PRZEDMIOT PRAW RZECZOWYCH pojcie rzeczy i mienia nieruchomoci

PRZEDMIOT PRAW RZECZOWYCH ü pojęcie rzeczy i mienia ü nieruchomości i rzeczy ruchome ü rzeczy oznaczone co do gatunku i co do tożsamości ü części składowe rzeczy ü przynależności

CHARAKTER PRAW RZECZOWYCH - prawa bezwzględne skuteczne erga omnes tzn. względem wszelkich osób - prawa względne skuteczne jedynie wobec oznaczonej osoby

PODZIAŁ PRAW RZECZOWYCH ü prawo własności ü użytkowanie wieczyste ü ograniczone prawa rzeczowe - UŻYTKOWANIE SŁUŻEBNOŚĆ SPÓŁDZIELCZE WŁASNOŚĆIOWE PRAWO DO LOKALU ZASTAW HIPOTEKA

PODZIAŁ PRAW RZECZOWYCH ü samodzielne ü związane ü akcesoryjne zasada numerus clausus praw rzeczowych jawność praw rzeczowych

WSPÓŁCZESNA STRATYFIKACJA WŁASNOŚCI ü prywatna ü państwowa - Skarbu Państwa - państwowych osób prawnych - własność rolna Skarbu Państwa (ANR jako zastępca pośredni) ü samorządowa ü osobista ---------------- WŁASNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTWA WŁASNOŚĆ GOSPODARSTW ROLNYCH

PRAWO WŁASNOŚCI ü podmiotowo uniwersalne ü bezterminowe ü bezwzględne – skuteczne erga omnes Triada uprawnień - ius possidendi - ius utendi, fruendi, abutendi - ius disponendi

PRAWO WŁASNOŚCI - UPRAWNIENIA ü posiadanie rzeczy ü korzystanie z rzeczy - używanie rzeczy - pobieranie pożytków z rzeczy - pobieranie innych dochodów z rzeczy ü zużycie i przetworzenie rzeczy ü rozporządzanie rzeczą

Nabycie własności pierwotne i pochodne ü na mocy umowy przeniesienia własności ü z mocy samego prawa ü z mocy orzeczenia sądowego Przesłanki zasiedzenia ü ü posiadanie samoistne ciągłość posiadania upływ terminu zasiedzenia dobra wiara posiadacza

OCHRONA WŁASNOŚCI ü roszczenie windykacyjne ü roszczenie negatoryjne 1. bezprawność 2. działanie człowieka 3. wyeliminowanie działania sił przyrody ü roszczenia uzupełniające - wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy - zwrot pożytków - naprawienie szkody z tytułu pogorszenia lub utraty rzeczy ü roszczenia związane ze z wzniesieniem budowli na cudzym gruncie - roszczenie posiadacza - roszczenie właściciela ü inne środki ochrony - powództwo o ustalenie (189 kpc) - uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (10 kwih) - postępowanie rozgraniczeniowe (29 -34 pr. geodezyjne i kartograf) -------------------------Roszczenie posesoryjne posiadacza (344 kc)

WSPÓŁWŁASNOŚĆ jedność przedmiotu – wielość podmiotów ü wspólność mienia ü współwłasność łączna - stosunki majątkowe między małżonkami - spółka cywilna ü współwłasność w częściach ułamkowych Źródła współwłasności: ü dziedziczenie ü czynność prawna ü ex lege (np. zasiedzenie) ü orzeczenie sądowe

WSPÓŁWŁASNOŚĆ jedność przedmiotu – wielość podmiotów 1. Stosunki między współwłaścicielami - zarząd: ü ustawowy ü sądowy ü umowny 2. Współposiadanie i korzystanie z rzeczy wspólnej 3. Zniesienie współwłasności: ü fizyczny podział rzeczy ü przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli ü sprzedaż rzeczy wspólnej

ODRĘBNA WŁASNOŚĆ LOKALI Samodzielny lokal mieszkalny – wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. 1. Współwłasność przymusowa 2. Ustanowienie odrębnej własności lokalu: ü umowne ü w drodze jednostronnej czynności prawnej ü na podstawie orzeczenia sądu 3. Wspólnota mieszkaniowa, zarząd nieruchomością wspólną

KSIĘGI WIECZYSTE CHARAKTER WPISÓW: ü WPIS KONSTYTUTYWNY ü WPIS DEKLARATORYJNY ----- - ZASADA JAWNOŚCI KSIĄG WIECZYSTYCH DOMNIEMANIE ZGODNOŚCI WPISU Z RZECZYWISTYM STANEM PRAWNYM RĘKOJMIA WIARY PUBLICZNEJ

OGRANICZONE PRAWA RZECZOWE ü UŻYTKOWANIE ü SŁUŻEBNOŚĆ ü SPÓŁDZIELCZE WŁASNOŚĆIOWE PRAWO DO LOKALU ü ZASTAW ü HIPOTEKA

OGRANICZONE PRAWA RZECZOWE SAMOISTNE ü UŻYTKOWANIE ü SŁUŻEBNOŚĆ ü SPÓŁDZIELCZE WŁASNOŚĆIOWE PRAWO DO LOKALU AKCESORYJNE ü ZASTAW ü HIPOTEKA

POWSTANIE OGRANICZONYCH PRAW RZECZOWYCH ü UMOWNE USTANOWIENIE PRAWA ü Z MOCY SAMEGO PRAWA ü NA MOCY ORZECZENIA SĄDOWEGO ü NA MOCY DECYZJI ADMINISTRAYCJNEJ

WYGAŚNIĘCIE OGRANICZONYCH PRAW RZECZOWYCH ü ZRZECZENIE SIĘ PRAWA ü KONFUZJA ü INNE ŹRÓDŁA - UPŁYW TERMINU - ŚMIERĆ UPRAWIONEGO - NA SKUTEK NIEWYKONYWANIA

1. UŻYTKOWANIE ü PRZEDMIOT - RZECZY (niezbywalne, oznaczone co do tożsamości) - PRAWA ü TREŚĆ - UŻYWANIE - POBIERANIE POŻYTKÓW (zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki art. 256 KC) --- UŻYTKOWANIE PRZEZ OSOBY FIZYCZNE --- UŻYTKOWANIE PRZEZ ROLNICZE SPÓŁDZIELNIE PRODUKCYJNE

2. SŁUŻEBNOŚĆI ü GRUNTOWE ü OSOBISTE ü SŁUŻEBNOŚĆ PRZESYŁU SŁUŻEBNOŚĆ JEST OBCIĄŻENIEM CUDZEJ NIERUCHOMOŚCI MAJĄCYM NA CELU ZWIĘKSZENIE UŻYTECZNOŚCI INNEJ NIERUCHOMOŚCI ALBO ZASPOKOJENIE POTRZEB OZNACZONEGO PODMIOTU

SŁUŻEBNOŚĆI ü BIERNE POLEGAJĄ NA OBCIĄŻENIU NIERUCHOMOŚCI PRAWEM, KTÓREGO TREŚĆ POLEGA NA TYM, ŻE WŁAŚCICIEL NIERUCHOMOŚCI OBCIĄŻONEJ ZOSTAJE OGRANICZONY W MOŻNOŚCI DOKONYWANIA W STOSUKNU DO NIEJ OKREŚLONYCH DZIAŁAŃ ü CZYNNE POLEGAJĄ NA TYM, ŻE WŁAŚCICIEL NIERUCHOMOŚCI WŁADNĄCEJ MOŻE KORZYSTAĆ Z NIERUCHOMOŚĆI OBCIĄŻONEJ W OZNACZONYM ZAKRESIE --USTANOWIENIE SŁUŻEBNOŚCI DROGI KONIECZNEJ --SŁUŻEBNOŚĆ PRZESYŁU

3. SPÓŁDZIELCZE WŁASNOŚCIOWE PRAWO DO LOKALU ü ustanowienie jedynie na rzecz członka spółdzielni ü umowa o budowę lokalu ü umowa o ustanowienie prawa (forma pisemna pod rygorem nieważności) ü wniesienie wkładu budowlanego

4. ZASTAW ZABEZEPIECZENIA RZECZOWE ü ü ü ü PRZEWŁASZCZENIE NA ZABEZPIECZENIE ZASTRZEŻENIE WŁASNOŚCI RZECZY SPRZEDANEJ ZASTAW HIPOTEKA PRAWO ZATZRYMANIA KAUCJA BLOKADA ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można rzecz ruchomą obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel będzie mógł dochodzić zaspokojenia z rzeczy bez względu na to czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela rzeczy.

4. ZASTAW POWSTANIE ü umowa między właścicielem a wierzycielem ü wydanie rzeczy - ZASTAW REJESTROWY - ZASTAW SKARBOWY - ZASTAW USTAWOWY PRZEDMIOT ü RZECZY OZNACZONE CO DO TOŻSAMOŚCI ü RZECZY OZNACZONE CO DO GATUNKU ü ZBIÓR RECZY RUCHOMYCH LUB PRAW STANOWIĄCY CAŁOŚĆ GOSPODARCZĄ ü WIERZYTELNOŚCI ü PRAWA NA DOBRACH NIEMATERIALNYCH ü PRAWA Z PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH ü PRAWA Z NIEBĘDĄCYCH PAPIERAMI WARTOŚCIOWYMI INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH

4. ZASTAW ZAKRES ZABEZPIECZENIA ü ROSZCZENIE O ODSETKI NIE PRZEDAWNIONE ü ODSZKODOWANIE Z POWODU NIEWYKONANIA LUB NIENALEŻYTEGO WYKONANIA ZOBOWIĄZANIA ü ZWROT NAKŁADÓW NA RZECZ ü PRZYZNANE KOSZTY ZABEZPIECENIA WIERZYTELNOŚCI

5. HIPOTEKA - HIPOTEKA UMOWNA - HIPOTEKA PRZYMUSOWA - HIPOTEKA ŁĄCZNA W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel będzie mógł dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości. HIPOTEKĘ USTANAWIA SIĘ DLA ZABEZPIECZENIA WIERZYTELNOŚCI NA NIERUCHOMOŚCIACH ORAZ WYBRANYCH PRAWACH

5. HIPOTEKA ü ü ü NA NIERUCHOMOŚCI NA UDZIALE WE WSPÓŁWŁASNOŚCI NA UŻYTKOWANIU WIECZYSTYM NA SPÓŁDZIELCZYM WŁASNOŚCIOWYM PRAWIE DO LOKALU NA WIERZYTELNOŚCI ZABEZPIECZONEJ HIPOTEKĄ

POSIADANIE - element fizyczny władztwa nad rzeczą (corpus) - element psychiczny władztwa nad rzeczą (animus) ü SAMOISTNE ü ZALEŻNE ü W DOBREJ I ZŁEJ WIERZE FUNKCJE: ü PRAWO MANIFESTUĄCA ü PRAWO KORYGUJĄCA ü OCHRONNA

POSIADANIE OCHRONA ü OBRONA KONIECZNA ü DOZWOLONA SAMOPOMOC ü ROSZCZENIE POSESORYJNE