Przedmiot Planowanie kryzysowe W 1 PLANOWANIE KRYZYSOWE Pruinsk

Przedmiot Planowanie kryzysowe W 1 PLANOWANIE KRYZYSOWE Pružinský Michal, prof. zw. dr hab. inź. prof. Ing. Michal Pružinský, CSc.

W 1 PLANOWANIE KRYZYSOWE Wprowadzenie 1. Istota planowania w zarządzaniu kryzysowym 2. Rodzaje planowania 3. Fazy zarządzania kryzysowego 4. Opracowanie planu zarządzania kryzysowego –II faza specyfika słownictwa 5. Plan reagowania kryzysowego 6. Znaczenie planów reagowania kryzysowego 7. Plan a procedura Zakoncźenie 2

Wprowadzenie Refleksyjnie • „Można mieć nadzieję, że nic się nie wydarzy, ale mimo to lepiej być przygotowanym. ” 3

Istota planowania w zarządzaniu kryzysowym • Ustawa o zarządzaniu kryzysowym zobowiązuje wszystkie organy administracji samorządowej i rządowej do planowania sposobów reagowania na wszelkiego rodzaju zdarzenia i przeciwności losu • Planowanie kryzysowe – element kierowania polegający na decydowaniu o racjonalnym wykorzystaniu sił i środków na polu walki z kryzysem Planowanie wojskowe – związane jest z niszczeniem nieprzyjaciela Planowanie cywilne – ma za zadanie ratowanie życia, zdrowia ludzi * 4

Istota planowania w zarządzaniu kryzysowym Zadania planowania cywilnego • Określenie zagrożeń jakie mogą wystąpić w obszarze działania • Ustalenie środków do zwalczania zagrożeń: – Osobowych, sprzętowych, materialnych • Ustalenie zespołów i struktur i przygotowanie ich do wykonywania działań ratowniczych • Ustalenie zasad współdziałania z: – przełożonymi (starostwo, województwo, rząd) sąsiadami (gminy, powiaty, województwa) innymi krajami * 5

Rodzaje planowania • Kryterium czasu realizacji: – Strategiczne – powyżej 5 lat – Długoterminowe – od 2 do 5 lat – Średnioterminowe – od kilku miesięcy do roku – Krótkoterminowe – do trzech miesięcy – Bieżące – szczegółowe czynności realizowane codziennie lub w skali tygodnia 6

Fazy zarządzania kryzysowego • Zarządzanie kryzysowe funkcjonuje w oparciu o cztery fazy: – Zapobieganie – Przygotowanie – Reagowanie – Odbudowa 7

Fazy zarządzania kryzysowego Rodzaje planowania 8

Fazy zarządzania kryzysowego Faza I –zapobieganie • Działania mające za zadanie wyeliminowanie lub redukcję prawdopodobieństwa wystąpienia katastrofy albo ograniczają jej skutki poprzez: Analizę (kategoryzację zagrożeń) Ocenę wrażliwości społeczeństwa na zagrożenia Regulacje prawne Racjonalne planowanie zagospodarowania przestrzennego Gospodarkę budżetową Ocenę strat ludzkich, mienia i infrastruktury powodowanych przez katastrofę – Określenie planu działań zapobiegawczych – Określenie zasad i sposobów kontroli i nadzoru * – – – 9

Fazy zarządzania kryzysowego Faza II –przygotowanie • Zaplanowanie w jaki sposób należy zareagować w przypadku wystąpienia oraz działania mające na celu powiększenie zasobów sił i środków niezbędnych do efektywnego reagowania poprzez: • Opracowanie planu zarządzania kryzysowego • Budowę centrum zarządzania kryzysowego • Określenie zasad komunikacji • Określenie systemów monitorowania Organizację systemu alarmowania i ostrzegania ludności • Określenie procedur zwracania się o pomoc i jej udzielania • Określenie zasad stosowania przymusu prawnego w stosunku do ludności, organizacji pozarządowych i sektora prywatnego * 10

Fazy zarządzania kryzysowego Faza II –przygotowanie c d • Tworzenie baz magazynowych oraz baz danych o możliwości pozyskania środków i materiałów: – Opracowanie baz danych – Edukacja społeczeństwa – Doskonalenie służb ratowniczych – Akceptację społeczną poniesionych kosztów – Uaktualnianie elementów przygotowania * 11

Faza III –reagowanie • Zespół przedsięwzięć następujących po wystąpieniu katastrofy – cel reagowania – dostarczenie pomocy poszkodowanym i ograniczenie wtórnych zniszczeń i strat poprzez: – Uruchomienie procesu ciągłej informacji (zarządzanie informacją) – Zorganizowanie punktu kontaktowego (informowanie ludności) – Uruchomienie systemu ostrzegania i alarmowania 12

Faza III –reagowanie – Natychmiastowa reakcja społeczności lokalnej – Uruchomienie procedur – Uruchomienie struktur ratowniczych – Uruchomienie procesu ewakuacji – Neutralizacja ognisk zagrożeń – Organizowanie samopomocy społecznej * 13

Faza III –reagowanie c. d. • Wsparcie operacyjne sił zbrojnych • Udział organizacji społecznych i humanitarnych • Uruchomienie ochrony psychologicznej ofiar • Stworzenie doraźnych warunków do przetrwania osób poszkodowanych * 14

Faza III –reagowanie –główne przedsięwzięcia • • • Ocena sytuacji Przewidywanie rozwoju sytuacji Określenie celów i zadań Identyfikacja potrzebnych zasobów Określenie planu i struktury działania Podjęcia działań * 15

Faza IV –odbudowa • Działania mające na celu przywrócenie stanu poprzedniego, oraz odtworzenie infrastruktury mnie wrażliwej na kolejną katastrofę poprzez: – – – – Szacowanie szkód, Zapewnienie pomocy ludności Leczenie i rehabilitację Wypłacenie odszkodowań poszkodowanym Informowanie o prawach i obowiązkach Odtwarzanie i uzupełnianie zapasów Zapewnienie gotowości służb ratowniczych Przywrócenie równowagi i bezpieczeństwa ekologicznego Odbudowę i przywrócenie sprawności infrastruktury * 16

Faza IV –odbudowa c. d. – Inicjatywę legislacyjną – Sprawne administrowanie – Rozliczenie kosztów reagowania (rozliczenie zobowiązań) – Podsumowanie i wnioski – Modyfikacja i aktualizacja planów reagowania – Prace dokumentacyjne (sprawozdania i raporty) * 17

Opracowanie planu zarządzania kryzysowego –II faza specyfika słownictwa • Sytuacja kryzysowa – wpływa negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia w znacznych rozmiarach lub środowiska wywołuje znaczne ograniczenia w działaniu właściwych organów administracji publicznej ze względu na nieadekwatność posiadanych sił i środków * 18

Opracowanie planu zarządzania kryzysowego –II faza specyfika słownictwa • Infrastruktura techniczna – systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą obiekty w tym: obiekty budowlane urządzenia instalacje usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli usługi służące zapewnieniu sprawnego funkcjonowania organów administracji publicznej oraz instytucji i przedsiębiorców 19

Opracowanie planu zarządzania kryzysowego –II faza specyfika słownictwa • Systemy infrastruktury technicznej: zaopatrzenie w paliwa i energię łączność i sieci teleinformatyczne finanse zaopatrzenie w żywność i wodę ochrona zdrowia transport i komunikacja ratownictwo zapewnienie ciągłości działania administracji publicznej produkcja, składowaniem, przechowywanie i składowanie substancji chemicznych i promieniotwórczych, w tym rurociągów substancji niebezpiecznych * 20

Opracowanie planu zarządzania kryzysowego –II faza specyfika słownictwa • Ochrona infrastruktury krytycznej – wszelkie działania zmierzające do zapewnienia funkcjonalności, ciągłości działań i integralności infrastruktury krytycznej e celi zapobiegania zagrożeniom, ryzykom lub słabym punktom oraz ograniczenia i neutralizacji ich skutków oraz szybkiego odtworzenia tej infrastruktury na wypadek awarii, ataków oraz innych zdarzeń zakłócających jej prawidłowe działanie 21

Opracowanie planu zarządzania kryzysowego –II faza specyfika słownictwa • Cykl planowania - okresowe realizowanie etapów: analizowania programowania opracowywania planu lub programu wdrażanie, testowanie i uruchamianie * • przydziela organizacjom i osobom fizycznym obowiązki wykonania określonych zadań w określonym miejscu i czasie, w sytuacji gdy wypadek wymaga podjęcia czynności wykraczających poza zakres rutynowego działania którejś służby reagowania kryzysowego; 22

Plan reagowania kryzysowego • ustala zależności kierowania i współdziałania pomiędzy instytucjami i pokazuje, jak działania reagowania będą koordynowane; • opisuje, jak ludzie i ich mienie będą chronieni w czasie sytuacji kryzysowej; 23

Plan reagowania kryzysowego • określa personel, wyposażenie, urządzenia, zaopatrzenie i inne zasoby dostępne w ramach własnej społeczności lub w ramach porozumienia z innymi społecznościami i możliwe do wykorzystania podczas działań reagowania i odbudowy; określa metody zapobiegania wtórnym stratom podczas operacji reagowania i odbudowy 24

Plan reagowania kryzysowego Plan ZK jako dokument publiczny • PODAJE PODSTAWY PRAWNE, USTALA CELE I OKREŚLA PRZYJĘTE ZAŁOŻENIA • Plany reagowania kryzysowego opracowuje się na wszystkich szczeblach zarządzania, bowiem zarządzanie kryzysowe jest niezbywalnym obowiązkiem władz wszystkich szczebli. Zadania władz różnych szczebli, realizowane w trakcie reagowania na sytuację kryzysową są różne treść planów reagowania kryzysowego na różnych szczeblach zarządzania jest różna. * 25

Plan reagowania kryzysowego Powiatowe i gminne plany reagowania kryzysowego • W przypadku sytuacji kryzysowej władze lokalne powiatowe, gminne - z reguły reagują jako pierwsze W razie potrzeby mogą uzyskać pomoc z wyższych szczebli zarządzania kryzysowego - wojewódzkiego i centralnego 26

Plan reagowania kryzysowego Powiatowe i gminne plany reagowania kryzysowego • Powinny koncentrować się na przedsięwzięciach podstawowych dla ochrony ludności: ostrzeganiu i informowaniu ludności, możliwościach i sposobach ewakuacji, możliwościach ukrycia ewakuowanych, a także zapewnieniu im opieki społecznej. Powiatowe plany reagowania kryzysowego powinny skoncentrować się ponadto na wykorzystaniu posiadanych sił i środków do walki z zagrożeniem. 27

Plan reagowania kryzysowego Wojewódzki plan reagowania kryzysowego • Województwa powinny wypełniać trzy role: pomagać władzom powiatowym, których możliwości reagowania okazały się niewystarczające; same reagować jako pierwsze na pewne wypadki; współdziałać ze szczeblem centralnym, wtedy gdy pomoc tego szczebla jest niezbędna. 28

Plan reagowania kryzysowego Wojewódzki plan reagowania kryzysowego • Wojewódzkie plany reagowania kryzysowego tworzą ramy, wypełnione przez powiatowe plany reagowania kryzysowego, Stanowią pośrednie ogniwo, poprzez które - w razie potrzeby - angażowane są władze centralne. Plany te umożliwiają mobilizację wszystkich poziomów zarządzania kryzysowego w postaci jednolitej organizacji kryzysowej służącej do ochrony bezpieczeństwa obywateli 29

Znaczenie planów reagowania kryzysowego • 1 - Plan reagowania kryzysowego określa zakres działań przygotowawczych, niezbędnych do tego, by był on czymś więcej niż jeszcze jednym zbędnym dokumentem. W szczególności od tego planu zależą szkolenia i ćwiczenia. Szkolenie umożliwia personelowi reagowania kryzysowego zapoznanie się z obowiązkami i osiągnąć umiejętności niezbędne do wykonywania przydzielonych zadań. Ćwiczenia umożliwiają sprawdzenie planu, list powiadamiania i zasobów, a także procedur reagowania oraz pozwalają ocenić umiejętności personelu reagowania. 30

Znaczenie planów reagowania kryzysowego • 2 - Ułatwia reagowanie i odbudowę krótkookresową. Działania reagowania są wrażliwe na czas, z niewielką tolerancją dla opóźnień lub korekt w trakcie działania. Niektóre działania łagodzenia skutków katastrofy, takie jak przygotowanie ukryć dla ewakuowanych, również muszą być szybko realizowane. Wcześniejsze ich realizowanie znacznie to ułatwia. 31

Znaczenie planów reagowania kryzysowego • 3 - plan który jest dostatecznie elastyczny i który można wykorzystać w przypadku dowolnego zagrożenia, w tym wcześniej nie przewidzianego, zapewnia społeczności bazę dla zarządzania kryzysowego. Na tej podstawie społeczność może z ufnością kontynuować działania zapobiegania długookresowego, ukierunkowane na konkretne zagrożenia. Może także przeznaczyć więcej środków na przedsięwzięcia przygotowawcze oparte na ocenie ryzyka (np. na specjalistyczne szkolenie i wyposażenie służb reagowania kryzysowego). Jakakolwiek będzie to inicjatywa, plan dla wszystkich zagrożeń pozwala zacząć działania z pozycji względnie bezpiecznej. 32

Plan a procedura • Granica pomiędzy planem a procedurą jest płynna. Opracowujący plan powinni zwrócić na to szczególną uwagę. Plan reagowanie kryzysowego nie powinien zawierać niepotrzebnych szczegółów. Podstawowym kryterium jest odpowiedź na pytanie - co wszyscy użytkownicy danej części planu wiedzieć muszą? Informacje oraz instrukcje które potrzebne są jednej osobie lub grupie osób, mogą pozostać w standartowych procedurach operacyjnych, które mogą stanowić załącznik do planu lub zostać tylko wymienione w bibliografii jako odnośniki. 33

Plan a procedura • Dla wielu obowiązków wystarczy tylko w planie reagowania kryzysowego przydział dla konkretnej osoby lub organizacji i określenie komu dana osoba lub organizacja podlega i z kim współdziała. Szczegóły działania winny znaleźć się w procedurach właściwych dla danego zagrożenia. Plan reagowania kryzysowego powinien natomiast opisywać zależności pomiędzy odpowiedzialnym za realizację procedury, a centralą organizacyjną która kieruje całym reagowaniem na katastrofę. 34

Plan a procedura Plan reagowania kryzysowego nie powinien określać jak tworzyć urządzenia służące do działań kryzysowych, pozostawiając to standardowej procedurze operacyjnej używanej przez właściwą organizację wykonawczą. Menedżer programów kryzysowych powinien współpracować z przedstawicielami tych organizacji, by zapewnić opracowanie potrzebnych procedur i sprawdzić czy nie ma konfliktu pomiędzy procedurą i planem lub między procedurami. Procedury powinny zostać opracowane przez wszystkie organizacje, którym w planie reagowania kryzysowego powierzone zostały określone zadania. 35

Rodzaje procedur Standardowe Zwykłe • Zapewniają przełożenie otrzymanych zadań na harmonogramy zorientowane na konkretne działania, które są bardzo użyteczne w czasie reagowania kryzysowego. • Mówią jak dana organizacja będzie wykonywać swoje zadania • Zawierają harmonogramy, schematy, listy zasobów, mapy itp. • Oraz procedury powiadamiania personelu, • Pozyskiwania i używania wyposażenia, zaopatrzenia, pojazdów, • Otrzymywania wzajemnej pomocy, meldowania do centrali danej organizacji i do centrum zarządzania kryzysowego, utrzymywania łączności z osobami działającymi w różnych miejscach itp. 36

ETAPY PROCESU OPRACOWANIA I DOSKONALENIA PLANU REAGOWANIA KRYZYSOWEGO • Badania – Przegląd prawa, planów, porozumień o wzajemnej pomocy i poradników – Analiza zagrożeń (ryzyka) i wrażliwości na nie – Określenie bazy zasobów przydatnych do reagowania – Uwzględnienie specjalnych właściwości środowiska • Opracowanie • Wprowadzenie do użytku • Aktualizacja – Proces działań naprawczych – Proces przeglądu planu – Dokumenty wdrożeniowe 37

Proces i metody analizy zagrożeń • W CZASIE ANALIZY ZAGROŻEŃ NALEŻY: – Określić zagrożenia – Opracować charakterystykę zagrożeń i ich potencjalnych konsekwencji – Porównać zagrożenia i ustalić ich wagę dla lokalnej społeczności – Stworzyć i stosować scenariusze w celu znalezienia rozwiązań planistycznych dla konkretnych zagrożeń oraz oszacowania konkretnych zasobów. – Wykorzystywać wszystkie dostępne źródła informacji 38

Etapy opracowywania planu reagowania kryzysowego • Badania prowadzą do opracowania planu reagowania kryzysowego wg następujących etapów: opracowanie szkicu planu głównego, aneksów funkcyjnych i dodatkowych informacji dla konkretnych zagrożeń, służących jako punkt wyjściowy dla zespołu planistycznego opracowanie planu spotkań i pism zapraszających na pierwszy cykl spotkań planistycznych zaproszenie szefa władzy wykonawczej na pierwsze spotkanie zespołu planistycznego w charakterze prowadzącego 39

Etapy opracowywania planu reagowania kryzysowego • przeprowadzenie spotkania zapoznawczego, podział na komisje opracowujące poszczególne części planu, wyznaczenie przewodniczących i zaplanowanie kolejnego spotkania praca komisji nad kolejnymi projektami przygotowanie potrzebnych schematów i map opracowanie końcowego projektu i przekazanie go zespołowi planistycznemu do zaopiniowania i zaproponowania poprawek ** 40

Etapy opracowywania planu reagowania kryzysowego • Spotkanie zespołu planistycznego, poświęcone wprowadzeniu ostatecznych zmian oraz dyskusji na temat strategii wdrażania planu i jego rozpowszechniania Opiniowanie oraz uzgadnianie planu reagowania kryzysowego z zainteresowanymi organizacjami Prezentacja planu zarządowi danej społeczności oraz uzyskanie zgody na jego wprowadzenie do użytku, powielenie i rozesłanie (jeden egzemplarz powinny otrzymać także lokalne media). 41

Wprowadzenie do stosowania planu • Plan reagowania kryzysowego powinien zostać sprawdzony pod kątem zgodności z istniejącymi wymaganiami prawnymi i standardami władz centralnych i wojewódzkich, a także pod kątem jego przydatności praktycznej. Następnie należy zaplanować i przeprowadzić ćwiczenie z udziałem przedstawicieli każdej z zainteresowanych organizacji, które powinno służyć do określenia sposobu praktycznego wprowadzenia planu do użytku. 42

Wprowadzenie do stosowania planu • OPINIOWANIE PLANU Należy zapytać wyższy szczebel o zasady opiniowania planu. Proces opiniowania pozwala właściwym organizacjom, na podstawie ich doświadczeń, proponować ulepszenia do planu. Powiatowe plany reagowania kryzysowego winny być opiniowane w województwach 43

Sprawdzenie planu • W celu sprawdzenia nowego lub poprawionego planu reagowania kryzysowego wykorzystuje się ćwiczenia zarządzania kryzysowego. Ćwiczenia to najlepszy sposób sprawdzenia, bez katastrofy, czy plan reagowania kryzysowego został opracowany prawidłowo. 44

Aktualizacja planu zarządzania kryzysowego • Plan reagowania kryzysowego to żywy dokument Z upływem czasu pojawiają się nowe problemy, sytuacje się zmieniają, braki stają się widoczne, wymagania władz ulegają zmianie. Zatem sam plan musi zostać zmieniony, aby był aktualny i użyteczny. 45

Proces działań dostosowawczych • Polega on na wychwytywaniu informacji z ćwiczeń, ocen po katastrofie, przeglądów administracyjnych itp. które mogą wskazywać, że w planie istnieją braki. Następnie zbiera się zespół planistyczny, by problem przedyskutować oraz zdecydować o jego naprawie. Działania dostosowawcze mogą obejmować weryfikację założeń planistycznych i koncepcji działania, zmianę przydziału zadań lub modyfikację instrukcji wdrożeniowych (standartowych procedur operacyjnych). Mogą także obejmować szkolenie przypominające o rozwiązaniach przyjętych w planie. Końcowym składnikiem działań dostosowawczych jest śledzenie wykonania zaleconych działań. 46

Aktualizacja planów reagowania kryzysowego • PROCES PRZEGLĄDU PLANU – Przegląd planu reagowania kryzysowego powinien być dokonywany okresowo, co najmniej raz w roku. Przegląd i proces działań naprawczych powinny umożliwiać wykrycie istniejących problemów i dostarczyć informacji niezbędnych zespołowi planistycznemu do dokonania właściwych zmian w planie. • DOKUMENTY WDROŻENIOWE – Należy zapewnić, by organizacje, którym powierzono zadania reagowania kryzysowego opracowały standardowe procedury operacyjne, niezbędne do realizacji przydzielonych im zadań. 47

Składowe części planu reagowania kryzysowego • Plan reagowania kryzysowego, opracowany przy wykorzystaniu podejścia funkcyjnego, składa się z: – planu głównego, aneksów funkcyjnych dodatkowych informacji dla konkretnych zagrożeń. • Ponadto organizacje którym w planie głównym lub aneksach funkcyjnych przydzielono jakieś zadania, opracowują specjalistyczne procedury operacyjne i harmonogramy do wdrożenia planu reagowania kryzysowego. 48

Plan główny • Plan główny zawiera omówienie organizacji reagowania kryzysowego w danej społeczności. Podaje podstawy prawne dla operacji kryzysowych, Określa dla jakich sytuacji plan jest przewidziany Wyjaśnia ogólną koncepcję działania Przydziela obowiązki w zakresie działań kryzysowych, w tym obowiązki opracowania standartowych procedur operacyjnych dla tych działań. 49

Plan główny 50

I. LOKALNY PLAN DZIAŁANIA W SYTUACJACH ZAGROŻEŃ (NADZWYCZAJNYCH) A. Organizacyjne przygotowanie planu. 1. Jakie cele i zadania stawiamy przed planem? 2. Co ma się znaleźć w planie? 3. Kto ma robić plan? 4. Czy mam wystarczającą ilość informacji, danych? 5. Kto jest koordynatorem wykonania planu? 6. Opracowanie szkicu planu. 7. Przegląd i korekta szkicu planu. 8. Zamknięcie planu. 9. Wdrożenie planu. 1 0. Aktualizacja planu. 51

I. LOKALNY PLAN DZIAŁANIA W SYTUACJACH ZAGROŻEŃ (NADZWYCZAJNYCH) • B. Treść planu – 1. Plan zasadniczy a) Wstęp b) Władze i zadania c) Zasady ciągłości kierowania (spójność z planami wyższego szczebla) d) Opis zagrożeń e) Założenia planu f) Koncepcja działania g) Zakresy odpowiedzialności h) Administracja i logistyka i) Plan zabezpieczenia środków bytowych – 2. Wspólne funkcje a ) Kierownictwo i nadzór b ) Łączność c ) Ostrzeganie d ) Informacja i alarmowanie e ) Ewakuacja f ) Kierowanie zasobami g ) Miejsca zastępce h ) Opieka społeczna 52

II. CENTRUM ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO A. Cel Centrum Zapewnie koordynacji działań ratowniczych wszystkich podsystemów funkcjonujących w ramach powiatowego systemu ratownictwa oraz ochrony ludności i dóbr materialnych na terenie powiatu. B. Funkcje Centrum 1. Informacyjne 2. Koordynacja 3. Decyzyjne C. Zadania Centrum 1. Zbieranie danych i bieżące ocenianie sytuacji 2. Informowanie władz samorządowych o zagrożeniach 3. Ostrzeganie ludności o zagrożeniach 4. Koordynowanie działań ratow niczych wydzielonych sił i środków doprowadzenia akcji ratunkowej 5. Koordynowanie działań likwidujących skutki zdarzeń 6. Analizowanie i prognozowanie rozwoju sytuacji. 53

III. ZAGROŻENIE POWODZIOWE • A. Analiza podatności i ryzyka powodzi • - ocena ryzyka • - ocena podatności 1. Historyczne uwarunkowania powodzi 2. Skala największej dotychczas powodzi 3. Stopień przygotowania sił i środków 4. Stopień świadomości społecznej 5. Stopień odporności infrastruktury technicznej 6. Poziom ochrony technicznej 7. Informacja 54

III. ZAGROŻENIE POWODZIOWE – D. Ostrzeganie przed powodzią a) Organizacja systemogólno krajowy - lokalne systemy b ) Prognozowanie z biór danych - analiza danych - przygotowanie prognozy rozpowszechnienie prognozy c ) Rozpowszechnianie media (prasa, radio, telewizja) - TV kablowa - urządzenia nagłaśniające - ruchome - pomoc sąsiedzka (od drzwi do drzwi) amatorskie sieci radiowe 55

III. ZAGROŻENIE POWODZIOWE – E. Działania zapobiegające a) Walka z powodzią - procedury działań technicznych - określenie procedur kontrolnych, patroli. . . - ustanowienie procedur ewakuacyjnych b) Ochrona przeciwpowodziowa - lokalizacja na wyższe poziomy - przemieszczenie zawartości, maszyn i wyposażenia - wykup mienia, obiektów - uodpornienie obiektów (izolacja) - uodpornienie infrastruktury - przepustowość kanałów ściekowych 56

III. ZAGROŻENIE POWODZIOWE • F. Ewakuacja 1) Plan ewakuacji 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 1) 2) 3) 4) 5) Ludzi Zwierząt Sprzętu Dóbr kultury Dokumentów Siły i środki Porozumienia, umowy, uzgodnienia Procedury Obszary Drogi Miejsca zastępcze Łączność 57

III. ZAGROŻENIE POWODZIOWE • G. Powrót po powodzi do strefy zniszczeń – zagrożenie epidemiologiczne – wyznaczenie tras reewakuacji – dezynfekcja, deratyzacja, dezynsekcja – ewidencja osób, poszukiwanie 58

III. ZAGROŻENIE POWODZIOWE • H. Polityka odbudowy – prace porządkowe – szacowanie szkód – llasyfikacja obiektów (wyburzenie, remont. . ) – zakres pomocy – źródła pomocy, finansowania 59

Pytania? • Odwaga to panowanie nad strachem, a nie brak strachu. • (Courage is to resist fear, mastery of fear - not absence of fear. ) (ang. ) Mark Twain 60

Podsumowanie Zakończenie Dziękuję za uwagę 61