Pozitivizm D Hume 1711 1776 Hume iin insan

Pozitivizm D. Hume (1711 -1776) Hume için insan bilgisi tecrübeye, deneyime dayanır (izlenim, duyum, gözlem). Yani, bilgi, tecrübeden sonra gelir ( a posteriori). Tanrı’yı düşünmek ile tahtayı düşünmek arasında bir fark yoktur. Bir düşünceyi bir nesneye bağlamak, o nesneye bir şey katmaz. Burada akıl, sadece düşünce ve deney kurallarını sadeleştirmek noktasında vardır.

Pozitivizm Tutkulu bir amprisist olan Hume, aslında akla müracaattan da rahatsızdır; onun alanını sınırlandırmak hevesi kendisini nedensel ilişkinin reddi noktasına taşımıştır. Çünkü iki olgu arasındaki her nedensel ilişki, mantıksal bir soyutlama olduğuna göre, bu yapıldığı anda a priori olarak bir neden düşüncesinin varlığı da kabul edilmiş olacaktır. Hume’a göre hiçbir şey a priori olarak bir neden düşüncesi inşa edemez; nedensel ilişki a posteriori olarak inşa edildiğinde ise bu alışkanlıktan başka bir şey değildir. Hume, rayonalist geleneğin akıl-beden ikiliğinin karşısına, felsefede adına Hume çatalı adı verilen olgu-değer ikiliğini dikmiştir.

Pozitivizm Aklın sınırlılığı ve mutlak aklın olumsuz etkileri Hume aklın sınırlılıklarını kanıtlamaya çalışırken, aklı entelektüel faaliyetlerinden dışlamayı düşünmemiştir. Asıl yapmak istediği bilimsel çalışma alanlarında ilerlemek için yararlanılabilecek/ izlenebilecek yolun bulunabilmesi, olguların açıklanabilmesi ve tahlil edilebilmesidir. Bu nedenle Hume, aklın sınırlılığını kabul ederek deneyim ve gözlemi öne çıkarmıştır.

Pozitivizm Olguculuk ve Akılcılık akımları, 17. yüzyılda, Modern felsefenin erken dönemlerinden itibaren etkili olan iki büyük tarihsel akımdır: Her iki akım için de bilgiye ilişkin temel problem şöyle ifade edilebilir: Kendi aklımızın kafesinden nasıl özgürleşebilir ve kendi düşüncemizin bilinebilir içeriği ile dışımızdaki dünyanın bilgisini edinebiliriz.

Pozitivizm Olgucu akımın bu soruya yanıtı, duyularımız ve tecrübe sonrası (a posteriori) bilgi iken, Akılcılar bu bağı a priori nedensellikle kurdular.

Pozitivizm Rasyonalizm (Akılcılık) Ampirisizm (Olguculuk) R. Descartes (1596 -1650) F. Bacon (1561 -1626) J. Locke (1632 -1704) D. Hume (1711 -1776)