Pijn in de palliatieve zorg Gerbrig Versteegen Maaike
Pijn in de palliatieve zorg Gerbrig Versteegen Maaike de Boer Marten van Wijhe Pijnkenniscentrum UMCG
Enquete vs. Verhaal (“narrative”) ● De nadelen van enquetes: ● ● ● ● Regressie naar het gemiddelde Grote populatie nodig om verschillen aan te tonen Moeilijk in de palliatieve situatie Kwantitatieve methode voor kwalitatieve gegevens Vergen grote organisatie, €€ Motivatie van geinterviewden blijft onbekend Dynamiek patient – behandelaar blijft onbelicht Mensen hebben er een hekel aan
En nu het verhaal (“narrative”) ● Basis = behandelaar patient relatie ● Kenmerk = dynamiek / verandering ● Als de vraag is: ● ● Waar gaat het om? Wat wil de patient? Exploreren van wensen op basis van ervaring Focusgroep methode kan antwoorden geven op kwalitatieve vragen.
Dus. . . ● Verwacht geen getallen ● ● 15 patienten per km² vinden dat ze vaak wel aardige zorg krijgen in Groningen. Verwacht wèl: ● ● Wat willen mensen? Wat zou anders mogen?
Focusgroep methode ● Manier van groeps interviews ● Vast patroon, afhankelijk van onderwerp ● Geinterviewden focussen op een onderwerp o. l. v. deskundigen
Groepen ● Verpleegkundigen ● Verpleeghuisartsen ● Oncologen ● Huisartsen ● Patienten & familie / nabestaanden
Verpleegkundigen ● ● Def. Palliatieve pijnbestrijding = laatste fase zo pijnvrij mogelijk Aandachtspunten: ● ● ● Opiofobie patiënten Overgang curatief – palliatief Verantwoordelijkheid goede medicatie durven nemen Medicatie doelen afstemmen Mogelijkheden complementaire geneeskunde – – Voetmassage Reiki Therapeutic touch Aromatherapie
Verpleegkundigen 2 ● Vervolg aandachtspunten ● ● ● ● Onderling informeren teamleden Onderling vertrouwen en respect Opleiding Cursus met artsen tbv samenwerking Communicatie Signalen omzetten in actie Scholings behoefte – – Kennis Attitude
Verpleeghuisartsen ● Def. : zorg in de laatste levensfase ● Beroepsgroep verder dan anderen ● Aandacht = luisteren ● Behoefte aan: ● ● ● systematische aanpak Ethische vorming Problemen: ● ● ● Blijven cureren Brieven van specialisten Thema hoop
Verpleeghuisartsen 2 ● Goed: ● ● Minder goed: ● ● Integraal behandel plan Communicatie Reflectie Technocratie Behoefte aan: ● Continue educatie per team
Oncologen ● Belang van diagnostiek bij pijn ● WHO ladder wordt te pas en te onpas gebruikt ● Psychologische aspecten zijn moeilijk ● Behoefte aan palliatieve structuur in ziekenhuis en daarbuiten – 1 loket
Teddybears
Huisartsen ● 5 jaar geleden door Dr WJ Meijler: – Scholing! – Inmiddels ingevuld vanuit AMC – peer groups
19 Patiënten, 1998 (S. Lenstra, scriptie) ● ● Suboptimale behandeling dyspnoea, misselijkheid, en pijn Tevreden met behandeling ● (behalve dyspnoea) ● Pijn en depressie correleren ● Ernstige pijn vermindert kwaliteit van leven ● Aantal en ernst fysieke klachten & mate van depressie niet gerelateerd aan kwaliteit van leven
5 Patiënten, 2005 (M. de Boer) ● Semigestructureerd interview ● Resultaten: – Effectieve pijnbestrijding ● Goede timing (begin, ophogen) – Tevreden over palliatie – Kwaliteit van leven < door ziekte (niet door pijn) – Kritiek: ● ● ● Bereikbaarheid vervangers artsen Informatieverstrekking aan mantelzorgers Pijnbestrijding / sedatie bij diagnostiek onvoldoende
Toekomst. . . ● ● Regelmatig representatieve peiling kwaliteit van palliatieve zorg, Terugkoppeling naar palliatieve teams.
- Slides: 20