PORODICA I TEORIJSKI DEO Adolescencija Prelazni period izmeu

PORODICA

I. TEORIJSKI DEO Adolescencija • Prelazni period između detinjstva i odraslosti, period u kome dolazi do intenzivnog rasta i razvoja kako na fizičkom, tako i na psihičkom planu mlade osobe; • Prema klasifikaciji Svetske Zdravstvene Organizacije (World Health Organisation – WHO) iz 1980. godine adolescencija je određena kao period između 10. i 19. godine, međutim, 1984. godine je predloženo da se gornja granica mladalaštva pomeri na 24. godinu. 1. Rana adolescencija (od 10. do 14. godine), 2. Srednja adolescencija(od 15. do 19. godine) 3. Pozna adolescencija (od 20. do 24. godine).

Porodica: karakteristike i funkcionalnost • Porodica predstavlja predmet interesovanja mnogih naučnih disciplina (psihologija, pedagogija, istorija, filozofija, antropologija, sociologija); • Funkcije porodice: prokreacija, socijalizacija novih generacija, ekonomska, zaštitnička i emocionalna; • Porodica predstavlja najznačajniji faktor koji oblikuje i usmerava razvoj pojedinca tokom čitavog njegovog životnog ciklusa.

Životni ciklus porodice • Radovi Duvala i Hila (Duvall, Hill, 1948), a kasnije i Rodžersa (Rogers, 1971) razlikuju osam razvojnih faza porodice: 1. Početna porodica 2. Porodica sa sasvim malim detetom 3. Porodica sa predškolskim detetom 4. Porodica sa školskim detetom 5. Porodica sa adolescentom 6. „Rasturanje porodice“ – odlazak dece od roditelja 7. Postroditeljska porodica 8. Ostarela porodica

Porodica sa adolescentom • • Ova razvojna faza porodice počinje ulaskom najstarijeg deteta u pubertet i obično traje do odlaska dece iz kuće; Reorganizacija je uočljiva u nekoliko domena funkcionisanja porodice: 1. Autoritetu roditelja; 2. Poštovanju granica, pravila i vrednosti u okviru porodice; 3. Redefinisanju statusa dece u porodici i uloge roditelja u odnosu prema deci.

Ispitivanje porodičnog funkcionisanja Sposobnost funkcionisanja porodice najčešće se posmatra u okviru četiri osnovna područja: • • personalno funkcionisanje (odnosi se na osećanje zadovoljstva svakog člana, kako mestom, tako i ulogom u porodici), bračno funkcionisanje (odnosi se na osećanje seksualnog i emotivnog zadovoljenja partnera), roditeljsko funkcionisanje (obezbeđuje zaštitu, podršku, razumevanje, ljubav, vaspitanje i socijalizaciju dece) i socio – ekonomsko funkcionisanje (koje se odnosi na razvijanje porodičnih vrednosti, ekonomske stabilnosti i usklađivanja sa društvenim i kulturnim sadržajima).

Dimenzije porodičnog funkcionisanja • Najčešće mereni različiti konstrukti ili dimenzije kojima se operacionalizuje funkcionalnost porodičnog sistema su: • • kohezivnost, adaptibilnost, kontrola i autonomija unutar porodice, porodična koherentnost, vaspitni stilovi i stavovi roditelja, afektivna vezanost, strategije prevladavanja teškoća i problema kvalitet uspostavljenih relacija porodice i njenih članova u širem društvenom okruženju