Potrzeby ludzkie i ich rodzaje Potrzeba to Brak
Potrzeby ludzkie i ich rodzaje
Potrzeba to: Brak czegoś, co jest niezbędne człowiekowi do życia i rozwoju
Potrzeby ludzkie: n n n to pragnienia chęci odczucia, które człowiek stara się zaspokoić mają decydujący wpływ na działanie człowieka kiedy potrzeba nie zostaje zaspokojona, pojawia się stan napięcia
Potrzeba n n Potrzeba pobudza ludzki organizm do działania, mającego na celu jej zaspokojenie Źródłem potrzeb są fizyczne i duchowe wymagania ludzkiego organizmu, wynikają one także z uczestnictwa człowieka w życiu gospodarczym i społecznym
Hierarchia potrzeb A. Maslowa Potrzeby rozwoju Samorealizacji Uznania Potrzeby wyższego rzędu Przynależności Potrzeby odczuwalnych braków Bezpieczeństwa Fizjologiczne Potrzeby niższego rzędu
Charakterystyka potrzeb n n FIZJOLOGICZNE n Biologiczne n warunkujące n przetrwanie i prawidłowe funkcjonowanie n pożywienia, wypoczynku, snu n BEZPIECZEŃSTWA ochrony dążenie do bezpieczeństwa osobistego i socjalnego Zapewnienie sobie stałej pracy, dochodów warunkują egzystencję
Charakterystyka potrzeb n PRZYNALEŻNOŚ CI potrzeba społeczna: miłości przyjaźni przywiązania akceptacji kontakty z innymi osobami lub grupami Brak zaspokojenia tej potrzeby może być przyczyną wielu frustracji n n UZNANIA (szacunku) Potrzeba psychologiczna: sukcesu i uznania przez samego siebie szacunku i uznania przez innych Prestiż i uznanie zapewnia ludziom władza i niezależność n
Charakterystyka potrzeb n SAMOREALIZACJI Możliwość rozwoju osobowości i wyrażanie własnego „ja” w działaniu Celem jest samo działanie, a nie wynagrodzenie Praca staje się wartością samą w sobie Bodźcem do działania jest rozwój wewnętrzny Dążenie do osiągnięcia tego co jest możliwe
Znaczenie hierarchii potrzeb n n n zaspokojenie jednej potrzeby powoduje powstanie nowej warunkiem przejścia do potrzeby wyższego rzędu jest zaspokojenie potrzeb niższego rzędu hierarchia potrzeb jest indywidualna i zmienna w czasie
Na zmianę hierarchii potrzeb mają wpływ: n n Osobowość Wiek Aktualny stopień zaspokojenia potrzeb Płeć n n n Poziom zadowolenia Sytuacja rodzinna Sytuacja zawodowa
Środki zaspokajające potrzeby
Środkami służącymi do zaspokajania potrzeb są dobra i usługi n Dobrami są wszelkie wartości materialne, rzeczowe, potrzebne i sprzyjające rozwojowi człowieka n Usługi to świadczenie wszelkich czynności na rzecz zaspokajania potrzeb ludzkich w sposób bezpośredni i pośredni
DOBRA GOSPODARCZE - PRODUKTY WOLNE KONSUMPCYJNE ŻYWNOŚCIOWE PRODUKCYJNE PRZEMYSŁOWE ŚRODKI PRACY PRZEDMIOTY PRACY TOWARY SUROWCE MATERIAŁY PÓŁFABRYKANTY FINALNE WYROBY GOTOWE KOOPERACYJNE
USŁUGI Rzeczowe Skierowane na przedmioty renowacyjne (remontowe, naprawcze współdziałające w procesie produkcji (zlecone prace w zakresie obróbki mech. , farbowania) eksploatacyjne w sferze wymiany (transport, handel) Ogólnospołeczne Skierowane na całą gospodarkę narodową i społeczeństwo (zaspokajają potrzeby organizacyjnoporządkowe) Osobiste Skierowane na człowieka (zaspokajają potrzeby psych. I fiz. ) -w zakresie edukacji, -w zakresie ochrony zdrowia i opieki społ. -związane z rekreacja, kulturą, i sportem -fryzjerskie i kosmetyczne -hotelarskie i gastronomiczne -świadczone w gospodarstwach domowych -usługi pośrednictwa finansowego -usługi w zakresie administracji publicznej, bezpieczeństwa publicznego, sprawiedliwości i obrony narodowej -usługi komunalne
KLASYFIKACJA USŁUG Rzeczowe Osobiste Produkcyjne Ogólnospołeczne Konsumpcyjne -indywidualne, np. usługi gastronomiczne, hotelarskie, turystyczne -zbiorowe np. usługi oświatowe, kulturalne -ogólnospołeczne np. usługi w zakresie administracji, bezpieczeństwa Nieodpłatne Odpłatne Dla gospodarki narodowej -Odpłatne indywidualnie lub częściowe, np. . za przedszkole -finansowane przez budżet państwa Dla ludności
Proces gospodarczy i jego elementy
Proces gospodarczy n 1. 2. 3. Jako całość obejmuje szereg kolejno po sobie następujących procesów: Produkcji Wymiany Konsumpcji
produkcja wymiana To działalność gospodarcza, w wyniku której wytwarza się produkty: wyroby i usługi zaspokajające potrzeby ludzkie. Produkcja wyrobów i usług jest realizowana przez różne podmioty Wyroby w drodze wymiany poprzez handel trafiają do innych podmiotów, a w ostatnim etapie do konsumentów. konsumpcja Polega na spożyciu (zużyciu) dóbr i usług, czyli jest procesem zaspokajania potrzeb. Zaspokajanie potrzeb przez dobra i usługi doprowadziło do specjalizacji działalności, o charakterze: rolniczym, przemysłowym, usługowym, handlowym
PRZEDSIEBIORCY (PRZEDSIĘBIORSTWA) POPYT GOSPODARSTWA DOMOWE I INSTYTUCJE KONSUMPCJI ZBIOROWEJ PODAŻ POPYT RYNEK DÓBR I USŁUG PRODUKCJA WYMIANA KONSUMPCJA
Gospodarstwo domowe n To jednostka, niezależnie od liczby osób składających się z na nią, której celem głównym jest zaspokajanie potrzeb swych członków. Gospodarstwo posiada zasoby dóbr konsumpcyjnych (mieszkanie, wyposażenie, ubiór) i najczęściej stałe źródła przychodów pieniężnych. Tworzący je zespół jest zróżnicowany demograficznie. Część zespołu przyczynia się do powstania zasobu dóbr i źródeł przychodów, a część tylko z nich korzysta (dzieci)
We współczesnym gospodarstwie domowym dokonują się następujące procesy: n Aktywizacja własnych zasobów pracy (praca poza gospodarstwem domowym w celu uzyskania przychodów pieniężnych lub naturalnych oraz praca na rzecz samego gospodarstwa) n Organizacja i realizacja procesów konsumpcji n Przygotowanie nowego pokolenia do pracy
Funkcje społeczne gospodarstwa domowego: n n n Prokreacyjna, zapewniająca reprodukcję społeczeństwa Wychowawcza, polegająca na kształtowaniu postaw i poglądów swoich członków Opiekuńcza, zapewniająca opiekę i pielęgnację swoim członkom Ekspresyjną, tworząca szczególne więzi uczuciowe (miłość, szacunek, życzliwość, tolerancyjność), które wpływają na kształt stosunków międzyludzkich Rekreacyjna, umożliwiającą wypoczynek członkom gospodarstwa
Źródła dochodów w gospodarstwie domowym: n n n Pracownicze Rolnicze Działalność gospodarczą pozarolniczą n n Emerytów i rencistów Bezrobotnych Mieszane Z majątku
ZASOBY rzeczowe ludzkie naturalne finansowe
Zasoby ludzkie n n n Tworzą ludzie i ich psychofizyczne predyspozycje O przydatności zasobów ludzkich do produkcji decydują kwalifikacje ludzi i ich stan zdrowia Inwestowanie w człowieka jest najbardziej efektywne
Zasoby naturalne n n Są darem natury Obejmują ziemię i wszystko to, co jest użyteczne dla człowieka w jej wnętrzu (surowce mineralne) oraz na jej powietrzu (przestrzeń, gleba, woda, powietrze, ciepło słoneczne) Jako czynnik produkcji mają zróżnicowaną wartość, decyduje o niej wielkość i struktura złóż surowców mineralnych, żyzność gleb, klimat, położenie geograficzne, ukształtowanie terenu, akweny wodne itp. Dzielą się na odnawialne (woda)i nieodnawialne (surowce naturalne)
Zasoby rzeczowe n n n Stanowią wartości potrzebne w procesie produkcji, a wytworzone przez człowieka Zaliczamy tu środki produkcji, składające się ze środków pracy i przedmiotów pracy Wzrasta wartość środków rzeczowych w procesie produkcji, natomiast maleje udział i wartość przedmiotów pracy
Zasoby finansowe n n Składają się ze środków pieniężnych Ich rola polega na tym, ze w każdej chwili można je zmienić poprzez zakup zasobów naturalnych i rzeczowych oraz pracy ludzkiej
Przedstawione zasoby służą bezpośrednio do produkowania wyrobów i usług i dlatego zalicza się je do czynników produkcji
Ze względu na spełniana funkcję rozróżnia się 3 podstawowe czynniki produkcji: n n n Praca ludzka Środki produkcji Przedmioty pracy, do których zalicza się również zasoby naturalne Oraz posługujący się nimi ludzie, dzięki posiadanym umiejętnościom wytwórczym, tworzą: Siły wytwórcze- zespół czynników decydujących o potencjale produkcyjnym społeczeństwa
SIŁY WYTWÓRCZE SPOŁECZEŃSTWA Środki produkcji Środki pracy Przedmioty pracy Praca ludzka Jest celową działalnością człowieka mającą na celu zaspokajanie potrzeb, występuje w postaci wysiłku fizycznego oraz pracy umysłowej Organizacja (przedsiębiorczość)
Szczególnie cenioną w procesie produkcji cechą człowieka jest przedsiębiorczość, która pozwala mu zarówno na podjęcie działalności gospodarczej, jak i na efektywne jej prowadzenie.
- Slides: 32