Projekt systemowy wspfinansowany przez Uni Europejsk ze rodkw

Projekt systemowy współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007 -2013, Priorytet IX, Działanie 9. 4. Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty www. nauczyciele. org. pl

KRAJOBRAZY POLSKI

Jak widać z mapy hipsometrycznej, w Polsce występują niziny, wyżyny i góry. Wielkie obszary nizinne znajdują się w północnej i środkowej części naszego kraju. Ku południowi teren się wznosi, pojawiają się wyżyny, a następnie góry. Stało się to podstawą do wydzielenia na terenie Polski tzw. pasów krajobrazowych.

Pasy rzeźby Polski

NIZINY NADMORSKIE • płaska lub falista rzeźba terenu o wysokościach od 50 do 100 m n. p. m. • niszcząca i budująca praca fal morskich, kształtuje wybrzeża niskie z piaszczystymi plażami lub wybrzeża strome i wysokie • delty dużych rzek uchodzących do morza - Odry i Wisły • jedyna w Polsce depresja - Żuławy Wiślane (1, 8 m p. p. m. ).

POJEZIERZA • obszary pagórkowate i równinne z licznymi wzgórzami, sięgającymi 300 m n. p. m. • obniżenia między wzniesieniami z dużą liczbą jezior • największe polskie jeziora - Śniardwy i Mamry • dużo lasów iglastych, rosnących na piaszczystym podłożu

NIZINY • teren równinny i falisty, porozcinany szerokimi dolinami rzecznymi • wysokości względne nie przekraczają 300 m n. p. m. • najbardziej rozległy pas krajobrazowy Polski

WYŻYNY • ponad 300 m n. p. m. , duże zróżnicowanie wysokości, pofałdowana rzeźba terenu, porozcinana dolinami rzecznymi lub wąwozami • różne formy rzeźby terenu, zależne od rodzaju skał np. jaskinie w skałach wapiennych, wąwozy lessowe • duży obszar krajobrazu mocno przekształconego przez człowieka na Wyżynie Śląskiej

GÓRY NISKIE • Góry Świętokrzyskie (Łysica 612 m n. p. m. ) • pasma górskie o zaokrąglonych kształtach i łagodnych stokach • lasy jodłowo - bukowe

GÓRY ŚREDNIE • Sudety (Śnieżka 1602 m n. p. m. ) i Beskidy (Babia Góra 1725 m n. p. m. ) • stoki gór łagodne • piętra roślinności

GÓRY WYSOKIE • ostre grzbiety, głęboko wcięte doliny, jeziora górskie • wyraźna piętrowość klimatu i roślinności • Tatry (Rysy 2499 m n. p. m. )

W każdym z pasów krajobrazowych żyją i pracują ludzie. Dlatego w każdym z nich są widoczne efekty ich działalności gospodarczej. Na niektórych obszarach składniki krajobrazu przekształconego dominują nad składnikami naturalnymi. Obecnie większe fragmenty naturalnych krajobrazów zachowano jedynie w parkach narodowych oraz rezerwatach.

autor: Barbara Grabowska zdjęcia: WIKIPEDIA

BIURO PROJEKTU Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli ul. Gen. J. Sowińskiego 68, p. 35 70 -236 Szczecin tel. : 091/435 06 29 e-mail: biuro@nauczyciele. org. pl www. nauczyciele. org. pl