PHNG CHNG BNH NGH NGHIP Bs Nguyn Quc
PHÒNG CHỐNG BỆNH NGHỀ NGHIỆP Bs Nguyễn Quốc Chinh Tháng 11 năm 2016
Câu hỏi Tại sao phải phòng chống bệnh nghề nghiệp
Tài liệu tham khảo § Thông tư số 01/2011/TT-BLĐTBXH-BYT. Hướng dẫn tổ chức thực hiện công tác an toàn – vệ sinh lao động trong cơ sở lao động § Thông tư số 19/2011/TT-BYT. Hướng dẫn quản lý vệ sinh lao động sức khỏe người lao động và bệnh nghề nghiệp § Thông tư số 12/2006/TT-BYT. Hướng dẫn khám bệnh nghề nghiệp § Quyết định 120/2008/QĐ-TTg. Về việc quy định điều kiện xác định người bị phơi nhiễm với HIV, bị nhiễm HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp
Nội dung trình bày 1. Bệnh nghề nghiệp, phân loại bệnh nghề nghiệp 2. Môi trường lao động 3. Đánh giá mức độ tiếp xúc nghề nghiệp với các tác nhân gây bệnh 4. Khám bệnh nghề nghiệp 5. Bệnh nghề nghiệp, môi trường lao động tại Trung tâm CSSKSS
Bệnh nghề nghiệp và tác nhân gây bệnh - Bệnh nghề nghiệp là bệnh phát sinh do điều kiện lao động có hại của nghề nghiệp tác động tới người lao động. - Tác nhân gây bệnh nghề nghiệp là những yếu tố có hại phát sinh trong quá trình lao động sản xuất, gây tác động đến sức khỏe của người lao động
Các bệnh nghề nghiệp được bảo hiểm Nhóm I: các bệnh bụi phổi và phế quản Nhóm II: các bệnh nhiễm độc nghề nghiệp: - Nhiễm độc chì, thủy ngân… Nhóm III: các bệnh nghề nghiệp do yếu tố vật lý - Bệnh do tia X, tia phóng xạ… Nhóm IV: Các bệnh da nghề nghiệp - Bệnh loét da, sạm da… Nhóm V: các bệnh nhiễm khuẩn nghề nghiệp
Các bệnh nghề nghiệp được bảo hiểm Nhóm V: các bệnh nhiễm khuẩn nghề nghiệp - Bệnh lao nghề nghiệp - Bệnh viêm gan vi rút nghề nghiệp (chỉ tính viêm gan B) - Bệnh do leptospira nghề nghiệp - Bệnh nhiễm HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp
Bệnh bụi phổi silic Nguyên nhân: Do tiếp xúc với bụi silic tự do khi khai thác quặng đá, đẽo mài đá, tán nghiền, quặng đá chứa silic tự do.
Bệnh do tiếp xúc tia xạ ở nhân viên y tế Nhân viên y tế tiếp xúc tia X dù đã có những phương tiện che chắn, phòng hộ cá nhân vẫn có nguy cơ cao mắc các bệnh như giảm lượng bạch cầu trong máu, ung thư da…
Bệnh leptospira nghề nghiệp - Vi khuẩn leptospira gây bệnh leptospirosis, là bệnh lây nhiễm từ động vật sang người. - Đối tượng nguy cơ: công nhân làm việc tại các trại gia súc, công nhân cầu cống, công nhân hầm mỏ…
Bệnh nhiễm khuẩn nghề nghiệp “Nhiều bệnh nhân nhiễm HIV khi tử vong, người cứng đờ, gầy đét, nằm bất động, toàn thân đầy mụn nhọt, là điều dưỡng em phải thay quần áo, lau chùi sạch sẽ cho bệnh nhân trước khi chuyển xuống phòng an táng. Lúc đó chỉ cần sơ sảy một chút như găng tay bị rách, tay bị xước là có thể bị phơi nhiễm HIV ngay. ”
Tại nạn rủi ro do nghề nghiệp?
Nội dung trình bày 1. Bệnh nghề nghiệp, phân loại bệnh nghề nghiệp 2. Môi trường lao động 3. Đánh giá mức độ tiếp xúc nghề nghiệp với các tác nhân gây bệnh 4. Khám bệnh nghề nghiệp 5. Bệnh nghề nghiệp, môi trường lao động tại Trung tâm CSSKSS
Môi trường lao động: các yếu tố không lây nhiễm
Các yếu tố vật lý - Vi khí hậu gồm: vi khí hậu nóng (nhiệt độ ≥ 32 o. C), vi khí hậu lạnh (nhiệt độ < 18 o. C), bức xạ nhiệt (tia xạ phát ra từ các vật nóng), độ ẩm cao, tốc độ gió kém. - Ánh sáng: độ chiếu sáng thấp, độ chiếu sáng quá cao. - Bức xạ ion hóa (phóng xạ): X quang, xạ trị.
Các yếu tố vật lý (tt) - Tiếng ồn - Rung chuyển: sử dụng thiết bị cầm tay như máy khoan, cưa máy - Điện từ trường: điện lưới cao thế
Các yếu tố hóa học - Hóa chất sát trùng, khử trùng: chlorine, iodine… - Hóa chất trong phòng xét nghiệm sinh hóa, huyết học, tế bào học… - Dược liệu, thuốc sử dụng trong khám chữa bệnh
Bụi - Hạt bụi lớn: công trường xây dựng - Hạt bụi nhỏ: có thể chứa các mầm bệnh như nấm, vi rút, vi khuẩn.
Các yếu tố ergonomic (liên quan đến lao động) - Tư thế làm việc: bác sĩ phẫu thuật thường xuyên đứng dễ bị giãn tĩnh mạch ở chân - Tư thế nâng nhấc bệnh nhân, nâng nhấc vật nặng bằng tay: cúi xuống bưng bê bệnh nhân hoặc vật nặng.
Các yếu tố stress - Lao động trong điều kiện không phù hợp: lảm việc quá sức, làm việc quá thời gian, thiết bị kém hoạt động, tổ chức lao động không hợp lý, tai biến chuyên môn, tinh thần trách nhiệm cao - Lao động trong điều kiện căng thẳng: công việc quá tải, tiếp xúc với nhiều người, với nhiều loại bệnh nguy hiểm, bạo hành thể chất và bạo hành tinh thần từ thân nhân và chính bệnh nhân
Môi trường lao động: các yếu tố nguy cơ lây nhiễm
Nghề tiếp xúc với bệnh nhân hoặc máu/chế phẩm của máu, dịch tiết bị nhiễm mầm bệnh - Nhân viên làm việc trong lĩnh vực chăm sóc điều trị, xét nghiệm, nhân viên làm tại nhà xác. - Các bệnh nhiễm khuẩn thường gặp là HIV, viêm gan B, viêm gan C, SARS, lao, sốt xuất huyết, bạch hầu, cúm, sởi, rubella, quai bị, …trong đó lưu ý các bệnh lây qua đường máu (HIV, viêm gan B) và hô hấp (lao, cúm, SARS)
Nghề tiếp xúc với động vật sống bị nhiễm bệnh - Nhân viên phải tiếp xúc với động vật trong phòng thí nghiệm động vật, trong các viện nghiên cứu vắc xin và dược phẩm. Lây do hít phải không khí, do vết cắn của động vật, trầy xước cơ thể. - Các bệnh nhiễm khuẩn thường gặp Leptospira, dại, bệnh than, sốt do mèo cào, cúm A/H 1 N 1. cúm A/H 5 N 1…
Nội dung trình bày 1. Bệnh nghề nghiệp, phân loại bệnh nghề nghiệp 2. Môi trường lao động 3. Đánh giá mức độ tiếp xúc nghề nghiệp với các tác nhân gây bệnh 4. Khám bệnh nghề nghiệp 5. Bệnh nghề nghiệp, môi trường lao động tại Trung tâm CSSKSS
Kết quả đo kiểm tra môi trường LĐ 2014 Nhiệt độ ≤ 32 o. C Đạt tiêu chuẩn Không đạt tiêu chuẩn Các phòng Tất cả các mẫu Độ ẩm ≤ 80 % Đạt tiêu chuẩn Các phòng Tất cả các mẫu Tốc độ gió 0, 2 -2 m/s Đạt tiêu chuẩn Các phòng Tất cả các mẫu Ánh sáng ≥ 300 Lux Đạt tiêu chuẩn Không đạt tiêu chuẩn Các phòng Đa số mẫu Một số mẫu Tiếng ồn ≤ 65 d. BA Đạt tiêu chuẩn Không đạt tiêu chuẩn Các phòng Đa số mẫu Một số mẫu Không đạt tiêu chuẩn
Nội dung trình bày 1. Bệnh nghề nghiệp, phân loại bệnh nghề nghiệp 2. Môi trường lao động 3. Đánh giá mức độ tiếp xúc nghề nghiệp với các tác nhân gây bệnh 4. Khám bệnh nghề nghiệp 5. Bệnh nghề nghiệp, môi trường lao động tại Trung tâm CSSKSS
Nguyên tắc khám bệnh nghề nghiệp Việc khám bệnh nghề nghiệp phải dựa trên kết quả giám sát môi trường lao động, yếu tố tiếp xúc nghề nghiệp và kết quả khám sức khỏe định kỳ của cơ sở lao động do phòng khám bệnh nghề nghiệp thuộc: - Trung tâm Y tế dự phòng tuyến tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương - Trung tâm Sức khỏe lao động và môi trường của tinh, thành phố - Các bệnh viện có khoa bệnh nghề nghiệp
Nội dung khám bệnh nghề nghiệp định kỳ Bệnh viêm gan siêu vi B 1. Đối tượng chẩn đoán: - NVYT làm việc trong môi trường và điều kiện lao động có tiếp xúc với viêm gan: các khoa phòng truyền nhiễm, tiếp xúc và lấy bệnh phẩm, tiếp xúc với máu, các chất bài tiết của bệnh VGSV. 2. Thời gian khám định kỳ: 06 tháng 3. Khám hệ tiêu hóa, hô hấp, tuần hoàn 4. Xét nghiệm HBs. Ag, SGOP, SGOT, công thức máu…
Nội dung khám bệnh nghề nghiệp định kỳ Bệnh nhiễm HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp 1. Đối tượng chẩn đoán: - Dịch sinh học, máu người nhiễm HIV dính lên da, niêm mạc bị tổn thương - Có giấy chứng nhận bị phơi nhiễm với HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp và giấy chứng nhận bị nhiễm HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp (nếu đã xác định nhiễm). - Thời gian chẩn đoán muộn nhất: 06 tháng sau lần tiếp xúc với dịch sinh học, máu người nhiễm HIV lên da, niêm mạc bị tổn thương.
Nội dung khám bệnh nghề nghiệp định kỳ Bệnh nhiễm HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp 2. Nội dung khám: - Có kết quả xét nghiệm HIV theo quy định hiện hành của Bộ Y tế - Kết quả xét nghiệm HIV ngay sau bị tai nạn rủi to nghề nghiệp: âm tính (-). - Kết quả xét nghiệm HIV của người bị phơi nhiễm HIV tại 1 trong các thời điểm 01 tháng hoặc 03 tháng, 06 tháng sau khi bị tai nạn rủi ro nghề nghiệm là dương tính (+)
Nội dung trình bày 1. Bệnh nghề nghiệp, phân loại bệnh nghề nghiệp 2. Môi trường lao động 3. Đánh giá mức độ tiếp xúc nghề nghiệp với các tác nhân gây bệnh 4. Khám bệnh nghề nghiệp 5. Bệnh nghề nghiệp, môi trường lao động tại Trung tâm CSSKSS
Dựa vào kết quả kiểm tra môi trường hàng năm - Cải thiện môi trường lao động: tăng ánh sáng ở một số vị trí - Phụ cấp độc hại, nguy hiểm - Bồi dưỡng bằng hiện vật
Phụ cấp độc hại, nguy hiểm (theo thông tư số 6608/TT-BYT-TCCB) Phụ cấp độc hại, nguy hiểm được trả bằng tiền theo hệ số tiền lương: - Ví dụ Mức 2: hệ số 0, 2 áp dụng đối với VC thực hiện công tác xét nghiệm, nhân viên trực tiếp phục vụ vệ sinh buồng bệnh và giặt quần áo bệnh nhân
Bồi dưỡng bằng hiện vật (theo thông tư 25/2013/TT-BLĐTBXH) - Không được trả bằng tiền - Mức bồi dưỡng tính theo định suất hàng ngày: 4 mức (mức 1: 10. 000đ, mức 2: 15. 000 đ, mức 3: 20. 000đ, mức 4: 20. 000đ) - Xác định mức bồi dưỡng theo điều kiện lao động và chi tiêu môi trường lao động (phụ lục 1)
Bồi dưỡng bằng hiện vật
Khi xảy ra tai nạn rủi ro nghề nghiệp phơi nhiễm HIV Xem hướng dẫn điều trị dự phòng lây nhiễm HIV do tai nạn nghề nghiệp của Trung tâm Chăm sóc Sức khỏe Sinh sản TP. HCM
Quy trình xử trí sau phơi nhiễm HIV 1. Xử trí vết thương tại chỗ: - - - Tổn thương da chảy máu: rửa ngay vết thương dưới vòi nước, để vết thương tự chảy máu trong một thời gian ngắn, không nặn bóp, rửa kỹ bằng xà phòng và nước sạch Phơi nhiễm qua niêm mạc mắt: rửa mắt bằng nước cất hoặc nước muối Na. Cl 0, 9% liên tục trong 5 phút. Dùng vòi rửa mắt khẩn cấp nếu có Phơi nhiễm qua niêm mạc miệng, mũi: rửa mũi bằng nước cất hoặt dd Na. Cl 0, 9%, súc miệng bằng dd Na. Cl 0, 9% nhiều lần
Quy trình xử trí sau phơi nhiễm HIV 2. Báo cáo người phụ trách và làm biên bản: - Nêu rõ ngày giờ, hoàn cảnh xảy ra, đánh giá vết thương, mức độ nguy cơ của phơi nhiễm. Lấy chữ ký của người chứng kiến và chữ ký của người phụ trách 3. Đánh giá nguy cơ: - Có nguy cơ: kim chức máu đâm xuyên qua da gây chảy máu; tôn thương da sâu do dao mổ, ống nghiệm có máu hoặc chất dịch cơ thể; máu hoặc chất dịch cơ thể bắn vào da, niêm mạc bị viêm, loét, xây sát từ trước. - Không nguy cơ: máu và dịch cơ thể của người bệnh bắn vào vùng da lành.
Xác định tình trạng HIV của người gây phơi nhiễm - Người gây phơi nhiễm có xét nghiệm HIV dương tính: tình hiểu thông tin về điều trị HIV - Người gây phơi nhiễm không rõ tình trạng HIV: tư vấn và lấy máu xét nghiệm HIV cho họ - Trường hợp không thể xác định được tình trạng HIV của người gây phơi nhiễm được coi là có nguy cơ và ghi rõ trong biên bản - Cơ quan sẽ làm giấy giới thiệu đến BV Bệnh Nhiệt đới
Xác định tình trạng HIV của người bị phơi nhiễm - Tư vấn trước và sau xét nghiệm HIV theo quy định - Nếu kết quả XN HIV (+) ngay sau khi phơi nhiễm chứng tỏ người bị phơi nhiễm HIV từ trước, không phải do phơi nhiễm. Dừng sử dụng thuốc ARV cho dự phòng sau phơi nhiễm. Tư vấn, chuyển người bị phơi nhiễm đến cơ sở điều trị HIV để được điều trị
Điều trị dự phòng bằng ARV cho người bị phơi nhiễm - Bắt đầu càng sớm càng tốt cho tất cả đổi tượng có nguy cơ lây nhiễm HIV tối ưu nhất trong vòng 72 giờ. - Một viên / 1 ngày trong 28 ngảy. - Viên có 3 loại thuốc (TDF + 3 TC + EFV) - Xét nghiệm lại HIV sau 3 tháng, 6 tháng
Khám bệnh nghề nghiệp đối với bệnh viêm gan siêu vi B - Trong năm 2017, Trung tâm xem lại tình hình tiêm chủng viêm gan siêu vi cho nhân viên, tổ chức xét nghiệm viêm gan siêu vi B cho nhân viên có điều kiện tiếp xúc với vi rút viêm gan B, chưa làm xét nghiệm - Kết quả âm tính: thực hiện tiêm chủng 3 mũi - Kết quả dương tính: tiến hành đánh giá bệnh nghề nghiệp theo quy trình
Chi tiết: liên hệ - CNHS Tiêu Thảo Ngân hoặc CN Đặng Thị Hoài An
- Slides: 45