Powtrzenie wiadomoci o budowie i znaczeniu wyrazw Lekcja

Powtórzenie wiadomości o budowie i znaczeniu wyrazów Lekcja dla I klasy gimnazjum 1

Drogi Uczniu Celem lekcji jest przypomnienie podstawowych wiadomości oraz utrwalenia umiejętności, w które wyposażyła Cię szkoła podstawowa. Dlatego: v Czytaj uważnie polecenia. v W karcie pracy, którą masz przed sobą, rozwiązuj kolejne zadania. v Dopiero wtedy przechodź do następnego 2 slajdu.

Wiadomości I v Porozumiewamy się za pomocą wypowiedzeń. v Każde wypowiedzenie składa się z wyrazów. v Wyrazy mają znaczenie. Są wyrazy, a. których znaczenie ma żadnego związku ani z ich brzmieniem, ani ich budową. b. których znaczenie rozumiemy dzięki ich budowie. 3

a. Wyraz niepodzielne słowotwórczo b. Wyrazy podzielne słowotwórczo. PRZYKŁADY: droga – wydzielony pas ziemi łączący miejscowości lub punkty terenu, przystosowany do komunikacji dróżka, drzewko, domowy, stołowy, , białawy, młodszy, drzewo – każda roślina liczydło, przeczytać, wieloletnia dużych rozmiarów o wyraźnie wykształconym pniu. dom, stół, biały, młody, liczyć, czytać, 4

Zadanie nr 1 Które z wyrazów są podzielne, które niepodzielne słowotwórczo? koń, jasny, koszykarz, kosz, piesek, konny, pies, koszyk, jaśnieć, koński, psiak Zadanie nr 2 Zdefiniuj poniższe wyrazy niepochodne, czyli niepodzielne słowotwórczo. Swoje propozycje zaprezentuj wszystkim uczniom. Klasa, szkoła, zeszyt, pióro, lekcja, rok, dzień 5

SPRAWDŹ Zadanie nr 1 Wyrazy podzielne słowotwórczo: piesek, koszykarz, psiak, konny, koszyk , jaśnieć, koński, Zadanie nr 2 Na przykład: Dzień – 1. Okres od wchodu do zachodu słońca. 2. Doba. Klasa – 1. Sala szkolna, w której odbywa się nauka. 2. Jeden z oddziałów, na jakie dzieli się szkoła podstawowa, gimnazjum, szkoła ponadpodstawowa, . Możliwe inne definicje, sprawdź w słowniku. języka polskiego. 6

Wiadomości II Wyraz podzielny słowotwórczo jest zawsze wyrazem pochodnym. Wyraz pochodny może być równocześnie wyrazem podstawowym dla innego wyrazu. PRZYKŁADY Wyrazy podstawowe dzień – dziennikarz Wyrazy pochodne dziennikarz – dziennikarka 7

Zadanie nr 3 Uzupełnij tabelę według wzoru Wyraz pochodny Znaczenie słowotwórcze piecyk mały piec aptekarz ten, kto pracuje w aptece Wyraz podstawowy piec apteka ktoś, kto jest mądry miesiąc, w którym kwitną lipy szlak komunikacyjny, po którym się chodzi miejsce, gdzie rośnie trawa ten, kto maluje Zadanie nr 4 Zanalizuj poniższe wyrazy pochodne, wzorując się na tabelce zadania nr 3. 8 biegacz, góral, mleczny, ogrodowy, parowiec, studentka

Zadanie nr 3 SPRAWDŹ Wyraz pochodny mędrzec Znaczenie słowotwórcze lipiec chodnik miesiąc, w którym kwitną lipy trawnik malarz miejsce, gdzie rośnie trawa ktoś, kto jest mądry szlak komunikacyjny, po którym się chodzi ten, kto maluje Wyraz podstawowy mądry lipa chodzić trawa malować 9

Zadanie nr 4 Wyraz Znaczenie słowotwórcze Wyraz pochodny podstawowy biegacz góral mleczny ogrodowy parowiec studentka ten, kto biegać człowiek, który mieszka w górach góra dotyczący mleka, z mleka mleko odnoszący się do ogrodu ogród statek poruszający się dzięki parze para rodzaj żeński od wyrazu „student” 10 student

Zadanie nr 5 Podane wyrazy zapisz parami: wyraz podstawowy – wyraz pochodny. lew, kwiat, wilk, żaglówka, pisarz, lwica, pisać, żagiel, wilczyca, kwietnik Zadanie nr 6 Do podanych wyrazów pochodnych dopisz wyrazy podstawowe. badacz, brodacz, ciekawski, 11 kierowca, malec, sękaty, starzec, szkolny, wesołek,

SPRAWDŹ Zadanie nr 5 Zadanie nr 6 badacz badać brodacz, broda ciekawski ciekawy żagiel – żaglówka kierowca kierować wilk – wilczyca malec mały pisać – pisarz sękaty sęk starzec stary szkolny szkoła wesołek wesoły lew – lwica kwiat – kwietnik 12

To już koniec Mam nadzieję, że powtórka materiału była efektywna i ciekawa. 13