Post Modern Dnem lem maliyeti yaklam Vekalet teorisi

Post Modern Dönem

�İşlem maliyeti yaklaşımı �Vekalet teorisi �Kaynak bağımlılığı yaklaşımı �Örgütsel strateji yaklaşımı �Kurumsallaşma teorisi �Popülasyon (örgütsel ekoloji) �Birlikte evrim �Makro kurumsal kuram �Örgütsel ağlar �Kaos teorisi �Eleştirel teorisi

�İktisat ve yönetim alanlarını bütünleştirmektedir. �Örgütleri açık bir sistem olarak kabul eder. �Örgütün ürettiği mal ve hizmetlerin sistem dışındaki kişilerle değiştirilmesi (işlem) üzerine kurulmuşur. �Kritik nokta üretim birimleri değil, işlemleri yöneten örgüt yapısıdır. İşlem Maliyeti Yaklaşımı

�Odaklandığı konu, işletme bir ürünü ya da hizmeti başka birinden almak yerine kendi bünyesinde üretir ya da üretebilecekken neden başka birinden satın alır. �Üretim işleminin maliyeti belirleyicidir. İşlem Maliyeti Yaklaşımı (II)

�Dışarıdan satın alımlarda ürünün fiyatına ek olarak; ◦ Teklif alma, ◦ Görüşme ◦ Pazarlık ◦ Kontrat hazırlama ◦ Kontrat koşullarına uyumu denetleme maliyetleri de eklenecektir. İşlem Maliyeti Yaklaşımı (III)

�İşletmenin kendi üretimi ile dışarıdan satın alma ile ortaya çıkan işlem (değişim) maliyetleri arasında bir kıyaslama yapar. �Buna bağlı olarak örgüt ürünü üretip üretmeyeceğine karar verir. �Bu noktada teorik çerçeveyi işlem maliyeti yaklaşımı ortaya koymaktadır. İşlem Maliyeti Yaklaşımı (IV)

�İleri ve geri dikey entegrasyon �Joint ventures �Franchising �Dış kaynaklardan yararlanma �Bu yaklaşımda rasyonellik ve etkinlik arayışı bulunmaktadır. �En iyi davranış ekonomik davranıştır. İşlem Maliyeti Yaklaşımı (V)

�Vekalet teorisi iktisat kökenli bir teoridir. �İki farklı amacı ve çıkarı olan tarafın birbiri ile yardımlaşması sonucu ortaya çıkan sorunları incelemektedir. �İki taraf: ◦ Vekil ◦ Asil Vekalet Teorisi

�Şu sorulara cevap aramaktadır: ◦ Arzu ve çıkarları farklı olan, çıkar çatışması içindeki iki taraf birbirlerini nasıl kontrol eder? ◦ Taraflar arası bilgi akışı nasıl düzenlenir? ◦ İki taraf arasındaki en etkin ilişki nedir? �Profesyonel yöneticilik kavramı ile ortaya çıkan sorunlara cevap olmaktadır. �Bilgi asimetrisi �Ahlaki tehlike Vekalet Teorisi (II)

�Yönetici ücretlendirme ve ödüllendirme planları �Risk yönetimi �Bilgi akış sistemleri �Çeşitlendirme �Strateji iş birimleri Vekalet Teorisi (III)

�Teorinin temelinde örgütlerin faaliyet ve yaşamlarını sürdürebilmek için girdilere ihtiyaç duyması yatmaktadır. �Açık sistem �Bazı girdiler ile ilgili belirsizlikler vardır. �Örgütlerde belirsiz girdiler için önlem almaya çalışırlar. Kaynak Bağımlılığı Teorisi

�Her işletme çevresi ile bir alış veriş ilişkisi içindedir. �Kaynakların kıtlık derecesi örgütün o kaynağa bağımlılığını belirler. �Kıt kaynağın temininde rolü olan çalışanlar örgüt içi güç kazanacaktır. �Çözüm olarak örgütler işbirliğine başvururlar. Kaynak Bağımlılığı Teorisi (II)

�İşletmeler arası birleşmeler �Konsorsiyumlar �Çeşitli yasal anlaşmalar ve stratejik birliktelikler �Ortak yönetim kurulu üyelikleri Kaynak Bağımlılığı Teorisi (III)

�Örgütler belirledikleri stratejiler ile çevrelerine uyum sağlarlar. �SWOT analizi �Analizin sonuçlarına göre saldırgan ya da savunmacı stratejiler belirlerler. �Uygun strateji yoksa rekabet üstünlüğünü kaybedeceklerdir. Örgütsel Strateji Yaklaşımı

�Kaynak bağımlılığı ile benzer fakat farklı bir anlayış vardır. �ÖSY, iç ve dış çevreyi analiz eder, buna bağlı olarak kurumsal, işletme ve fonksiyonel stratejileri belirlerler. �Kaynak bağımlılığı ise dış çevre ile işbirliğini çözüm olarak sunar. Örgütsel Strateji Yaklaşımı (II)

�Örgütlerin yapı ve davranışlarını anlamaya çalışan bir yaklaşımdır. �Kurum; toplumda organize olmuş yerleşmiş sosyal ilişkiler düzeni ve topluluğudur. �Örgütlerde, hem pazar koşulları hem de sosyal bekleyişlerin oluşturduğu kurumlar yerleşir. Kurumsallaşma Teorisi

�Bu baskılar sonucunda örgütler yaşamlarını sürdürebilmek için birbirlerine benzemeye başlarlar. �Eşbiçimlilik Kurumsallaşma Teorisi (II)

�Bu teori örgütleri bir grup olarak ele alır ve bu gruplar arasındaki ilişkileri araştırır. �Önceki yaklaşımlar tekil, bu yaklaşım ise çoğulcu bir bakış açısı ile konuyu irdeler. �Örgütler değil çevre optimizasyon eder. (Uyum değil seçim) �Çevre kendi şartlarına uymayan örgütleri elemine eder. Örgütsel Ekoloji Teorisi

�Katılık: ◦ Sabit yatırımlar ◦ Uzmanlaşmış personel sayısı ◦ Örgüt içindeki güç dengeleri ◦ Dış çevreden gelen bilgi yetersizliği ◦ İş yapma usülleri ile şekilenen örgüt kültürü ◦ Sektörlere giriş ve çıkış engelleri �Katılıklarından sıyrılan örgütler birbirine benzemeye başlar. �Eşbiçimlilik Örgütsel Ekoloji Teorisi (II)

�Uyum ve seçim tartışmalarına çözüm olarak sunulmuştur. �Odak noktası çevre ile örgütlerin birlikte evrildiği görüşüdür. �Bir tür evrimleştiği zaman çevresini de değiştirmektedir. Birlikte Evrim

�Çok katmanlılık (mikro ve makro birlikte evrim) �Çok yönlü sonuçluluk �Doğrusal olmayışlık �Pozitif geri besleme �Tarihsel birliktelik Birlikte Evrim (II)

�Marko kurumsal kuram, küreselleşme ile farklı kültürlerde faaliyet gösteren çok uluslu şirketleri inceleme konusu yapmaktadır. Makro Kurumsal Kuram

�Örgütler, diğer örgütler ile ilişkilerinden dolayı ortaya çıkan bir ağ içindedir. �Merkezilik �Güçlü bağlar �Zayıf bağlar �Yapısal boşluk Örgütsel Ağlar

�Daha önceleri örgüte, etkin ve verimli çalışan bir makine olarak bakılmaktadır. �Etkin olmak için matematiksel denklemler kurulmaya çalışılmaktadır. �Kaos ve kaotik sistem düzensiz, öngörülemez, dağılımcı ve doğrusal olmayan deterministik bir sistemi ifade etmektedir. �Kelebek etkisi Kaos Teorisi

�Kısacası kaos yaklaşımı kendi içindeki ve çevresindeki unsurlar ile etkileşimli olarak değişen, dinamik ve bu ilişkilerin doğrusal olmadığı dolayısı ile karmaşık sistemlerin incelenmesini hedeflemektedir.

�Eleştirel teori, sosyal ilişkilere sinmiş olan ideolojik yanılsamaları ortaya çıkarmaya çalışır; toplumsal olgulara ilişkin taraflı ve yanlış açıklamalar ortaya koyan teorileri eleştirel bir analize tabi tutar. �Toplumdaki sistemin gizlediği ya da maskelediği meseleleri sorgulamasıdır. Eleştirel Teori

�Eleştirel teori, insanlara gizli bir baskının varlığını fark ettirerek, onların bu baskıdan kurtulmalarını sağlayacak özgürleştirici bir bilgi oluşturmayı amaçlamaktadır. �Bunun için de “yüzeydeki yanılsamaların ötesine bakabilmeyi sağlayan eleştirel bir sorgulamaya” girişmektedir. Eleştirel Teori (II)

�Teşekkürler.