Postupci sprjeavanja zaraznih bolesti Naziv programa Njegovateljnjegovateljica TES

Postupci sprječavanja zaraznih bolesti Naziv programa: Njegovatelj/njegovateljica (TES) Nastavni predmet: Higijena i osobna zaštita Godina učenja: treća (treći razred)

Prisjetimo se! • Koje bolesti nazivamo zaraznim? • Da li ste vi imali neku zaraznu bolest? • Nabrojite neke zarazne bolesti!

Ishodi učenja: • Nabrojiti postupke u sprječavanju zaraznih bolesti • Objasniti pojmove - dezinfekcija, sterilizacija, dezinsekcija, deratizacija • Opisati dezinfekciju kemijskim postupcima

Da bi se spriječilo prenošenje zaraznih bolesti hranom, vodom ili priborom, neophodno je provoditi različite postupke za uništavanje patogenih organizama u kućanstvima i na radnim mjestima.

Postupci za sprječavanje prenošenja zaraznih bolesti su: DEZINFEKCIJA

DEZINSEKCIJA

STERILIZACIJA

• Dezinfekcija je postupak uništavanja ili smanjivanje broja živih oblika mikroorganizama. • Vrste dezinfekcije: 1. mehanička 2. fizikalna 3. kemijska

• Fizikalna dezinfekcija uključuje: 1. termičku dezinfekciju (korištenje suhe i vlažne topline) • pasterizacija - postupak uništavanja mikroorganizama u mlijeku na temperaturi nižoj od 100 °C 2. isušivanje - uništavaju se oni mikroorganizmi koji za život trebaju vlagu 3. ultraljubičaste zrake (UV zrake) - provodi se za dezinfekciju radnog prostora pomoću UV lampi 4. povišeni hidrostatski tlak i osmotski tlak 5. kemijski postupci - temelje se na primjeni različitih kemijskih tvari koje zovemo DEZINFICIJENSI (octena ili mliječna kiselina, alkoholi, aldehidi, peroksid)

• Dezinficijense još nazivamo i ANTISEPTICIMA i služe za dezinfekciju kože i sluznice

• Dezinsekcija je postupak suzbijanja i uništavanja kukaca koji su štetni za ljude i životinje (žohari, muhe, stjenice) • Mehanička dezinsekcija - pranje, čišćenje, uklanjanje otpada, postavljanje mrežica na otvore gdje se nalazi hrana • Fizikalna dezinsekcija - spaljivanje, glačanje tkanine kod pojave ušljivosti • Kemijska dezinsekcija - primjena različitih kemijskih sredstava (insekticida)

• Deratizacija je postupak uništavanja štetnih glodavaca (štakori, miševi) Metode deratizacije: 1. mehanička: mišolovke 2. kemijska: mješavina zrna pšenice i otrova 3. biološka: mačke, psi, neotrovne zmije

• Sterilizacija je postupak kojim se uništavaju svi oblici mikroorganizama i bakterijske spore Vrste sterilizacije: 1. sterilizacija toplinom – žarenje, suhi i vrući zrak, vlažna toplina 2. sterilizacija ozračivanjem - ionizirajuće zrake 3. sterilizacija filtriranjem 4. sterilizacija plinovima - etilen oksid 5. sterilizacija plazmom

• UPAMTITE: Koža se ne može sterilizirati, samo dezinficirati!

PONOVIMO!

Odgovorite na pitanja u svoju bilježnicu. 1. Navedite glavnu razliku između dezinfekcije i sterilizacije. 2. Koja dva termina upotrebljavamo za sredstva za dezinfekciju kože i sluznice?

3. Pokušajte u mreži slova pronaći riječi u svim smjerovima: biološka, deratizacija, dezinfekcija, dezinsekcija, fizikalna, kemijska, mehanička, osmotski, pasterizacija, plazmom, plinom, pranje, termička, tlakovima, sterilizacija D E Z I N F E K C I J A K S E E P I A M I V O K A L T D Z P R R A K Č I N A H E M B I L E A A U I O R Ž R Ć I S N A M K T NJ Š G F I C O B A S Z O F A I E I L J L P K Š E M N A D R Z I V O R Č V A K O I C Š I Z A Š A I F H S C M L I K A V K C M NJ J K D I V P A C U A N R I R E T Č J B L I E Z K E M I J S K A A N J I K S T O M S O A P M A A J I C A Z I R T S A P E