Plaats hier de titelkop Met de ondertitel Preventie

Plaats hier de titelkop Met de ondertitel Preventie & Gezondheidsbevordering LES 7 ‘DOELEN EN EVALUATIEVRAGEN FORMULEREN’

Agenda en Leerdoelen Plaats hier de titelkop • het TPB/ASE-model zelfstandig invullen voor een zorgvrager • minimaal twee veranderdoelen en twee gedragsdoelen formuleren, passend bij de gedragsanalyse van een zorgvrager • minimaal twee evaluatievragen verwoorden voor product-, proces- en structuurevaluatie

Intervention mapping model • Helpt ons om doelmatig, planmatig en systematisch een gezondheidskundige interventie te ontwikkelen • Bestaat uit 6 stappen • Deze les stap 2; formuleren van doelen

Terug naar stap 1: Begrippen t. b. v. analyse • ASE-Model Attitude, sociale invloed, eigen effectiviteit • Intentie voorspeller van gedrag • Barrieres en vaardigheden • Gedragsdeterminanten A. S. E. Resultaat; gezondheidsprobleem is helder en analyse gedrag & leefstijl is gemaakt.

Stap 1. 4: gedragsdeterminanten Hoe?

Stap 2 van het Intervention Mapping model Stap 1: Gezondheidskundige analyse of needs assessment Stap 2: Definiëren van gedragsdoelen Stap 3: Theory-based methoden en theorieen Stap 4: Ontwerp van gezondheidskundige interventie Stap 5: Implementatieplan Stap 6: Evaluatieplan

gedrags- en veranderdoelen; fase 2 Intervention Mapping • gedragsdoelen = performancedoelen. zijn effecten van de verpleegkundige interventies • veranderdoelen = changedoelen geven zicht op veranderingen die nodig zijn om je gedragsdoelen te bereiken • doelen moeten specifiek en meetbaar zijn, te realiseren in een bepaalde periode en relevant/acceptabel voor zorgvrager zelf (SMART geformuleerd) • hulpmiddel: Matrix van gedragsdeterminanten, gedrags- en veranderdoelen

Matrix van gedragsdeterminanten, gedrags- en veranderdoelen • Gedragsdoelen Gedragsdeterminanten risico-perceptie en kennis attitudes sociale invloed eigen effectiviteit barrières • gedragsdoel 1 veranderdoel per gedragsdeterminant

Definieren van gedragsdoelen • Begin bij het eind • Verschillende doelen; - aanmoedigen om gedrag te stoppen - zorgen dat ongezond gedrag nooit wordt uitgevoerd - uitbreiden van gezond gedrag - voorkomen dat er een afname van gezond gedrag ontstaat

Waar moet een doel aan voldoen? • • • Specifiek Meetbaar Acceptabel Reeel Tijdgebonden ! Moet aansluiten bij de zorgvrager !

Definieer einddoel en gedragsdoelen • Einddoel gericht op ‘gewenste gedrag’ (wat) • Gedragsdoelen; geven richting aan de gezondheidskundige interventie (hoe) • Veranderdoelen: welke veranderingen zijn nodig om doel(en) te behalen

Gedragsdoelen • Doel waarin de relatie gezondheidsprobleem en gewenst gedrag duidelijk word bv. Heeft kennis van risico’s overgewicht en gezond en gevarieerd eten • Doel maken van een expliciet plan bv. Maakt een plan voor ontwikkelen gezond eetpatroon • Doel om belemmeringen op te kunnen lossen, gericht op gewenst gedrag bv. Zoekt naar belemmeringen voor gezond eetpatroon • Doel gericht op omgaan met moeilijke situaties bv. Maakt afspraken voor het omgaan met moeilijke situaties om een gezond eetpatroon aan te houden. • Doel gericht op in stand houd van gedrag bv. Handhaaft gezond eetpatroon ’

Veranderdoelen - Grijp terug op de gedragsdeterminanten IM stap 1 ASE/TPB - Kijk naar belang en veranderbaarheid gedragsdeterminant - Welke veranderingen in gedragsdeterminanten zijn nodig om gedragsdoel te behalen?

Matrix voor doelen

Veranderdoelen zijn niets meer dan subdoelen: die bijdragen aan het behalen van gedragsdoelen Gedragsdoel: Maakt een plan voor het ontwikkelen gezond eetpatroon formuleren subdoelen: Risicoperceptie en kennis (relatie probleem – gedrag) : Attitude : Sociale invloed : Eigen effectiviteit : Vaardigheden : Barrieres :

Casus Dhr. Haanstra is weduwnaar, 90 jaar oud, en woont nog zelfstandig in een appartement. De kinderen wonen ver weg. De thuiszorg komt een keer per week voor het douchen. Verder heeft hij 2 uur huishoudelijke hulp. Hij is 1, 75 m. lang en weegt 65 kg. De afgelopen maand is dhr. 7 kg. afgevallen. Dit is ook te zien aan zijn kleding die losjes om het lichaam is gaan hangen. Hij komt weinig buiten en eet niet zo gezond. Vlees kan hij niet meer kauwen, hij houdt niet van melkproducten, is tegen het innemen van vitamines (nergens voor nodig, vindt hij), terwijl hij volgens de huisarts een ernstig vitamine D tekort heeft. Koken doet hij niet meer zelf, zijn diepvriesmagnetronmaaltijden eet hij voor ongeveer 1/3 deel op (de rest vind je in de vuilnisbak of onder de schimmel in de koelkast). Hij eet vooral brood me zoet beleg, drinkt veel koffie en thee en frisdrank. Zijn etenstijden zijn onregelmatig en hij heeft verlies van het besef van tijd.

Opdracht In groepjes van 3 a 4 personen: - Formuleer einddoel - Formuleer minimaal 2 gedragsdoelen - Formuleer minimaal 2 veranderdoelen De doelen moeten aansluiten bij de eerdere gedragsanalyse in les 1. 8, houdt rekening met de gedragsdeterminanten en prioritering daarvan.

Evaluatie - De voortgang van de client m. b. t. de gestelde gedrags- en veranderdoelen - Waarden van het verpleegkundig zorgplan bij helpen van client om gewenste resultaten te bereiken - Algemene kwaliteit van zorg voor vastgesteld groep clienten

Evaluatie vragen Meneer Haanstra is met jullie doelen aan de slag gegaan. Welke evaluatievragen kun je stellen en wanneer doe je dat? 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Evaluatie Wilkinson (2008) beschrijft dat evaluatie een doelbewust , systematisch proces is waarin de kwaliteit of waarde van iets wordt vastgesteld aan de hand van voorafgestelde criteria of standaarden. Belangrijk: vroegtijdig na te denken hoe en/of waar op je wilt gaan evalueren, welke methode etc. Altijd gekoppeld aan geformuleerde doelen Dus in stap 2; bij het formuleren van doelen denk je ook al na over evaluatievragen

Product, Proces en Structuur Productevaluatie: zijn de doelen/resultaten behaald? Procesevaluatie: hoe is het werken aan de doelen/resultaten verlopen? Structuurevaluatie: hoe is de omgeving van invloed geweest in wel/niet behalen van de doelen/resultaten?

Voor de volgende keer Onderwerp voorlichtings- en/of adviesgesprek in relatie tot zelfmanagement - Voorbereiding via blackboard - Vragen voor en/of na de les? Mail naar m. bults@saxion. nl

literatuur • Sassen, B. (2014). Gezondheidsbevordering en zelfmanagement, door verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten. Amsterdam: Reed Business Education (BSL) • hoofdstuk 5. 6 en 5. 7