PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWDZTWA w modelowym systemie planowania

PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA w modelowym systemie planowania przestrzennego w Polsce Feliks Pankau Spotkanie zespołu eksperckiego Konwentu Marszałków RP ds. polityki przestrzennej, Warszawa, MIi. R, 20 -21. 02. 2014

Podstawowe wyznaczniki procesu rozwoju i zagospodarowania przestrzeni Rozwój – jego aspekty i wymiary Aspekty rozwoju: Ø Społeczny Ø Gospodarczy Ø Ekologiczny t t S G E Wymiary rozwoju: • Czas – rozwój przebiega i zmienia się w czasie • Przestrzeń – rozwój dokonywany jest w przestrzeni, refleksje. . . warunkowany przez przestrzeń 2

Podstawowe wyznaczniki procesu rozwoju i zagospodarowania przestrzeni • Przestrzeń warunkuje rozwój = jej cechy, zasoby, wartości różnicują warunki rozwoju • Rozwój korzysta z cech, zasobów, wartości przestrzeni i powoduje ich zmiany Przestrzeń Środowisko uwarunkowania Rozwój społeczny, gospodarczy przekształcenia monitoring refleksje. . . 3

Województwo = regionalna wspólnota samorządowa oraz odpowiednie TERYTORIUM § Nie wszystkie potrzeby samorządu województwa (wspólne mieszkańców) dotyczące stanu i wykorzystania terytorium są zaspokojone § Potrzeby i możliwości ich zaspokojenia są zróżnicowane terytorialnie § Nie każde miejsce terytorium jest w stanie jednakowo dobrze zaspokoić każdą potrzebę wspólnoty samorządowej (jako całości oraz jej członków) § Przestrzeń w różny sposób warunkuje możliwość realizacji oczekiwań § W czasie realizacji oczekiwań lokalnych wspólnot samorządowych i innych podmiotów na obszarze województwa dochodzi do różnicy stanowisk na tle oceny cech, zasobów, właściwości i przydatności przestrzeni oraz najwłaściwszych sposobów jej wykorzystania § Województwo jest częścią większych całości terytorialnych (funkcjonalnych i zarzadzania) - jest przedmiotem oczekiwań z ich strony.

Realizacja celów § Cel osiąga się przez dokonywanie zmian § Przeprowadzenie zmiany zanim nastąpi wymaga planowania § Planuje się, aby rozważyć różne możliwe warianty osiągnięcia celu oraz wybrania najlepszego § Planowanie powinno pozwolić przewidzieć niezależne od planującego skutki niepożądane aby ostrzec i uniknąć błędów zanim one by nastąpiły § Planowania nie jest celem samym w sobie lecz narzędziem, którym władze publiczne stosują dla określenia własnych działań oraz sterowania rozwojem, w którym istotny jest proces zorganizowanych przemian zastanego stanu środowiska przyrodniczego, społecznego oraz gospodarki w system bardziej spójny (zrównoważony) zapewniających lepsze zaspokojenie potrzeb wspólnoty samorządowej jak i innych wspólnot, których częścią jest województwo oraz na które oddziałuje

Proces planistyczny dokonywania zmian Natura procesu dokonywania zmian - składa się z kolejnych sekwencji: § dokonywanie diagnozy (analizy i oceny) sytuacji (stanu zasobów, procesów i przyczyn) w świetle potrzeb i oczekiwań co do zmiany § formułowania celów w świetle potrzeb oraz ograniczeń i możliwości zewnętrznych i wewnętrznych § określanie zasad = reguł obowiązujących w prowadzeniu zmian § określanie kierunków przeprowadzanych zmian bądź zaniechania zmian (zachowania stanu) § określania działań i narzędzi niezbędnych dla osiągania celów w określonym horyzoncie czasowym. § diagnozowanie stanu realizacji i ocena zmian Sekwencje przeprowadzenia zmian winny obejmować zagadnienia w ujęciu holistycznym, zrównoważonego rozwoju oraz być dotyczyć poszczególnych aspektów i uwzględniać wzajemne zależności rozwoju: społecznego, gospodarczego, środowiskowego, przestrzennego.

Planowanie rozwoju odbywa się przy pomocy narzędzi planowania strategicznego i operacyjnego Planowanie przestrzenne posługuje się dokumentami polityki przestrzennej i zamierzeniami realizacji inwestycji celu publicznego Strategia wskazuje cele, priorytety i kierunki działań Co ? biorąc pod uwagę m. in. uwarunkowania przestrzenne Gdzie? Plan wskazuje uwarunkowania przestrzenne rozwoju w świetle oceny potrzeb, celów, priorytetów i działań strategii oraz określa zasady i kierunki zagospodarowania przestrzennego Realizacja następuje przez Programy rozwoju Programy operacyjne Kiedy i jak? - środki Inwestycje, w tym celu publicznego Ocena przez raporty

§ Spójność dokumentów planowania społecznego, gospodarczego, środowiskowego i przestrzennego winna polegać na określaniu w każdym z nich wymogów co do związków z innymi rodzajami (wymagany zakres treści poszczególnych dokumentów określony prawem oraz nadzór wojewody nad przestrzeganiem zapisów dot. tych związków). § Zakres tematyczny i sposób zapisu ustaleń dokumentów rządowych i wojewódzkich musi być określony przepisami prawa (rodzaje zapisów np. zasady dotyczące zagospodarowania przestrzennego – przy czym są one wprowadzane do dokumentów gminnych stosownie do ich zakresu oraz odpowiednio przetransponowane; nie chodzi o literalną zgodność lecz niesprzeczność). § Podobnie muszą być sprecyzowane ustalenia obowiązkowo wprowadzone do dokumentów gminnych (ich zakres i terminy)

Główne elementy obecnego systemu dokumentów rozwoju i zagospodarowania przestrzennego

Powiązania strategia - plan: 1. Realizacja spójności (niesprzeczności) odbywa się w procesie planowania na zasadzie iteracyjnej – wielokrotnego uszczegóławiania rozwiązań między strategią i planem 2. Najważniejszym zagadnieniem wymagającym działań iteracyjnych jest formułowanie przedsięwzięć strategicznych (zwłaszcza publicznych) i ich lokalizacja – jest to szczególnie istotne dla równoważenia rozwoju i kształtowaniu spójnej struktury funkcjonalno-przestrzennej województwa. 3. Ważnym elementem działań iteracyjnych jest prowadzenie ciągłego procesu planowania pozwalającego na sukcesywnym precyzowaniu rozwiązań dot. poszczególnych przedsięwzięć na podstawie analiz i studiów społecznych (w tym wpływu na poziom zaspokojenia potrzeb i rozwój społeczny), gospodarczych (w tym wpływu na rozwój lokalny i ponadlokalny gospodarki), środowiskowych (strategicznych oos), techniczno-ekonomicznośrodowiskowych (dokumentacja, pozwalająca sprecyzować lokalizację i terytorialne i środowiskowe oddziaływanie, w tym skutki prawne i finansowe). 4. Zagadnienia, które wymagają zapewnienia przepływu informacji i uzgodnienia rozwiązań – zaznaczono dalej (kolorem czerwonym)

Strategia rozwoju województwa - założenia jest selektywna i skoncentrowana na definiowaniu celów i kierunków działania, odzwierciedlając dokonane wybory strategiczne wyznacza cele dające się poddawać weryfikacji jest wyznacznikiem kreowania rozwoju ukierunkowującym dostępne instrumenty finansowe i regulacyjne; zarysowuje kryteria identyfikacji przedsięwzięć wpisujących się w jej realizację, ustanawia zobowiązania do określonych działań i efektów uwzględnia specyfikę uwarunkowań rozwojowych różnych części województwa, wskazując, że nie wszystkie wyzwania rozwojowe mają wszędzie taki sam charakter i ciężar gatunkowy obejmuje wyłącznie zagadnienia, na które samorząd województwa i jego partnerzy w regionie mają rzeczywisty wpływ nie obejmuje kwestii czysto lokalnych chyba, że zachodzi ścisły związek między potrzebami i potencjałami lokalnymi a interesem regionalnym lub też, gdy lokalne deficyty istotnie ograniczają możliwości rozwojowe; nie skupia się na sprawach o charakterze rutynowym, należącym do sfery bieżącego funkcjonowania oraz wykonywania zadań i obowiązków prawnych przez podmioty działające w regionie.

Strategia rozwoju województwa – części: diagnostyczna i strategiczna Część diagnostyczna: 1. główne trendy, uwarunkowania wynikające ze zmian w otoczeniu zewnętrznym oraz w rozwoju wewnętrznym województwa 2. diagnoza sytuacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej województwa, w kontekście realizacji zasad zrównoważonego rozwoju, z uwzględnieniem stanu i procesów środowiska, zamierzeń i działań innych wspólnot samorządowych (sąsiednich województw) oraz organów rządowych (na podstawie ich dokumentów strategicznych i operacyjnych); 3. scenariusze i wizja rozwoju Część strategiczna: 1. zasady strategii i rola samorządu województwa w ich urzeczywistnianiu 2. wyzwania strategiczne dla rozwoju województwa 3. cele strategiczne zrównoważonego rozwoju województwa w horyzoncie realizacji strategii w wymiarze społecznym, gospodarczym i przestrzennym w świetle prognoz i uwarunkowań; 4. kierunki polityki województwa służące osiąganiu celów strategicznych rozwoju województwa z wyróżnieniem etapów przekształceń; 5. obszary funkcjonalne o znaczeniu regionalnym, w tym wymagające zróżnicowanych działań ze strony samorządu województwa;

Strategia rozwoju województwa - cz. operacyjna Część operacyjna: 1. cele operacyjne i oczekiwane efekty 2. działania strategiczne samorządu województwa w podziale na rodzaje działań i etapy ich realizacji, ukierunkowanie terytorialne interwencji 3. wskaźniki osiągania celów w okresach etapowych 4. zobowiązania samorządu województwa – zakres i sposób realizacji przedsięwzięć strategicznych, w szczególności w sferze infrastruktury społecznej i technicznej oraz działań na obszarach chronionych (środowiska, przyrody, dziedzictwa kulturowego, krajobrazu) 5. podmioty realizacji i partnerzy współpracy 6. oczekiwania wobec innych podmiotów, w szczególności rządowych 7. System kontroli i oceny

Elementy współzależności w planowaniu przestrzennym województwa 1. Zadania samorządu województwa: § Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej w województwie, w tym uchwalanie planu zagospodarowania przestrzennego województwa, § prowadzą analizy i studia oraz opracowują koncepcje i programy, odnoszące się do obszarów i problemów zagospodarowania przestrzennego odpowiednio do potrzeb i celów podejmowanych w tym zakresie prac. 2. Wymagane dokumenty § Opracowanie ekofizjograficzne § Raport o stanie zagospodarowania przestrzennego. Ocena realizacji inwestycji 3. Nie są obecnie wymagane: § rejestry inwestycji celu publicznego § monitoring zmian i stanu realizacji zadań Relacje dokumentów województwa § z dokumentami krajowymi – rekomendacje, spójność/niesprzeczność § z innymi dokumentami województwa – wzajemna spójność/zgodność § oddziaływanie na dokumenty innych jst – wnioski i uzgadnianie

Czego winien dotyczyć plan zagospodarowania przestrzennego województwa ? Plan winien wypowiadać się nie we wszystkich sferach lecz tylko w tych elementach, które są ważne - dla przestrzennych wymiarów rozwoju wszystkie aspekty rozwoju mające istotne odniesienia przestrzenne dla całości terytorium np. struktury przestrzenne wyróżnione zagadnienia funkcjonowania struktur przestrzennych np. system osadniczy, system powiązań ekologicznych, system transportowy wyróżnione struktury specyficzne dla części regionu Plan winien odnosić się do zagadnień lokalnych o tyle - o ile mają one zasadnicze znaczenie dla kształtowania przestrzeni całego regionu i jego struktury Plan winien wypowiadać się w zakresie zagadnień strategicznych – w horyzoncie długookresowym Plan winien wskazywać narzędzia jego wdrażania - w horyzoncie średniookresowym; Plan nie powinien zastępować tych narzędzi

Plan zagospodarowania przestrzennego województwa 1) z punktu widzenia przedmiotu i jego powiązań obejmuje: całokształt życia społecznego i gospodarowania (kompleksowe) wszystkie aspekty gospodarowania środowiskiem z wzajemnymi powiązaniami (planowanie ochrony i przekształceń środowiska) wyróżnione aspekty środowiska np. gospodarowanie kopalinami, planowanie ochrony wód. . . wyróżnione aspekty i dziedziny życia (społeczne, gospodarcze, środowiskowe: przyrodnicze, kulturowe, krajobraz) 2) ma charakter planu struktury – diagnozuje podstawowe zróżnicowania przestrzennych uwarunkowań rozwoju, określa elementy składowe układu przestrzennego województwa i ich wzajemne relacje) oraz wskazuje pożądany ich kształt, 3) ma charakter planu działania - formułuje cele, zasady kształtowania przestrzeni województwa oraz określa kierunki polityki przestrzennej i narzędzia ich realizacji; daje podstawę dla formułowania tej polityki w dokumentach programowych;

Obszary szczególne dla planu zagospodarowania przestrzennego województwa 1) Obszary o szczególnych cechach środowiska : cenne przyrodniczo, uzdrowiskowe, dziedzictwa kulturowego i zabytków, krajobrazowe, dóbr kultury współczesnej 2) Obszary strukturalne funkcjonowania środowiska, w tym powiązania ekologiczne 3) Struktura sieci osadniczej – podstawowe elementy węzłowe wg klas 4) Miejskie obszary funkcjonalne wg klas ośrodków 5) Obszary o specyficznych cechach osadnictwa, w tym procesów suburbanizacji, poza intensywnym oddziaływaniem ośrodków, peryferyjne 6) Węzły infrastrukturalne 7) powiązania komunikacyjne i infrastrukturalne wewnętrzne i zewnętrzne, w tym transgraniczne 8) Obszary funkcjonalne specyficzne: przybrzeżne, zagrożenia powodzią, depresyjne, występowania szczególnych warunków dla rolnictwa, udokumentowanych złóż kopalin, zamknięte Przygraniczne i peryferyjne,

Obszary szczególne w polityce przestrzennej wymagające przygotowania koncepcyjnego 1. Analizy i studia prowadzone są zwłaszcza dla obszarów : 1) obszarów konfliktowych, na których występują sprzeczności interesów w zakresie dostępu do cech i wartości przestrzeni oraz w sprawie sposobów ich wykorzystania w rozwoju 2) obszarów koncentracji osadnictwa, w tym funkcjonalnych obszarów metropolitalnych i miejskich 3) obszarów wymagających zastosowania zintegrowanego zarządzania przestrzenią, np. obszarów nadmorskich 4) obszarów aktywizacji wykorzystania cech, właściwości i zasobów przestrzeni w rozwoju, 5) obszarów restrukturyzacji istniejącego zagospodarowania celem ograniczenia negatywnych skutków dla rozwoju społecznego, gospodarczego i środowiska 6) obszarów rewitalizacji zdegradowanych struktur przestrzennych 2. Ich wyniki służą formułowaniu koncepcji i projektów programów

Plan zagospodarowania przestrzennego województwa określa: 1. Uwarunkowania przestrzenne rozwoju społecznego i gospodarczego województwa wynikające z: 1) diagnozy sytuacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej województwa, z uwzględnieniem stanu i procesów środowiska, w szczególności w zakresie: stanu i wymogów zrównoważonego rozwoju, stanu ładu przestrzennego, warunków, jakości życia mieszkańców i zróżnicowania terytorialnego, wykorzystania zasobów, walorów i wartości przestrzeni dla rozwoju gminy stanu środowiska , w tym ochrony zasobów i wartości przyrody, dziedzictwa kulturowego i krajobrazu, 2) celów rozwoju

1. Kierunki zmian struktury przestrzennej województwa (sieci osadniczej, powiązań infrastrukturalnych, sieci ekologicznej) w nawiązaniu do celów i kierunków rozwoju, w tym: 1) obszary o zróżnicowanych zasadach wykorzystania i zagospodarowania (ochrony, kierunków wykorzystania, zasadach zagospodarowania) 2) obszary ukierunkowanych działań przestrzennych (przekształceń, rehabilitacji, rekultywacji, zintegrowanego zagospodarowania) 3) obszary funkcjonalne i kierunki ich przekształceń 4) rejony i korytarze, w których będą lokalizowane przedsięwzięcia o znaczeniu krajowym 5) zasady rozmieszczania strukturalnych przedsięwzięć wojewódzkich służących realizacji celów i działań strategicznych (określonych w strategii rozwoju), w tym stanowiących zobowiązania województwa

Możliwości koordynacyjne planu zagospodarowania przestrzennego województwa Oczekiwania wobec koordynacyjno-decyzyjnej roli planu – • plan uwzględnia wzajemne relacje podmiotów w procesie decyzyjnym (role, kompetencje i współdziałanie), • Określa rozmieszczenie inwestycji celu publicznego o znaczeniu wojewódzkim…. . • koordynuje na obszarze województwa strukturalne rozwiązania podejmowane w planowaniu rządowym i w planowaniu miejscowym • stanowi merytoryczną płaszczyznę odniesienia dla podejmowanych decyzji przestrzennych; Pytanie aktualne: Czy zadania te i role można zrealizować przy pomocy stanowienia jednego dokumentu planistycznego w województwie – planu zagospodarowania przestrzennego województwa ?

Propozycje zapisów ustawowych dot. zakresu planu Plan zagospodarowania przestrzennego województwa 1. W celu określenia długookresowej polityki przestrzennej województwa samorząd województwa ustanawia plan zagospodarowania przestrzennego województwa. Plan dla obszaru w granicach administracyjnych województwa przygotowuje Zarząd Województwa, a uchwala Sejmik Województwa. 2. W przygotowaniu planu zagospodarowania przestrzennego województwa, w nawiązaniu do strategii rozwoju województwa, innych dokumentów strategicznych przyjętych przez sejmik województwa oraz długookresowych dokumentów przyjętych przez Radę Ministrów i Sejm, uwzględnia się w szczególności uwarunkowania wynikające z analiz: 1) stanu środowiska, jego elementów i struktury przestrzennej, trwałości i zagrożeń 2) wymogów ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu, w tym ustanowionych form ochrony i skuteczności ich funkcjonowania 3) wartości, stanu i potrzeb ochrony dziedzictwa kulturowego, w tym ustanowionych obiektów i terenów chronionych 4) warunków i jakości życia mieszkańców, w tym zagrożeń i wymogów ochrony ich zdrowia 5) zagrożeń bezpieczeństwa ludności i majątku trwałego, w tym obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi 6) szczególnych ograniczeń w zagospodarowaniu przestrzennym wynikających z funkcjonowania obszarów morskich, terenów zamkniętych i ich stref ochronnych, terenów ograniczonego użytkowania, obszarów górniczych, obszarów pasa technicznego i pasa ochronnego, itp. 7) stanu zagospodarowania w zakresie funkcji gospodarczych stanowiących o rozwoju województwa oraz predyspozycji ich rozwoju, a także rozwoju nowych funkcji w oparciu o cechy i wartości przestrzeni województwa 8) stanu struktury sieci osadniczej, wyróżnionych jej systemów, w tym systemów obsługi ludności, zwłaszcza w zakresie edukacji, kultury i zdrowia 9) stanu (ograniczeń i możliwości) zagospodarowania infrastrukturalnego w zakresie transportu, energetyki, gospodarki wodnej oraz gospodarki odpadami

Propozycje zapisów ustawowych dot. zakresu planu 3. W planie zagospodarowani przestrzennego województwa wykorzystuje się wyniki analiz i studiów przeprowadzonych dla obszarów funkcjonalnych oraz inne studia i prognozy, zwłaszcza demograficzne, ekologiczne i gospodarcze odnoszące się do obszaru województwa i jego części. 4. W planie zagospodarowania przestrzennego województwa, w nawiązaniu do ustaleń strategii rozwoju województwa, innych dokumentów strategicznych przyjętych przez sejmik województwa oraz długookresowych dokumentów przyjętych przez Radę Ministrów i Sejm, określa się w szczególności: 1) podstawowe uwarunkowania przestrzenne rozwoju województwa (synteza) 2) cele zagospodarowania przestrzennego województwa 3) ogólne zasady organizacji struktury przestrzennej województwa 4) strukturę ekologiczną województwa, wymagania i zasady gospodarowania zasobami i wartościami środowiska 5) strukturę podstawowych elementów sieci osadniczej, powiązania miedzy nimi i podstawowe zasięgi ich obsługi 6) zasady kształtowania elementów systemu obsługi ludności, w tym w zakresie edukacji, kultury i zdrowia o znaczeniu ponadlokalnym 7) zasady rozmieszczenie elementów systemu infrastruktury transportu, energetyki, gospodarki wodnej oraz gospodarki odpadami 8) zasady i wymogi zagospodarowania wyróżnionych obszarów

Propozycje zapisów ustawowych dot. zakresu planu 5. W planie zagospodarowania przestrzennego województwa wyróżnia się treści: 1) będące ustaleniami planu, tj. które wiążą wszystkie organy rządowej i samorządowej administracji publicznej państwa oraz wszystkie jednostki podległe samorządowi województwa 2) pozostałe, w tym mające charakter informacji, rekomendacji, oczekiwań lub propozycji 6. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa podlega procesowi monitoringu, na który składają się: 1) systematyczna obserwacja i rejestracja zmian w zagospodarowaniu przestrzennym, której efekty publikowane są w corocznych zestawieniach informacyjnych o stanie i zmianach podstawowych wskaźników dotyczących zmian w zagospodarowaniu przestrzennym 2) okresowa ocena skutków zmian w zagospodarowaniu przestrzennym oraz skuteczności działań w tym zakresie przeprowadzana w powiazaniu z okresami programowania rozwoju i zagospodarowania przestrzennego 7. Wyniki monitoringu są udostępniane publicznie – przyjmowane po dyskusji

Propozycje zapisów ustawowych dot. realizacji planu 8. W celu realizacji polityki przestrzennej województwa, w tym wdrożeniu ustaleń planu zagospodarowania przestrzennego województwa samorząd województwa: 1) ustanawia programy przekształceń zagospodarowania przestrzennego województwa 2) uzgadnia i koordynuje zagospodarowanie przestrzenne województwa 9. Program przekształceń zagospodarowania przestrzennego województwa przygotowuje Zarząd Województwa we współpracy z organami wykonawczymi innych samorządów terytorialnych z obszaru województwa i graniczących z województwem oraz organami administracji rządowej. Program ten jest opracowywany wspólnie z programem rozwoju województwa. 10. W programie: 1)uwzględnia się zadania rządowe, służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych, umieszczone w odpowiednich dokumentach programów krajowych, oraz ustala się obszary, na których przewiduje się realizacje tych celów 2)umieszcza się zadania samorządu województwa, służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych, zawarte w programach rozwoju województwa oraz wskazuje się obszary, na których przewiduje się realizacje tych zadań

Propozycje zapisów ustawowych dot. zakresu i procedowania programu 11. Program określa: 1) zakres, zasady lokalizacji i przewidywany harmonogram realizacji zadań własnych województwa, zwłaszcza w zakresie: a) inwestycji infrastruktury transportowej, gospodarki energetycznej, wodnej i ochrony środowiska b) inwestycji infrastruktury społecznej – edukacji, kultury, sportu i ochrony zdrowia 2) zakres, lokalizację i harmonogram realizacji zadań rządowych na obszarze województwa 3) zakres, zasady wsparcia lokalizacji ponadlokalnych zadań własnych samorządów lokalnych na obszarze województwa w ww. zakresie; 12. Program przyjmuje: (W 1) sejmik województwa – w oddzielnej uchwale stanowiącej akt prawa miejscowego; (W 2) zarząd województwa – jako przyjmujący inne programy rozwoju Warunek dot. procedur: możliwość częstego dostosowania programu do zmieniającej się sytuacji (m. in. zmian Wieloletniej Prognozy Finansowej województwa) 13. Program stanowi podstawę wprowadzania jego zapisów do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego lub wydawania decyzji administracyjnych 14. Koordynacja……

Rejestry: Rejestr przedsięwzięć strategicznych, w tym inwestycji celu publicznego Prowadzone są przez: ministrów, samorządy (województw, powiatów, gmin) innych inwestorów realizujących inwestycje celu publicznego – w postaci elektronicznej i publicznie dostępne. Ich zmiana może być dokonywana stosownie do zmieniającej się sytuacji społecznej, gospodarczej i finansowej. Zakres zapisów zróżnicowany ze względu na stopień (etap) przygotowania inwestycji

Dziękuję za uwagę Feliks Pankau Zastępca Dyrektora Departament Rozwoju Regionalnego i Przestrzennego tel. : +58 32 68 684, faks: +58 32 68 688, kom. 502 757 448, f. pankau@pomorskie. eu