Podejcie cybernetyczne a modelowanie przedsibiorstw Podejcie systemowe Ludwig
Podejście cybernetyczne, a modelowanie przedsiębiorstw
Podejście systemowe • Ludwig von Bertalantffy (twórca ogólnej teorii systemów) N. Wiener , T. Parson • Przejawia się w spojrzeniu na naturę rzeczywistości w metodologii jej badania a także w metodach oddziaływania na taką rzeczywistość • Istota - traktowanie badanych obiektów jako systemów otwartych, inaczej zbiorów elementów powiązanych w taki sposób, ze tworzą one nową całość, która wyróżnia się w danym otoczeniu • Zwarta struktura posiadająca różnorodne wejścia oraz wyjścia • Podsystem regulacji (zarządzania) oraz podsystem wykonawczy
System otwarty • System ma kontakt z otoczeniem • Układy względnie odosobnione • Reszta Wszechświata działa na nasz układ. Oddziaływanie odbywa się tylko na pewnych „drogach” zwanych wejściami układu. • Nasz układ wywiera wpływ na resztę wszechświata. Oddziaływanie odbywa za pośrednictwem wyjść układu.
Jak działa przedsiębiorstwo?
Model cybernetyczny systemu otwartego I N F O R M A C J E Czynniki produkcji Wejście Źródło: Gomółka Z. [] s. 13 System zarządzania System informacyjny System roboczy Transformacja I N F O R M A C J E Produkty Wyjście
Funkcjonowanie systemu: Transformacja wejść strumieni rzeczowych i informacyjnych na wyjścia do otoczenia Źródło: Gomólka Z. Cybernetyka w zarządzaniu, s. 13, Zasady dwoistości üInformacje stanowią odbicie zasileń üInformacjom odpowiadają metainformacje Źródło: Greniewski H. Cybernetyka niematyczna, s. 203, Warszawa 1969
Złożoność, różnorodność Świat systemów MECHANIZMY Zorganizowana prostota SYSTEMY ŚREDNIE POPULACJE Niezorganizowana złożoność Zorganizowana złożoność Metoda: Statystyka Metoda: Analiza Metoda: Modelowanie Moc zbioru systemów Źródło: Weinberger G. . [] s. 13
Strumienie w przedsiębiorstwie
Właściciele Dostawcy Instytucje centralne Przedsiębiorstwo Pracownicy strumienie finansowe strumienie rzeczowe informacja dyrektywna Instytucje finansowe Odbiorcy
Co to jest strumień? (x, t), gdzie Strumień jest nieograniczonym zbiorem elementów x, jest krotką należącą do schematu strumienia, a t należące do T jest stemplem czasowym elementu. S= {x, t}
Zasady modelowania Przedsiębiorstw Strumienie łączące Przedsiębiorstwo (P) z Otoczeniem (O) występują w parach. Można wyróżnić strumienie wzbudzające (Sx), czyli takie, które wzbudzają inny strumień, który można określić jako strumień wtórny (Sy). Strumieniami wzbudzającymi mogą być zarówno strumienie rzeczowe (np. sprzedaż), finansowe (kredyty) czy informacyjne (jak np. informacji dyrektywnej dla podatków). Zazwyczaj strumienie rzeczowe poprzedzają strumienie finansowe. Strumienie wzbudzające mogą mieć kierunek zarówno P ®O (np. sprzedaż), jak i O ®P (np. dostawy). Strumienie wtórne (Sy) mają z reguły postać strumieni finansowych. Niejednokrotnie są opóźnione w stosunku do strumieni wzbudzających (Sx).
Sx - strumień rzeczowy Przedsiębiorstwo Odbiorcy Sy - strumień finansowy Sx Þ Sy
Strumienie zobowiązań
Sx - strumień rzeczowy Przedsiębiorstwo Odbiorcy Sy - strumień finansowy Sx Þ Sy
Sx - strumień rzeczowy Przedsiębiorstwo Sv -Sv Odbiorcy Sy - strumień finansowy Sx ® Sv Þ -Sv ® Sy
Fazy strumieni zobowiązań I. Powstanie II. Realizacja i anihilacja jednorazowa wielokrotna warunkowa
Po co? - pozwalają uchwycić bezpośrednie związki pomiędzy Przedsiębiorstwem, a obiektami Otoczenia bez opóźnień, a poprzez to zmniejszyć „zawieszenie w czasie” strumieni; - przekładają strumienie rzeczowe na ekwiwalent pieniężny; - kumulują opóźnienia; - bezpośrednio generują strumienie finansowe; - pozwalają na modelowanie również produktów o charakterze zobowiązaniowym, w tym o charakterze opcyjnym (np. produktów pochodnych).
Analiza widmowa przedsiębiorstwa Bierny Właściciel Nadwyżki => Lokaty
Dostawcy towarów Dostawcy maszyn i urządzeń Przedsiębiorstwo Majątek Dostawcy usług Dostawcy materałów Transformacja Zapasy produktów Zapasy materiałów Produkcja w toku Pracownicy Odbiorcy
Instytucje finansowe Przedsiębiorstwo Instytucje centralne Odbiorcy Dostawcy Zobowiązania Pracownicy Należności, Lokaty
Instytucje finansowe Przedsiębiorstwo - + Zobowiązania Środki pieniężne Należności, Lokaty - Dostawcy + Pracownicy Instytucje centralne Odbiorcy wpływy wypływy
Wynik finansowy
Problem I Jak modelować?
Zasady modelowania Przedsiębiorstw ü P – zbiór wzajemnie powiązanych strumieni ü Strumienie: finansowe, rzeczowe, informacyjne, zobowiązań ü P – system otwarty i złożony ü Sterowanie odbywa się poprzez impulsy sterujące, o charakterze informacyjnym. ü Zmienne są wtórne do strumieni ü " P $ strumień(-ie) kluczowe (silnik) ü Warunek konieczny funkcjonowania P
- Slides: 24