PROJEKT LOGISTYKA STAWIA NA TECHNIKA PODNOSZENIE KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH

PROJEKT: „LOGISTYKA STAWIA NA TECHNIKA – PODNOSZENIE KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH UCZNIÓW ZAWODU TECHNIK LOGISTYK POPRAWIAJĄCE ICH ZDOLNOŚCI DO ZDOBYCIA ZATRUDNIENIA” NUMER PROJEKTU: RPWP. 08. 03. 01 -30 -0052/16

SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTW LOGISTYCZNYCH AUTOR: ADAM KOLIŃSKI

SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTW Chociaż już w starożytności dyskutowano nad moralnym aspektem prowadzenia handlu i powinnościami wobec społeczeństwa, to dopiero w latach 90 -tych ubiegłego wieku kwestia odpowiedzialności za pracowników, środowisko naturalne oraz społeczeństwo zyskała na znaczeniu. Ekonomiści dowodzili, że gospodarka nie ma szans na efektywne funkcjonowanie, jeżeli przedsiębiorstwa nie zrekompensują/wyeliminują negatywnych konsekwencji swojej działalności. 3

SPOŁECZNA ODWIEDZIALNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTW DEFINICJA Społeczna odpowiedzialność biznesu to koncepcja dobrowolnego uwzględniania przez przedsiębiorstwo aspektów społecznych i ekologicznych zarówno w swoich działaniach, jak i w kontaktach z interesariuszami (grupami/jednostkami, które mogą wpływać na firmę i same również pod jej wpływem mogą się znaleźć). Przedsiębiorstwo z własnej, nieprzymuszonej woli dba o pracowników, kontrahentów, środowisko naturalne, społeczności lokalne, ale jednocześnie stara się pomnażać swoją wartość.

SPOŁECZNA ODWIEDZIALNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTW - UWAGA Społeczna odpowiedzialność to nie jest przestrzeganie prawa, ale działania, do których nikt nie jest zmuszany. To wychodzenie ponad ogólnie przyjęte normy prawne, działanie ponad minimum i uwzględnianie norm etycznych przy jednoczesnym dbaniu o interesy wszystkich interesariuszy, w tym właścicieli, oraz zapewnianiu sobie stabilnej sytuacji ekonomicznej pozwalającej na rozwój również w długim okresie. A. Rudnicka, CSR – doskonalenie relacji społecznych w firmie, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2012, s. 37– 38

SPOŁECZNA ODWIEDZIALNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTW WG ISO Wg normy ISO 26000 (stanowiącej przewodnik dla organizacji w zakresie stosowania zasad społecznej odpowiedzialności i stworzonej przez Międzynarodową Organizację Standaryzacyjną), przedsiębiorstwo jest odpowiedzialne społecznie, jeżeli: § przyczynia się do zrównoważonego rozwoju, w tym dobrobytu i zdrowia społeczeństwa § uwzględnia oczekiwania interesariuszy § jest zgodne z obowiązującym prawem i spójne z międzynarodowymi normami postępowania § jest zintegrowane z działaniami organizacji i praktykowane w jej relacjach PN-ISO 26000: 2012, s. 16

7 FORMY SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI W PRZEDSIĘBIORSTWACH WEWNĘTRZNA ZEWNĘTRZNA § § Dobrobyt pracowników: § Opieka medyczna § Pomoc w spłacaniu wierzytelności § Urlopy zdrowotne § Odprawy dla odchodzących § Wsparcie pracowników w godzeniu obowiązków rodzinnych z pracą § § Środowisko naturalne: § Redukcja zanieczyszczeń poniżej obowiązujących norm, nawet jeżeli konkurencja tego nie czyni § Oszczędzanie energii Produkty: § Uwzględnianie niebezpieczeństw wynikających z nieostrożnego używania produktów przez konsumentów Rynek i marketing: § Standardy reklamy

8 FORMY SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI W PRZEDSIĘBIORSTWACH WEWNĘTRZNA ZEWNĘTRZNA § § Warunki pracy: § Podwyższenie standardów najbliższego otoczenia stanowiska pracy § Świadczenia socjalne powyżej obowiązujących norm § Inwestowanie w rozwój pracowników § Projektowanie zadań pracowniczych: § Zwiększanie satysfakcji pracowników zamiast efektywności ekonomicznej § Partycypacja pracowników § § Dostawcy: § Uczciwe zasady handlowe § Czarna lista dostawców Zatrudnienie: § Pozytywna dyskryminacja wobec mniejszości § Podtrzymywanie zatrudnienia Aktywność na rzecz lokalnej społeczności: § Sponsorowanie lokalnych przedsięwzięć

SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ W LOGISTYCE Obszar działań Społecznie odpowiedzialne zakupy Przykłady działań • • Zrównoważony transport • • Zrównoważone pakowanie • transparentne kryteria doboru dostawców dobór materiałów, które będą łatwe do przetworzenia, lub ponownego użytku, a także bezpieczne dla zdrowia ludzkiego współpraca z lokalnymi dostawcami monitoring emisji: gazów cieplarnianych, związków, które przyczyniają się do zaniku warstwy ozonowej monitoring produkcji trwałych zanieczyszczeń organicznych monitoring zużycia paliwa optymalizacja trasy i załadunku transport intermodalny bezpieczeństwo na drogach monitoring zużycia pojazdów i polityka konserwacji dzielony transport opakowania wykonane z materiałów łatwych do przetworzenia i ponownego wykorzystania opakowania o małej objętości J. Szczanowicz, S. Saniuk, CSR w logistyce – ryzyko ESG i wskaźniki efektywności, Czasopismo Logistyka 4/2014, ILi. M, Poznań 2014

SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ W LOGISTYCE Obszar działań Przykłady działań • Zrównoważone magazynowanie Logistyka zwrotna • • • procedury na przechowywanie i zarządzanie materiałami niebezpiecznymi przekazywanie nadwyżek produkcyjnych lokalnej społeczności szkolenia dotyczące bezpieczeństwa przy operowaniu sprzętem regulacja temperatury za pomocą sprzętu przyjaznemu środowisku redukcja źródeł, substytucja zarządzanie odpadami - recykling, ponowne użycie i usuwanie materiałów J. Szczanowicz, S. Saniuk, CSR w logistyce – ryzyko ESG i wskaźniki efektywności, Czasopismo Logistyka 4/2014, ILi. M, Poznań 2014

ARGUMENTY ZA CSR § § § Przedsiębiorstwa funkcjonują w społeczeństwie, w którym obowiązują określone normy zachowań, dlatego też powinny brać odpowiedzialność za swoje decyzje i działania, by nie łamać powszechnie obowiązujących zasad. Podmioty gospodarcze wywierają negatywny wpływ na otoczenie, w którym funkcjonują (zanieczyszczanie atmosfery i wód, wyczerpywanie zasobów), powinny zatem odgrywać ważną rolę w rozwiązywaniu problemów z tym związanych oraz brać pod uwagę wszystkie podmioty narażone na ten wpływ. Przedsiębiorstwa często dysponują zasobami (np. nadwyżkami dochodów, wyrobów), które mogłyby służyć rozwiązywaniu problemów społecznych. Synergia działań międzysektorowych (biznes, organizacje pozarządowe, administracja publiczna) daje wymierne korzyści beneficjentom działań. Działania CSR, które są zaplanowane i zintegrowane z celami organizacji (będące elementem systemu zarządzania), mogą przynieść wymierne korzyści zarówno firmie, jak i jej interesariuszom. Dzięki zachowaniom społecznie odpowiedzialnym buduje się zaufanie społeczeństwa do organizacji biznesowych. R. W. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004, s. 120 -121 A. Rudnicka, CSR – doskonalenie relacji społecznych w firmie, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2012, s. 49 -53

ARGUMENTY PRZECIW CSR § § § Przedsiębiorstwo jest jak maszyna, której zadaniem jest osiąganie wytyczonych wcześniej celów. Ludzie w organizacji nie powinni kierować się osobistymi wartościami moralnymi, lecz realizować cele służące organizacji. Społeczna odpowiedzialność to narzędzie służące jedynie poprawie wizerunku. Przedsiębiorstwa nie zostały powołane do rozwiązywania problemów społecznych. CSR jest postrzegany jako dodatkowy koszt i obciążenie dla przedsiębiorstw. Ingerencja w sferę niezwiązaną bezpośrednio z funkcjonowaniem przedsiębiorstw może rodzić dodatkowe dylematy etyczne bądź możliwość konfliktu interesów. R. W. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004, s. 120 -121 A. Rudnicka, CSR – doskonalenie relacji społecznych w firmie, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2012, s. 49 -53

13 WYMIERNE KORZYŚCI § § Hewlett-Packard zredukował swoje odpady o 95% i zaoszczędził 870 tys. dolarów Polska: § 30% konsumentów decyduje się na zakup wyrobów/ usług firmy, gdy ma o niej pozytywne informacje § 59% osób skrytykuje firmę w rozmowie, jeśli posiada na jej temat negatywne informacje § Z badań Fundacji Komunikacji Społecznej wynika, że prawie 76% Polaków kupuje produkty kierując się wizerunkiem społecznym producenta, 67% jest gotowe zapłacić więcej za produkt ze słusznym przesłaniem w tle Amerykańska firma Interface, producent wykładzin dywanowych przeanalizowała każdy etap produkcji i jego wpływ na otoczenie dzięki czemu udało się ograniczyć zużycie wody o ponad dwie trzecie. Odzyskiwanym w procesie oczyszczania ścieków metanem w należących do Grupy Żywiec browarach zasila się kotły grzewcze. W Warce i Żywcu do 7 proc. energii cieplnej w zakładach pochodzi z własnego źródła.

14 20 KROKÓW DO SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI 1. 2. 3. 4. 5. Identyfikacja kluczowych interesariuszy wewnętrznych i zewnętrznych. Określenie (lub modyfikacja) długofalowej wizji rozwoju firmy i operacyjnej misji, z uwzględnieniem wartości istotnych w działalności firmy. Wstępne sformułowanie priorytetów polityki społecznej. Wyznaczenie osób odpowiedzialnych za realizację polityki społecznej uwzględnieniem reprezentacji kadry menedżerskiej i pracowników. Swoista „inwentaryzacja” dobrowolnych (nie wymaganych przez prawo) programów i zobowiązań, realizowanych przez firmę w ostatnich latach wobec poszczególnych grup interesariuszy.

15 20 KROKÓW DO SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI 6. Przegląd i szczegółowa analiza strategii społecznej odpowiedzialności w firmach odniesienia (benchmarking branżowy). 7. Zorganizowanie spotkań z przedstawicielami najważniejszych grup interesariuszy, aby lepiej poznać wzajemne oczekiwania, rezultaty prowadzonych wcześniej programów. 8. Sformułowanie zasad polityki społecznej, z uwzględnieniem istniejących oczekiwań i możliwości, realizowanych celów, planowanych procedur. 9. Określenie szczegółowych zasad postępowania na podstawie istniejących uwarunkowań (regulacje prawne, dobrowolne zobowiązania, cele operacyjne, nakłady finansowe).

16 20 KROKÓW DO SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI 10. Budowanie i wdrażanie strategii odpowiedzialności wobec poszczególnych grup interesariuszy (przede wszystkim: pracowników, społeczności lokalnej i klientów). 11. Włączenie polityki społecznej do systemu wewnętrznej komunikacji (intranet, gazeta zakładowa). 12. Prowadzenie szkoleń i warsztatów interaktywnych dla pracowników na temat polityki społecznej. 13. Określenie metod oceny efektów. 14. Dokumentowanie zasad, sposobów realizacji i wyników (sprawozdawczość wewnętrzna). 15. Okresowy przegląd dokonywany przez kierownictwo firmy (lub przez audytora zewnętrznego).

17 20 KROKÓW DO SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI 16. Włączanie do kryteriów wyboru kluczowych dostawców wymagań dotyczących określonych elementów systemu odpowiedzialności. 17. Doskonalenie systemu zarządzania zasobami kadrowymi z wykorzystaniem zasad polityki społecznej, pamiętając, że o odpowiedzialnym charakterze firmy świadczą przede wszystkim zwyczaje dotyczące traktowania pracowników. 18. Stopniowe upowszechnianie tych samych wartości w całym ciągu dostawców i innych partnerów biznesowych. 19. Włączanie polityki społecznej w proces komunikacji zewnętrznej, dostosowując język i formę do oczekiwań różnych grup interesariuszy (witryna internetowa, raporty społeczne, inne publikacje, wystąpienia publiczne). 20. Ciągłe doskonalenie zasad polityki społecznej i systemu komunikacji – z uwzględnieniem otrzymywanych ocen, komentarzy, opinii ze strony różnych grup interesariuszy wewnętrznych i zewnętrznych.

61 -755 POZNAŃ UL. E. ESTKOWSKIEGO 6 Rektorat tel. 61 850 47 81 Dziekanat tel. 61 850 47 64 Księgowość tel. 61 850 47 79 Kadry tel. 61 850 47 71 fax 61 850 47 89 rektorat@wsl. com. pl www. wsl. com. pl DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ