Prezentacja Strategii Rozwoju SUDETY 2030 Zoty Stok 24

Prezentacja Strategii Rozwoju SUDETY 2030 Złoty Stok, 24 września 2018 r.

Plan prezentacji • Skąd strategia? Po co strategia? – cel tworzenia Strategii Rozwoju Sudety 2030 • Przebieg prac nad projektem Strategii Rozwoju Sudety 2030 • Najważniejsze problemy • Terytorium • Warunki konieczne do rozwoju obszaru • Wiązka celów • Priorytety i działania strategiczne • Partycypacja społeczna • Istota Strategii • Podsumowanie

Skąd strategia? Po co strategia? • Deklaracja Sudecka „W SPRAWIE WSPÓŁPRACY SAMORZĄDÓW POŁUDNIA I ZACHODU DOLNEGO ŚLĄSKA DLA POPRAWY WARUNKÓW ROZWOJU SPOŁECZNO GOSPODARCZEGO I ŻYCIA MIESZKAŃCÓW” • Podjęcie wspólnych działań zmierzających do poprawy warunków życia mieszkańców i szybszego rozwoju gospodarczego tej części Dolnego Śląska. • Strategia Rozwoju SUDETY 2030: - wspólny plan modernizacji i rozwoju, - podstawa do przygotowania specjalnego Programu Operacyjnego dla tej części Polski.

Rys. 1. Granica opracowania (subregion wałbrzyski i jeleniogórski) na tle regionu dolnośląskiego Źródło: opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych.

Specyfika i znaczenie Strategii Sudety 2030 • To nie jest strategia rozwoju lokalnego; to jest strategia współpracy, wspólnego osiągania celów Założenia: • Nadrabianie opóźnienia rozwojowego (w szczególności dysproporcji pomiędzy południową a północną częścią województwa) • Wzmacnianie potencjałów i przezwyciężanie barier • Osiąganie efektu synergii we współpracy z otoczeniem (w kraju i zagranicą) • Funkcja integrowania obszaru prowadząca do wzrostu jego konkurencyjności

Przebieg prac nad projektem Strategii Rozwoju Sudety 2030 kwiecień 2018 Rozpoczęcie prac nad Strategią maj 2018 Warsztaty (1 spotkanie) – wypracowanie wizji, misji, kierunków i celów Strategii Opracowanie pierwszego projektu Strategii – konsultacje robocze 08. 06. 2018 Prezentacja projektu Strategii po uwagach na Kongresie Sudeckim w Lądku Zdroju czerwiec - lipiec Konsultacje społeczne projektu Strategii (13 spotkań w terenie) sierpień 2018 Konsultacje z poziomem regionalnym (IRT, Zarząd Województwa) wrzesień 2018 Opracowanie ostatecznej wersji wrzesień 2018 Przyjęcie Strategii

Do najważniejszych problemów tego obszaru należy zaliczyć: • depopulację, • wykluczenie komunikacyjne, • zanieczyszczenie powietrza poprzez tzw. niską emisję, • konieczność rewitalizacji zasobów lokalnych.

Terytorium jest definiowane jako swoiste środowisko, w którym zachodzi proces integracji, cechują je warunki do powstania wielopłaszczyznowych relacji zachodzących między ludźmi, różnego typu jednostkami oraz podmiotami. Efektem jest stworzenie sieci społeczno-gospodarczych o różnym zasięgu przestrzennym, charakterze oraz intensywności kontaktów. Samorząd to wszystko koordynuje, ale nie decyduje: kto, z kim i po co ma współpracować – przyjęcie zasady wielopoziomowego zarządzania (multi-level governance).

Warunki konieczne do rozwoju obszaru: • • • Rozwój współpracy Rewitalizacja zasobów materialnych i tkanki społecznej Poprawa dostępności komunikacyjnej Atrakcyjność dla mieszkańców, w tym dla ludzi młodych Ochrona i poprawa jakości środowiska przyrodniczego Poprawa konkurencyjności i innowacyjności gospodarki

Założenia strategiczne Wizja Rozwój, współpraca, dobrobyt czyli: Nowoczesny i dostępny obszar o konkurencyjnej gospodarce, gdzie mieszkają szczęśliwi i zaangażowani ludzie, dbający o jakość zasobnego środowiska i tradycje. Misja Integrujący się system społeczno-gospodarczy wzmacniany synergią z otoczenia czyli: Wspólne zrewitalizowanie przestrzeni społeczno-ekonomicznej o wysokich walorach krajobrazowych, położenia i bogatej historii poprzez wykreowanie systemu społecznogospodarczego budującego zamożność na zasobach endogenicznych (w tym kapitale ludzkim oraz społecznym), czerpiącego szerokie korzyści ze współpracy z otoczeniem. Cel główny Długookresowa współpraca, wysoka jakość życia i środowiska, konkurencyjna i innowacyjna gospodarka

Cele strategiczne: 1. Bardziej inteligentne terytorium 2. Terytorium bliżej obywateli 3. Terytorium lepiej skomunikowane 4. Terytorium przyjazne dla środowiska, wykorzystujące swój potencjał.

Podsumowanie przebiegu partycypacji społecznej przygotowania Strategii Rozwoju Sudety 2030 1. Partycypacyjny charakter dochodzenia do poszczególnych ustaleń. 2. Partycypacja wielopoziomowa, wielotorowa; rozciągnięta w czasie, aby osiągnąć jak największy odzewu i zaangażowanie społeczeństwa w prace nad Strategią oraz współdecydowanie o jej kształcie. 3. Zastosowanie specyficznej i złożonej procedury partycypacji społecznej. 4. Zróżnicowanie partycypacji: • konsultacje społeczne, w tym: konsultacje z władzami różnego szczebla, organizacjami pozarządowymi i społecznymi, przedsiębiorcami i mieszkańcami; • warsztaty i zbieranie opinii, mające odzwierciedlenie we współdecydowaniu oraz upublicznienie z zebraniem opinii na Walnych Zgromadzeniach Sygnatariuszy Porozumienia; • wykorzystanie internetu do zebrania uwag i opinii pochodzących od społeczeństwa.

Podsumowanie przebiegu partycypacji społecznej przygotowania Strategii Rozwoju Sudety 2030 5. Inicjatywa oddolna, pochodząca od samorządów. 6. Współpraca w ramach dużego terytorium – unikalna. 7. Projekt Strategii został umieszczony na stronie internetowej dnia 15. 06. 2018, w ten sposób zapoczątkowano zbieranie uwag drogą elektroniczną. 8. Spotkania konsultacyjne - 13 (po jednym w każdym z powiatów). 9. W 13 spotkaniach konsultacyjnych wzięło udział 257 osób, w tym: samorządowcy 70, 43%, instytucje publiczne inne niż samorządowe 10, 12%, przedsiębiorcy 7%, organizacje pozarządowe i mieszkańcy 12, 45%. W trakcie procesu konsultacji społecznych zgłoszono ustnie 55 uwag i opinii. 10. Uwagi i opinie zostały zebrane w formie tabelarycznej i do każdej ustosunkowano się oraz przeprowadzono upublicznienie zmian wśród Sygnatariuszy.

Podsumowanie przebiegu partycypacji społecznej przygotowania Strategii Rozwoju Sudety 2030 11. Uwagi zbierano również w formie jednolitego formularza zgłaszania uwag, udostępnianego na spotkaniach z interesariuszami oraz w internecie. Zgłoszono 268 uwag. Po rozparzeniu: 15, 8% uwag nie uwzględniono; 41, 2% uwag uwzględniono częściowo; a 43% uwzględniono i zastosowano w Strategii. W konsekwencji ponad 84% uwag, zostało uwzględnionych całkowicie lub częściowo. 12. Zmodyfikowany projekt Strategii został przesłany do Sygnatariuszy, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego oraz Instytutu Rozwoju Terytorialnego. Przeprowadzono konsultacje z przedstawicielami administracji regionalnej. Po wprowadzeniu uwag i opracowaniu ostatecznej wersji projektu Strategii nastąpiło przesłanie jej do Komitetu Sterującego i JST.

a) b) c) d) e) Strategia to: Unikatowe opracowanie w zakresie programowania rozwoju społecznoekonomicznego przez JST. Jego fenomen wynika z faktu dobrowolnego porozumienia 107 JST (gmin i powiatów). Nowy paradygmat rozwoju charakteryzującego funkcjonowanie nowoczesnych gospodarek, oparty na terytorium. Całość dotychczasowych działań, a przede wszystkim Strategia, wpisują się w nowe podejście terytorialne, w którym kładzie się nacisk na spójność terytorialną przejawiającą się w różnicowaniu wielopoziomowych działań (interakcji), w zależności od specyficznych zasobów, problemów i mechanizmów rozwoju. Podstawą stają się endogeniczne kapitały terytorialne, integracja oraz szeroka partycypacja mieszkańców. Wpisanie nową terytorialną politykę spójności Unii Europejskiej, Zapisy Strategii są zgodne z dokumentami strategicznymi wyższego rzędu oraz nie kolidują w żadnym obszarze z dokumentami JST uczestniczących w Porozumieniu oraz strategia ZIT Aglomeracji Jeleniogórskiej i strategia ZIT Aglomeracji Wałbrzyskie. Co istotne, zarówno w duchu, jak i literze prezentowane zapisy są zgodne z projektem nowej Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2030 wzmacniając oraz co ważne konkretyzując jej ustalenia.

Podsumowanie • W Strategii zastosowano podejście oparte na terytorializacji rozwoju. • Koncepcja ta ukierunkowana jest na budowę spójności terytorialnej w oparciu o specyfikę danego obszaru oraz budowę tożsamości poprzez aktywizację społeczności lokalnej. • Idea Strategii, sposób jej powstania, obszar, cele itp. wpisują się najnowsze założenia polityki Unii Europejskiej nakierowanej na nowoczesne wieloszczeblowe współrządzenie (multi-level governance) oraz budowę tożsamości lokalnej. • Co więcej jest to strategia wykreowana oddolnie i wynikająca z autentycznych potrzeb.

Dziękujemy za uwagę cbrst@ue. wroc. pl https: //www. ue. wroc. pl/biznes/9531/centrum_badawcz o_rozwojowe_samorzadu_terytorialnego_cbrst. html