Postmodernisme Het einde van de grote verhalen Bekijk
Postmodernisme Het einde van de grote verhalen…
Bekijk het volgende fragment
Gustavus en de vervreemding �Hoe voelt Gustavus zich volgens jou? (beschrijf in drie woorden) �Geef twee oorzaken, volgens jou, van Gustavus zijn gemoedstoestand. �Is dit ook jouw wereldbeeld? Leg uit waarin het beeld dat jij van de wereld hebt gelijk is of verschilt met het beeld in dit filmpje �Vul de Rode Tabel aan
Bekijk ook dit fragment
Family Guy: Democracy kicks in… �Zijn Stewie en Brian vrijwillig in het leger? Waaraan merk je dit? �Met welke aspecten van het Amerikaanse leger wordt hier gelachen? �In welk land speelt dit fragment zich volgens jou af? �Welke aspecten van de democratie worden hier getoond? �Is democratie hier iets absoluut en honderd procent goeds?
Van God los
Van God los 1. 2. 3. 4. 5. 6. Tegenreactie: propaganda van Christelijke groeperingen op de bussen (bijbelcitaten en religieuze spreuken) Eigen mening a. Carlsberg-reclame – b. eigen mening ‘Waarom in God geloven? Wees gewoon een goed mens. ’ Extreemchristelijke organisaties lieten zes miljoen brochures drukken over het creationisme, als reactie op 200 jaar Darwin. Dat is de populaire versie van intelligent design, de leer die zegt dat heelal en het leven geschapen zijn door een 'intelligente ontwerper‘
Postmodernisme �Lees de tekst ‘postmodernisme’ �Welke kenmerken van het postmodernisme kun je uit deze tekst halen? �Begrijp je wat er bedoeld wordt met ‘radicale twijfel’ en ‘relativiteit’? �Wat betekent het als men zegt ‘iedereen kan van iedereen leren’? �Was dit vroeger dan anders? Leg uit. �Kan je nu in eigen woorden uitleggen wat het postmodernisme is en wat de belangrijkste kenmerken zijn?
Postmodernisme: de kenmerken 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Alles is relatief Radicale twijfel Diep wantrouwen ten opzichte van gevestigde waarden en instituten Iedereen kan van iedereen leren De postmoderne mens is onzeker en verward De postmoderne mens zoekt (soms) antwoorden in religie De centrale plaats van de (westerse) mens wordt in vraag gesteld
Postmodernisme vs modernisme �Postmodernisme zet zich af tegen het modernistisch mens-, wereld- en godsbeeld �Oorzaken: ◦ WOII ◦ Twijfel over ‘grote verhalen’ (communisme, nazisme…) ◦ Twijfel over wetenschap (falen van geneeskunde, A-bom, Tsjernobyl…) ◦…
Modernisme � Een moderne mens is per definitie zelfstandig en geëmancipeerd. Hij blaakt van zelfvertrouwen. � Vrijheid ! � Hij is ervan overtuigd dat hij zelf in staat is om de waarden en normen van zijn leven te bepalen. � Hij zal alle problemen die zich voordoen, oplossen en een zinvolle toekomst realiseren voor mens en wereld, met hulp van wetenschap en techniek. Postmodernisme De postmoderne mens is onzeker en verward. � Zijn leven wordt doorkruist door veel vragen en problemen: de milieuvervuiling, de opwarming van de aarde, energieproblemen, armoede, aanslagen, euthanasie, de waarde van technische verworvenheden. � Deze problemen doen hem ook twijfelen aan de capaciteiten van de mensen om zelf de normen en waarden te bepalen: alles wordt relatief � Hij heeft weinig vertrouwen in de toekomst. � mensbeeld
Modernisme � Geloof en religie verdwijnen naar de achtergrond. � Wetenschap en techniek dienen zich aan om alles te verklaren. Waar men vroeger bad om genezing, zoekt men nu een bekwame arts op. � Er is groeiende onverschilligheid tegenover het geloof. � ‘God’ is overbodig, dient desnoods enkel om datgene te verklaren dat wetenschap (nog) niet kan verklaren. (cf. Deïsme) Postmodernisme � Religie en godsdienst krijgen meer ruimte. � Wetenschap en techniek lijken toch niet te brengen wat mensen ervan verwacht hadden. � Er is een grote verscheidenheid aan levensbeschouwingen en toegenomen tolerantie. � ‘God’ is nu hyperpersoonlijk omschreven. Elke gelovige zijn eigen God. Mensen ‘shoppen’ in verschillende godsdiensten en maken hun eigen God godsbeeld
Modernisme Wetenschap neemt een hoge vlucht en geeft voeding aan een diep vertrouwen in de (westerse) maatschappij en samenleving. � Kerk wordt ‘op zijn plaats gezet’, maar wel nog naar waarde geschat als instituut. � Er is geloof in de maakbare samenleving. Er is een ‘ideale wereld’ mogelijk. � De centrale plaats van de mens in de maatschappij staat buiten kijf. De maatschappij, de wereld, de natuur… alles dient de superieure, (westerse), mens. � Postmodernisme � � � � Alles is relatief, er zijn geen zekerheden en waarheden meer. Dit uit zich ook in een diep wantrouwen ten opzichte van de gevestigde waarden en instituten. Zowel kerk als wetenschap worden gewantrouwd. Einde van de ‘grote verhalen’ De westerse maatschappij wordt niet langer als ‘superieur’ gezien. Natuur en milieu, de omgang met de aarde, het leven van de dieren zijn thema’s die even waardevol zijn als dat van de mens. De centrale plaats van de mens in de maatschappij wordt in vraag gesteld. (zie kenmerken!!!) Wereldbeeld
Gevolgen voor moraal?
Lees de tekst van Dick Houtman �Retorische vraag: ‘betekent het feit dat wij van de beesten afkomstig zijn ook dat wij ons als beesten moeten gedragen? ’ �Met andere woorden: betekent dit dat wij geen ethiek kennen, geen geweten hebben? �Antwoord van Dick Houtman: nee. De belangrijke zaken, de kern van de dingen blijft gelijk. Ook nu kunnen wij ons daarmee bezighouden
Tieners en God in een postmoderne samenleving…
Tekst van A. M. J. Jansen Tekst van �‘Jongeren zijn nihilisten’? �Mening Jansen? �Mening klas?
Kardinaal Danneels in gesprek met jongeren �Overkoepelende boodschap? �Klopt dit?
Religie in Jongerencultuur �Jongerencultuur met expliciete religieuze inslag blijft populair. �Religieuze leiders reageren vanuit angst voor dwepen en verlies van ‘echt geloof’. �Voorbeeld
Vaktaal Atheïsme: ‘niet geloven’. Een atheïst is ervan overtuigd dat God (of transcendente verschijnselen) niet bestaat. Creationisme: De populaire versie van intelligent design, de leer die zegt dat heelal en het leven geschapen zijn door een 'intelligente ontwerper' - tegen de wetenschappelijke evolutieleer van Darwin in. Creationisme biedt hier pseudo-wetenschappelijke argumenten voor. Evolutietheorie: Darwin ontwikkelde in zijn ‘On the origin of Species’ de theorie dat alle leven op aarde, inclusief mensen, geëvolueerd zijn uit een gemeenschappelijke afstamming. Hierbij voortgestuwd door ‘natuurlijke selectie’ (‘Survival of the fittest’). Intelligent design: De theorie dat de wereld ontworpen is door een ‘intelligente ontwerper’. (al dan niet God). Modernisme: Overkoepelend wereldbeeld, ontstaan na de verlichting (18 de eeuw) en doorgebroken in de 19 de eeuw. Meer kenmerken: zie cursus. Nihilisme: is binnen de filosofie een begrip dat wordt gebruikt om de ontkenning van het bestaan van betekenis of waarde in de wereld aan te duiden. Het woord komt van het Latijnse "nihil" dat letterlijk "niets" betekent. De term is sterk verbonden met de filosoof Friedrich Nietzsche, die veel met nihilisme bezig is geweest. Postmodernisme: Overkoepelend wereldbeeld, ontstaan na de 2 de
- Slides: 20