Podstawy prawne sprzeday bezporedniej Sprzeda bezporednia w polskim

Podstawy prawne sprzedaży bezpośredniej

� Sprzedaż bezpośrednia w polskim porządku prawnym oznacza, zgodnie z definicją określoną w art. 5 pkt 4 ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego (Dz. U. z 2014 r. , poz. 1577, z późn. zm. ), działalność, o której mowa w art. 1 ust. 3 lit. c-e rozporządzenia nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiającego szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (Dz. Urz. UE L 139 z 30. 04. 2004, str. 55, z późn. zm. ; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 45, str. 14), tj. bezpośrednie dostawy dokonywane przez producenta konsumentom końcowym lub do lokalnych zakładów detalicznych bezpośrednio zaopatrujących konsumenta końcowego: małych ilości surowców pochodzenia zwierzęcego, mięsa z drobiu i zajęczaków poddanych ubojowi w gospodarstwie rolnym, zwierzyny łownej lub mięsa zwierząt łownych (w przypadku myśliwych).

Sprzedaż bezpośrednia Rozporządzenie MRi. RW z 30 września 2015 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej (Dz. U. poz. 1703).

Rozdział 1 Przepisy ogólne § 1 Rozporządzenie określa: 1)wymagania weterynaryjne, jakie powinny być spełnione przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej i przez takie produkty; 2) wielkość, zakres i obszar produkcji produktów, o których mowa w pkt 1; 3) wymagania weterynaryjne dla miejsc prowadzenia sprzedaży bezpośredniej. § 2. Do sprzedaży bezpośredniej dopuszcza się wyłącznie produkty wyprodukowane z własnych surowców przez podmiot prowadzący działalność w zakresie produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej

Rozdział 2 Wielkość, zakres i obszar produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej § 3. Do sprzedaży bezpośredniej dopuszcza się: … 8) produkty pszczele nieprzetworzone, w tym miód, pyłek pszczeli, pierzgę, mleczko pszczele.

§ 4. Prowadzi się sprzedaż bezpośrednią produktów pochodzenia zwierzęcego, o których mowa w § 3: 6) pkt 8: a) konsumentowi końcowemu: – w miejscach, w których odbywa się produkcja tych produktów, w tym znajdujących się na terenie gospodarstwa rolnego lub pasieki, lub – na targowiskach, lub – z obiektów lub urządzeń ruchomych lub tymczasowych, w tym ze specjalistycznych środków transportu, znajdujących się na terenie miejsc, w których odbywa się produkcja tych produktów, na terenie targowisk lub poza nimi, lub – z urządzeń dystrybucyjnych do sprzedaży żywności, znajdujących się na terenie miejsc, w których odbywa się produkcja tych produktów, na terenie targowisk lub poza nimi, lub � b) do zakładów prowadzących handel detaliczny bezpośrednio zaopatrujących konsumenta końcowego (np. sklepów, stołówek, jadłodajni, gospodarstw agroturystycznych, czy restauracji).

Sprzedaż bezpośrednia konsumentowi końcowemu może odbywać się również wysyłkowo, w tym przez Internet, np. z ww. miejsc, w których odbywa się produkcja tych produktów. �

§ 5. 1. Sprzedaż bezpośrednia produktów pochodzenia zwierzęcego, o których mowa w § 3, może być prowadzona na obszarze: 1) województwa, w którym odbywa się produkcja tych produktów, lub na obszarze sąsiadujących z nim województw; 2) województw innych niż określone w pkt. 1, jeżeli jest prowadzona podczas wystaw, festynów, targów lub kiermaszów, organizowanych w celu promocji tych produktów.

2. Sprzedaż bezpośrednia produktów pochodzenia zwierzęcego, o których mowa w § 3, może być prowadzona na obszarze, o którym mowa w ust. 1 pkt. 2, ! jeżeli podmiot prowadzący działalność w zakresie produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej przekaże powiatowemu lekarzowi weterynarii właściwemu ze względu na miejsce, w którym zamierza prowadzić sprzedaż, co najmniej na 7 dni przed dniem jej rozpoczęcia, pisemną informację zawierającą: 1) imię i nazwisko albo nazwę podmiotu prowadzącego działalność w zakresie produkcji tych produktów oraz adres miejsca prowadzenia tej działalności; 2) dane dotyczące miejsca i okresu, w których będzie prowadzona sprzedaż tych produktów.

3. Sprzedaż bezpośrednia produktów pochodzenia zwierzęcego, o których mowa w § 3, wyprodukowanych przez podmiot prowadzący działalność w zakresie produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej może być dokonywana przez inny podmiot prowadzący taką działalność, jeżeli: 1)zakłady prowadzone przez te podmioty zostały wpisane do rejestru zakładów, o którym mowa w ustawie z dnia 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego, w tym samym powiecie; 2) sprzedaż jest prowadzona podczas wystaw, festynów, targów lub kiermaszów, organizowanych w celu promocji produktów pochodzenia zwierzęcego; 3) podmiot posiada w miejscu sprzedaży: a) imienne upoważnienie do prowadzenia sprzedaży udzielone mu przez podmiot, który wyprodukował produkty pochodzenia zwierzęcego, b) kopię decyzji o wpisie podmiotu, który wyprodukował produkty pochodzenia zwierzęcego, do rejestru zakładów prowadzących sprzedaż bezpośrednią takich produktów; 4) przy transporcie i sprzedaży bezpośredniej produktów pochodzenia zwierzęcego zostały spełnione wymagania weterynaryjne określone w rozporządzeniu.

§ 6. 1. Wielkość produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej wynosi nie więcej niż: Nie ma limitu sprzedaży dla produktów pszczelich nieprzetworzonych!

Rozdział 9 Wymagania weterynaryjne, jakie powinny być spełnione przy produkcji produktów pszczelich nieprzetworzonych przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej, oraz wymagania weterynaryjne dla miejsc prowadzenia sprzedaży bezpośredniej tych produktów § 40. 1. Do produkcji i sprzedaży bezpośredniej produktów pszczelich nieprzetworzonych, z wyjątkiem sprzedaży bezpośredniej z urządzeń dystrybucyjnych do sprzedaży żywności, stosuje się odpowiednio wymagania weterynaryjne, o których mowa w § 7 ust. 2 pkt 5, § 8– 10, § 11 ust. 1, § 12– 14, § 17 i § 18. 2. Do sprzedaży bezpośredniej produktów pszczelich nieprzetworzonych z urządzeń dystrybucyjnych do sprzedaży żywności stosuje się odpowiednio wymagania weterynaryjne, o których mowa w § 8– 10, § 11 ust. 1, § 12– 14, § 17 i § 18. § 41. Podmiot prowadzący działalność w zakresie produkcji produktów pszczelich nieprzetworzonych przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej prowadzi i przechowuje dokumentację, zawierającą informacje o: 1) ilości sprzedanych w danym miesiącu produktów; 2) wynikach czynności sprawdzających, o których mowa w § 18. 2. Dokumentację, o której mowa w ust. 1, przechowuje się przez rok następujący po roku, w którym została sporządzona, i udostępnia się na żądanie właściwego powiatowego lekarza weterynarii.

§ 7. 1. Pomieszczenia, 1) konstruuje się w sposób zapewniający uniknięcie ryzyka zanieczyszczenia produktów pochodzenia zwierzęcego oraz przestrzeganie zasad higieny; 2) wyposaża się w: a) sprzęt i urządzenia zapewniające ochronę przed gromadzeniem się zanieczyszczeń i przestrzeganie zasad higieny, b) b) wentylację wykluczającą powstawanie skroplin na ścianach i sufitach oraz na powierzchni urządzeń, c) c) naturalne lub sztuczne oświetlenie niepowodujące zmiany barw produktów pochodzenia zwierzęcego, d) d) urządzenia dostarczające bieżącą ciepłą i zimną wodę w ilości wystarczającej do celów produkcyjnych i sanitarnych; 3) zabezpiecza się przed dostępem zwierząt, w szczególności owadów, ptaków i gryzoni; 4) mają ściany, posadzki, sufity, drzwi i okna w dobrym stanie technicznym, o powierzchniach łatwych do czyszczenia i dezynfekcji; okna i drzwi są szczelne.

2. W pomieszczeniach, o których mowa w ust. 1, zapewnia się: 1) wyodrębnione miejsce na sprzęt i środki do czyszczenia i dezynfekcji; 2) wyodrębnione, zamykane miejsce do przechowywania materiałów opakowaniowych, chyba że materiały te są przechowywane w zamykanych pojemnikach; 3) co najmniej jedną umywalkę przeznaczoną do mycia rąk, z ciepłą i zimną wodą, zaopatrzoną w środki do mycia rąk i ich higienicznego suszenia, usytuowaną w miejscu oddalonym od stanowisk do mycia lub przygotowywania produktów do sprzedaży bezpośredniej; 4) toaletę spłukiwaną wodą: a) wyposażoną w naturalną lub mechaniczną wentylację, której drzwi wejściowe nie otwierają się bezpośrednio do pomieszczenia, w którym odbywa się produkcja lub znajdują się produkty pochodzenia zwierzęcego, lub b) zlokalizowaną w pobliżu miejsca produkcji lub pomieszczenia, w którym znajdują się produkty pochodzenia zwierzęcego; 5) osobom wykonującym czynności związane z produkcją i sprzedażą bezpośrednią możliwość zmiany odzieży własnej na odzież roboczą lub ochronną, zmiany obuwia oraz oddzielnego przechowywania odzieży własnej.

§ 8. 1. Obiekty i urządzenia ruchome lub tymczasowe, w tym specjalistyczne środki transportu, z których prowadzi się sprzedaż bezpośrednią produktów pszczelich lub w których transportuje się te produkty: 1)konstruuje się w sposób zapobiegający zanieczyszczeniu produktów pochodzenia zwierzęcego; 2) utrzymuje się w dobrym stanie technicznym; 3) mają wyodrębnione, zamykane miejsce albo pojemnik do przechowywania materiałów opakowaniowych, jeżeli produkty pochodzenia zwierzęcego są pakowane podczas sprzedaży. 2. W przypadku sprzedaży bezpośredniej z obiektów i urządzeń ruchomych lub tymczasowych, o których mowa w ust. 1, lub w przypadku transportu w tych obiektach i urządzeniach jednocześnie z produktami pochodzenia zwierzęcego wymienionymi w ust. 1 innego rodzaju produktów pochodzenia zwierzęcego zapewnia się rozdzielenie tych produktów w sposób uniemożliwiający ich zanieczyszczenie.

§ 9. Instalacje, urządzenia i sprzęt, stosowane przy produkcji lub sprzedaży bezpośredniej produktów pszczelich mających kontakt z tymi produktami: 1) wykonuje się z materiałów wykluczających możliwość zanieczyszczenia tych produktów; 2) utrzymuje się w czystości i dobrym stanie technicznym.

§ 10. 1. Czyszczenie i dezynfekcję instalacji, urządzeń oraz sprzętu, w tym opakowań wielokrotnego użytku, mających kontakt z produktami pszczelimi przeprowadza się z użyciem środków, które nie wpływają negatywnie na te produkty, gdy nastąpi ich kontakt z wyczyszczoną lub zdezynfekowaną powierzchnią. 2. Dezynfekcję drobnego sprzętu, w tym noży, przeprowadza się w wodzie w temperaturze niższej niż 82°C lub z wykorzystaniem innej metody zapewniającej równoważny skutek. 3. Czyszczenie i dezynfekcję instalacji, urządzeń oraz sprzętu, w tym opakowań wielokrotnego użytku, przeprowadza się po zakończeniu cyklu produkcyjnego lub po każdym zakończeniu pracy, lub częściej – jeżeli jest to konieczne.

§ 11. Przy produkcji i sprzedaży bezpośredniej produktów pszczelich używa się wody spełniającej wymagania określone dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.

� Woda przeznaczona do spożycia przez ludzi jest bezpieczna dla zdrowia ludzkiego, jeżeli jest wolna od mikroorganizmów chorobotwórczych i pasożytów w liczbie stanowiącej potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, wszelkich substancji w stężeniach stanowiących potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego oraz nie wskazuje agresywnych właściwości korozyjnych i spełnia podstawowe wymagania mikrobiologiczne i chemiczne określone w załącznikach nr 1 i 2 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. poz. 1989). Dodatkowe wymagania jakim powinna odpowiadać woda określa załącznik nr 3 i 4 do ww. rozporządzenia.

�Nadzór na jakością wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi pełni Państwowa Inspekcja Sanitarna. Stwierdzenie przydatności wody do spożycia przez ludzi wykorzystywanej przez podmiot prowadzący sprzedaż bezpośrednią, bez względu na źródło dostarczanej wody (przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, indywidualne ujęcie wody) może być dokonane na podstawie przedłożonych przez ten podmiot wyników badań jakości wody.

�Podmioty prowadzące sprzedaż bezpośrednią, które stosują w procesie produkcji i sprzedaży wodę dostarczaną przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne powinny dysponować oceną jakości wody dostarczanej przez to przedsiębiorstwo. �Podmioty te mogą uzyskać informacje o bieżącej ocenie jakości takiej wody, m. in. na podstawie § 23 ww. rozporządzenia, tj. np. z komunikatów umieszczanych na stronie internetowej urzędu gminy.

� Ponadto, w związku z tym, że na jakość wody w punkcie czerpalnym u odbiorcy wody dostarczanej przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne wpływ ma również stan instalacji wewnętrznej obiektu, za jakość której odpowiada właściciel/zarządca danego obiektu, a nie przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, podmioty takie powinny zapewnić badanie jakości wody, w celu potwierdzenia, że woda używana w procesie produkcji lub sprzedaży jest bezpieczna dla zdrowia ludzkiego i nie uległa wtórnemu zanieczyszczeniu w instalacji wewnętrznej.

�Pobór próbek wody do badań powinien być przeprowadzony przez właściwego próbkobiorcę, a badanie tych próbek powinno być wykonane w jednym z laboratoriów Państwowej Inspekcji Sanitarnej lub w innych laboratoriach o udokumentowanym systemie jakości prowadzonych badań wody, zatwierdzonym przez Państwową Inspekcję Sanitarną.

� Ponadto, podmioty prowadzące sprzedaż bezpośrednią pobierające wodę z własnego ujęcia wykorzystywaną w procesie produkcji lub sprzedaży, zgodnie z rozporządzeniem w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej, powinny sprawdzać co najmniej raz w roku czy woda ta spełnia wymagania dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. � Wyniki czynności sprawdzających w tym zakresie powinny być udokumentowane i udostępniane na żądanie właściwego powiatowego lekarza weterynarii.

§ 12. Pomieszczenia, o których mowa w § 7, oraz obiekty i urządzenia ruchome lub tymczasowe, o których mowa w § 8 ust. 1, utrzymuje się w czystości, stosując czyszczenie i dezynfekcję, oraz zapewnia się w nich możliwość utrzymywania właściwej temperatury przechowywania produktów.

§ 13. Osoby mające kontakt z produktami pszczelimi przy wykonywaniu czynności związanych ze sprzedażą bezpośrednią: 1)przestrzegają zasad higieny w procesie produkcji i sprzedaży; 2) posiadają orzeczenie lekarskie o zdolności do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby, wydane na podstawie przepisów o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi; 3) używają czystej, w jasnym kolorze, odzieży roboczej, nakrycia głowy zasłaniającego włosy oraz obuwia roboczego; 4) myją ręce przed każdym przystąpieniem do pracy oraz po każdym zabrudzeniu.

§ 14. produkty pszczele przeznaczone do sprzedaży bezpośredniej: 1) powinny być świeże, o cechach organoleptycznych charakterystycznych dla takich produktów pochodzenia zwierzęcego; 2) przechowuje się, transportuje i sprzedaje w warunkach uniemożliwiających ich zanieczyszczenie, w szczególności namnażanie się chorobotwórczych mikroorganizmów lub tworzenie się toksyn oraz psucie się.

§ 17. 1. Z produktami ubocznymi pochodzenia zwierzęcego, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 z dnia 21 października 2009 r. określającym przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, i uchylającym rozporządzenie (WE) nr 1774/2002 (rozporządzenie o produktach ubocznych pochodzenia zwierzęcego) (Dz. Urz. UE L 300 z 14. 11. 2009, str. 1, z późn. zm. ), powstającymi przy produkcji produktów pszczelich przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej postępuje się w sposób wykluczający możliwość zanieczyszczenia tych produktów 2. Podmiot prowadzący działalność w zakresie produkcji produktów pszczelich przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej zapewnia odpowiednie warunki do przechowywania i usuwania powstałych odpadów stałych i płynnych, zgodnie z zasadami higieny oraz przepisami o odpadach.

§ 18. Podmiot prowadzący działalność w zakresie produkcji produktów pszczelich przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej sprawdza: 1) co najmniej raz w roku, czy woda spełnia wymagania określone dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, jeżeli pobiera wodę z własnego ujęcia w procesie produkcji lub sprzedaży bezpośredniej; 2) czy osoby mające kontakt z produktami pszczelimi posiadają orzeczenie lekarskie, o którym mowa w § 13 pkt 2.

PAPIEROLOGIA STOSOWANA CZYLI RZECZ O DOKUMENTACJI

�Wniosek

Projekt technologiczny Wymagania jakie powinien spełniać projekt technologiczny zakładu zostały określone w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 marca 2013 r. w sprawie wymagań, jakie spełniać projekt technologiczny zakładu, w którym ma być prowadzona działalność w zakresie produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego (Dz. U. poz. 434).

� Projekt technologiczny zakładu, w którym ma być prowadzona sprzedaż bezpośrednia powinien składać się z części opisowej zawierającej: � - określenie rodzaju działalności, z uwzględnieniem rodzaju surowców oraz rodzaju produktów pochodzenia zwierzęcego, które będą produkowane w zakładzie, � - dane dotyczące maksymalnej tygodniowej zdolności produkcyjnej zakładu, a w przypadku produkcji produktów pszczelich nieprzetworzonych � – dane o maksymalnej rocznej zdolności produkcyjnej, - określenie systemu dostawy wody, � - opis sposobu przechowywania odpadów i ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego, � - wskazanie planowanej lokalizacji zakładu.

Opisowy projekt technologiczny pozyskiwania produktów pszczelich w ramach sprzedaży bezpośredniej (przykład) …………………………… (dokładny adres pozyskiwania produktów pszczelich w ramach sprzedaży bezpośredniej)

Rodzaj działalności Sprzedaż bezpośrednia miodu i pyłku na terenie województwa i województw sąsiednich pozyskanych w ramach własnej pasieki. Miód i pyłek sprzedawany będzie w opakowaniach jednostkowych konsumentowi końcowemu na targowiskach, w zakładach prowadzących handel detaliczny i we własnej pasiece. Określenie pozyskiwanych produktów Miód i pyłek z własnej pasieki. pszczelich w ramach prowadzonej działalności Rodzaj działalności Sprzedaż bezpośrednia miodu i pyłku na terenie województwa i województw sąsiednich pozyskanych w ramach własnej pasieki. Miód i pyłek sprzedawany będzie w opakowaniach jednostkowych konsumentowi końcowemu na targowiskach, w zakładach prowadzących handel detaliczny i we własnej pasiece.

Wykaz pomieszczeń (ze wskazaniem ich przeznaczenia), w których będą pozyskiwane produkty pszczele. Wymagania weterynaryjne określone w rozporządzeniu dotyczą pomieszczeń, w których produkuje się lub sprzedaje produkty pszczele. Zarówno produkcja (w tym proces rozlewu miodu), jak i jego sprzedaż bezpośrednia, może odbywać się w jednym pomieszczeniu na terenie pasieki. Liczba pomieszczeń produkcyjnych nie została określona w rozporządzeniu. W związku z tym możliwa jest produkcja produktów pszczelich w ramach sprzedaży bezpośredniej w jednym pomieszczeniu. Rozporządzenie określa również wymagań w odniesieniu do rozmieszczenia pomieszczeń, w tym zachowania układu krzyżowania się drogi czystej z drogą brudną. Ponadto w pomieszczeniu/pomieszczeniach, w których pozyskuje się produkty pszczele powinna być zapewniona możliwość zmiany odzieży własnej na odzież roboczą lub ochronną, a także możliwość zmiany obuwia i oddzielnego przechowywania odzieży własnej. Pracownia pszczelarska składa się z jednego pomieszczenia, w którym została zapewniona możliwość zmiany odzieży własnej na odzież ochronną i zmiany obuwia. Dodatkowo jest zapewniona możliwość przechowywania odzieży własnej i zmienionego obuwia. Odzież wierzchnia i ochronna w trakcie zmiany jest przechowywana w przeznaczonej do tego celu szafie. Rozlew miodu do słoików odbywa się w kuchni mojego mieszkania (domu). W czasie rozlewu miodu lub rozważania i pakowania pyłku i propolisu nie są wykonywane inne czynności. Wyżej wymienione czynności dokonywane są kilka razy w roku – nie więcej niż 10 -15 dni łącznie.

Wykaz sprzętu pszczelarskiego przeznaczonego do pozyskiwania produktów pszczelich. Jeżeli sprzęt pszczelarski jest wykonany z innego materiału niż dopuszczony do kontaktu z żywnością to koniecznie trzeba zaznaczyć, że jest on zabezpieczony lakierem spożywczym. Tak zabezpieczony sprzęt spełnia wymagania odnośnie bezpośredniego kontaktu z żywnością – miodem. Sprzęt pszczelarski jest wykonany z materiałów dopuszczonych do bezpośredniego kontaktu z żywnością i jest utrzymywany w dobrym stanie technicznym. 1. Miodarka (stal kwasoodporna) 2. Stół do odsklepiania (stal kwasoodporna) 3. Noże do odsklepiania (stal kwasoodporna) 4. Widelce do odsklepiania (stal kwasoodporna) 5. Odstojniki do miodu (stal kwasoodporna) 6. Cedzidło do miodu (stal kwasoodporna) 7. Sita do miodu 8. Plastikowe pojemniki na miód 9. Odzież ochronna na zmianę nakładana w czasie miodobrania: a) biały fartuch (kombinezon), b) czapka, c) obuwie. 10. Apteczka

Opis stosowanych dezynfekcji. zabiegów mycia i Sprzęt pszczelarski przed i po każdym miodobraniu jest myty i dezynfekowany preparatem o nazwie np. Elkosan. Preparat ten w swoim składzie zawiera środek dezynfekcyjny i jest przeznaczony do mycia ręcznego maszyn i urządzeń mających zastosowanie w przemyśle spożywczym. Stężenie robocze roztworu wynosi 2%. Podłogi i ściany pomieszczeń, w których pozyskuje się miód wykonane są z materiałów łatwo zmywalnych. Myte i dezynfekowane są preparatem mające atest PZH.

Sposób zabezpieczenia pomieszczeń przed Jest zachowana szczelność ścian i okien dostępem zwierząt, w szczególności owadów, w pomieszczeniu/pomieszczeniach, w których ptaków i gryzoni. pozyskuje się miód. Profilaktycznie po sezonie pszczelarskim (jesień) rozkłada się pułapki na gryzonie/myszy przed pracownią pszczelarską. Drzwi wejściowe dodatkowo są zabezpieczone blachą do wysokości przed dostępem gryzoni. Plastry przechowuje się również w korpusach ustawionych na np. płycie, grubej folii, obok pasieczyska. Do dezynfekcji stosuję lodowaty kwas octowy.

�Wszystkie podmioty prowadzące sprzedaż bezpośrednią są zobowiązane do prowadzenia i przechowywania dokumentacji (forma dowolna, np. zeszyt) zawierającej informacje o: - ilości sprzedanych produktów w danym miesiącu - w przypadku produktów pszczelich nieprzetworzonych

�- wynikach czynności sprawdzających dotyczących: kontroli wody – w przypadku podmiotów wykorzystujących wodę z własnego ujęcia do celów sprzedaży bezpośredniej, posiadania orzeczenia lekarskiego o zdolności do wykonywania prac, przy których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby,

Styczeń 2018 r. 38 kg miodu. 2 kg pierzgi. 6 kg pyłku.

�Okres przechowywania ww. dokumentacji wynosi rok następujący po roku, w którym została sporządzona. Podmiot prowadzący sprzedaż bezpośrednią jest zobowiązany do udostępnienia prowadzonej przez niego dokumentacji właściwemu powiatowemu lekarzowi weterynarii na jego żądanie.

� Ponadto, podmioty prowadzące sprzedaż bezpośrednią, które dostarczają żywność do zakładów prowadzących handel detaliczny bezpośrednio zaopatrujących konsumenta końcowego, np. sklepów, restauracji, stołówek, czy też zakładów prowadzących catering, są zobowiązane przestrzegać wymogów dotyczących identyfikowalności żywności, o których mowa w przepisach Unii Europejskiej, tj. w rozporządzeniu (WE) Parlamentu Europejskiego i Rady nr 178/2002 z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającym ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającym procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności…………….

� Oznacza to, że podmioty te powinny utworzyć system identyfikacji, umożliwiający im zidentyfikowanie zakładów prowadzących handel detaliczny bezpośrednio zaopatrujących konsumenta końcowego, którym dostarczyli wyprodukowane produkty pochodzenia zwierzęcego oraz identyfikację dostarczonych do takich zakładów produktów, np. prowadzić dokumentację w zeszycie, zawierającą nazwę i adres danego zakładu, rodzaj dostarczonych produktów pochodzenia zwierzęcego, numer partii, datę dostawy. Informacje umożliwiające identyfikację tych zakładów i produktów powinny przekazać na żądanie właściwego powiatowego lekarza weterynarii.

� Dodatkowo, podmioty te powinny udostępniać podmiotom prowadzącym ww. zakłady, do których dostarczana jest żywność, a także na żądanie właściwemu powiatowemu lekarzowi weterynarii, następujące informacje: � - dokładny opis żywności, � - objętość lub ilość żywności (np. w litrach, sztukach, kilogramach), � - nazwę i adres podmiotu wysyłającego żywność (tj. prowadzącego sprzedaż bezpośrednią), � - nazwę i adres podmiotu, do którego wysyłana jest żywność (tj. prowadzącego ww. zakład), � - odniesienie identyfikujące odpowiednio serię, partię lub przesyłkę, � - datę wysyłki.

Rozdział 10 Przepisy końcowe § 42. Traci moc rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 grudnia 2006 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej (Dz. U. z 2007 r. Nr 5, poz. 38). § 43. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2016 r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi: M. Sawicki

Rolniczy Handel Detaliczny (RHD)

�Handel detaliczny, cyt. : „handel detaliczny oznacza obsługę i/lub przetwarzanie żywności i jej przechowywanie w punkcie sprzedaży lub w punkcie dostaw dla konsumenta finalnego; określenie to obejmuje terminale dystrybucyjne, działalność cateringową, stołówki zakładowe, catering instytucjonalny, restauracje i podobne działania związane z usługami żywnościowymi, sklepy, centra dystrybucji w supermarketach i hurtownie”.

� Pojęcie „handel detaliczny” jest pojęciem szerszym od pojęcia „sprzedaży bezpośredniej” ponieważ dotyczy każdego rodzaju żywności, tj. pochodzenia zwierzęcego i niezwierzęcego, nieprzetworzonej i przetworzonej. W ramach handlu detalicznego możliwa jest produkcja, w tym przetwarzanie żywności, np. produkcja serów, masła, jogurtów, wędlin, wędzonych ryb, dżemów, marynat, pieczywa (co nie jest możliwe w przypadku ww. sprzedaży bezpośredniej) i jej sprzedaż wyłącznie konsumentom końcowym, np. w gospodarstwie lub na targu. �W Polsce nadzór nad zakładami prowadzącymi handel detaliczny sprawuje Państwowa Inspekcja Sanitarna, podległa Ministrowi Zdrowia.

Dz. U. 2016 poz. 1961 USTAWA z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia sprzedaży żywności przez rolników do sklepów i restauracji Rolnicza sprzedaż detaliczna Pojawia się wysokość limitu dla produktów pszczelich przetworzonych 2, 4 tony i 40 tys. zł. np. miód z pyłkiem, z orzechami, itp.

� W ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2018 r. poz. 1514, 1669, 2136, 2227) wprowadza się następujące zmiany: � 1) w art. 3 w ust. 3 po pkt 29 b w brzmieniu: „ 29 b) rolniczy handel detaliczny – handel detaliczny w rozumieniu art. 3 ust. 7 rozporządzenia nr 178/2002, polegający na produkcji żywności pochodzącej w całości lub części z własnej uprawy, hodowli lub chowu podmiotu działającego na rynku spożywczym i zbywaniu takiej żywności: � a) konsumentowi finalnemu, o którym mowa w art. 3 ust. 7 rozporządzenia nr 178/2002 lub � b) do zakładów prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta finalnego ”

w art. 21: a) w ust. 1 po pkt 71 dodaje się pkt 71 a w brzmieniu: „ 71 a) przychody, o których mowa w art. 20 ust. 1 c, do kwoty 40 000 zł rocznie, ze sprzedaży produktów nieprzekraczającej ilości, która może być zbywana w ramach rolniczego handlu detalicznego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia; ”,

b) po ust. 15 dodaje się ust. 15 a i 15 b w brzmieniu: „ 15 a. Uzyskany w roku podatkowym przychód powyżej limitów, o których mowa w ust. 1 pkt. 71 a, podatnik może opodatkować ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym. (2%)

Art. 3. W ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. poz. 930, z późn. zm. 5)) wprowadza się następujące zmiany: � 1) w art. 9 dodaje się ust. 6 w brzmieniu: „ 6. W przypadku przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 15 a ustawy o podatku dochodowym, pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy podatnik składa nie później niż do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskał te przychody, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód uzyskał w grudniu roku podatkowego. ”;

Żeby skorzystać z możliwości odprowadzania podatku w formie zryczałtowanej trzeba: 1. do 20 stycznia danego roku kalendarzowego złożyć w Urzędzie Skarbowym oświadczenie, że będzie się odprowadzało podatek w formie ryczałtu od sprzedaży przetworzonych nadwyżek produktów rolnych (w przypadku rozpoczęcia działalności w ciągu roku, zgłoszenia dokonujemy nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu) 2. prowadzić ewidencję sprzedaży 3. płacić co miesiąc do 20 - tego każdego miesiąca podatek od osiągniętego przychodu do Urzędu Skarbowego 4. do końca stycznia następnego roku podatkowego złożyć w Urzędzie Skarbowym PIT -28, w którym rolnik rozliczy przychód ze sprzedaży przetworzonych produktów rolnych

Poz. 2159 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie maksymalnej ilości żywności zbywanej w ramach rolniczego handlu detalicznego oraz zakresu i sposobu jej dokumentowania Na podstawie art. 44 a ust. 3 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2015 r. poz. 594, z późn. zm. 2)) zarządza się, co następuje: § 1. Rozporządzenie określa maksymalną ilość żywności zbywaną w ramach rolniczego handlu detalicznego oraz zakres i sposób dokumentowania tej ilości.

§ 2. Maksymalna ilość żywności zbywana rocznie w ramach rolniczego handlu detalicznego jest określona dla: 1) surowców pochodzenia niezwierzęcego – w załączniku nr 1 do rozporządzenia; 2) żywności pochodzenia niezwierzęcego innej niż surowce oraz żywności zawierającej jednocześnie środki spożywcze pochodzenia niezwierzęcego i produkty pochodzenia zwierzęcego – w załączniku nr 2 do rozporządzenia; 3) surowców pochodzenia zwierzęcego – w załączniku nr 3 do rozporządzenia; 4) produktów pochodzenia zwierzęcego innych niż surowce – w załączniku nr 4 do rozporządzenia.

Załącznik nr 3 MAKSYMALNA ILOŚĆ SUROWCÓW POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO ZBYWANA ROCZNIE W RAMACH ROLNICZEGO HANDLU DETALICZNEGO 5. Produkty pszczele nieprzetworzone, w tym miód, pyłek pszczeli, pierzga, mleczko pszczele. Ø Ø Ø Ø Ø do 5 rodzin pszczelich – 150 kg do 10 rodzin pszczelich – 300 kg do 20 rodzin pszczelich – 600 kg do 30 rodzin pszczelich – 900 kg do 40 rodzin pszczelich – 1200 kg do 50 rodzin pszczelich – 1500 kg do 60 rodzin pszczelich – 1800 kg do 70 rodzin pszczelich – 2100 kg do 80 rodzin pszczelich – 2400 kg

§ 3. 1. Podmiot prowadzący rolniczy handel detaliczny prowadzi i przechowuje dokumentację umożliwiającą określenie �ilości żywności zbywanej rocznie w ramach takiego handlu, odrębnie za każdy rok kalendarzowy, zawierającą następujące �informacje: 1) numer kolejnego wpisu; 2) datę zbycia żywności; 3) ilość i rodzaj zbytej żywności.

„Rozdział 10 a Rolniczy handel detaliczny Art. 44 a. 1. Produkcja i zbywanie żywności w ramach rolniczego handlu detalicznego: 1) mogą być dokonywane w ilościach dostosowanych do potrzeb konsumentów; 2) nie mogą stanowić zagrożenia dla bezpieczeństwa żywności i wpływać niekorzystnie na ochronę zdrowia publicznego; 3) podlegają nadzorowi organów odpowiednio Państwowej Inspekcji Sanitarnej albo Inspekcji Weterynaryjnej; 4) są dokumentowane w sposób umożliwiający określenie ilości zbywanej żywności; 5) nie mogą być dokonywane z udziałem pośrednika, z wyjątkiem zbywania takiej żywności podczas wystaw, festynów, targów lub kiermaszów, organizowanych w celu promocji żywności, jeżeli pośrednik zbywa żywność: wyprodukowaną przez tego pośrednika w ramach rolniczego handlu detalicznego, b) wyprodukowaną przez inny podmiot prowadzący rolniczy handel detaliczny na obszarze powiatu, w którym pośrednik ten prowadzi produkcję żywności w ramach rolniczego handlu detalicznego, lub na obszarze powiatu sąsiadującego z tym powiatem. � � � � a) b)

2. W miejscu zbywania żywności w ramach rolniczego handlu detalicznego umieszcza się w sposób czytelny i widoczny dla konsumenta: � 1) napis „rolniczy handel detaliczny”; � 2) dane obejmujące: a) imię i nazwisko albo nazwę i siedzibę podmiotu prowadzącego rolniczy handel detaliczny, b) b) adres miejsca prowadzenia produkcji tej żywności, c) c) weterynaryjny numer identyfikacyjny podmiotu prowadzącego rolniczy handel detaliczny, o ile taki numer został nadany.

� 4. Minister właściwy do spraw rolnictwa w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia może określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób oznakowania miejsca zbywania żywności, w ramach rolniczego handlu detalicznego, mając na względzie zapewnienie informacji o żywności zbywanej w ramach rolniczego handlu detalicznego i podmiotach prowadzących ten handel oraz ochronę zdrowia publicznego. ”

Sprzedaż RHD niesie za sobą korzyści, ale również ograniczenia i obowiązki. Najistotniejsze ograniczenia to: 1. Sprzedaż jest dopuszczana tylko klientom będącym osobami fizycznymi. Nie można sprzedawać osobom prawnym, np. do szkoły, sklepu czy restauracji.

2. Nie można zatrudniać osób przy przetwarzaniu, produkcji i sprzedaży. Wyjątkiem jest sprzedaż podczas wystaw, festynów, targów. 3. Sprzedaż jest ograniczona do miejsc, w których produkty zostały wytworzone lub przeznaczonych do prowadzenia handlu (np. targowisko) lub z „urządzeń ruchomych czy tymczasowych”

4. Ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, wykorzystanych do produkcji finalnego produktu musi stanowić co najmniej 50% tego produktu (z wyłączeniem wody). 5. Przestrzeganie rocznych limitów sprzedaży produktów pochodzenia zwierzęcego (określonych w rozporządzeniu z 16 grudnia 2016, tj: Produkty pszczele nieprzetworzone, w tym miód, pyłek pszczeli, pierzga, mleczko pszczele (w zależności od liczby rodzin): do 5 rodzin = 150 kg – 80 rodzin = 2. 400 kg

EWIDENCJĘ SPRZEDAŻY. Ewidencja musi zawierać co najmniej: � � numer kolejnego wpisu, � � datę uzyskania przychodu, � � kwotę przychodu, � � przychód narastająco od początku roku. � Dzienne przychody ewidencjonowane są w dniu sprzedaży. Ewidencję sprzedaży, należy posiadać w miejscu sprzedaży przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych. EWIDENCJA SPRZEDAŻY – może być prowadzona w zwykłym zeszycie, w którym odnotowywane będą informacje wymagane przez ustawodawcę. TABELA 1 obrazuje, jak powinna wyglądać ewidencja sprzedaży.

lp. Data Rodzaj zbywanego produktu Ilość w kg Cena W zł. suma 1. 15. 01. 2018 r. Miód z pierzgą 2 kg 70, 00 2. 11. 02. 2018 r. Miód z cynamonem 2 kg 60, 00 130, 00 3. 13. 03. 2018 r. Miód z orzechami Miód z pierzgą 5 kg 3 kg 150, 00 280, 00 105, 00 385, 00

UWAGA!!! � EWIDENCJĘ SPRZEDAŻY zawsze trzeba mieć przy sobie w miejscu, gdzie dokonujemy sprzedaży, bowiem w przypadku kontroli musimy okazać ten dokument. Ponadto ewidencję należy uzupełniać w chwili dokonywania sprzedaży. � Kara za brak lub nieprawidłowo wypełnianą ewidencję wynosi 5 krotność stawki podatku 2%. Zatem jej wysokość będzie zależna od wysokości uzyskanego przychodu. � Opodatkowanie ryczałtem jest możliwe, jeżeli przychody w roku poprzednim nie przekroczyły równowartości 150. 000 euro. � Przekroczenie tego limitu w roku podatkowym oznacza, że w następnym roku podatnik nie będzie mógł opodatkowywać swoich przychodów ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, podobnie jak ma to miejsce w przypadku podatników prowadzących działalność gospodarczą.

Wykluczona jest sprzedaż żywności RHD za pośrednictwem internetu, którą obecnie się promuje i szybko się rozwija!

5. Dokumentację, o której mowa w ust. 1 i 2, przechowuje się przez dwa lata, licząc od końca roku kalendarzowego, za który została sporządzona. �§ 4. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.

Procedura uzyskania pozwolenia na RHD produktów rolniczych przetworzonych �Wniosek do powiatowego lekarza weterynarii �Lekarz wydaje zgodę �Można sprzedawać do wysokości limitu!!!

Powyżej określonego limitu należy założyć działalność gospodarczą!!!

Każdy Pszczelarz powinien posiadać 1 ha ziemi by mógł być producentem rolnym. Jeśli nie ma, to może zgłosić dział specjalny produkcji rolnej. Wówczas „z automatu” staje się producentem rolnym

Znakowanie środków spożywczych

�Szczegółowe uregulowanie zawarte jest w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie znakowania środków spożywczych i dozwolonych substancji dodatkowych z dnia 16 grudnia 2002 r. (Dz. U. Nr 220, poz. 1856 z póź. zmianami).

�Ogólne dane o znakowaniu środków spożywczych zawarte są w kilku innych aktach prawnych, w Ustawie o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia z dnia 11 maja 2001 r. / Dz. U. Nr 63 poz. 634 z póź. zmianami / i w Ustawie o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych z dnia 21 grudnia 2000 r. / Dz. U. z 2001 r. Nr 5 poz. 44 /.

�Od 13 grudnia 2014 obowiązuje nowe unijne rozporządzenie, które zobowiązuje producenta żywności do podania na etykiecie, czy opakowaniu: �nazwy produktu �wykazu, ilości i kategorii składników �substancji powodujących alergie �wagi netto �daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności �warunków przechowywania lub użycia

�Trzeba też podać nazwę producenta lub importera �Kraj lub miejsce, z którego pochodzi produkt

�Nazwa miód może być użyta tylko do oznakowania środka spożywczego, który jest naturalnym słodkim produktem wytwarzanym przez pszczoły Apis mellifera przez łączenie z własnymi specyficznymi substancjami nektaru roślin lub wydzielin żywych części roślin, składowanym, odparowywanym i pozostawionym do dojrzewania w plastrach, co jest zgodne z przepisami w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej miodu.

�Jakie informacje powinien umieścić pszczelarz na etykiecie opakowania jednostkowego miodu?

�Wszystkie dane o produkcie należy umieszczać w jednym polu widzenia, aby konsument mógł je przeczytać jednym rzutem oka

� Pełną nazwę rodzaju i odmiany miodu. Zgodnie z przepisami w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej miodu rozróżnia się rodzaje miodu w zależności od pochodzenia: � miód nektarowy (N) - wytwarzany przez pszczoły z nektaru roślin, wydzielanego z nektarników kwiatowych lub pozakwiatowych; � miód spadziowy (S) - wytwarzany przez pszczoły z wydalin owadów ssących soki żywych części roślin; � miód nektarowo-spadziowy (NS) - wytwarzany przez pszczoły z nektaru roślin i z wydalin owadów ssących soki żywych części roślin.

Prawidłowa nazwa miodu na etykiecie powinna przykładowo brzmieć: � miód nektarowy wielokwiatowy, � miód nektarowy lipowy, � miód spadziowy ze spadzi iglastej. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie znakowania środków spożywczych i dozwolonych substancji dodatkowych z dnia 16 grudnia 2002 r. pełną nazwę rodzaju i odmiany możemy zastąpić samym wyrazem „miód”.

� Datę minimalnej trwałości. Określa się datę, do której prawidłowo przechowywany miód zachowuje pełne właściwości. Data ta powinna być poprzedzona określeniem najlepiej spożyć przed końcem. Podajemy tylko rok. Niektóre etykiety zawierają sformułowanie termin ważności 2 lata. Jest ono niepoprawne w myśl rozporządzenia o znakowaniu.

� Warunki przechowania: �temperatura przechowania 4 - 20°C ? � chronić przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych.

� Zawartość netto. Pszczelarz w przypadku własnoręcznego rozlewania miodu ponosi odpowiedzialność za rzeczywistą jego ilość w opakowaniu jednostkowym. Odpowiadać ona musi nominalnej ilości podanej na opakowaniu, w granicy najwyższej dopuszczalnej wielkości błędu ujemnego.

� Oznaczenie partii produkcyjnej. W przypadku miodu jest to ilość przetworzona lub zapakowana w takich samych warunkach. Jednocześnie data produkcji może być numerem partii. Data rozlewu umożliwia dokładniejszą identyfikację partii produkcyjnej.

W przypadku paczkowania i rozlewania miodu przez wynajęty podmiot gospodarczy podajemy dokładny adres i nazwę podmiotu.

Dane identyfikujące pszczelarza - nazwa (nazwisko) i adres. � Nieobowiązkowo : weterynaryjny numer identyfikacyjny nadany pszczelarzowi jako podmiotowi produkującemu produkty pochodzenia zwierzęcego nadawany przez powiatowego lekarza weterynarii na wniosek pszczelarza zgodnie z Rozp. MRi. RW z dnia 19 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobu ustalenia weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego Dz. U. z 2004 r. Nr 86, poz. 807, oraz numer sprzedaży bezpośredniej

Miejsce pochodzenia, �np. z zielonych płuc Polski, � produkt polski, � miód z polskiej pasieki.

Rozporządzenie MR i RW (Dz. U. 2003. 181. 1773) - jako gwaranty prawne naszego miodu. � W przypadku braku tych napisów, gwarantem jest aktualne rozporządzenie o jakości handlowej miodu.

Należy pamiętać, aby na etykiecie nie było: � określeń: zdrowy, bezpieczny lub innych, wprowadzających w błąd konsumenta. � sugerowania, że ten rodzaj miodu ma specjalne właściwości, które w rzeczywistości mają wszystkie miody dobrej jakości. � umieszczanie tekstu lub rysunku przypisującego mu właściwości lub działania, którego miód nie ma.

�Dane szczegółowe powinny być podane w sposób zapewniający wyraźną czytelność z użyciem znaków o rozmiarze czcionki, której wysokość wynosi przynajmniej 1, 2 mm �W przypadku opakowań lub pojemników, których największa powierzchnia wynosi mniej niż 80 cm 2, wysokość rozmiaru czcionki wynosi co najmniej 0, 9 mm

Informacja określająca masę produktu powinna mieć czcionkę wielkości - 3 mm przy opakowaniu 200 gram - 4 mm do 1000 gram - 5 mm powyżej 1000 gram

SANKCJE �Za wprowadzenie do obrotu artykułu nieodpowiadającego jakości handlowej określonej w przepisach lub deklarowanej przez producenta napisami na etykiecie IJHARS może nałożyć karę nie niższą niż 500 zł �Za wprowadzenie produktu zafałszowanego grozi kara w wysokości do 10% przychodu za ostatni rok obrachunkowy, ale nie mniej niż 1000 zł