Polityka owiatowa w Polsce w aspekcie rozwijania kompetencji

Polityka oświatowa w Polsce w aspekcie rozwijania kompetencji kluczowych

Proces uczenia się Edukacja formalna Edukacja pozaformalna Edukacja nieformalna Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Kompetencja Fachowość, znanie się na rzeczy Zakres (zwykle formalny ) czyichś uprawnień, pełnomocnictwo do jakiegoś działania łac. competentia „zgodność” odpowiedniość Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Raport (1996) na zlecenie UNESCO przewod. Jacques Delors Międzynarodowa Komisja do Spraw Edukacji XXI wieku „Koncepcja edukacji przez całe życie jawi się jako klucz do bram XXI wieku” Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Filary wiedzy Uczyć się, aby wiedzieć Uczyć się, aby działać Uczyć się, aby żyć wspólnie z innymi Uczyć się, aby być Edukacja: jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO Międzynarodowej Komisji do spraw Edukacji XXI wieku pod przewodnictwem J. Delorsa, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich Warszawa 1998 Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (2006/962/WE) „Połączenie wiedzy, umiejętności i postaw odpowiednich do sytuacji” Kompetencje kluczowe to te, których wszystkie osoby potrzebują do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem, integracji społecznej i zatrudnienia. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Kompetencje kluczowe 1. Porozumiewanie się w języku ojczystym. 2. porozumiewanie się w językach obcych. 3. Kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne. 4. Kompetencje informatyczne. 5. Umiejętność uczenia się. 6. Kompetencje społeczne i obywatelskie. 7. Inicjatywność i przedsiębiorczość. 8. Świadomość i ekspresja kulturalna. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Cele zmian programowo-organizacyjnych w kształceniu ogólnym n n n n Poprawa efektów kształcenia Precyzyjne opisanie wymagań ogólnych oraz wymagań szczegółowych dla poszczególnych przedmiotów na wszystkich etapach edukacyjnych Rozwijanie kompetencji kluczowych Dostosowanie kształcenia do wymogów gospodarki opartej na wiedzy oraz potrzeb rynku pracy Indywidualizacja procesu nauczania i wychowywania Dostosowanie oferty edukacyjnej do zainteresowań i predyspozycji uczniów Przygotowanie uczniów do sprawnego funkcjonowania w świecie współczesnym

PODSTAWA PROGRAMOWA kształcenia ogólnego. Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. określa zakres celów oraz treści kształcenia (zajęcia edukacyjne) - określa czego szkoła jest zobowiązana nauczyć przeciętnego ucznia wiedza i umiejętności (po każdym etapie edukacyjnym) - wnioskowanie i rozumowanie --- umiejętności kluczowe Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Podstawa programowa Kształcenie jako spójna całość n n Wymagania szczegółowe w ramach jednego przedmiotu nie powtarzają się. Spiralność, podobnie jak: chronologia realizacji, rozkład materiału, metodyka podawania treści są atrybutami programu nauczania, nie podstawy programowej. Wymagania z etapów wcześniejszych obowiązują na wszystkich etapach późniejszych (np. na maturze obowiązują również wymagania gimnazjalne) Wymagania zdefiniowane na etapie późniejszym nie obowiązują na egzaminach po etapach wcześniejszych. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Nowa podstawa programowa i ramowe plany nauczania obowiązują od: n n 1 września 2009 r. dla I etapu edukacyjnego (klasy I-III szkoły podstawowej) i III etapu edukacyjnego (gimnazjum) oraz szkół policealnych 1 września 2012 r. dla II etapu edukacyjnego (klasy IV-VI szkoły podstawowej) oraz IV etapu edukacyjnego - szkoły ponadgimnazjalne: zasadnicze szkoły zawodowe, technikum i liceum ogólnokształcące, Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Wychowanie przedszkolne fundament edukacji szkolnej - ustalono zakres wspierania dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych potrzebnych im w nauce szkolnej, także w edukacji matematycznej (rozumowanie przyczynowo-skutkowe, klasyfikacja, wnioskowanie), Edukacja szkolna fundament wykształcenia Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Szkoła podstawowa Cele: 1) przyswojenie przez uczniów podstawowego zasobu wiadomości na temat faktów, zasad, teorii i praktyki, dotyczących przede wszystkim tematów i zjawisk bliskich doświadczeniom uczniów; 2) zdobycie przez uczniów umiejętności wykorzystywania posiadanych wiadomości podczas wykonywania zadań i rozwiązywania problemów; 3) kształtowanie u uczniów postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie.

Umiejętności ucznia SP n n 1) czytanie – rozumiane zarówno jako prosta czynność, jako umiejętność rozumienia, wykorzystywania i przetwarzania tekstów w zakresie umożliwiającym zdobywanie wiedzy, rozwój emocjonalny, intelektualny i moralny oraz uczestnictwo w życiu społeczeństwa; 2) myślenie matematyczne – umiejętność korzystania z podstawowych narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz prowadzenia elementarnych rozumowań matematycznych; 3) myślenie naukowe – umiejętność formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody i społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w języku obcym, zarówno w mowie, jak i w piśmie;

Postawy –SP Rozwój indywidualny i społeczny, n n n uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność, wytrwałość, poczucie własnej wartości, szacunek dla innych ludzi, ciekawość poznawcza, kreatywność, przedsiębiorczość, kultura osobista, gotowość do uczestnictwa w kulturze, podejmowania inicjatyw oraz do pracy zespołowej. W rozwoju społecznym bardzo ważne jest kształtowanie postawy obywatelskiej, postawy poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a takŜe postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji.

Gimnazjum i szkoła ponadgimnazjalna (III i IV etap) n n n 1) przyswojenie przez uczniów określonego zasobu wiadomości na temat faktów, zasad, teorii i praktyk; 2) zdobycie przez uczniów umiejętności wykorzystania posiadanych wiadomości podczas wykonywania zadań i rozwiązywania problemów; 3) kształtowanie u uczniów postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie.

Umiejętności kluczowe (III i IV etap) 1) czytanie – umiejętność rozumienia, wykorzystywania i refleksyjnego przetwarzania tekstów, w tym tekstów kultury, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) myślenie matematyczne – umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) myślenie naukowe – umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody i społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych, zarówno w mowie, jak i w piśmie; .

Umiejętności kluczowe cd. 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno -komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej

Ważne n n język polski przygotowanie uczniów do życia w społeczeństwie informacyjnym, edukacja medialna , języki obce

Podstawa programowa kształcenia ogólnego Szkoła - autonomia i obowiązki Nauczyciele - znajomość podstawy programowej Ø Zalecane warunki do realizacji treści programowych istotne z punktu widzenia efektywności kształcenia Ø Ø Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Zajęcia obowiązkowe – programy nauczania Gimnazjum- projekt edukacyjny Szkoła ponadgimnazjalna – rozszerzenia Historia – przyroda (przedmiot uzupełniający Biologia – historia i społeczeństwo Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Zajęcia pozalekcyjne - około 140 tys. Zajęcia pozaszkolne – stałych uczestników – ponad 13 tys. okresowych ponad 20 tys. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

1 września 2012 r. - zmiany w edukacji zawodowej Rozporządzenie MEN w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach z 7 lutego 2012 r. Nowa klasyfikacja zawodów obejmuje 8 obszarów, w których wyróżnia się 200 zawodów z 251 kwalifikacjami 23 zawody – 3 K 72 zawody – 2 K 98 zawodów – 1 K 7 zawodów szkolnictwo artystyczne Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Zmiany systemowe w kształceniu zawodowym Egzamin zawodowy – potwierdza kwalifikacje zawodowe Dyplom potwierdzający kwalifikacje Egzaminy eksternistyczne (potwierdzanie kompetencji zdobywanych drogą nieformalną lub pozaformalną) Kwalifikacyjne kursy zawodowe- dla absolwentów i osób pracujących) Szkoły zawodowe –centra kształcenia, Szkoła zawodowa – LO/d Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

n PISA – międzynarodowe badania koordynowane przez OECD. Jego celem jest uzyskanie porównywalnych danych o umiejętnościach uczniów, którzy ukończyli 15 rok życia w celu poprawy jakości nauczania i organizacji systemów edukacyjnych.

PISA „zdolność stosowania wiedzy i umiejętności, analizowania, argumentowania i efektywnego komunikowania w procesie stawiania, rozwiązywania i interpretowania problemów w różnych sytuacjach” (OECD 2003: 23).

Założenia badania PISA n n Narzędzia badawcze ukierunkowane są na zbadanie umiejętności praktycznego kojarzenia i wykorzystania wiedzy i umiejętności z różnych dziedzin. Założeniu temu towarzyszy odwołanie do idei „kształcenia ustawicznego” – motywacji i postaw sprzyjających samodzielności w zdobywaniu dalszej wiedzy. Stąd treść zadań jest w możliwie dużym stopniu osadzona w codziennych sytuacjach życiowych. Testy PISA różnią się więc od typowych zadań szkolnych związanych z konkretnymi programami nauczania. n W badaniu PISA wyróżniono trzy podstawowe dziedziny: czytanie i interpretacja), matematyka i rozumowanie w naukach przyrodniczych n Badanie realizowane jest regularnie co trzy lata, począwszy od 2000 r

Nowy sposób myślenia – uczenie się przez całe życie Nowe podejście – najważniejsze efekty kształcenia Nowy sposób porządkowania kwalifikacji i nowy sposób ich zdobywania -Polska Rama Kwalifikacji – edukacja dla rynku pracy Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Refleksja Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego