Prosent Kva m du kunne i dette kapittelet

Prosent Kva må du kunne i dette kapittelet?

Fagspråk • Kva betyr: • Prosent, rente, gjeld, budsjett, avslag, avdrag, vekstfaktor

Rekne med prosent • Du må kunne å rekne med prosent: • For eksempel 12% av 150 • Finn kva er ein 1% av eit tal • 150: 100=1, 5 • Gang det talet med prosent du skulle finne • 1, 5*12=18 • Eller du kan finne vekstfaktor og gange direkte • 150*0, 12=18 • Vekstfaktor metoden er best med kalkulator/Excel • Husk at vi kan ha over 100% • 100% auke er ei dobling, 200% trippling, etc.

Kva er prosenten? • Du må kunne finne prosenten av ulike tal • I ei klasse er det 25 elevar. 19 av dei elskar taco. Kor mange prosent av klassa likar elskar taco? • Set opp som ein brøk og utvid til hundredelar: • 19/25 = 76/100 = 76% • Set opp som ein brøk og bruk kalkulator: • 19/25 = 0, 75 = 76% • Ei bedrift tenar 20000 kr i 2018. I 2019 synk inntekta til 18000 kr. Kor mange prosent sank inntekta med? • 20000 -18000 = 2000 • 2000/20000 = 1/10 = 0, 10 = 10%

Avslag, rabatt, renter og avdrag • Du må finne avslag, rabatt eller renter i ulike oppgåver • Spør deg: «Skal talet bli større eller mindre? » • For eksempel: • Ei jakke kostar 1000 kr, prisen blir sett ned 20%. Kva kostar jakka no? • Kristian lånar 10000 kr til 12% rente. Kor mykje gjeld har han etter eit år? • Line får 25% studentrabatt på kinobilettar. Ein vanleg billett kostar 110 kr. Kor mykje må Line betale? • Finne ut kva varer du kjøper på avbetaling kostar • Du kjøper ei vare med månadlege avdrag på 275 kr i 12 månadar. Kva må du betale for vara?

Sparing og budsjett • Du må kunne rekne kor mykje pengar som er i ein sparekonto over fleire år • Du set inn 5000 kr i ein konto med 7% rente. Kor mykje pengar har du etter 4 år? • Vekstfaktoren er 1, 07. 1, 00 er summen du startar med og 0, 07 er så mykje meir pengar du får kvart år. 1, 07 er summen du startar med + rentene. • For å finne rentar over mange år kan du gange med vekstfaktoren • 5000*1, 07*1, 07= 6554 • Du må kunne sette opp eit budsjett i Excel og endre det frå år til år