PROCESY I ZJAWISKA W PSYCHOTERAPII OSB UZALENIONYCH OD

PROCESY I ZJAWISKA W PSYCHOTERAPII OSÓB UZALEŻNIONYCH OD ALKOHOLU Katarzyna Augustyn

Pozycja paranoidalnoschizoidalna Główne mechanizmy obronne(Segal, 2005): • • • Rozszczepienie Identyfikacja projekcyjna Projekcja Zaprzeczanie Idealizacja

Zawiść – uczucie gniewu o to, że ktoś ma i cieszy się czymś pożądanym i impuls, aby mu to odebrać i zepsuć Zachłanność- gwałtowne, nienasycone dążenie, wykraczające poza to, czego podmiot potrzebuje, a co obiekt może i jest gotów dać

Pozycja depresyjna • Matka staje się obiektem całościowym • Lęk przed utratą matki • Pierwotne poczucie winy • Reparacja

Dobre rozwiązanie pozycji depresyjnej (Drozdowski, 2003) • • • Uznanie zależności Pogodzenie się ze smutkiem, utratą Wdzięczność Zdolność do relacji z całymi obiektami Reparacja

Dobre rozwiązanie pozycji depresyjnej cd. • Zdolność do tolerowania samotności, zaciekawienie wewnętrznym światem • Integrowanie uczuć czułości, miłości z uczuciami złości • Zdolność do odczuwania przyjemności i wynikającej z tego wdzięczności

Cechy funkcjonowania osób uzależnionych Grossman (1992, 1993, 1996), Bass (1997): Brak różnicowania : Pomiędzy światem wewnętrznym a zewnętrznym Pomiędzy fantazją i rzeczywistością, Pomiędzy konkretem i symbolem, Pomiędzy osobą a rzeczą, Pomiędzy całością i częścią, jako główna trudność osób uzależnionych

Każda możliwość różnicowania wewnętrznego i tego co na zewnątrz, pomiędzy sobą i obiektami jest odbierana jako zagrażająca (Wurmser) (Bass, 1997)

Cech funkcjonowania osób uzależnionych • Zależność odbierana jako klaustrofobiczna • Poczucie samowystarczalności (Director 2005) przewlekłe stosowanie narkotyków służy do realizacji stanu wszechmocy • Brak znaczenia swoich celów i pragnień. • Pragnienie idealnych relacji, idealnego świata

Terapia osób uzależnionych • Nawiązywanie relacji przez wściekłość i dewaluację • Kontrola • Potrzeby pomieszczane w alkoholu • Zachłanność, zawiść i /lub lęk przed zależnością niszczy wdzięczność • Relacje są jednocześnie pożądane i pogardliwie ignorowane lub odrzucane

Reakcje przeniesieniowe • • Terapeuta jako substytut narkotyku Terapeuta jako obiekt wyidealizowany Terapeuta jako obiekt prześladowczy Terapeuta jako winny zażywaniu czy dezintegracji

Reakcje przeciwprzeniesieniowe • Bezsilność i bezradność (Director 2005) jako odpowiedź na poczucie wszechmocy pacjenta • Lęk przed tym, iż refleksja może zdezintegrować jako odzwierciedlenie lęku pacjenta przed refleksyjnością i doświadczaniem świata wewnętrznego • Identyfikacja z surowym superego pacjenta Wurmser (1985)

Reakcje przeciwprzeniesieniowe cd. • Widzenie pacjenta w sposób pofragmentowany, częściowy • Instrumentalne traktowanie pacjenta • Trudność w uruchamianiu refleksyjności i kreatywności terapeutycznej

Cele terapeutyczne • Stworzenie ram terapeutycznych • Budowanie przestrzeni do pomieszczania emocji oraz przestrzeni refleksyjnej • Budowanie integracji wewnętrznej oraz zdolności do zależności z obiektami całościowymi