PROBLEM ZME BECERLER PEK NEDR BU SORUN Hedeflenen
PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ
PEKİ NEDİR BU SORUN ? Hedeflenen sonuçlara ulaşılmasını engelleyebilecek yada aksatabilecek, çözümlenmesi gerekli durumlara problem denir. Kısaca sıkıntı veren durum denebilir.
Problemi tanımlarken; Bu durum sadece sizin için mi problem yoksa başkaları da bunu problem olarak mı görüyor? Oluşumuna sizin bir katkınız var mı? Katkısı olabilecek başka kişiler veya şeyler var mı? Şimdiye dek benzer sorunlarla karşılaştınız mı? Nasıl baş ettiniz?
Problemin üç temel özelliği vardır : Bireyde güçlük yaratır. Birey problemi çözmeye ihtiyaç duyar. Daha önce karşılaşılmamıştır yani çözümle ilgili bir fikri henüz yoktur. Bu üç özelliğe göre bir duruma problem diyebilmemiz için bireye birtakım zorluklar getirmiş ve ona sıkıntı vermiş olması gerekir
Bireylerin sahip olabileceği 3 çeşit problem çözme tarzı bulunmaktadır 1. 2. 3. Kaçınan sorun çözme tarzı Dürtüsel-dikkatsiz sorun çözme tarzı Akılcı(Rasyonel) sorun çözme tarzı
Kaçınan Sorun Çözme Tarzı • İşlevsel olmayan bir tarzdır. • Sorunlara karşı ilgisiz, görmezden gelen bir tavır sergilerler. • Problemlerle yüzleşmek yerine kaçmayı seçerler • Sorunları erteleme, pasiflik, ilgisizlik, hareketsizlik gibi davranışlar sergilerler. • Problemlerle yüzleşmek yerine kaçmayı seçerler • Problemlerin çözümünde sorumluluk almazlar; kendiliğinden veya başkalarınca çözümlenmesini beklerler.
Dürtüsel-Dikkatsiz Problem Çözme Tarzı: 1 -İşlevsel olmayan bir tarzdır. 2 -Aceleci yapıda kişilerdir. Akıllarına ilk geleni uygulama eğilimi vardır. 3 -Belirsizlik, huzursuzluk veya olumsuz duygulara tahammül eşikleri düşüktür. 4 -Çok az bilgi ile problemi çözmeye çalışırlar. Düşünmeden hareket ederler. 5 -Tam ve düzgün olmayan sonuçlar ortaya çıkar ve bu sonuçlar da ileride kişilere birer problem olarak geri döner.
Akılcı Sorun Çözme Tarzı: İşlevsel bir yoldur. Çözüme ulaşılacak stratejiyi belirleme, uygulama ve değerlendirme becerisine sahiptirler. Sorunu çözme aşamasında ne yapacaklarını bilirler. • 1. Sorunu tanımlar • 2. Değişik çözüm yolları oluşturur • 3. Her çözüm yolunun avantaj ve dezavantajlarının karşılaştırmasını yapar. • 4. Değişik çözüm yollarından birine karar verir. • 5. Seçilen çözümün işleyip işlemediğini gözlemler.
Problem – sorun çözmenin bir süreç olduğunu eğer istenirse eğitimle geliştirilebileceğini biliyor musunuz ?
• Yapılan araştırmalarda sorunlar karşısında kendini kontrollü hissedip kendine güvenenlerin, sorundan kaçmayan çözmeye çalışanların , daha az şikayetçi oldukları , sosyal ilişkilerde daha atılgan ve fiziksel , psikolojik sağlıklarının daha iyi olduğu bulunmuştur. • Depresyon düzeylerinin daha düşük ve akademik yönden daha başarılı oldukları tespit edilmiştir.
Sorun çözme çalışması • Kim ne yapacak? • Ne zaman yapılacak? • Nasıl yapılacak? • Nelere ihtiyaç var? • Kararı uygulamakta olası engeller ve yardımcı faktörler neler? • Hedefime ulaşmak için ne yapmam gerekir? Birinden yardım almam gerekiyor mu? • Ne kadar zamanım var? Ne zaman yapmam gerekiyor • 7. Amaçladığınız sonuca ulaşıp ulaşmadığınızı değerlendirin: Ulaşamadıysanız 3. Aşamaya tekrar dönüp kararınızı tekrar gözden geçirin.
OLASILIK 1: OLASILIĞIN OLUMLU VE OLUMSUZ SONUÇLARI: OLASILIĞA İLİŞKİN DUYGU: OLASILIĞA İLİŞKİN DEĞER: PROBLEM (KARAR VERMENİZ GEREKEN DURUM) OLASILIK 2: OLASILIĞIN OLUMLU VE OLUMSUZ SONUÇLARI: OLASILIĞA İLİŞKİN DUYGU: OLASILIĞA İLİŞKİN DEĞER:
KARŞILAŞTIĞINIZ SORUNU SADECE ELEŞTİRİRSENİZ İKİ KATINA ÇIKAR. SADECE SORUNU DÜŞÜNMEKLE YETİNİRSENİZ SORUN YERİNDE SAYAR SORUNA ÇARE BULURSANIZ SORUN, SORUN OLMAKTAN ÇIKAR.
- Slides: 16