Phenobarbital Fenemal Recip Stdentarapport 12 ma 2006 Hjrds
Phenobarbital Fenemal Recip® Stúdentarapport 12. maí 2006 Hjördís Þorsteinsdóttir
Sagnfræðilegt yfirlit n 1864 - Johann Friedrich Wilhelm Adolf von Baeyer uppgötvaði malonylurea. q n Nefndi það barbituric sýru (Saint Barbara + urea) 1903 – Joseph von Mering og Emil Fischer q læknisfræðilegt gildi barbiturata n n diethylbarbituric sýra notuð til að svæfa hunda 1912 – Jv. M og EF uppgötva phenobarbital og Bayer lyfjafyrirtækið setur það á markað q Luminal® – enn á markaði í dag
Sagnfræðilegt yfirlit – frh. n Phenobarbital sem flogaveiki lyf q q n n leysti af hólmi brómíð sem hafði verið notað frá 1857. var ásamt örðum skyldum lyfjum helsta flogaveikilyfið þar til phenytoin kom árið 1940 Var notað við nýburagulu þangað til 1950 þegar ljósameðferð uppgötvaðist Töfralyf. . . ? q q q Róandi verkun – fíkn og þolmyndun Eitrunarskammtar liggja nálægt meðferðarbili Hættulegt með notkun áfengis
Marylin Monroe (1926 -1962)
Bygging phenobarbitals n n n 5 -Ethyl-5 -phenyl-2, 4, 6 -pyrimidinetrione Sýra sem er óleysanleg í vatni Bein áhrif á GABA-A viðtaka í heilanum q q q ↑ Cl- innflæði ↓ innflæði Na+ og Ca++ ↓ virkni glutamats
Lyfjafræðilegir eiginleikar 1 n Frásogast vel PO og IM q q n n bioavailability er 80 -100% í fullorðnum PO: hámarksþéttni í plasma eftir 1 -3 klst. IM: hámarksþéttni í plasma eftir 4 klst. etanól eykur flýtir fyrir frásogi!!! Eftir IV gjöf nær það til heilans e. 6 -12 mínútur Mjög langur helmingunartími q q q fullorðnir: 75 -120 klst nýbuar: allt að 400 klst Fellur niður í 20 -75 klst hjá börnum eldri en 6 mánaða
Lyfjafræðilegir eiginleikar 2 n Prótein binding í plasma q n Inducerar microsomal ensím í lifur q n 40 -60% Eykur umbrot ýmissa lyfja Útskilnaður: q 75% er brotið niður í lifrinni n p-hydroxyphenobarbital q q conjugerað og losað út í nýrunum 25% útskilst óbreytt í nýrum
Notkunarmöguleikar lyfsins n Flogaveiki q q n n Status epilepticus Viðhald Róandi verkun Innleiða svefn Fyrir aðgerðir Fráhvarfsmeðferð
Ábendingar/Frábendingar n Ábendingar: q q n Útbreidd vöðvakippa- og vöðvaþans (tonic-clonic) alflog (grand mal) og hlutaflog Ekki virkt gegn störuflogum Frábendingar q q q Ofnæmi fyrir virka innihaldsefninu, öðrum barbiturlyfjum eða hjálparefnum Bráð slitrótt porfýría Alvarlega skert nýrnastarfsemi
Aukaverkanir Algengar Syfja og skert einbeiting Macrocytosis Útþot í húð Taugakerfi: -augntin = nystagmus -slingur =? ataxia -mikil skapstyggð -rugl (aldraðir) Sjaldgæfar Beinmeyra Munnþurkur Mjög sjaldgæfar Andlitsbreytingar Dupuytren contractures Megaloblastic anemia
Milliverkanir n Örvar lifrarensím og minnkar því áhrif ýmissa lyfja q q q q sterar carbamezepine diazepam clonazepam warfarin sýklalyf: doxycyclin, metronidazol mörg, mörg fleiri!!
Milliverkanir framhald! n Sum lyf auka áhrif phenobarbitals með því að minnka niðurbrot þess q q q n n n valproate felbamate phenytoin Sérstaklega flóknar milliverkanir við phenytoin og carbamzepine Eykur á miðtaugakerfisslævingu áfengis Eykur á öndunarbælingu ópíata
Krampameðferð hjá nýburum n n ABC Meðferð miðuð að orsökum q q q Neonatal encephalopathy MTK-sýkingar Metabolískar truflanir n n hypoglycemia hypocalcemia hypomagnesemia Lyfjameðferð q phenobarbital eða phenytoin
Status epilepticus/Alvarlegir krampar n n Hleðsluskammtur Nýburar q q 10 -20 mg/kg í einum eða fleiri skömmtum Í ákveðnum sjúklingum má bæta við 5 -10 mg/kg á 15 -30 mín fresti þar til flogið er gengið yfir eða þangað til 40 mg/kg er náð.
Viðhaldsskammtastærðir n Sem viðhaldsmeðferð við flogaveiki q q n Stjórna meðferð m. t. t. klínískrar svörunar!!! q q n n Fullorðnir: 1 -3 mg/kg/dag í einum skammti Börn yngri en 10 ára: 2 -5 mg/kg/dag eðli flogakast tíðni flogakasta heilsufarsl. , sálrænar og félagsl. afleiðingar aukaverkanir og eitrunaráhrif Best að títrera hægt upp Hægt að mæla plasmaþéttni ef 3 -4 vikur q æskileg plasmaþéttni er breytileg milli einstaklinga
Plasmaþéttni meðferð vs eitrun n Æskileg plasmaþéttni í meðferð: q q n Eitrunaráhrif koma fram við 172 mól/L q q n Nýburar og börn: 65 -129 mól/L Fullorðnir: 86 -172 mól/L Meðvitundarleysi með reflexum: 279 -502 mól/L Meðvitundarleysi án reflexa: > 430 mól/L Eitrunaráhrif koma fram við styrk sem eru við efri mörk meðferðabils hjá fullorðnum!
Eitrunaráhrif n n n Mögulega rugl, óráð og ofskynjanir í byrjun Vaxandi bæling MTK með ataxiu og nystagmus og síðan vaxandi meðvitundarleysi og djúpt dá. Blóðþrýstingslækkun q q n ve/æðavíkkunar, blóðþurrðar, bæling hjartavöðva leiðir hugsanlega til losts og þvagleysis Aðeins samandregin sjáöldur sem svara fyrst ljóssjáldri en tapa því svo
Eitrunarskammtar n n Eitrunarskammtur fullorðna er 2 grömm Banvænn skammtur er 5 -10 grömm q Dæmi: 70 kg mann sem tekur 2 mg/kg/dag = 140 mg n n n 35 -70 dagskammtar Áfengi eykur eiturverkanir Morfín og barbituröt auka öndunarbælandi áhrif hvors annars
Meðferð eitrunar n n Engin sérhæfð meðferð eða mótefni Lyfjakolun Hægðalosandi? Stuðningsmeðferð e. þörfum q q q Barkaþræðing + öndunarhjálp Vökvagjöf Dópamín/noradrenalín Þvinguð alkalýsk þvagræsing Blóðskilun/síun við alvarlega eitrun
Takk fyrir!
- Slides: 20