Pielgnacja Byda Utrzymanie prawidowej kondycji i zdrowia zwierzcia
Pielęgnacja Bydła
Utrzymanie prawidłowej kondycji i zdrowia zwierzęcia umożliwia między innymi systematyczna pielęgnacja zwierząt. Najistotniejszymi zabiegami pielęgnacyjnymi ze względu na system utrzymania i produkcyjność zwierzęcia są: • Dbałość o dobry stan skóry • Pielęgnacja racic • Prowadzenie dekornizacji
Pielęgnacja skóry Rola skóry: * Jeden z elementów termicznej regulacji ciepłoty ciała. * Sierść zmniejsza ryzyko urazów mechanicznych * Oddychanie‚ * Synteza witaminy D Utrzymanie czystości skory to: - Zapobieganie i usuwanie z niej kału, kurzu oraz innych zanieczyszczeń. Niestosowanie się do tych zaleceń prowadzi do oparzeń i powstawania bolesnych ran sprzyjających infekcjom i mastitis
Uzyskujemy to poprzez: - Należyta czystość stanowisk na których przebywają zwierzęta - Czyszczenie sierści przy każdej okazji, wiechciem slomy co zapobiega nawarstwianiu się nieczystości i przywraca sierści i skórze prawidłowy wygląd i funkcje - W razie konieczności czyścimy wodą, miękką szczotką i ścierką - Zaleca się stosowanie przyborów pielęgnacyjnych takich jak: zgrzebło i szczotka ze sztywnym włosiem. Technika stosowania: szczotka usuwa zanieczyszczenia i jest czyszczona co jakiś czas o zgrzebło. Szczotkę prowadzi się pod włos i za chwilę z włosem, czynność tę powtarza się do skutku. Zastosowanie zgrzebła na skórze jest wyjątkowe i powinno być delikatne.
W oborach bezuwięziowych powinny być montowane szczotki do samodzielnego wycierania się zwierząt, które chętnie z nich korzystają. W fermach mlecznych stosuje się strzyżenie sierści w okolicach podbrzusza, ud i podudzi. Prowadzi to do zmniejszenia przylegania zanieczyszczeń do krótkiej sierści. Zbieg ten jest wykonywany w okresie przepędzania krów na okres zimy do obór.
W konieczności przeprowadza się kąpiel krów co poprawia funkcje skory, samopoczucie zwierzęcia (jeżeli odbywa się bez stresu) a w efekcie sprzyja produkcji. Kąpiel stosuje się też u zwierząt wystawianych na aukcji lub pokazie w celach poprawy ich wyglądu. Podczas zabiegów pielęgnacyjnych skóry hodowca ma szansę zastosowania środków odkażających, substancji usuwających pasożyty co jest elementem profilaktyki zdrowotnej oraz prewencyjnie zmniejsza ryzyko ich wystąpienia.
Jeśli nie jest to konieczne to z pewnością hodowca jest świadom stanu w jakim znajduje się układ powłokowy jego zwierząt. Jeśli któraś z krów cierpi na choroby skóry (np. grzybicę), pamiętaj, by czyścić ją osobną szczotką. W przeciwnym razie rozniesiesz chorobę również na pozostałe sztuki w stadzie.
Dekornizacj a Zabieg wykonywanym zwykle u młodych cieląt w wieku do 10 tygodnia. Zabieg ten ma na celu trwałe usunięcie zawiązków rogów. Jest bardzo ważny, głównie ze względu na bezpieczeństwo zwierząt oraz obsługi. Najprostszym sposobem wykonania zabiegu jest użycie dekornizatora. którym przy pomocy głowicy rozgrzanej do temperatury 600⁰C odcinamy naczynia krwionośne zasilające zawiązek rogu. Dzięki wysokiej temperaturze głowicy zabieg jest bezkrwawy i bardzo skuteczny.
Usuwanie rogów najlepiej wykonać w okresie gdy zwierzę ma ok. 10 -14 dni – wtedy zawiązek rogu jest dobrze wyczuwalny, jednak niewielki. Zabieg można wykonać, stosując preparaty chemicznie do usuwania zawiązków rogów lub dekornizatory elektryczne i gazowe. Zabieg usuwania rogów można również wykonywać u zwierząt dorosłych. Jednak jest on bardziej skomplikowany i wymaga znieczulenia.
Pielęgnacja racic W warunkach oborowych, gdzie następuje naturalne ścieranie się rogu racic, może dojść do przerośnięcia racic i deformacji stawów, co z kolei powoduje ból i kulawizny. Racice bowiem rosną powoli, ale stale. Zwłaszcza zimą, gdy bydło nie spędza aktywnie czasu na dworze, racice nie ścierają się o podłoże.
przednia część ściany rogowej racicy narasta szybciej niż podeszwy i opuszki. Racica więc deformuje się i utrudnia zwierzęciu ruch. By temu zapobiec, należy regularnie wykonywać korekcję racic. Dzięki zabiegowi możemy przywrócić racicom prawidłowy kształt i zapobiec kulawiznom. Jak więc przeprowadzić taki zabieg? Potrzebne są 3 narzędzia: noże do korekcji, kleszcze czołowe oraz tarnik.
Po unieruchomieniu kończyny, nożem należy zestrugać z podeszwy warstwy rogu. Następnie od strony podeszwowej kleszczami obcina się warstwy rogu ściennego. Ponownie używając noża zestruguje się części podeszwy, która przylega do szpary międzyracicznej. Zabieg kończy się wygładzeniem nierówności za pomocą pilnika.
Pamiętaj, by u krów przeprowadzać korekcję racic dwa razy w roku. Pierwszy raz na 6 tygodni przed pierwszym wyjściem na pastwisko (róg zdąży nieco odrosnąć) oraz jesienią po zakończeniu wypasania. Dodatkowo, by zabezpieczyć racice przed patogenami, należy regularnie przeprowadzać kąpiel racic w preparatach dezynfekcyjnych, które zwiększają twardość rogu racicowego. W tym celu należy w specjalnej wannie do dezynfekcji racic przygotować roztwór, przez który będą przechodzić krowy.
Pomoc przy wzdęciu żwacza Po zjedzeniu dużej ilości silnie fermentującej paszy, takiej jak koniczyna, wyka, liście kapusty, lucerna, nać ziemniaczana, śruta, w żwaczu gromadzi się dużo gazu, który rozciąga jego ścianki, rozpycha pozostałe narządy znajdujące się w brzuchu oraz skórę brzucha i wywołuje ból, wskutek czego zwierzę nie może dalej żuć.
Objawy: Brzuch (szczególnie z lewej strony) gwałtownie powiększa się, jest twardy, napięty. Zwierzę przestaje jeść, bardzo szybko oddycha, robi wrażenie przestraszonego, stęka, czasem wymiotuje.
Postępowanie: Trzeba natychmiast przystąpić do ratowania zwierzęcia. Zwierzę ustawia się przodem wyżej, żeby gazy mogły łatwiej uchodzić przez pysk, lewy bok zwierzęcia polewa się zimną wodą, następnie masuje wiechciem ze słomy. Dobrze robi założenie powrósła ze słomy w poprzek pyska w ten sposób, aby zwierzę nie mogło go zamknąć, koniec powrósła skręca się za uszami. Jeżeli zabiegi te nie pomogą, należy zwierzęciu ustawionemu przodem wyżej, przez pysk wsunąć do przełyku metalową sondę. W tym celu do pyska wkłada się najpierw drewniany klin z otworem, umocowuje go sznurkiem, a następnie przez otwór powoli wprowadza sondę nasmarowaną olejem. Wyczuwając opór trzeba ją nieco wyciągnąć i znowu dalej wsuwać.
Po wprowadzeniu sondy do żołądka wyjmuje się z niej zatyczkę, a wówczas gazy mają swobodne ujście. Co pewien czas należy sondę przepchać zatyczką, gdyż ujście wraz z gazami dostaje się do niej pokarm i może ją zatkać. Kiedy większość gazów ujdzie, przez sondę wlewa się 1 litr wody zmieszany pół na pół z wódką lub z rozpuszczonym w niej octem albo 1 łyżką stołową amoniaku lub mydła. Jeżeli żaden z powyżej opisanych zabiegów nie pomaga i zachodzi obawa o życie zwierzęcia, należy przebić zwierzę odkażonym trokarem (trójgrańcem). Składa się on z dwóch części: pochewki (rurki) z kołnierzem i wkładanego do niej sztyleciku, który ułatwia przebicie krowy. Przebija się w słabiźnie z lewej strony, w miejscu gdzie ściana brzucha jest najbardziej uwypuklona, po uprzednim wystrzyżeniu sierści i odkażeniu skóry przez wytarcie kawałkiem waty zamoczonej w spirytusie.
Po wbiciu trójgrańca należy powoli wyciągnąć sztylecik przytrzymując jednocześnie drugą ręką rurkę (pochewkę). Otwór zasłania się palcem, żeby gazy odchodziły powoli, gdyż przy gwałtownym odejściu gazów zwierzę może paść. Przy braku trójgrańca można użyć długiego, szpiczastego noża, który wbija się tak samo głęboko, po czym przekręca się go, by lekko rozchylał szparę lub lepiej na jego miejsce wkłada się czyste, wygładzone drewienko. Jeżeli gazy uchodzą zbyt szybko, należy rankę zakryć czystym palcem i regulować szybkość ich uchodzenia. Rurkę czy też drewienko zostawia się w ranie przez kilka godzin. Po wyjęciu pochewki trójgrańca należy miejsce przebicia obmyć czystą, ciepłą, przegotowaną wodą, a następnie spirytusem i aż do zagojenia smarować raz dziennie jodyną.
Zapobieganie: Zapobieganie Nie należy karmić bydła świeżą, młodą koniczyną. Przed wypuszczeniem bydła na zroszone pastwisko należy je napaść sianem. Z żywienia oborowego na pastwiskowe trzeba przechodzić stopniowo, aby zwierzęta zdążyły przyzwyczaić się do paszy zielonej. Nie należy wypuszczać bydła na koniczynę oraz poić po podaniu pasz soczystych.
Metody Poskramiania bydła Zabieg polegający na obezwładnieniu zwierzęcia, w celu przeprowadzenia badań lub zabiegów leczniczych lub profilaktycznych. Bez dobrego unieruchomienia zwierzęcia, wykonywanie wielu czynności byłoby niemożliwe. Poskramianie chroni przed nieszczęśliwymi wypadkami. Zwykle powinno się zaczynać poskramianie od sposobów najprostszych.
Bezpieczne wykonanie korekcji racic, jak również innych zabiegów pielęgnacyjnych, czy interwencji weterynaryjnych, wymaga użycia solidnego poskromu.
Unieruchamianie krów w pozycji stojącej: unieruchamianie krowy ręcznie: podchodzimy do zwierzęcia z boku, jedną ręką chwytamy za róg zwierzęcia, a drugą chwyta się za przegrodę nosową. - zakładanie na przegrodę nosową kleszczy Harmsa - zakładanie na przegrodę nosową pierścieni, czyli kółek; kółka zakładamy u buhajów przebijając przegrodę nosową, do kółka zakładamy drążek - nakładanie pętli na szczękę i żuchwę - przywiązywanie głowy do słupa lub drzewa - chwyt za ogon w celu unieruchomienia zadu (chwyta się za ogon dwoma rękami podnosi się do góry i do przodu - unieruchamianie kończyn: a) podnoszenie kończyny piersiowej b) unieruchomienie kończyn za pomocą drążków c) zastosowanie dutki kończynowej na ścięgno Achillesa d) związanie obydwu kończyn tylnych.
- Slides: 34