte. Urządzenia powinny być zabezpieczone przed opadami atmosferycznymi i wiatrem

Ogrzewanie w pomieszczeniach pracy • Temperatura minimalna w pomieszczeniach pracy to 140 C • Temperatura minimalna w pomieszczeniach biurowych, w szkołach, oraz przy pracy lekkiej to 180 C • Dyrektor szkoły może odwołać zajęcia szkolne, jeżeli przez dwa kolejne wieczory o godzinie 21: 00, temperatura na zewnątrz jest niższa bądź równa -150 C

Ogrzewanie w pomieszczeniach pracy • Na 1 pracownika powinno przypadać 13 m 3 wolnej objętości oraz min. 2 m 2 wolnej powierzchni. Jeżeli w pomieszczeniu pracuje maksymalnie 4 osoby, to na 1 pracownika powinno przypadać 14 m 3 wolnej objętości oraz min. 2, 5 m 2 wolnej powierzchni. • Urządzenia grzewcze nie powinny mieć szczytowej mocy większej niż określona w Polskich Normach

Okna w pomieszczeniach pracy • Okna: skrzydła otwierane do zewnątrz, stosunek powierzchni okna do podłoża to minimum 1: 8. • W szkołach, ZOZ-ach, budynkach mieszkalnych, gdzie nie ma wentylacji mechanicznej ani grawitacyjnej, 50% okien musi być otwieranych • W budynkach o wysokości większej niż 56 m okna nie mogą być otwierane przez osoby postronne

Drzwi w pomieszczeniach pracy • Szerokość minimalna drzwi: 0, 9 m, wysokość minimalna drzwi: 2 m • Szerokość minimalna dla drzwi dwuskrzydłowych to 0, 9 m • Zawsze obok drzwi obrotowych muszą być drzwi rozwierane lub rozsuwane • Drzwi obrotowe i podnoszone nie mogą być ewakuacyjne

Drzwi w pomieszczeniach pracy • Drzwi rozsuwane mogą stanowić wyjście na drogi ewakuacyjne, jeżeli można je otworzyć ręcznie. W razie pożaru drzwi te muszą być otwarte i pozostawać w pozycji otwartej • Jeżeli w pomieszczeniu może przebywać więcej niż 300 osób, to drzwi muszą być wyposażone w urządzenia przeciwpożarowe • Drzwi zewnętrzne w ustępach wewnętrznych muszą mieć szerokość minimalną 0, 9 m, drzwi wewnętrzne powinny się otwierać w kierunku wyjść ogólnych

Podłogi w pomieszczeniach pracy • Podłogi muszą być stabilne, niepylące, nieśliskie, odporne na ścieranie i nacisk, łatwe w utrzymaniu czystości • Różnice wysokości podłoża muszą być oznaczone lub niwelowane rozwiązaniami architektonicznymi • Poziom podłogi w umywalniach, ustępach, umywalniach, w ZOZ, w MOPS, w zakładach oświaty i wychowania powinien być o 0, 3 m wyższy od poziomu terenu urządzonego przy budynku

Podłogi w pomieszczeniach pracy • Pomieszczenia pracy mogą być zlokalizowane w sutenerach lub piwnicach, jeżeli mają dostęp do światła dziennego oraz pracodawca uzyskał zgodę wojewódzkiego inspektora sanitarnego, wydaną po konsultacjach z okręgowym inspektorem pracy

Znaki i sygnały bezpieczeństwa • Znak bezpieczeństwa – znak utworzony poprzez kombinację kształtu geometrycznego, barwy i symbolu graficznego lub obrotowego albo tekstu przekazujący określoną informację związaną z bezpieczeństwem lub jego brakiem • Sygnał bezpieczeństwa – sygnał świetlny lub dźwiękowy, komunikat słowny lub sygnał ręczny, przekazujący informacje istotne dla zachowania bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników

Znaki i sygnały bezpieczeństwa • Sygnał świetlny – daje efekt świecącej powierzchni • Sygnał dźwiękowy – sygnał akustyczny, bez użycia głosu ludzkiego i nieemitujący tego głosu • Sygnał ręczny – ustalony ruch lub układ rąk i dłoni • Komunikat słowny – wypowiadany przez człowieka lub emitowany jako głos ludzki, nakazujący chwilowe postępowanie w celu zachowania bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników

Znaki i sygnały bezpieczeństwa • Jeżeli środkami ochrony zbiorowej lub innymi środkami nie ma możliwości likwidacji zagrożenia, to stosuje się znaki lub sygnały bezpieczeństwa • W zależności od rodzaju stosowanego transportu w zakładzie pracy stosuje się znaki i sygnały używane w transporcie drogowym, kolejowym, śródlądowym, morskim i powietrznym • Instrukcja musi objaśniać znaczenie znaków i sygnałów

Znaki i sygnały bezpieczeństwa • Znaki zakazu, ostrzegawcze, nakazu, ewakuacyjne i informacyjne powinny być stosowane jako znaki stałe • Miejsca niebezpieczne oraz drogi powinny być znakowane barwą bezpieczeństwa • Można łącznie stosować sygnały świetlne i dźwiękowe, świetlne i słowne, ręczne i słowne

Znaki i sygnały bezpieczeństwa Należy unikać: • Mieszania zbyt wielu znaków lub sygnałów blisko siebie • Używania dwóch sygnałów świetlnych, które łatwo można pomylić • Stosowania sygnału świetlnego blisko innego źródła światła • Używania 2 sygnałów dźwiękowych • Stosowania nieodpowiedniego wzoru znaku

Znaki i sygnały bezpieczeństwa • Stosowania niewystarczającej liczby znaków lub sygnałów oraz ich nieodpowiedniego umiejscowienia • Niewystarczającej dbałości o stan techniczny lub prawidłowe funkcjonowanie urządzeń sygnalizacyjnych • Znaków świetlnych nieposiadających zasilania awaryjnego

Znaki i sygnały bezpieczeństwa Wymagania dotyczące sygnałów dźwiękowych • Komunikat o krótkiej, zwięzłej formie, przystosowany do zdolności werbalnej nadawcy i zdolności słyszenia odbiorcy, podawany bezpośrednio lub pośrednio (nagrany) • Jeżeli komunikat słowny jest używany zamiast lub razem z sygnałami ręcznymi, to należy używać takich słów, jak: start (oznaczający rozpoczęcie działania), zatrzymać (przerwa lub zakończenie ruchu), koniec, szybko

WYMAGANIA DOTYCZĄCE CZĘŚCI GASTRONOMICZNEJ W HOTELU

Bezpieczeństwo żywności • Art. 3. 3. 5 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia: Bezpieczeństwo żywności – ogół warunków, które muszą być spełniane, dotyczących stosowanych substancji dodatkowych i aromatów, poziomów substancji zanieczyszczających, pozostałości pestycydów, warunków napromieniania żywności, cech organoleptycznych i działań, które muszą być podejmowane na wszystkich etapach produkcji lub obrotu żywnością – w celu zapewnienia zdrowia i życia człowieka;

Bezpieczeństwo żywności • Hotele posiadają zaplecze gastronomiczne. Obowiązkiem właścicieli hotelu jest zapewnienie bezpieczeństwa żywności. • Jedyną gwarancją zachowania bezpieczeństwa żywność i jej wysokiej jakości zdrowotnej możliwe jest tylko poprzez wdrożenie systemów zarządzania i zapewnienie jakości.

Systemy i metody zapewnienia jakości żywności • Dobra Praktyka Higieniczna (Good Hygienic Practice - GHP) • Dobra Praktyka Produkcyjna (Good Manufacturing Practice - GMP) • Dobra Praktyka Cateringowa (Good Catering Practice - GCP) • Analiza Zagrożeń i Krytyczny Punkt Kontrolny (HACCP -Hazard Analysis and Critical Control Point)

Systemy i metody zapewnienia jakości żywności • Dobra praktyka higieniczna (Good Hygienic Practice – GHP) – działania, które muszą być podjęte, i warunki higieniczne, które muszą być spełniane i kontrolowane na wszystkich etapach produkcji lub obrotu, aby zapewnić bezpieczeństwo żywności; • Wymogi Dobrej Praktyki Higienicznej określane są często Programami Stanowiącymi Warunki Wstępne, ponieważ są wstępem do wdrażania systemu HACCP.

Systemy i metody zapewnienia jakości żywności • Dobra praktyka produkcyjna (Good Manufacturing Practice – GMP) – w odniesieniu do produkcji żywności: działania, które muszą być podjęte, i warunki, które muszą być spełniane, aby produkcja żywności odbywała się w sposób zapewniający bezpieczeństwo żywności, zgodnie z jej przeznaczeniem,

Systemy i metody zapewnienia jakości żywności • HACCP -System analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli postępowanie zapewniające bezpieczeństwo żywności przez identyfikację i oszacowanie skali zagrożeń z punktu widzenia wymagań zdrowotnych żywności oraz ryzyka wystąpienia zagrożeń podczas przebiegu wszystkich etapów produkcji i obrotu żywnością; system ten ma również na celu określenie metod eliminacji lub ograniczania zagrożeń oraz ustalenie działań korygujących;

Zasady GMP i GHP Obejmują one: • lokalizację i otoczenie zakładu • obiekty zakładu i ich układ funkcjonalny • maszyny i urządzenia • procesy mycia i dezynfekcji • zaopatrzenie w wodę • kontrolę odpadów • zabezpieczenie przed szkodnikami i kontrole w tym zakresie • szkolenie personelu, - higienę personelu • prowadzenie dokumentacji i zapisów GHP

Zasady GMP i GHP lokalizacja i otoczenie • potencjalne źródła zanieczyszczeń (kurz, smog, zanieczyszczenia związane działalnością przemysłową, • drogi dojazdowe utwardzone, zdrenowane, bez zastoin wody i błota, • odpowiedni układ funkcjonalny pomieszczeń, • materiały użyte do budowy nie mogą pogarszać jakości zdrowotnej żywności oraz emitować obcych zapachów i substancji uznanych za toksyczne

Zasady GMP i GHPlokalizacja i otoczenie • rozwiązania ograniczające/eliminujące obecność szkodników i/lub owadów oraz zanieczyszczenia ze środowiska • podłogi, gładkie, łatwe do utrzymania w czystości, nachylone w kierunku wpustów kanalizacyjnych • sufity gładkie, jasne, szczelne, zabezpieczone przed kondensacją pary i rozwojem pleśni • schody, windy, platformy nie mogą zakłócać procesu produkcyjnego, oraz zagrażać zanieczyszczeniem żywności

Zasady GMP i GHPlokalizacja i otoczenie • przewody instalacyjnie, wodne, parowe, kanalizacyjne oraz grzejniki gładkie szczelne, zabezpieczone przed opadaniem skroplin, zanieczyszczeń, zabezpieczone osłonami lub w bruzdach • sprawna wentylacja • w obrębie zakładu instalacje kanalizacji sanitarnej nie mogą być podłączone do wewnętrznej instalacji kanalizacji technologicznej odprowadzającej ścieki poprodukcyjne

Zasady GMP i GHPlokalizacja i otoczenie • wydzielone, niezależne zmywalnie naczyń i sprzętu kuchennego oraz naczyń stołowych. W zmywalniach urządzenia do wyparzenia i suszenia wymytych naczyń • w każdym pomieszczeniu produkcyjnym umywalki do mycia rąk z wodą zimną i gorącą + wyposażenie • powierzchnie produkcyjne mające kontakt z żywnością: nieuszkodzone, czyste, mocne, z materiałów niewchodzących w reakcje ze składnikami żywności

Zasady GMP i GHP- układ funkcjonalny pomieszczeń • przestrzenie powiązanie ze sobą pomieszczeń • część magazynowa, produkcyjna, ekspedycyjna, socjalna • zakład podzielony na strefy wysokiego i niskiego ryzyka w odniesieniu do jakości zdrowotnej produkowanej żywności

Zasady GMP i GHP- układ funkcjonalny pomieszczeń • w układzie hotel-kuchnia centralna są drogi: surowców, półproduktów, potrwa gotowych, czystych naczyń kuchennych, brudnych naczyń kuchennych, odpadów poprodukcyjnych, personelu, dystrybucji • drogi czynności "czystych" i "brudnych" nie mogą się krzyżować. Unika się w ten sposób zanieczyszczenia krzyżowego żywności

Zasady GMP i GHPmaszyny i urządzenia • utrzymane w czystości, usytuowane tak, aby umożliwić ich działanie zgodnie z funkcją i przeznaczeniem • systematycznie konserwowanie i naprawianie-zgodnie z harmonogramem • pojemniki powinny być wykonane z materiałów nietoksycznych i łatwe do mycia • wykonane z blachy chromowo-niklowej

Zasady GMP i GHPprocesy mycia i dezynfekcji • mycie ręczne i automatyczne • dezynfekcja chemiczna (soda, ozon, nadmanganian sodu) i fizyczna (np. strumieniem wody) • środki do mycia i dezynfekcji powinny być przechowywane w oryginalnych opakowaniach i odpowiednich pomieszczeniach • najczęściej myje się na mokro wodą zimną lub gorącą

Zasady GMP i GHPprocesy mycia i dezynfekcji • określenie procedur i instrukcji • skuteczność mycia i dezynfekcji kontroluje się poprzez pobieranie wymazów i/lub odcisków z powierzchni urządzeń, metodą wypłukiwania z rur i zbiorników

Zasady GMP i GHPzaopatrzenie w wodę • woda stosowana do celów technologicznych musi odpowiadać normom, tylko z takiej wody można wytwarzać lód lub parę wodną • rejestrowanie wyników badań wody • woda do celów technicznych, zraszania trawników) musi przepływać w osobnym rurociągu

Zasady GMP i GHPkontrola odpadów • sprawny system usuwania odpadów i śmieci gwarantuje zabezpieczenie żywości i wody technologicznej przed zanieczyszczeniem • wytypowane miejsca do gromadzenia poza pomieszczeniami z żywnością: łatwy dojazd, mycie dezynfekcja, zabezpieczone przed insektami i gryzoniami

Zasady GMP i GHPkontrola odpadów • ustalony harmonogram usuwania śmieci i odpadów, przynajmniej raz dziennie • odpady i śmieci powinny być składowane w pojemnikach i miejscach łatwych do mycia i dezynfekcji, odpowiednio oznakowanych

Zasady GMP i GHPszkolenie personelu • systematyczne i adekwatne do stanowiska szkolenia • elementarną wiedzę na temat zatruć pokarmowych, skażeniu żywności, namnażaniu drobnoustrojów, higieny osobistej, czystości i porządku w miejscu pracy musza mieć wszyscy pracownicy • rejestr prowadzonych szkoleń, każdy pracownik ma osobna kartę

Zasady GMP i GHPhigiena personelu • każdy pracownik mający kontakt z żywnością musi posiadać aktualne badania lekarskie i analityczne • osoba chora (choroba zakaźna, biegunka, infekcje dróg oddechowych, ropne schorzenia skóry) nie może mieć kontaktu z żywnością • zakaz przechowywania rzeczy osobistych w strefie produkcyjnej

Zasady GMP i GHPhigiena personelu • stosowanie ubrań, obuwia roboczego, nakryć głowy • zakaz noszenia biżuterii, zegarków, szpilek, spinek do włosów, zagrażających konsumentowi, gdyby dostały się do żywności • przestrzeganie zasad higieny i czystości osobistej • skaleczenia i rany zabezpieczone wodoodpornym opatrunkiem najlepiej w kolorze niebieskim (łatwa identyfikacja w przypadku dostania się do żywności)

GMP i GHP- dokumentacja Plany szkoleń • Temat szkolenia: (np. Praktyczne aspekty GHP/GMP, Znakowanie środków spożywczych, Higiena osobista personelu, Przyjęcie i magazynowanie środków produkcji, Rozwój mikroorganizmów, Mycie i dezynfekcja, Monitorowanie punktów krytycznych CCP, Przechowywanie środków spożywczych, Podstawy Systemu HACCP, Dystrybucja wyrobów gotowych, itd. )

GMP i GHP- dokumentacja Plany szkoleń • • Przewidywany termin szkoleń, • Metoda Szkolenia/zakres wiadomości (np. Prezentacja/Film/Pokaz zdjęć/Ćwiczenia) • Raporty ze szkoleń: lista obecności: imię i nazwisko, stanowisko, data szkolenia, podpis, tematyka szkolenia Cel Szkolenia (np. Pogłębienie i ugruntowanie wiedzy)

GMP i GHP- dokumentacja Plany auditów • Audytowany dział/proces, np. : Przyjęcie środków spożywczych i materiałów, Przechowywanie środków spożywczych i materiałów, Prowadzenie procesów produkcyjnych, Dystrybucja wyrobów gotowych, Higiena Osobista Personelu, Prowadzenie zabiegów mycia i dezynfekcji, Przemieszczenie środków spożywczych w obiekcie, • Harmonogram audytów – minimum 2 na rok

GMP i GHP- dokumentacja Raporty z auditów • PLIK Załącznik do auditu wewnętrznego

GMP i GHP- dokumentacja Badania żywności Badania mikrobiologiczne średnio 1 raz w roku: • salmonella: pobiera się próbkę (np. ciastko kruche), badanie przeprowadza się po upływie 30 dni od daty produkcji, próbka przechowywana w laboratorium w temperaturze 18 do 27 stopni Celsjusza, wynik: obecne lub nieobecne • listeria monocytogenes: pobiera się próbkę (np. dorsz po rozmrożeniu lub smalec), wynik: obecne lub nieobecne

GMP i GHP- dokumentacja Badania żywności • escherichia coli, listeria monocytogenes: pobiera się próbkę (np. schab pieczony), ), badanie przeprowadza się po upływie 5 dni od daty produkcji, próbka przechowywana w laboratorium w temperaturze +3 do -2 stopni Celsjusza, wynik: <10 (poniżej poziomu oznaczalności) • escherichia coli, listeria monocytogenes, gronkowce koagulazo-dodatnie: pobiera się próbkę (np. twaróg zwykły bez dodatków), wynik: <10 (poniżej poziomu oznaczalności)

GMP i GHP- dokumentacja Badania żywności • escherichia coli, salmonella, drożdże, pleśnie, bakterie beztlenowe redukujące siarczany, gronkowce koagulazo-dodatnie: pobiera się próbkę (np. rolmops w słoiku), badanie przeprowadza się po upływie 14 dni od daty produkcji, próbka przechowywana w laboratorium w temperaturze +3 do -2 stopni Celsjusza, wynik: <10 (poniżej poziomu oznaczalności)

GMP i GHP- dokumentacja Badania żywności • drożdże, pleśnie, bakterie kwaszące typu mlekowego, ogólna liczba drobnoustrojów: pobiera się próbkę (dżem owocowy - truskawkowy), badanie przeprowadza się po dostarczeniu, próbka przechowywana w laboratorium w temperaturze +3 do -2 stopni Celsjusza, wynik: <10 (poniżej poziomu oznaczalności)

GMP i GHP- dokumentacja Badania żywności Badania Wielopierścieniowych Węglowodorów Aromatycznych (WWA) • chrysen, benzo(a)anthracen, benzo(b)fluoranthen, benzo(a)pyren, suma WWA: pobiera się próbkę (schab wędzony)

GMP i GHP- dokumentacja Wymazy czystościowe • enterobacteriaceae, pobiera się próbkę metodą odciskową (np. z talerza lub noża z maszyny do mielenia mięsa) próbkę odciskową, wynik: <1, 0 • ogólna liczba drobnoustrojów, pobiera się próbkę metodą odciskową (np. z deski do krojenia lub z poręczy wózka kelnerskiego lub z wnętrza kostkarki w rozdzielni kelnerskiej kawiarni głównej lub kostkarki dostępnej dla klientów poziom +7) próbkę odciskową, wynik: <1, 0/cm 2

GMP i GHP- dokumentacja Badania wody (1 x rok) • opis próbki (np. woda pobrania z punktu czerpania wody, kawiarnia) • opakowanie (butelka szklana) • badanie mikrobiologiczne (escherichia coli, bakterie z grupy coli, enterokoki), wynik: 0, 0

GMP i GHP- dokumentacja Zasady produkcji wyrobów własnych • schemat technologiczny przygotowania produktu: opisany diagramem • opis poszczególnych etapów produkcji wyrobu: słownie (przepis na wyrób, co kiedy, w jakiej kolejności i ilości dodawać/robić, jak pakować, jak znakować, jak przechowywać produkt i/lub próbki produktu z każdej partii)+ informacje o terminie spożycia, ewentualnie o zawieraniu śladowych ilości alergenów (np. orzechy, gluten, soja, seler, mleko, karoten)

GHP- dekalog I. Zanim zaczniesz jakąkolwiek pracę upewnij się, że posiadasz wymagane procedury i instrukcje. II. Zawsze postępuj dokładnie wg instrukcji, nie stosuj “skrótów” czy “usprawnień”. Jeśli czegoś nie wiesz lub nie rozumiesz – pytaj przełożonych lub sięgnij do odpowiedniej dokumentacji. III. Przed rozpoczęciem pracy upewnij się, że masz do czynienia z właściwym surowcem lub półproduktem. IV. Upewnij się, że stan techniczny urządzeń i sprzętu jest prawidłowy oraz, że są one czyste.

GHP- dekalog V. Pracuj tak, aby maksymalnie ograniczyć ryzyko zanieczyszczenia produktu, pomieszczeń, sprzętu i urządzeń. VI. Bądź uważny, przeciwdziałaj błędom VII. Wszelkie nieprawidłowości i odchylenia od założonych parametrów procesu produkcji zgłaszaj kierownictwu. VIII. Dbaj o higienę osobistą, utrzymuj swoje stanowisko w czystości i porządku. IX. Dokładnie zapisuj wszystkie parametry przebiegu procesu. X. Przejmij odpowiedzialność za to co robisz.

• Zasady GCP Dobra Praktyka Cateringowa (Good Catering Practice - GCP) Obejmuje one zagadnienia: • • Dostawa i przyjęcie towaru Oznakowanie Przechowywanie surowców i składników Prowadzenie procesów technologicznych Obróbka wstępna Rozmrażanie Obróbka cieplna

Zasady GCP • Czas i obróbka obróbki cieplnej • Dobra praktyka produkcyjna wobec jaj • Schładzanie i warunki przechowywanie schłodzonych potraw • Porcjowanie, Zamrażanie i przechowywanie żywności w stanie zamrożonym • Transport, Dystrybucja potraw - odgrzewanie i serwowanie potraw • Identyfikacja i system zapewnienia jakości • Przechowywanie próbek żywności • Pomiary temperatur wewnątrz potraw

Zasady GCP - Dostawa i przyjęcie towaru • Można przyjąć tylko niezanieczyszczony towar • Kontrola dokumentów, temperatury towarów, stan opakowania, terminów przydatności, warunki sanitarne samochodu, higienę osobistą konwojenta

Zasady GCP oznakowanie • Nazwa środka, skład, terminy trwałości i spożycia, dane identyfikującej (producent i kraj produkcji), zawartość netto lub liczba sztuk w opakowaniu, warunki przechowywania, nr partii produkcyjnej,

Zasady GCP Przechowywanie surowców i składników • Odpowiednie sortowanie (różna temperatura przechowywania towarów) • Optymalizowanie ilość aktualnie przechowywanego towaru • Przechowywanie towarów zgodnie z wymaganiami producenta • Sprawne urządzenia chłodnicze, adekwatna infrastruktura magazynów

Zasady GCP Przechowywanie surowców i składników • Kontrola sprawności urządzeń oraz stanu opakowań towarów • Stosowanie zasady fi-fo: towary najdłużej składowane w magazynie wydawane są w pierwszej kolejności. (First In, First Out - pierwsze weszło, pierwsze wyszło) • Towary zwierzęce przechowywane w temperaturze 1 -40 C, surowce mrożone w temperaturze <-180 C

Zasady GCP Prowadzenie procesów technologicznych • zasada: strefy, drogi brudne nie mogą krzyżować się z czystymi. Uniknięcie zakażeń krzyżowych

Zasady GCP - Obróbka wstępna • Mycie surowców i mycie warzyw (są silnie zabrudzone): warzywa korzeniowe myte myjką, warzywa kapustne pozbawione części pożółkłych, nadpsutych, warzywa liściaste myte w basenach • Mięso i drób: mycie na osobnych deskach, mięso chude (wołowina, ryby, polędwica) myte zimną wodą, mięso tłuste (wieprzowina, baranina) wodą ciepłą • Mięso rozmrażane należy osuszyć, aby uniknąć zanieczyszczenia wyciekiem

Zasady GCP Rozmrażanie • Mięso, ryby, drób w chłodniach w temperaturze +40 C, pod ciepłą wodą w temperaturze do 210 C maksymalnie przez 4 godziny • Warzywa mogą być poddawane obróbce bez rozmrażania

Zasady GCP - Obróbka cieplna • Poprawia wrażenia sensoryczne, zabija drobnoustroje, ale jednocześnie zmniejsza wartości odżywcze • Gotowanie, smażenie, pieczenie, • Temperatura wewnątrz wołowiny min 630 C, w drobiu i wieprzowinie min 740 C przez 2 minuty – dezaktywacja nieprzetrwalnikujących mikroorganizmów patogennych

Zasady GCP - Dobra praktyka produkcyjna wobec jaj • Jaja są wysoce narażone na występowanie bakterii salmonella enteritidis • Pasteryzacja skorupek. Salmonella ginie w temperaturze min 700 C przez 2 minuty • Potraw na bazie świeżych jaj nie wolno przetrzymywać w temperaturze pokojowej • Każde uszkodzone jajo nie nadaje się do spożycia. • Higiena personelu

Zasady GCP - Schładzanie i warunki przechowywanie • Najczęstszym powodem zatruć pokarmowych jest zbyt długi czas schładzania potraw. • Temperatura wewnątrz potrawy powinna być obniżona z 60 do 100 C w czasie nie dłuższym niż 2 godziny, dalsze przechowywanie w temperaturze < 40 C maksymalnie do 5 dni. Mikroflora patogenna ma największy wzrost w zakresie temperatur 5, 5 – 650 C tzw. szkodliwe temperatury

Zasady GCP Porcjowanie • Proces porcjowania przygotowanej schłodzonej potrawy nie może przekroczyć 30 minut. Jeżeli trwa dłużej, to musi się odbywać w specjalnym pomieszczeniu z temperaturą maksymalną 150 C

Zasady GCP - Zamrażanie i przechowywanie żywności w stanie zamrożonym • Przechowywanie ugotowanej żywności musi się odbywać w temperaturze nie wyższej niż -180 C

Zasady GCP Dystrybucja potraw odgrzewanie i serwowanie potraw • W przeciągu 1 godziny temperatura wewnątrz ogrzewanej żywności musi osiągnąć 750 C • Potrawy podawane w podgrzewaczach muszą być zużyte w przeciągu dwóch godzin • Żywność raz podana nie może być ponownie schłodzona, zamrożona i przechowywana

Zasady GCP Identyfikacja i system zapewnienia jakości • Data produkcji, nazwa produktu, nazwa zakładu, numer partii • Ułatwia identyfikację niebezpiecznego produktu, oraz stosowanie zasady FI-FO: pierwsze na wejściu, pierwsze na wyjściu

Zasady GCP Przechowywanie próbek żywności • Przechowywanie próbek żywności przez 48 godzin • Jest dowodem w przypadku zatrucia pokarmowego • Potwierdza lub podważa oskarżenia konsumenta

HACCP krok po kroku • Sześć zasad 1) Grupa robocza HACCP ( z liderem, okresowe protokołowane spotkania) 2) Przygotowanie receptur potraw, przeznaczenie konsumenckie: nazwa potrawy, imię i nazwisko autora receptury, identyfikacja konsumenta, rodzaj produkcji/przynależność do danej grupy potraw, wielkość porcji jednostkowej potrawy, liczba porcji, czas przygotowania potrawy, lista składników, wykaz składników, które mogą powodować reakcje alergiczne, opis sposobu przygotowania potrawy, opis sposobu wydawania posiłków- czas wydawania, temperatura posiłku

HACCP krok po kroku 3) Podział potraw na grupy, opracowanie schematu procesu technologicznego, • Przykładowy podział potraw: • potrawy mięsne w dużych kawałkach • potrawy mięsne w małych kawałkach • zupy, wywary, sosy • warzywa, owoce • pieczywo, pieczywo cukiernicze, ciasta • zimne kombinacje potraw • gorące kombinacje potraw • wyroby mączne: pierogi, knedle • ryż, makaron, kasze, mrożonki.

HACCP krok po kroku • Opis procesu technologicznego diagramami, numerowanie każdego etapu. Począwszy od przyjęcia surowców, przez kolejne etapy, składowanie, obsługę klienta. Na każdym etapie opis podstawowych parametrów np. temperatura i czas trwania procesu. 4) Analiza zagrożeń występujących na każdym etapie produkcji- Zasada 1 • Sposoby kontrolowania zagrożeń powinny być opisane w procedurach i instrukcjach przy zastosowaniu właściwych środków zapobiegawczych.

HACCP krok po kroku • precyzyjne określenie zagrożeń występujących na każdym etapie produkcji • lista zagrożeń powstaje po dokładnej analizie proces produkcyjny • każde zagrożenie posiada osobny opis. • oszacowanie znaczenia zagrożenia, istotności dla bezpieczeństwa produktu.

HACCP krok po kroku • ustalenie środków kontroli i sposobów ich wdrożenia: • środki kontroli są to działania lub warunki niezbędne do eliminacji zagrożenia lub akceptowanej redukcji: unikanie skażeń, wysoki standard higieniczno-sanitarny zakładu, zdrowie i higiena osobista personelu, segregacja surowców i produktów gotowych, określenie stref w zakładzie, procesy mycia i dezynfekcji, zapobieganie namnażaniu drobnoustrojów, dokładna obróbka termiczna itp.

HACCP krok po kroku Czynnik biologiczne zagrażacie bezpieczeństwu żywności: • bakterie chorobotwórcze, pasożyty pierwotniaki • niwelowanie poprzez temperaturę, ph, aktywność wodną • najczęstszą przyczyną zbiorowych zatruć pokarmowych stanowią potrawy z mięsa szczególnie drobiu, jaj, ryb, sałatki, wyroby garmażeryjne, ciastka z kremem.

HACCP krok po kroku

HACCP krok po kroku Zagrożenia chemiczne dla żywności: • Naturalnego pochodzenia: – mikotoksyny (aflatoksyna, patulina) – scombrotoksyna (histamina) – toksyny wytwarzane przez grzyby – toksyny wytwarzane przez skorupiaki

HACCP krok po kroku • Związki chemiczne dodane do żywności: – pozostałości pestycydów, innych związków chemicznych stosowanych w rolnictwie – środki grzybobójcze, owadobójcze – pozostałości leków weterynaryjnych (antybiotyki, hormony) – metale ciężkie (ołów, kadm, cynk, arsen, miedź) – pozostałości środków myjących – dodatki do żywności (azotan sodowy, barwniki, z opakowań plastikowych, sabotaż)

HACCP krok po kroku Zagrożenia fizyczne dla żywności: - szkło: butelki, słoiki, osłony oświetlenia, naczynia, osłony przyrządów pomiarowych - drewno: palety, skrzynie, środowisko - kamienie: środowisko - metal: maszyny, sprzęt, pracownicy, drut, opakowania - insekty: środowisko - izolacja: materiały budowlane - kości: niewłaściwy proces technologiczny

HACCP krok po kroku Zagrożenia fizyczne dla żywności cd: - plastik: środowisko, pracownicy, materiały opakowaniowe, palety - taśmy elastyczne: pracownicy, materiał opakowaniowy - rzeczy pracowników: biżuteria, niedopałki papierosów, włosy, sznurki, papier, karton • Surowiec zanim trafi do produkcji musi być wolny od skażeń. Zanieczyszczeni usuwa się przy pomocy magnesów, wykrywaczy metali, sit itp.

HACCP krok po kroku 5) Określenie Krytycznych Punktów Kontroli Zasada 2 • Krytyczny Punkt kontroli: CCP, miejsce w procesie produkcji żywności, które ze względu na znaczenie dla bezpieczeństwa produktu musi być kontrolowane • określanie CCP metodą drzewa decyzyjnego (drzewo holenderskie): sekwencja pytań i odpowiedzi, które w odniesieniu do każdego surowca i etapu produkcji, pozwalającą na określenie najbardziej istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa żywności miejsc i etapów procesu produkcyjnego.

HACCP krok po kroku • Jeżeli jest możliwość wyeliminowania zagrożenia na dalszym etapie procesu produkcyjnego, to CCP nie występuje • Punkty CCP warto oznakować, • Od 3 do 5 (7) punktów CCP w jednym procesie technologicznym

HACCP krok po kroku Przykład: Zastosowania drzewka decyzyjnego w typowaniu jednego z punktów krytycznych w produkcji wędzonek: etap - obróbka cieplna Pytanie 1 - czy istnieją środki kontrolne na danym etapie? Tak, pomiar temperatury wewnątrz batonu Pytanie 2 - czy działania te skutecznie redukują lub usuwają zagrożenie? Tak, zakończenie obróbki cieplnej po osiągnięciu zadanej temperatury wewnątrz batonu. Jest to krytyczny punkt kontroli.

HACCP krok po kroku • Formularz wyznaczania CCP za pomoc drzewa decyzyjnego

HACCP krok po kroku 6) Ustalenie wartości krytycznych Zasada 3 • Każdy z punktów CCP musi mieć określone krytyczne wartości: mierzalne parametry (temperatura, czas, wilgotność, p. H i cechy sensoryczne takie, jak: wygląd, zapach) charakteryzujące przebieg danego procesu. • Dla każdego parametru ustala się wartości docelowe wraz z dopuszczalnymi tolerancjami oraz tzw. wartości krytyczne. • Dzięki krytycznym wartościom granicznym, możemy oddzielić produkt akceptowalny od nieakceptowalnego

HACCP krok po kroku 7) Monitorowanie punktów krytycznych • Planowany pomiar wyznaczonych parametrów wraz z systematyczną obserwacją • Plan monitorowania musi wskazywać opis metody, częstotliwość pomiarów oraz osobę odpowiedzialną za prowadzoną kontrolę • Monitorowanie kształtuje prewencyjny charakter HACCP

HACCP krok po kroku 8) Ustalenie działań korygujących Zasada 5 • Osobno dla każdego CCP należy ustalić działania korygujące, które mogą odnosić się zarówno do procesu jak i produktu. Zapobiegają one wystąpieniu lub eskalacji zagrożenia • Plan działań korygujących zatwierdza zespół ds. HACCP. Należy wyznaczyć osoby odpowiedzialne za przeprowadzanie działań korygujących • Wszyscy pracownicy mający kontakt z produktami i pracujący w obszarze CCP powinni być przeszkoleni z zakresu działań korygujących oraz działań na wypadek odchyleń.

HACCP krok po kroku

HACCP krok po kroku 9) Procedury weryfikacji Zasada 6 • Typowym narzędziem weryfikacji jest audit. Częstotliwość audytów ustala zespół HACCP • Weryfikacja systemu HACCP może obejmować zagadnienia: analiza zaleceń z ostatniego przeglądu, zmiany do systemu HACCP i ich skutki, ocena skuteczności systemu HACCP, w tym: − ocena wyników auditów wewnętrznych, ocena wyników analizy pobieranych prób, analiza reklamacji Klienta, propozycje udoskonaleń, aspekty prawne, inne sprawy w zależności od potrzeb

WYMAGANIA DOTYCZĄCE CZĘŚCI SPA W HOTELU

Procedury SPA Procedury regulujące kwestie BHP i warunki higien iczno- sanitarne dotyczą zagadnień: • Wykonywanie zabiegów fizjoterapeutycznych, • Postępowanie w przypadku urazu Gości, • Wygląd pracowników działu SPA, • Metody uniknięcia przykrego zapachu z kratek ściekowych, • Przywitanie Gościa oraz zaproszenie na zabieg, • Przygotowanie gabinetu na zabieg,

Procedury SPA • Sprzątanie gabinetu po wykonanym zabiegu, • Zasady mycia oraz dezynfekcji rąk przez terapeutę, • Postępowanie z odpadami medycznymi, • Postępowanie z brudną bielizną, • Zasady dezynfekcji narzędzi i sprzętu medycznego, • Zasady izolacji pacjenta z chorobą zakaźną, • Kontrola świeczek i kominków zapachowych.

Procedura–przykład nr 1 • Tytuł procedury: czynności związane z utrzymaniem bezpieczeństwa w części basenowej • Przedmiot i cel procedury: Przedmiotem procedury jest określenie skutecznych czynności związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa Gości korzystających • Zakres stosowania: Procedura dotyczy wszystkich ratowników pracujących w hotelu • Kompetencje i odpowiedzialność: Za przestrzeganie procedury, jej prawidłowe działania odpowiadają menadżerowie SPA

Procedura–przykład nr 1 • Szczegółowy opis: 1) Ratownicy muszą wypełniać dzienny rejestr pracy u wykonywać w nim zawarte czynności 2) Ratownik codziennie o 6: 45 wykonuje obchód, sprawdza czy w żadnej saunie są pozostawione rzeczy Gości. 3) Ratownik musi co 15 minut obejście kompleks saun i sprawdzić czy przebywający w nim Goście nie wykazują oznak przegrzania. Jeżeli tak, to prosi Gościa o opuszczenie sauny 4) Ratownik co 30 minut sprawdza czystość i zapach w szatniach basenowych

Procedura–przykład nr 1 5) W przypadku zauważenia usterek ratownik zgłasza je niezwłocznie na recepcję SPA 6) Bieżąca kontrola i uzupełnienie wody w dystrybutorach i kubeczków 7) O 11: i 17: 00 sprawdzana jest woda w basenie rekreacyjnym i wannach jacuzzi pod kątem parametrów Cl/p. H 8) O 21: 00 kończąc pracę należy pozostawić do rana drzwi otwarte w saunach parowych a w saunach suchych drzwi należy zamknąć.

Procedura–przykład nr 2 • Tytuł procedury: Mycie oraz dezynfekcja rąk • Przedmiot i cel procedury: Przedmiotem procedury jest określenie skutecznych i bezpiecznych dla terapeuty i Gościa zasad mycia i dezynfekcji rąk • Zakres stosowania: Procedura dotyczy wszystkich pracowników wykonujących zabiegi SPA • Kompetencje i odpowiedzialność: Za przestrzeganie procedury, jej prawidłowe działania odpowiadają menadżerowie SPA

Procedura–przykład nr 2 • Szczegółowy opis: 1) Ręce muszą być odpowiednio przygotowane i utrzymane w bardzo dobrym stanie higienicznym: podczas pracy nie nosi się biżuterii, paznokcie są czyste i krótką przycięte, zranienia i obcięcia zabezpieczone wodoodpornym opatrunkiem, ręce się myje przed podjęciem pracy, przed przyjęciem Gościa, przed założeniem rękawiczek, po zdjęciu rękawiczek, gdy rękawiczki zostaną uszkodzone lub zanieczyszczone krwią, przed spożywaniem pokarmu i napoi, po korzystaniu z toalety, po zakończeniu dnia pracy

Procedura–przykład nr 2 2) Mycie: po naniesieniu 3 ml preparatu do mycia rąk, rozprowadzić-wcierać przez 30 s, zwilżyć wodą, myć przez dalsze 30 s, spłukać wodą 3) Dezynfekcja: w suche ręce przez 30 s wetrzeć więcej niż 3 ml preparatu do dezynfekcji rąk 4) Jeżeli podczas wykonywania zabiegów, możliwe jest przerwanie ciągłości skóry, to należy chronić ręce poprzez nałożenie jednorazowych rękawiczek. Rękawiczki są zmienianie także wtedy, gdy są zabrudzone krwią lub uległy uszkodzeniu

Procedura–przykład nr 2 5) Jednorazowe rękawiczki nie mogą być stosowane wielokrotnie 6) Mycie i dezynfekcja muszą być prowadzone według instrukcji znajdującej się w gabinecie

Kontrole zewnętrzne-PIS • PIS -Państwowa Inspekcja Sanitarna • Kontrola musi się odbyć od 7 do 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia • Przedsiębiorca prowadzi książkę kontroli (może być w formie zbioru dokumentów) • Kontrolujący okazuje legitymację służbową oraz upoważnienie do przeprowadzenia kontroli

Kontrole zewnętrzne-PIS • Czas trwania wszystkich kontroli nie może przekroczyć w roku kalendarzowym: 1) w odniesieniu do mikro przedsiębiorców – 12 dni roboczych; 2) w odniesieniu do małych przedsiębiorców – 18 dni roboczych; 3) w odniesieniu do średnich przedsiębiorców – 24 dni roboczych; 4) w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorców – 48 dni roboczych.

Kontrole zewnętrzne-PIS • Mikro przedsiębiorca: mniej niż 10 pracowników, obrót roczny netto mniej niż 2 mln euro • Mały przedsiębiorca: mniej niż 50 pracowników, obrót roczny netto mniej niż 10 mln euro • Średni przedsiębiorca: mniej niż 250 pracowników, obrót roczny netto mniej niż 50 mln euro • PIS dokonuje ponadto rocznej oceny jakości wody na pływalni

Badania wody na pływalni • Odbywają się na podstawie harmonogramu zaproponowanego przez PIS oraz w oparciu o rozporządzenie w sprawie wymagań jakim powinna odpowiadać woda na pływalni z dnia 9. 11. 2015 r. • Zakres badań: Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa, ogólna liczba drobnoustrojów w temperaturze 360 C, Legionella sp. , mętność chloroform, Trihalometany, azotany, utlenialność, ph, pomiary potencjału redoks (utleniającoredukującego), chloru wolnego, chloru związanego

Badania wody na pływalni • Wyniki badań jakości wody w ramach kontroli wewnętrznej są na bieżąco wysyłane do PIS (jeżeli są odchylenia od normy, to w przeciągu 3 dni od daty wykonania badania) • Korzystający z basenów muszą być na bieżąco informowani o aktualnej jakości wody w komunikacie umieszczonym w widocznym miejscu

Częstotliwość pobierania próbek wody • Wyniki badań jakości wody w ramach kontroli wewnętrznej są na bieżąco wysyłane do PIS (jeżeli są odchylenia od normy, to w przeciągu 3 dni od daty wykonania badania) • Korzystający z basenów muszą być na bieżąco informowani o aktualnej jakości wody w komunikacie umieszczonym w widocznym miejscu

Pobieranie próbek wody

• Uzdatnianie wody w basenach • W osobnym pomieszczeniu dozuje się podchloryn sodu oraz kwas siarkowy. W dużych stężeniach są one silnie żrące i trujące. W małych służą one do uzdatniania wody. • Chlor zabija bakterie, ale jeżeli jest jego za dużo, to podnosi się poziom p. H. Idealna wartość odczynu wody w basenie powinna mieścić się w zakresie od 7, 0 do 7, 4 p. H. • Kwas siarkowy służy do obniżania poziomu p. H.

• Uzdatnianie wody w basenach • Pomieszczenie do dozowania wyposażone w wodne natryski ratunkowe, umywalki z podłączoną bieżącą wodą, kuwety pod pojemniki z chemią, odciągi miejscowe, odzież ochronną tj. fartuch, maskę p/g, gogle, rękawiczki

• Uzdatnianie wody w basenach • Systematyczny monitoring i dokumentacja pracy urządzeń do pomiaru jakości wody – co 4 godziny zapisywane są odczyty (p. H, temperatura wody, potencjał redox, chlor wolny oraz dziennie chlor związany)

Akty prawne • Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2017 r. poz. 1332, 1529, z 2018 r. poz. 12. ) • Rozporządzenie (WE) NR 852 -2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych • Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z dnia 18 sierpnia 2004 r. ) • Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. (tekst pierwotny: Dz. U. 1997 r. Nr 129 poz. 844) (tekst jednolity: Dz. U. 2003 r. Nr 169 poz. 1650) • Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (D. U. 2011 Nr 33 poz. 166)

Akty prawne • Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 27. stycznia 1994 r. w sprawie bezpieczeństwa higieny pracy przy stosowaniu środków chemicznych do uzdatniania wody (D. U. 1994 Nr 21 poz. 73) • Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (D. U. 1998 Nr 148 poz. 973) • Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych oraz innych pracach związanych z wysiłkiem fizycznym (Dz. U. 2000 nr 26 poz. 313)

Akty prawne • Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 grudnia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. 2005 nr 11 poz. 86) • Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy. (Dz. U. 2002 nr 191 poz. 1596) • Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004 r. w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie (Dz. U. 2004 nr 188 poz. 1945)

Akty prawne • Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 sierpnia 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. 2010 nr 109 poz. 719) • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. 1996 nr 60 poz. 279) • Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie rzeczoznawców do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. 2007 nr 247 poz. 1835) • Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z dnia 18 sierpnia 2004 r. )

Akty prawne • Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 lipca 2015 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. 2015 poz. 1422) • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 kwietnia 2017 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz. U. 2017 poz. 796) • Rozporządzenie Ministra zdrowia z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda na pływalniach (Dz. U. 2017 poz. 2016) • Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz. U. 2008 poz. 1228) Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (Dz. U. 1997 nr 133 poz. 884) • Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia Dz. U. 2006 nr 171 poz. 1225

Akty prawne • Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony (Dz. U. 2005 nr 167 poz. 1399) • Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (Dz. U. 1997 nr 96 poz. 593) • Ustawa z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. 2011 nr 63 poz. 322) • Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. 2008 nr 234 poz. 1570) • Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. 2001 nr 72 poz. 747)

Materiały do pobrania z www. dbamyobhp. pl

Dziękuję Państwu za uwagę.