Prof Dr rer nat D Ali Ercan 28

Prof. Dr. rer. nat. D. Ali Ercan 28. 2. 2014, Ankara 1

DEMOKRASİ NEDİR ? Grekçe δῆμος (halk) ve κρατος (Kuvvet, iktidar) kelimelerinden “halkın halk tarafından yönetimi” (halkçılık) anlamına gelen Demokrasi’nin temel evrensel karakteristikleri “eşitlik” ve “özgürlük” tür. Eşitlik ilkesi gereğince, seçimlerde her yurttaşın eşit ağırlıklı bir oyu vardır !?

2002 TÜRKİYE GENEL MİLLETVEKİLİ SEÇİMİ DÜNYANIN EN ANTİDEMOKRATİK SEÇİMİ Seçmen sayısı : 41, 4 milyon % 100, 0 Katılım : 32, 8 milyon % 79 Geçerli oylar : 31, 5 milyon % 96 ! Baraj : % 10 ( d’Hondt ) Temsil edilen oy : 17, 3 milyon % 41

2002 SEÇİM MACERASI AKP’NİN OY ORANI % 27 4

2002 SEÇİM MACERASI AKP’NİN OY ORANI % 27 KATILMAYAN % 21 5

2002 SEÇİM MACERASI AKP’NİN SEÇİM OY ORANI % 34 6

2002 SEÇİM MACERASI AKP’NİN SEÇİM OY ORANI % 34 Baraj altında kalanlar % 45 7

2002 SEÇİM MACERASI AKP’NİN TBMM’DEKİ TEMSİL ORANI % 66 365 Milletvekili 8

2002 SEÇİM MACERASI AKP’NİN TBMM’DEKİ TEMSİL ORANI 187 MV + 178 MV Mevcut Seçim Yasasının AKP’ye hediyesi 9

365 177 8 2002 GENEL SEÇİM SONUÇLARI (İLÇELER) 10

SEÇİMLERE KATILIM ORANLARI Kasım 2002 Genel Seçim. . . . . % 79 Temmuz 2007 Genel Seçim. . . . % 84 ? Mart 2009 Yerel yönetim Seçimi. . . . % 85 ? Eylül 2010 Anayasa Referandumu. . . % 74 Haziran 2011 Genel Seçim. . . . % 83 ? ! Ortalama katılım. . . . % 77 * YSK rakamları ANAYASA OYLAMASI KATILMAYAN % 57, 9 EVET 0, 579 x 0, 74 % 42, 1 HAYIR 0, 421 x 0, 74 % 26 % 43 % 31 MEVCUT ANAYASA HALKIN SADECE YÜZDE 43’ ünün ‘EVET’ DEDİĞİ BİR ANAYASADIR !! KÜRT BOYKOTU SÖZ KONUSU DEĞİL; AĞRI, BATMAN, BİNGÖL, HAKKARİ, SİİRT. . % 95 ‘EVET’

Düşük Eğitimli ve Düşük Gelirli Toplumlarda Demokrasi düzgün işlemez ; Gelir (G) , Eğitim (E) , Katılım (K) ve Sosyal Adalet (g) belirteçleriyle Demokrasi Faktörü F = G x E x (K-0, 5) / g Demokrasi Katsayısı 12

Düşük Eğitimli ve Düşük Gelirli Toplumlarda Demokrasi düzgün işlemez ; Gelir (G) , Eğitim (E) , Katılım (K) ve Sosyal Adalet (g) belirteçleriyle Demokrasi Faktörü F = G x E x (K-0, 5) / g Demokrasi Katsayısı D F 13

Düşük Eğitimli ve Düşük Gelirli Toplumlarda Demokrasi düzgün işlemez ; Gelir (G) , Eğitim (E) , Katılım (K) ve Sosyal Adalet (g) belirteçleriyle Demokrasi Faktörü F = G x E x (K-0, 5) / g Demokrasi Katsayısı % D D= 1 - exp(-F/4) 100 50 F 2 4 6 8 10 14

Düşük Eğitimli ve Düşük Gelirli Toplumlarda Demokrasi düzgün işlemez ; Gelir (G) , Eğitim (E) , Katılım (K) ve Sosyal Adalet (g) belirteçleriyle F = 0, 9 x 6, 3 x 0, 27 /0, 41=3, 66 D= 0, 60 % D D= 1 - exp(-F/4) 100 İsveç 50 Türkiye’de ~100 bin Dernekte ~7, 5 milyon üye var… F 2 4 6 8 10 15

DEMOGRAFİ • Nüfus, • Yaş Dağılımı, Seçmen • Ortalama Yaş, Sayısı • Ortalama Ömür, Yaşam Beklentisi, • Kadın Başına çocuk sayısı, Doğurganlık (fertility), • Yıllık Nüfus artış hızı • Yıllık Ölüm, Doğum ve Göç oranı 16

TC resmi nüfus sayım sonuçları: 1927. . . 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 2000 [DİE 2012 sayfa 8] 13, 65. . . 27, 75 31, 39 35, 61 40, 35 44, 74 50, 66 56, 47 67, 80 milyon

5 milyon Vatandaş kayıttan nasıl düşüldü ? DIE TUIK 1990 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 56, 5 67, 8 Yılda ~1, 0 milyon ! ? 70, 6 71, 5 72, 6 73, 7 74, 7 75, 6 76, 5 77, 3 Yılda ~1, 0 milyon !? 18

Kadın başına (ömür boyu) ortalama çocuk sayısı d – 2 , 05 c≈ y Yıllık nüfus artış hızı Ortalama yaşam süresi (yıl)

TUIK 2014 - 2, 025 2, 7 c= - 1 - (0, 502 x 61, 5)/(0, 498 x 60, 5) d - 1 - (fe. yk ) / (fk. ye) yk = 0, 011 61 = (Y. f/T) x 20

(‰) c TÜRKİYE’DE NÜFUS ARTIŞ HIZI ‰ 16, 5 20 10 ‰ 11 2014 Nüfusu 1, 21 x 2000 Nüfusu 1, 21 x 67, 8 = 82 milyon 1950 2000 2014 2050

TÜRKİYE’DE NÜFUSUN GELİŞİMİ milyon N = 122, 988/(1 + 31, 56652297 x exp( -0, 03649257317 x (X-1900))) Fit hatası ± % 1, 13 100 82 + + + 1950 2000 Y ı l l 2014 a r 2050 22

TÜRKİYE’DE NÜFUSUN GELİŞİMİ TUIK milyon 100 + + + 1950 2000 2050 23

milyon TÜRKİYE’DE NÜFUSUN GELİŞİMİ DIE/TUIK DIE 100 TUIK 82 77 1950 2000 2014 2050 24

% YAŞ DAĞILIMI 1990 f (y) Ort. yaş = ∫ y. f(y). dy / ∫ f(y). dy Ort. ömür = ∫ y. (∂f/∂y). dy / ∫ (∂f/∂y). dy Ort. ömür 51 2023 18+ SEÇMEN % 72 65 YAŞ

ORTALAMA YAŞ = = ORTALAMA ÖMÜR ≤ 2 x ORTALAMA YAŞ

Ortalama Yaş : f (x) X≈ [(2 h+g)a 2 +h(b 2+3 ab)]/3[(h+g)a+hb)] Ortalama Ömür : Y ≈ [(g+h)a+hb]/2 g g h a b Yaş x 27

Ort. Yaş ~ 31 Ort. Ömür ~ 61 E R K E K % a ≈ 35 b ≈ 50 K A D I N TUIK 2013 28

ORTALAMA ÖMÜR ve ORTALAMA YAŞAM BEKLENTİSİ Ömür 61 ŞAM A YA M A AL ORT Sİ SÜRE Beklenti 80 450 2014 29

yıl TÜRKİYE’DE ORTALAMA YAŞAM SÜRESİ Y=51, 4+0, 4 x(T-1990) 80 + 70 60 + 1990 + + 2010 2030 2050 2070 30

ω (y) ÖLÜM OLASILIĞI ω(y)≡ 1 - f(y+1)/f(y) (%) ω(y) ≈ 0, 5 x (y/100)6, 4 20 10 0 30 50 70 90 y 31

% 95 90 85 YAŞAMDA KALIŞ OLASILIĞI-2014 80 20 40 60 80 YAŞ 32

18 YAŞ ÜZERİ SEÇMEN SAYISININ NÜFUSA ORANI ~ (1 -18/Y) % + 80 + 60 + 40 20 + 30 50 70 Ortalama Yaşam Süresi ( yıl ) 90 33

Yıl Ortalama Yaşam Süresi Seçmen Orantısı % Nüfus (milyon) Seçmen (milyon) 2007 58, 2 69, 1 70, 6 48, 8 2011 59, 8 69, 9 74, 7 52, 2 34

BİR SKANDAL YSK SEÇMEN SAYISI 2002 : 41, 4 milyon FARK 1, 4 milyon 2007 : 42, 8 milyon FARK 9, 7 milyon (seçmen yaşı 20 ! ) 6, 0 milyon düşülmüş ! (seçmen yaşı 18 ! ) 48, 8* 6, 3 milyon eklenmiş ! 2011 : 52, 5 milyon * 41, 4* TUIK verilerinden hesaplanan seçmen sayısı (milyon) 52, 2*

DEMOKRASİMİZ ŞEYTAN ÜÇGENİNDE

NI JA EN NT KO 10 İL % 1 BA RA J + D’ HONDT YÖNTEMİ

BARAJ PROBLEMİ Rusya. . . %7 Almanya, Belçika, Macaristan, Polonya, Slovakya. . . %5 Avusturya, Bulgaristan, İtalya, Norveç, Slovenya, İsveç. . . . %4 İspanya, Yunanistan, Romanya, Ukrayna…………………. . %3 Danimarka…. . . . . % 2 …………… Hollanda, Finlandiya, İrlanda, İzlanda ---

BASAMAK PROBLEMİ MUĞLA. . 850 BİN 6 MV ORDU. . . 740 BİN 6 MV 110 AFYON………. . 704 BİN 5 MV KÜTAHYA……. 573 BİN 5 MV 130 ELAZIĞ. . 563 BİN 4 MV MUŞ. . . . 413 BİN 4 MV 150 EDİRNE. . . . 400 BİN 3 MV BİNGÖL. . . . 263 BİN 3 MV 137 KARAMAN. . . 235 BİN 2 MV TUNCELİ. . 85 BİN 2 MV 150

BASAMAK PROBLEMİ 5 MV BİNGÖL BAYBURT 2 MV KARAMAN 3 MV NÜFUS SIRALAMASIYLA İLLER MUŞ EDİRNE 4 MV

BASAMAK PROBLEMİ BİNGÖL BAYBURT KARAMAN ~ 100 bin Oy NÜFUS SIRALAMASIYLA İLLER MUŞ EDİRNE 30 bin oy x 70 vilayet ≈ 2 milyon Oy Basamak sistemine kurban gidiyor…

+ 1 KONTENJAN PROBLEMİ 5 milyon 30+1 30+24 ANKARA 31 MİLLETVEKİLİ Siirt, Nevşehir, Kırıkkale, Bolu, Hakkari, Bingöl, Burdur, Karaman, Kırşehir, Karabük, Erzincan, Yalova, Bilecik, Sinop, Bartın, Çankırı, Kars, Iğdır, Artvin, Gümüşhane, Kilis, Ardahan, Tunceli Bayburt 54 MİLLETVEKİLİ

+ 1 KONTENJAN PROBLEMİ 81 VİLAYETİN HER BİRİNE PEŞİNEN 1 KONTENJAN MİLLETVEKİLİ VERİLDİKTEN SONRA GERİ KALANLAR NÜFUSA ORANTILI DAĞITILIYOR. Örn. Nüfusu 5 milyon Ankara’ya 5/77 x 469 = 30 Milletvekili düşüyor. Sonuçta Ankara 30+1= 31 Milletvekili alıyor; Oysa Ankara’nın Milletvekili Sayısı en az 36 olmalıydı. Ankara’da 5 MV karşılığı oylar (~500 bin oy) boşa gidiyor. İstanbul, Ankara, İzmir , Bursa ve Antalya’da toplam 3 milyon Oy “ +1 Vilayet Kontenjanı” düzenlemesinin kurbanı dır! 43

“ Basamak yöntemi ” ve “ +1 kontenjan ” uygulamalarından kaynaklanan, görüntüde sandığa giren, ama sonuca yansımayan, etkili olmayan toplam ~ 5 milyon oy “Eşitsizlik Kurbanı” oylardır. 44

3 - d‘HONDT YÖNTEMİ Bir seçimde Partilerin aldıkları Oy sayısına göre milletvekili sayısını belirleyen Yöntem. Birinci konumdaki partiyi diğerlerine göre avantajlı konuma taşıyan ve “Temsilde adalet” sağlamayan bu yöntem, “Yönetimde istikrar” İlkesini ön planda tutan 27 Victor d'Hondt 1841 -1901 ülkede uygulanmaktadır. Arjantin Avusturya Belçika Bulgaristan Çekya Doğu Timor Ekvador Finlandiya Galler Hırvatistan Hollanda İskoçya İsrail İzlanda Japonya Kolombiya Macaristan Makedonya Paraguay Polonya Portekiz Romanya Sırbistan Slovenya Şili Türkiye

3 - d‘HONDT YÖNTEMİ Örnek : 1000 GEÇERLİ OYDA 10 MİLLETVEKİLİNİN D’HONDT YÖNTEMİYLE BÖLÜŞÜMÜ /1 /2 /3 /4 /5 ___________________________ A: 400, 01 200, 03 133, 36 100, 09 80, 010 B: 300, 02 150, 05 100, 08 75, 0 60, 0 C: 150, 04 75, 0 50, 0 37, 5 30, 0 D: 100, 07 50, 0 33, 3 25, 0 20, 0 Diğer : 50 baraj altındaki partiler ___________________________ A 5 MV % 50 B 3 MV % 30 C 1 MV % 10 D’Hondt yönteminde birinci konumdaki partinin kazanç faktörü en az % 15 tir !

2011 GENEL SEÇİM SONUCU (katılım % 84 !) PARTİLER OY SAYISI % MİLLETVEKİLİ milyon ______________________ AKP 60 21, 47 % 41, 1 326 MV* % CHP 11, 15 % 21, 4 135 MV % 34 MHP 5, 58 % 10, 7 53 MV BDP 2, 60 % 5, 0 36 MV DİĞER 2, 11 % GEÇERSİZ 0, 94 % 1, 8 % 6 4, 0 KATILMAYAN 8, 35 % 16, 0 ______________________ TOPLAM 52, 20 % 100, 0 550 MV * şeytan üçgeni nedeniyle AKP sonuçta 51 MV fazladan almış oldu. CHP 8 MV, MHP 19 MV eksik çıkardılar æ

2011 Genel Seçim Sonucu 48

Yıl Ortalama Yaşam Süresi Seçmen Orantısı % Nüfus (milyon) Seçmen (milyon) 2014 61, 0 70, 5 77, 3 54, 5 2015 61, 4 70, 7 78, 2 55, 3 49

2015 seçimi 55 milyon seçmen ne yapacak ? !

NI JA EN NT KO 10 İL % 1 BA RA J + D’ HONDT YÖNTEMİ 51

Matematik bilmeyen toplumlarda adalet yoktur. John F. Nash Teşekkürler.

MİLLİ BAKİYELİ ORANSAL TEMSİL ! • • • • • • Seçim barajı % 5' e indirilir. “Her İl’e peşinen +1 Milletvekili ” Kuralı kaldırılır. D’Hondt sayım sistemi kaldırılır. Milletvekili gelirinin fert başına milli gelire eşitlenmesi, Partilere devlet yardımının kaldırılması ve Milletvekili dokunulmazlığının sınırlandırılması koşuluyla! Milletvekili sayısı M= 800 ‘e çıkartılır. Toplam geçerli oyların % 5’inden fazlasını alan Partilerin aldıkları oylar ile Bağımsız adayların aldıkları geçerli oyların toplamından (S), Bir (bağımsız) adayın milletvekili seçilebilmesi için gerekli minimum oy sayısı belirlenir: B=1+ S/(M+1) Bağımsızlar belirlendikten sonra, kalan milletvekillikleri için %5 barajı aşan partilerin aldıkları oy oranına karşılık gelen Milletvekili sayıları belirlenir. Baraj üzerindeki partilerin aldıkları toplam geçerli oy sayısının, bağımsızlar dışındaki Milletvekili sayısına bölümü ile bir (parti) Milletvekili için gerekli oy sayısı (P) bulunur. Bölgelerde partilerin aldıkları geçerli oylar P ile bölünerek Partilerin “tam sayılı” bölge milletvekilleri belirlenir. Arta kalan “kesirlerden” Partilerin “kontenjan” milletvekilleri 53 belirlenir.

Ekler 54

SEÇSİS SEÇİM YASASI 55

2011 Genel Seçiminde AKP nin aldığı Oy Yüzdeleri 56

2011 Genel Seçiminde CHP nin aldığı Oy Yüzdeleri TR. 12/5 57

GÜVENLİK Laik Cumhuriyet Milli Devlet %2 ÖZGÜRLÜK Etnik-Dinsel temelde Arkaik (feodal) Toplum Laik Toplum 58

GÜVENLİK Laik Cumhuriyet Milli Devlet ÖZGÜRLÜK Etnik-Dinsel temelde Arkaik (feodal) Toplum Laik Toplum 59

TÜRKİYE'DE 1990 YAŞ DAĞILIMI * 51, 4 ORTALAMA ÖMÜR 26, 2 ORTALAMA YAŞ % (*) DEVLET İSTATİSTİK ENSTİTÜSÜ 1993 VERİLERİ YAŞ

a 0 = 1, 932 E-02 a 1 = 1, 240 E-03 a 2 = -9, 591 E-05 a 3 = 2, 302 E-06 a 4 = -2, 407 E-08 a 5 = 9, 266 E-11 ORTALAMA YAŞ <X> = = = 26, 2 ORTALAMA ÖMÜR = = 51, 4

TÜRKİYE'DE 2003 YAŞ DAĞILIMI * 58, 9 ORTALAMA ÖMÜR 29, 0 ORTALAMA YAŞ % (*) Nüfus İdaresi Genel Müdürlüğü 2003 Verileri… 90 Yaş ve üzeri düzeltilmiştir YAŞ

• 20. 1927 sayımında Türkiye’nin Nüfusu 13, 6 milyon ve “anadili kürtçe/zazaca” olanların sayısı 1, 1 milyon idi. . ( ~ % 8 ) • 2000 yılında Prof. Şaban Kuzgun başkanlığında Erciyes, İnönü, Fırat Üniversitelerinden bir araştırma grubunun bulgusuna göre 2000 yılı için Kürt nüfus 12, 6 milyon du.

• Buna göre, Kürt popülasyon 1927 -2000 arasında yıllık ortalama ‰ 32, 7 artış kaydetmiştir; ortalama yaşam süresi 50 yıl alındığında kadın başına ortalama çocuk sayısı 3, 7 demektir. . • Bundan sonra, ‘kadın başına ortalama 3 çocuk’ ve yıllık ‰ 15 artışla bile, Kürt nüfus, 2010’da 15 milyon ( % 20 ) 2020’de 17 milyon ( % 21 ) 2030’da 20 milyon ( % 22 ) olacaktır. . 64

1990, 2003, 2013, 2023 ÖLÜM OLASILIKLARI P = 1 - f(y+1) / f(y) = ∑ a n yn % 1990 2003 2013 P 2023 YAŞ

Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK 1881 -1938 Bedi’üz-zaman Said-i Kürdi (Norsi) 1877 -1960 66