PHNG GDT NINH HA TRNG THCS TRNH PHONG

PHÒNG GDĐT NINH HÒA TRƯỜNG THCS TRỊNH PHONG

Nó chần chẫn như cái đòn như càn. 2 1 Nó sun như con đỉa. Nó bè bè như quạt thóc. 3 KHỞI ĐỘNG 4 Nó sừng sững như cái cột đình. Nó tun tủn như cái chổi sể cùn. 5

PHẦN TIẾNG VIỆT Tiết 78: SO SÁNH

Tiết 78: SO SÁNH I. So sánh là gì? 1. Ví dụ: SGK/ 24 Hệ thống ví dụ: a. Trẻ em như búp trên cành Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan. ( Hồ Chí Minh ) b. Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận. (Đoàn Giỏi )

TRẺ EM Có nét tương đồng ------------- BÚP TRÊN CÀNH Đều non nớt, bụ bẫm, đáng yêu, tràn đầy sức sống, đang phát triển… Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt

Rừng đước Có nét tương đồng ------------- Hai dãy trường thành đều cao, dài , chắc chắn, vững chãi… Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.

Tiết 78: SO SÁNH Hệ thống ví dụ: I. So sánh là gì? 1. Ví dụ: SGK/ 24 a. Trẻ em - búp trên cành ÞCả hai đều non tơ, đầy sức sống, chứa chan hi vọng và cần được bảo vệ. b. Rừng đước - hai dãy trường thành vô tận. => Cả hai đều cao, dài, vững chãi Có nét tương đồng

Tiết 78: SO SÁNH Hệ thống ví dụ: I. So sánh là gì? a. Trẻ em - búp trên cành 1. Ví dụ: SGK/ 24 ÞCả hai đều non tơ, đầy sức sống, chứa chan hi vọng và cần được bảo vệ. b. Rừng đước - hai dãy trường thành vô tận. => Cả hai đều cao, dài, vững chãi Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt SO SÁNH Có nét tương đồng

Con mèo vằn vào tranh, to hơn cả con hổ nhưng nét mặt vô cùng dễ mến. (Tạ Duy Anh) con mèo vằn VẾ A Giống nhau - Lông vằn (to) hơn con hổ VẾ B Khác nhau - Mèo nét mặt dễ mến, hổ dữ Chỉ ra được sự tương phản của sự vật, gợi hình, gợi cảm. không

Tiết 78: SO SÁNH Hệ thống ví dụ: I. So sánh là gì? 1. Ví dụ: SGK/ 24 a. Trẻ em như búp trên cành Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan ( Hồ Chí Minh ) - Trẻ em như búp trên cành b. Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận. - Rừng đước …như hai (Đoàn Giỏi ) dãy trường thành vô tận. => So sánh tu từ -> có nét tương đồng c. Con mèo vằn vào tranh, to hơn cả con hổ -> tăng sức gợi hình, gợi nhưng nét mặt lại vô cùng dễ mến. cảm cho sự diễn đạt => So sánh lôgic ( hay so sánh thông thường, từ vựng)

Tiết 78: SO SÁNH GHI NHỚ 1: so sánh là đối chiếu sự vật, sự vật này với sự vật khác có nét tương đồng để làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.

Tiết 78: SO SÁNH I. So sánh là gì? 1. Ví dụ: SGK/ 24 Trẻ em - búp trên cành Rừng đước - hai dãy trường thành vô tận. -> có nét tương đồng -> tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt 2. Ghi nhớ: SGK/ 24 II. Cấu tạo của phép so sánh:

Tiết 78: SO SÁNH II. CẤU TẠO CỦA PHÉP SO SÁNH 1. Điền những tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh trong các câu đã dẫn ở phần 1 vào mô hình phép so sánh:

a) Trẻ em như búp trên cành. A B b). . . rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành dài. Avô Phương tận. diện so sánh B Vế A (sự vật được so sánh) Trẻ em rừng đước Phương diện so sánh dựng lên cao ngất Từ so sánh Vế B (sự vật dùng để so sánh) như búp trên cành như hai dãy trường thành vô tận

II. CẤU TẠO CỦA PHÉP SO SÁNH 2. Các từ so sánh khác: như là, y như, giống như, tựa như, bao nhiêu…. bấy nhiêu….

II. CẤU TẠO CỦA PHÉP SO SÁNH Cấu tạo của phép so sánh trong những câu sau có gì đặc biệt?

a. Trường Sơn: chí lớn ông cha Vế A Vế B Cửu Long: lòng mẹ bao la sóng trào. Vế A Vế B Vắng từ ngữ so sánh, từ ngữ chỉ phương diện so sánh. b. Như tre mọc thẳng, con người không chịu khuất. Từ so sánh Vế B Vế A Phương diện so sánh Vế B được đảo lên trước vế A cùng từ ngữ so sánh.

GHI NHỚ 2 - SGK/25 Mô hình cấu tạo đầy đủ của một phép so sánh gồm: - Vế A ( nêu tên sự vật, sự việc được so sánh) - Vế B ( Nêu tên sự vật, sự việc dùng để so sánh với sự vật, sự việc nói ở vế A) -Từ ngữ chỉ phương diện so sánh -Từ ngữ chỉ ý so sánh( gọi tắt là từ so sánh).

* Mô hình cấu tạo của phép so sánh: Vế A Các sự vật, sự việc được so sánh. Lưu ý Phương diện so sánh Từ so sánh Phương diện so sánh Từ ngữ so sánh: như, là, bằng, tựa, giống. . . Vế B Các sự vật, sự việc dùng để so sánh Các từ ngữ chỉ phương diện so sánh và chỉ ý so sánh có thể được lược bớt Vế B có thể được đảo lên trước vế A cùng với từ so sánh.

Tiết 78: SO SÁNH I. So sánh là gì? 1. Ví dụ: SGK/ 24 Trẻ em như búp trên cành Rừng đước. . như hai dãy trường thành vô tận. -> có nét tương đồng -> tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt 2. Ghi nhớ: SGK/ 24 II. Cấu tạo của phép so sánh: Ghi nhớ: SGK/ 24 III. Luyện tập: A. Ở lớp: 1. Bài 1/25/sgk

Tiết 78: SO SÁNH III. LUYỆN TẬP BÀI 1: Với mỗi mẫu so sánh gợi ý dưới đây, em hãy tìm thêm 1 ví dụ.

Tiết 78: SO SÁNH a. So sánh đồng loại. - So sánh người với người. Thầy thuốc như mẹ hiền. - So sánh vật với vật. Những tán lá phượng xòe ra như chiếc dù che mưa, che nắng.

Tiết 78: SO SÁNH b. So sánh khác loại. - So sánh vật với người: Bóng Bác cao lồng lộng Ấm hơn ngọn lửa hồng.

Tiết 78: SO SÁNH - So sánh cái cụ thể với cái trừu tượng: Công cha như núi ngất trời Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển đông.

Tiết 78: SO SÁNH BÀI 2: Dựa vào những thành ngữ đã biết hãy viết tiếp vế B vào những chỗ trống tạo phép so sánh.

BÀI 3 BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN + Những ngọn cỏ gẫy ráp, y như có nhát dao vừa lia qua. + Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy làm việc. + Cái chàng Dế Choắt, người gầy gò và dài kêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện. + Đã thanh niên rồi mà cánh chỉ ngắn củn đến giữa lưng, hở cả mạng sườn như người cởi trần mặc áo gi -lê. + Mỏ cốc như cái dùi sắt, chọc xuyên cả đất. Sử dụng phép so sánh khi miêu tả Sự vật được tái hiện một cách sinh động , gợi cảm.

Trò chơi: Cánh cửa thần kì Thể lệ: - Cánh cửa sẽ mở lần lượt các câu hỏi. Em hãy thử sức xem mình hiểu bài đến đâu nhé. - Sẽ có ô may mắn không cần trả lời vẫn được quà

Hãy nêu tên một số từ so sánh? Như, tựa như, như là, chẳng bằng…

Những yếu tố nào bắt buộc có trong mô hình cấu tạo của phép so sánh? Vế A, vế B

So sánh là gì ?

Chúc mừng bạn, bạn đã được 1 phần quà

Đặt 1 câu có sử dụng phép tu từ so sánh.

Tiết 78: B. SO SÁNH HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ *Bài cũ: - Học ghi nhớ nắm vững khái niệm và cấu tạo của phép so sánh. - HS khá giỏi: Viết đoạn văn có sử dụng phép so sánh - Bài 3/26: Tìm câu văn có phép so sánh trong văn bản “Sông nước Cà Mau” *Bài mới: Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả + Đọc các đoạn văn và tự trả lời câu hỏi 2, 3 sgk /28. + Vai trò, tác dụng của quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu + Xem các bài tập SGK/29, 30