Poradnik wychowawcy klasy Ewaluacja Jak bada efektywno pomocy
Poradnik wychowawcy klasy Ewaluacja
Jak badać efektywność pomocy psychologicznopedagogicznej? Co powinniśmy wiedzieć?
Ewaluacja • To proces zbierania informacji o przebiegu działania i uzyskiwanych efektach oraz ich analizowania w celu udoskonalenia przebiegu tego procesu i osiągnięcia zamierzonych celów ANNA I JERZY BRZEZIŃSCY
Pamiętajmy! • Oceniamy postępy ucznia! • Zmiana funkcjonowania ucznia jest procesem! • Nie można oceniać samego ucznia przez pryzmat jego dysfunkcji! • Wspomaganie prowadzi zespół złożony z nauczycieli i specjalistów zajmujących się dzieckiem. • Charakter pomocy zależy od rodzaju dysfunkcji. • Warunkiem skuteczności działań jest okresowa ewaluacja.
Ewaluacja pozwala na: • ocenę efektywności działań; • weryfikację celów; • modyfikację form i metod pracy.
Ewaluacja dotyczy następujących podmiotów: • dziecka (uczeń potrzebuje konstruktywnej informacji zwrotnej); • rodzica (obiektywna ewaluacja równomiernie ukierunkowana jest i na problemy ucznia, i na jego osiągnięcia, a to przekłada się na lepszy kontakt z rodzicami i lepszą współpracę); • nauczyciela (dodatkowe zajęcie, ale umożliwia dostrzeżenie postępów ucznia oraz weryfikację celów, metod i form pracy).
Cele działań w ramach ppp powinny być realne! • Konieczna jest operacjonalizacja celów! • PRZYPOMINAMY: • To przekształcanie celów z postaci ogólnej, zwięzłej, sugestywnej, ale mało konkretnej, na postać operacyjną, czyli czynnościową, umożliwiającą zaobserwowanie określonego wyniku.
Według Magera (za Arends 1998) cele powinny zawierać trzy elementy: • a) opis zachowania ucznia – co uczeń wykona lub jakie działania ucznia nauczyciel uzna za dowód osiągnięcia celu; • b) sytuację sprawdzenia – warunki, w których należy spodziewać się działania ucznia lub w których będzie ono obserwowane; • c) kryteria osiągnięć – standard lub poziom wykonania uznany za wystarczający.
Robert Mager podaje swój "przepis" na konstruowanie celów operacyjnych. Sugeruje on, by przy tworzeniu celu szczegółowego: • mieć w pamięci cel ogólny; • określić czynności, które będą świadczyły o tym, iż uczeń osiągnął cel ogólny; • uwzględnić warunki niezbędne do wykonania danych czynności; • używać czasowników dokonanych; • wziąć pod uwagę podmiotowość ucznia, jego możliwości i ograniczenia; • ustalić kryteria, na podstawie których nastąpi ocena, czy cel został osiągnięty i w jakim stopniu.
Zyski nauczyciela dzięki operacjonalizacji celów: • upodmiotowienie uczniów – to ich czynności, a nie czynności nauczyciela, są na czele (uczeń analizuje, planuje, czyta); • podwyższona dokładność opisu opanowywanych czynności; • zarys warunków i metody sprawdzania przebiegu i wyników czynności; • motywacja do własnego działania edukacyjnego.
Źródło • https: //www. eduteka. pl/doc/operacjonalizacjacelow-ksztalcenia
Kryterium sukcesu • Trzeba przyjąć kryterium, które pozwoli określić poziom osiągniętego przez ucznia sukcesu.
Wielowymiarowy obraz ucznia • Pozyskiwanie informacji z różnych źródeł (nauczyciele, specjaliści, rodzice). • Triangulacja danych, czyli wieloaspektowe i wielowymiarowe spojrzenie na ucznia i jego postępy.
Przykładowe rodzaje pozyskiwanych informacji Członek zespołu Rodzaj informacji Rodzic zainteresowania, stosunek do obowiązków, czas realizacji zadań, poziom motywacji, uzależnienia, sposoby radzenia sobie ze stresem, relacje z innymi, zachowania ryzykowne Nauczyciele radzenie sobie z niepowodzeniami szkolnymi i trudnymi emocjami, stopień systematyczności, motywacja, relacje z rówieśnikami, miejsce w grupie, reakcja na stres, sposoby rozwiązywania sytuacji trudnych i konfliktowych, zachowania ryzykowne i dysfunkcyjne Specjaliści stosunek do obowiązków szkolnych, poziom motywacji, poziom i rodzaj dysfunkcji, postępy w ich wyrównywaniu, radzenie sobie z trudnościami i niepowodzeniami, umiejętność współpracy
Rodzaje ewaluacji • Pretest – posttest (ten sam schemat sprawdzenia przed działaniami i po zakończeniu, to samo narzędzie). • Ewaluacja celu. • Ewaluacja wyniku (efekt bezpośredni, efekt odroczony).
Narzędzia ewaluacji • Obserwacja • Wywiad • Napisz i narysuj • Analiza dokumentów • Analiza treści • Badanie socjometryczne
PRZEBIEG EWALUACJI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. OKREŚLENIE CELU EWALUACJI. DOBÓR PYTAŃ KLUCZOWYCH. OKREŚLENIE WSKAŹNIKÓW. DOBÓR METOD ORAZ NARZĘDZI. DOBÓR GRUPY BADAWCZEJ. PRZEPROWADZENIE BADAŃ. ANALIZA WYNIKÓW: JAKOŚCIOWA I ILOŚCIOWA.
ŹRÓDŁO • JAGNA NIEPOKÓLCZYCKA-GAC, Czy IPET-y i PDW-y mają sens? (Bezpieczniej w szkole. Aktualizacja nr 41)
Narzędzia • https: //www. pedagogia. pl/dokument/ewaluacjaudzielanej-pomocy/narzedzia-ocenyefektywnosci/pytania-pomocnicze-do-autoocenypracy-szkolnego-specjalisty-1. html • https: //www. pedagogia. pl/dokument/ewaluacjaudzielanej-pomocy/narzedzia-ocenyefektywnosci/pytania-pomocnicze-do-autoocenypracy-szkolnego-specjalisty. html
Narzędzia • https: //www. pedagogia. pl/dokument/ewaluacjaudzielanej-pomocy/narzedzia-ocenyefektywnosci/wywiad-z-nauczycielemwychowawca. html • https: //www. pedagogia. pl/dokument/ewaluacjaudzielanej-pomocy/narzedzia-ocenyefektywnosci/wywiad-fokusowy-z-uczniami. html
Narzędzia • https: //www. pedagogia. pl/dokument/ewaluacjaudzielanej-pomocy/narzedzia-ocenyefektywnosci/ankieta-dla-nauczycielaprowadzacego-indywidualne-grupowe-zajeciadydaktyczno-wyrownawcze. html • https: //www. pedagogia. pl/dokument/ewaluacjaudzielanej-pomocy/narzedzia-ocenyefektywnosci/ankieta-dla-rodzicow. html
Narzędzia • https: //www. pedagogia. pl/dokument/ewaluacjaudzielanej-pomocy/narzedzia-ocenyefektywnosci/ankieta-dla-rodzicow-ucznia. html • https: //www. pedagogia. pl/dokument/ewaluacjaudzielanej-pomocy/narzedzia-ocenyefektywnosci/ankieta-dla-ucznia-uczeszczajacegona-zajecia-socjoterapeutyczne. html
Narzędzia • https: //www. pedagogia. pl/dokument/ewaluacjaudzielanej-pomocy/narzedzia-ocenyefektywnosci/ankieta-dla-ucznia-uczeszczajacegona-indywidualne-lub-grupowe-zajecia-korekcyjnokompensacyjne. html • https: //www. pedagogia. pl/dokument/ewaluacjaudzielanej-pomocy/narzedzia-ocenyefektywnosci/ankieta-dla-ucznia-uczeszczajacegona-zajecia-dydaktyczno-wyrownawcze. html
Narzędzia • https: //www. pedagogia. pl/dokument/ewaluacjaudzielanej-pomocy/narzedzia-ocenyefektywnosci/ankieta-oceniajaca-zajeciaterapeutyczne. html
Wybór materiału dla wychowawców • A. WOJTAS • DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
- Slides: 25