Prawne formy orzekania Mgr Diana Szwejser Zakad postpowania

Prawne formy orzekania Mgr Diana Szwejser Zakład postępowania administracyjnego i sądownictwa administracyjnego

Rodzaje rozstrzygnięć • • • - Decyzja Ugoda Postanowienie Decyzja – obejmuje stosowanie prawa materialnego i procesowego, jest też w pewnym zakresie wyznaczana przez prawo ustrojowe Cechy decyzji: Akt kwalifikowany, będący przejawem woli organu Wydawana na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów prawa Forma władcza Zewnętrzna Rozstrzygająca konkretną sprawę co do konkretnej osoby Wydawana w postępowaniu o prawnie unormowanej procedurze

Decyzja c. d. - zakres stosowania • Jest wydawana po zakończeniu wszystkich czynności postępowania i albo kończy sprawę – decyzja ostateczna Albo zamyka postępowanie w jednej instancji i podlega weryfikacji w trybie wniesienia zwykłych środków zaskarżenia –decyzja nieostateczna. • Decyzja częściowa – jeśli przedmiot sprawy jest podzielny i można orzec o jakiś konkretnych prawach lub obowiązkach przed końcem wszystkich czynności postępowania. • Decyzja może mieć różne formy – np. zezwolenie, koncesja, zgoda.

Składniki decyzji Art. . 107 Przepisy szczególne mogą wprowadzać także inne Cechy, które decyzja musi zawierać by wywierać skutki prawne: Oznaczenie organu Wskazanie adresata Rozstrzygnięcie Podpis Jeśli chodzi o uzasadnienie faktyczne – art. 107 parag. 3 - należy wskazać fakty, które organ uznał za udowodnione, dowody na ich poparcie, przyczyny dla których innym dowodom nie dał wiary. • Uzasadnienie prawne- przytoczenie podstawy prawnej decyzji z przytoczeniem przepisów prawa • Odstąpienie od uzasadnienia- uwzględnia żądanie strony (brak jest stron spornych) albo gdy z dotychczasowych przepisów ustawowych wynikała możliwość zaniechania lub ograniczenia uzasadnienia ze względu na interes bezpieczeństwa Państwa lub porządek publiczny. Uzasadnienie jest konieczne w przypadku decyzji wydanych na skutek odwołania. • •

Doręczenie decyzji stronom • Na piśmie lub w formie dokumentu elektronicznego – wyjątek ustne z adnotacją w protokole- art. 109 w zw. z art. 14 parag. 2 • Decyzja wiąże i organ i stronę od daty doręczenia lub ogłoszenia– art. 110 • Wykonalność decyzji: - Decyzja nieostateczna – wykonalna tyko wtedy gdy: 1. nadano jej rygor natychmiastowej wykonalności 2. jest wykonalna z mocy prawa, 3. w terminie wniesiono odwołania, 4. jest zgodna z żądaniem wszystkich stron - Decyzja ostateczna- wykonalna po wydaniu, chyba że organ nadzoru wstrzyma wykonanie

Skutki decyzji • Związanie organu i strony • Domniemanie prawidłowości (ważności)- decyzja jest prawidłowa dopóki nie zostanie obalona albo przez prawomocne orzeczenie sądu admi albo organ admin w trybie zwyczajnym lub w trybach nadzwyczajnych. • Decyzja nie jest kierowana do innych podmiotów niż strona • Wydawana na podstawie przepisów materialnych, uzupełniona przez procesowe normy

Rektyfikacja decyzji • Uzupełnienie – przysługuje stronie i organowi w ciągu 14 dni od doręczenia, dotyczy rozstrzygnięcia i pouczeń art. 111. uzupełnienie w formie postanowienia od którego doręczenia biegnie termin na środki zaskarżenia • Prostowanie błędów i omyłek- z urzędu lub na żądanie, forma postanowienia – dotyczy błędów pisarskich, rachunkowych, oczywistych omyłek. Błędne pouczenie może powodować negatywnych skutków dla strony. Może nastąpić w każdym czasie • Wykładnia orzeczenia- tylko na żądanie strony lub organu egzekucyjnego – jeśli są wątpliwości co do treści, zakresu praw lub obowiązków, terminu skutków prawnych

Postanowienia • Obok decyzji główna forma działania organów adm • Stanowią niejednorodną grupę: - Mogą dotyczyć istoty sprawy i wywierać skutki materialnoprawne – np. postanowienie organu współdziałającego w sprawie – art. 106 - Procesowe np. o ukaraniu grzywną • Ich przedmiotem jest pozytywny lub negatywny wpływ na dalsze postępowanie –przywrócenie lub odmowa przywrócenia terminu do wniesienia odwołania • Są wydawane na podstawie przepisów prawa procesowego • Krąg adresatów: strony ale także osoby trzecie np. biegli

Forma i elementy postanowienia • Musi zawierać te same elementy co decyzja plus dodatkowo: oznaczenie także innych adresatów, uzasadnienie tylko wtedy, gdy podlegają zażaleniu lub skardze oraz jeżeli zostały wydane po rozpoznaniu zażalenia • Z zasady ogłasza się ustnie, pisemnie – jeśli przysługuje na nie zażalenie lub skarga • Odstąpić od uzasadnienia: uwzględnia żądanie strony (brak jest stron spornych) albo gdy z dotychczasowych przepisów ustawowych wynikała możliwość zaniechania lub ograniczenia uzasadnienia ze względu na interes bezpieczeństwa Państwa lub porządek publiczny.

Skutki postanowień • Art. . 110 - związanie od chwili ogłoszenia lub doręczenia • Wykonalne z chwilą ogłoszenia –można wstrzymać na podstawie art. 143 • Można je rektyfikować – tak samo uzupełnienie w ciągu 14 dni postanowieniem, sprostowanie omyłki w każdym czasie oraz wykładnia na żądanie

Ugoda • Wynika z zasady ugodowego załatwiania spraw – art. 13 sprawy w których uczestniczą strony o spornych interesach, mogą być załatwiane na drodze ugody, sporządzonej przed organem. Można ją zawrzeć: • Jeśli sprawa jest w toku • Jeśli mamy więcej niż 1 stronę • Przemawia za tym charakter sprawy • Przyspieszy to postępowanie • Przepis prawa nie stoi na przeszkodzie np. postępowanie wywłaszczeniowe • Zawarcie ugody zastępuje decyzję art. 121, może być zawarta albo w post. I instancji a nawet w trakcie postępowania odwoławczego.

Forma i skutki ugody • Przed zawarciem ugody- organ odracza wydanie decyzji i wyznacza termin na jej zawarcie, jeżeli złożą one zgodne oświadczenie o zamiarze jej zawarcia –art. 116. • Forma pisemna, zawarcie utrwala się w protokole. Ugodę podpisują strony i organ , protokół sam pracownik. • Ugoda musi być zatwierdzona – dokonuje tego organ: - Odmowa – jeśli została zawarta z naruszeniem prawa, nieuwzględnia stanowiska organu współdziałającego, narusza interes społeczny lub słuszny interes stron. - Forma odmowy i zatwierdzenia to postanowienie – 7 dni od zawarcia ugody. - Zatwierdzona ugoda- skutki jak dla decyzji • Wykonalność ugody – z dniem w którym postanowienie o jej zatwierdzeniu stało się wykonalne • Jeśli ugoda została zawarta w post. Odw. To zgodnie z art. 119 parag. 2 z dniem w którym stało się ostateczne postanowienie zatwierdzające ugodę, traci moc decyzja organu pierwszej instancji, o czym zamieszcza się wzmiankę w tym postanowieniu.