Podstawy prawne biznesu Pojcie i rodzaje przedsibiorcw Pojcie

Podstawy prawne biznesu Pojęcie i rodzaje przedsiębiorców

Pojęcie przedsiębiorstwa n Termin „przedsiębiorstwo występuje w trzech znaczeniach: 1. podmiotowym 2. przedmiotowym 3. funkcjonalnym

Przedsiębiorstwo w znaczeniu podmiotowym n n W znaczeniu podmiotowym przedsiębiorstwo występuje jako podmiot stosunków prawnych, czyli podmiot praw i obowiązków w zakresie prawa cywilnego (np. przedsiębiorca, przedsiębiorstwo państwowe). Termin przedsiębiorstwo w tym znaczeniu jest synonimem pojęcia przedsiębiorca.

Przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym Art. 551 Kodeksu Cywilnego Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności: 1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa); 2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości; 3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych; 4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne; 5) koncesje, licencje i zezwolenia; 6) patenty i inne prawa własności przemysłowej; 7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne; 8) tajemnice przedsiębiorstwa; 9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. n

Przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym n Z definicji zawartej w art. 551 KC wynika, że wyeksponowane są trzy elementy: 1. zespół składników, 2. zespół dóbr o materialnym i niematerialnym charakterze, 3. zespół ten jest przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych.

Przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym n n Zespół składników oznacza uwypuklenie elementów organizacji jako pewnej zorganizowanej struktury. Użyte w przepisie określenie „składniki materialne i niematerialne” jest doprecyzowane przez przykładowe wyliczenie, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa.

Przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym n n W skład przedsiębiorstwa wchodzą przede wszystkim prawa a w tym: - prawa na dobrach materialnych tzn. prawa do rzeczy, własność i inne prawa rzeczowe - prawa na dobrach niematerialnych: m. in. firma, znaki towarowe, wzory użytkowe, - prawa obligacyjne wynikające np. z najmu i dzierżawy, - zobowiązania i obciążenia Sytuacje faktyczne które nie mają charakteru praw podmiotowych lecz wpływają dodatnio lub ujemnie na jego wartość np. klienci, lokalizacja, dobra lub zła renoma (goodwill)

Pojęcie przedsiębiorcy n n n Art. 4. Ustawy o swobodzie działalnośći gospodarczej stanowi: 1. Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. 2. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Pojęcie przedsiębiorcy w KC Art. 431. Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 331 § 1, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. n

Pojęcie przedsiębiorcy Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest: - osoba fizyczna - osoba prawna - nie mająca osobowości prawnej spółka prawa handlowego (jawna, partnerska, komandytowo-akcyjna) spełniająca następujące warunki: - wykonuje działalność gospodarczą - działalność taką prowadzi we własnym imieniu (na swój rachunek, ponosi ryzyko jej prowadzenia, podejmuje decyzje co do sposobu jej wykonywania) n Wspólnicy spółki cywilnej są przedsiębiorcami (art. 4 ust. 2) n

Pojęcie przedsiębiorcy w ustawie o KRS n n n Za przedsiębiorców uznaje się podmioty, do których odnosi się obowiązek wpisu do rejestru. Obowiązkowi temu podlegają: europejskie zgrupowania interesów gospodarczych, spółki prawa handlowego, spółki europejskie spółdzielnie, spółdzielnie europejskie, przedsiębiorstwa państwowe jednostki badawczo-rozwojowe, przedsiębiorcy zagraniczni w zakresie drobnej wytwórczości towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, inne osoby prawne, jeżeli wykonują działalność gospodarczą, oddziały przedsiębiorców zagranicznych działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, główne oddziałów zagranicznych zakładów ubezpieczeń.

Pojęcie przedsiębiorcy n n n Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo do Ewidencji Działalności Gospodarczej, zwanej dalej „ewidencją”. Spółka kapitałowa w organizacji może podjąć działalność gospodarczą przed uzyskaniem wpisu do rejestru przedsiębiorców. Wpisowi do ewidencji podlegają przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi. Przepis ten interpretowany w związku z art. 4 u o swobodzie działalności gospodarczej wskazuje na to, że status przedsiębiorcy nabywa się dopiero po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców, nie zaś przez samo podjęcie działalności gospodarczej, przed

Osoba fizyczna jako przedsiębiorca n Podstawowe informacje o osobach fizycznych - pojecie osoby fizycznej: jednostka ludzką każdy człowiek od chwili poczęcia aż do smierci - zdolność prawna: właściwość polegająca na tym aby być podmiotem praw i obowiązków w zakresie prawa cywilnego; przysługuje każdemu człowiekowi (art. 8 K. C. ); nabywa je każdy z chwilą urodzenia, ważne jest aby dziecko przyszło na świat żywe, zdolność prawna jest normatywną cechą każdego człowieka. - zdolność do czynności prawnych; możliwość nabywania własnym działaniem w drodze czynności prawnych praw i obowiązków. Nie przysługuje każdemu. - pełna zdolność - ukończone 18 lat i nieubezwłasnowolniona, kobieta 16 lat po zawarciu małżeństwa; - częściowa - wiek w przedziale 13 -18 lat lub częściowo ubezwłasnowolniona; - brak zdolności - wiek poniżej 13 lat lub całkowite ubezwłasnowolnienie;

Osoba fizyczna jako przedsiębiorca Podjęcie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną (art. 14 u. s. d. g, art. 36 k. r. s. ) n Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna która, podejmuje i wykonuje działalność gospodarczą oraz posiada pełną zdolność do czynności prawnych. n Aby rozpocząć działalność gospodarczą należy: - dokonać zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej - dokonać zgłoszenia statystycznego; - dokonać zgłoszenia obowiązku podatkowego; - założyć rachunek bankowy; n

Pojęcie osoby prawnej n n n Osobami prawnymi są Skarb Państwa oraz te jednostki organizacyjne, którym szczególne przepisy przyznają osobowość prawną. Osoby prawne posiadają zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych od chwili powstania. Jednostka organizacyjna uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisu do właściwego rejestru, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Rodzaje osób prawnych n n n Korporacyjne – substratem są członkowie, klasycznym przykładem są stowarzyszenia Zakładowe – substratem jest majątek, np. fundacje Mieszane – pomieszanie elementów korporacyjnych i majątkowych z dominacją jednego z nich np. spółdzielnie Państwowe Prywatne

Organy n n n Organ jest stałym, niezbędnym, ustrojowym składnikiem każdej osoby prawnej, który tworzą osoby fizyczne, objawiający wolę osoby prawnej i umożliwiający działanie tej osoby w ramach jej zdolności prawnej. Osoba prawna działa przez swoje organy w sposób określony w ustawie i opartym na niej statucie. Osoba prawna może mieć kilka organów (zarząd, rada nadzorcza, komisja rewizyjna itp. . )

Teoria organów n Teorię organów w prawie polskim kształtują: 1. 2. 3. 4. 5. 6. Powzięcie i objawienie przez organ woli osoby prawnej Udział osób fizycznych w działalności organu Uznanie organu za konieczny składnik osoby prawnej Negacja podmiotowości prawnej organu Zdolność do czynności prawnych osoby prawnej Zakres kompetencji organów osoby prawnej

Zdolność do czynności prawnych osoby prawnej n n n Każda osoba prawna posiada pełną zdolność do czynności prawnych. Zdolność do czynności prawnych osoby prawnej jest realizowana przez jej organy. Organy nie posiadają własnej zdolności do czynności prawnych gdyż nie są samodzielnymi podmiotami stosunków prawnych.

Powzięcie i objawienie przez organ woli osoby prawnej n n Wola osoby fizycznej będącej członkiem organu stanowi wolę osoby prawnej dzięki temu, że jest przypisana przez prawo osobie prawnej. Wola osoby fizycznej uznawana jest za wolę organu, ta zaś za wolę całej osoby prawnej Jeżeli w skład organu osoby prawnej wchodzi kilka osób o woli osoby prawnej decyduje wola większości. Na zewnątrz jedynym podmiotem działającym jest osoba prawna a nie jej organ.

Udział osób fizycznych w działalności organu n n n Organ osoby prawnej tworzą osoby fizyczne. W skład organów osób prawnych mogą wchodzić tylko osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności prawnych. Tylko wyjątkowo w skład organów osób prawnych mogą wchodzić osoby prawne (ustawa o Narodowych Funduszach inwestycyjnych).

Uznanie organu za konieczny składnik osoby prawnej n n Organ jest trwale wpisany w strukturę osoby prawnej i jest koniecznym jej składnikiem. Przepisy regulujące ustrój osoby prawnej muszą przewidywać istnienie przynajmniej jednego organu.

Negacja podmiotowości prawnej organu n n n Wola osoby prawnej objawiana jest na zewnątrz przez jej organy. W stosunkach zewnętrznych występuje tylko jeden podmiot, którym jest osoba prawna a nie organ. Organ osoby prawnej nie jest nigdy samodzielnym podmiotem prawa.

Zakres kompetencji organów osoby prawnej n n Zakres kompetencji organów określają ustawy i oparty na nich statut osoby prawnej. Zakres umocowania do działania odpowiada zdolności prawnej osoby prawnej.

Konsekwencje przyjęcia teorii organów n n n Wady oświadczenia woli osób fizycznych tworzących organ są wadami woli osoby prawnej. Dobra lub zła wiara osób fizycznych tworzących organ przypisywana jest osobie prawnej. W sferze odpowiedzialności, zarówno kontraktowej jak i deliktowej, powstanie odpowiedzialności w wyniku działania organów traktowana jest jako następstwo czynu własnego, a nie cudzego.