Podstawowe definicje zaburzenia psychiczne zachowania spowodowane przyjmowaniem substancji
Podstawowe definicje zaburzenia psychiczne, zachowania spowodowane przyjmowaniem substancji psychoaktywnych podział wg ICD 10 Dr med. Karina Chmielewska
Podział substancji psychoaktywnych wg ICD 10 • • • Alkohol Opiaty Kanabinole Leki uspokajające. . . Kokaina Inne s. stymulujące Halucynogeny Tytoń Lotne rozpuszczalniki Kilka sub. lub inne
Ostre zatrucie • Przemijający stan spowodowany przyjęciem substancji psychoaktywnej powodujący zaburzenia świadomości, procesów poznawczych, spostrzegania, afektu, zachowania lub innych reakcji psychofizjologicznych
Używanie szkodliwe • Sposób przyjmowania substancji psychoaktywnej powodujący szkody zdrowotne (somatyczne, psychiczne) • Terminowi używanie szkodliwe w kwalifikacji DSM IV odpowiada termin nadużywanie • Zachowania aspołeczne np. . Pobicie kogoś pod wpływem substancji psychoaktywnych nie zawsze upoważnia do rozpoznania używania szkodliwego • Używanie szkodliwe nie jest precyzyjnym określeniem
Uzależnienie • Uzależnienie jest to kompleks zjawisk fizjologicznych, behawioralnych i poznawczych, wśród których zachowania związane z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych uzyskują wyraźną przewagę nad innymi, które były charakterystyczne dla danej osoby
Co najmniej 3 objawy z poniższych • Pragnienie, przymus, myśli natrętne • Utrata kontroli nad przyjmowaniem (ilość, częstość) • Fizjologiczne objawy z. abstynencyjnego • Tolerancja • Zmiana stylu życia (ubóstwo wzorców przyjmowania sub. psych. , zaniechanie zachowań nie związanych z narkotykami) • Ewidentnie szkodliwe następstwa i skutki
• Zjawisko tolerancji jest szczególnie „ obecne” w okresie odstawienia substancji psychoaktywnych. Tolerancja i zespół abstynencyjny są wyrazem neuroadaptacji dawniej nazywanym uzależnieniem fizycznym
Tolerancja • Tolerancja jest to zjawisko polegające na zmniejszaniu się wrażliwości organizmu, coraz słabszej odpowiedzi na przyjmowane kolejne dawki substancji psychoaktywnej • Efektem tolerancji jest przyjmowanie coraz większych dawek substancji psychoaktywnej aby uzyskać oczekiwany efekt działania narkotyku np. nasenne działanie diazepamu 5 mg zanika po 5 -6 tygodniach. Konieczne jest zwiększenia dawki leku do 10 mg
• Czas rozwoju tolerancji jest cechą charakterystyczną danej substancji psychoaktywnej oraz zależy od właściwości osobniczych. U osób uzalżnionych, po okresie abstynencji i ponownym powrocie do przyjmowania narkotyku tolerancja rozwija się znacznie szybciej niż miało to miejsce w początkowym okresie rozwoju uzależnienia • Tolerancja w stosunku do jednej substancji psychoaktynej np. alkoholu może powodować tolerancję w stosunku do innej np. diazepamu (tolerancja krzyżowa) • Mechanizmy powstawania tolerancji i zespołu abstynencyjnego nie są do końca poznane
• Rozwój tolerancji zazwyczaj nie jest równomierny w zakresie działania substancji psychoaktywnej. Zjawisko tolerancji jest odwracalne co następuje po odstawieniu substancji psychoaktywnej (wystąpienie zespołu abstynencyjnego). Często zapomina się o tzw. spadku tolerancji. Pacjenci którzy przebyli leczenie detoksykacyjne i powracają do używania substancji psychoaktywnych w dawkach sprzed okresu detoksykacji ulegają zatruciu (przedawkowania)
Zespół abstynencyjny • Jest „odwrotnym” zjawiskiem do tolerancji • Jest to grupa objawów o różnym, zmiennym nasileniu występująca po zmniejszeniu dobowej dawki narkotyku lub jego odstawieniu • Obraz kliniczny (objawy psychopatologiczne, somatyczne, przebieg, nasilenie) jest charakterystyczny dla danej substancji psychoaktywnej
• Zespół abstynencyjny powstały z powodu odstawienia dwóch lub kilku substancji psychoaktywnych ma niespecyficzny przebieg kliniczny • Przebieg zespołu abstynencyjnego może być powikłany np. majaczeniem lub stanem padaczkowym
• Zespół abstynencyjny powstały z powodu odstawienia dwóch lub kilku substancji psychoaktywnych ma niespecyficzny przebieg kliniczny • Przebieg zespołu abstynencyjnego może być powikłany np. majaczeniem lub stanem padaczkowym
• Objawy abstynencyjne mogą występować w określonych warunkach (przez wyuczone bodźce warunkowe) nawet bez przyjmowania substancji psychoaktywnej w okresie poprzedzającym bezpośrednio wystąpienie zespołu (przez kilka tygodni czy miesięcy)
Zaburzenia psychotyczne spowodowane przyjmowaniem substancji psychoaktywnych • Zaburzenia które występują pod wpływem działania substancji psychoaktywnej • Zaburzenia te powinny ustąpić do 6 miesięcy od przyjęcia substancji psychoaktywnej • Różnorodny obraz psychopatologiczny jest wynikiem charakterystyki danego leku i cech osobowości przyjmującego, wielkości dawki, okresu przyjmowania
Zaburzenia psychotyczne F 1 x. 5 • • • F 1 x. 50 podobne do schizofrenii F 1 x. 51 głównie urojeniowe F 1 x. 52 ……… omamowe F 1 x. 53 ……… wielopostaciowe F 1 x. 54 ………. z objawami depresji F 1 x. 55…………maniakalnymi
Zespół amnestyczny F 1 x. 6 • Najczęściej w przebiegu uzależnienia od alkoholu, leków uspokajających, rozpuszczalników lotnych • Dominują zaburzenia pamięci świeżej (często konfabulacje), często są zaburzenia pamięci dawnej, pamięć natychmiastowan jest zachowana • F 1 x. 6 powinien spełniać kryteria zespołu organicznego oun
Zaburzenia psychotyczne rezydualne i późno ujawniające się F 1 x. 7 • Powracanie przebytych doznań oraz przy uwarunkowaniach organicznych • • Zaburzenia osobowości i zachowania ……………afektywne Otępienie Inne przewlekłe zaburzenia procesów poznawczych • Zaburzenia psychotyczne o późnym początku
- Slides: 18