PODSTAWY JZYKA FILMOWEGO 1 dr hab Natasza ZikowskaKurczuk

PODSTAWY JĘZYKA FILMOWEGO (1) dr hab. Natasza Ziółkowska-Kurczuk prof. UMCS Zakład Dziennikarstwa rok akad. 2019/2020

PLAN FILMOWY I TELEWIZYJNY • Pojęcia planu filmowego • Wielkości planów filmowych • Funkcje planów filmowych • Przykłady filmów

POJĘCIE PLANU FILMOWEGO Plan filmowy ma kilka znaczeń; są one używane w filmie i w telewizji: 1. Plan jest to miejsce realizacji zdjęć (np. plener, wnętrze, studio). 2. Plan filmowy obejmuje przestrzeń znajdującą się w polu widzenia kamery podczas kręcenia zdjęć. 3. Plan filmowy jest to wielkość obiektu, jaka znajduje się w polu widzenia kamery w konkretnym ujęciu. W tym znaczeniu powinno właściwe używać się określenia „wielkość planu”, ale w skrócie mówi się plan (np. plan amerykański). To określenie stanowi jeden z elementów języka (gramatyki) filmu.

PLAN FILMOWY – MIEJSCE REALIZACJI ZDJĘĆ fot. Kaja Kurczuk

PLAN FILMOWY – PRZESTRZEŃ W POLU WIDZENIA KAMERY fot. Kaja Kurczuk

WIELKOŚĆ PLANU FILMOWEGO Wielkość planu • to wymiar kadru • obejmujący fragment przestrzeni • miarą wielkości kadru są zwykle proporcje ludzkiej postaci • każdy plan spełnia określone funkcje • wyróżniamy następujące wielkości planu:

● WIELKOŚĆ PLANU ● ● DETAL – WIELKIE ● ZBLIŻENIE ● (plan bliski) CO WIDAĆ? ● FUNKCJE • • Zwrócenie uwagi na coś Puenta w kulminacji sceny Twarz albo przedmiot na całym ekranie • • Ukazanie emocji Informacja Drobny fragment twarzy (oko, usta), drobnego rekwizytu (wskazówka zegara) ZBLIŻENIE - WIELKI PLAN ●(plan bliski) ● ● Popiersie człowieka z wykluczeniem otoczenia • • Ukazanie emocji Informacja PLAN ŚREDNI ●(plan średni) Postać ludzka od pasa w górę + otoczenie • • Sceny dialogowe Wariant półzbliżenia PLAN AMERYKAŃSKI ●(plan średni) Postać ludzka od kolan w górę • • Sceny dialogowe Buduje relacje między bohaterami Western – pojedynki PÓŁZBLIŻENIE ●(plan bliski) ● ● • ● PLAN PÓŁPEŁNY ●(plan szeroki) Postać ludzka od kolan w górę • PLAN PEŁNY ●(plan szeroki) Postać ludzka od stóp do głów • Relacja bohatera z otoczeniem PLAN OGÓLNY ●(plan szeroki) Bohater element przestrzeni • Zmiana i opis miejsca akcji ● ● Relacja bohatera z otoczeniem

DETAL - bliskie ujęcie drobnych obiektów fot. Kaja Kurczuk

DETAL - bliskie ujęcie drobnych obiektów

DETAL - bliskie ujęcie drobnych obiektów fot. Kaja Kurczuk

DETAL - bliskie ujęcie drobnych obiektów

ZBLIŻENIE (WIELKI PLAN) - bliskie ujęcie, np. twarz

ZBLIŻENIE (WIELKI PLAN) - bliskie ujęcie, np. twarz fot. Kaja Kurczuk

PÓŁZBLIŻENIE – bliskie ujęcie – twarz z ramionami fot. Kaja Kurczuk

PÓŁZBLIŻENIE – bliskie ujęcie – twarz z ramionami

PÓŁZBLIŻENIE – bliskie ujęcie – twarz z ramionami fot. Kaja Kurczuk

PLAN ŚREDNI – od pasa w górę fot. Kaja Kurczuk

PLAN AMERYKAŃSKI – od kolan w górę fot. Kaja Kurczuk

PLAN AMERYKAŃSKI –od kolan w górę

PLAN PEŁNY – cała postać bohatera

PLAN OGÓLNY – człowiek i otoczenie fot. Kaja Kurczuk

PLAN OGÓLNY – człowiek i otoczenie

PLAN DALEKI – TOTALNY (TOTAL) – otoczenie, bohater mało widoczny

FUNKCJE PLANÓW FILMOWYCH • • • Zwrócenie uwagi na coś lub kogoś, sytuację, rekwizyt, etc. Puenta w kulminacji sceny Ukazanie emocji bohaterów Przekazanie informacji Budowanie dialogu (rozmowa) Buduje relacje między bohaterami (np. bójka, sceny miłosne) Relacja bohatera z otoczeniem Zmiana i opis miejsca akcji Stany psychiczne np. samotnienie, bezradność i zagubienie bohatera Plan filmowy powiela postrzeganie świata przez narratora/bohatera