PERSPECTIEF LEERLING op EVALUATIE Sander vanackerodisee be lerarenopleiding

PERSPECTIEF LEERLING op EVALUATIE Sander. vanacker@odisee. be lerarenopleiding Odisee campus Waas Nathalie. roels@odisdee. be 2/12/2020 1

Leerkrachten in opleiding verkennen het perspectief van de leerling ten aanzien van evalueren. • Problemen o. g. v. evaluatie • Methodologie • Resultaten en discussie • Vervolgonderzoek lerarenopleiding Odisee campus Waas 2/12/2020 2

Problemen voor de leerling • Veel tijd en energie in evaluatie • Lage tevredenheid van de leerling over evaluatie • Leren voor punten op het rapport Problemen voor de leerkracht • Veel tijd en energie in evaluatie • Lage tevredenheid over evaluatie • Evalueren voor punten op het rapport lerarenopleiding Odisee campus Waas 2/12/2020 3

Methodologie: literatuuronderzoek • Zelfdeterminatietheorie (Deci & Ryan, 1989) – zelfevaluatie • Extrinsieke motivatie belemmert intrinsieke motivatie • Invloed van frequent toetsen (Hattie) – dagelijks werk • UDL & M-decreet – differentiatie in evaluatie • Leer- en metacognitieve vaardigheden (Flavell, 1979) • Efficiënte feedback (Hattie) – zone van naaste ontwikkeling (Vygotski) • Summatieve evaluatie in het Vlaams onderwijs lerarenopleiding Odisee campus Waas 2/12/2020 4

Methodologie: literatuuronderzoek • Verband tussen soorten doelen en soorten evaluatie • Prestatiegerichtheid belemmert taakgerichtheid (C. Dweck, 1975) • Behaviouristische visie t. o. v. constructivistische visie op evaluatie (Skinner en Thorndike vs Piaget) • Actieve faalangsttheorie (Beck en Clark, 1997) • Zelf-effectiviteit - invloed van evaluatie (Bandura, 1977) • Invloed van ouders op schoolsucces (Hattie, 2008) lerarenopleiding Odisee campus Waas 2/12/2020 5

Methodologie: interview • Pilootstudie met 3 leerlingen • Interviewleidraad – opname – transcriptie • Studenten lerarenopleiding voeren het onderzoek • Voorbereiding van toekomstige leerkrachten op zelf evaluator te zijn en rekening te houden met de theorie en het perspectief van de leerling • Voorbereiding van studenten op wetenschappelijk onderzoek • Gesprek met leerling op een informatieve manier lerarenopleiding Odisee campus Waas 2/12/2020 6

Methodologie: interview • Voorbereiding van studenten • Voorbereiding op interviewtechniek in AJ 15 -16 en 16 -17 • Studenten scoren de antwoorden volgens een antwoordsleutel lerarenopleiding Odisee campus Waas 2/12/2020 7

Onderzoek: steekproef 2016 -2017 N = 163 79 jongens en 84 meisjes 1 e graad = 55 leerlingen 2 e graad = 52 leerlingen 3 e graad = 56 leerlingen 37 verschillende scholen lerarenopleiding Odisee campus Waas 2/12/2020 8

Interview leidraad Stappen in het evaluatieproces vanuit perspectief van de leerling • Toetsen en dagelijks werk • Examens • Motivatie • Rapporteren • Houding ouders lerarenopleiding Odisee campus Waas 2/12/2020 9

Nut toetsen en dagelijks werk Zelfdeterminatie Effectieve feedback Zelf-effectiviteit Summatieve functie Frequent toetsen lerarenopleiding Odisee campus Waas 2/12/2020 10

Zelfevaluatie Zelfdeterminatie Effectieve feedback lerarenopleiding Odisee campus Waas 2/12/2020 11

Differentiatie in evaluatie “Vorig jaar bij wiskunde mocht je het laatste trimester kiezen of je expert- of basistoetsen deed. Dus mensen die wat sterker waren in wiskunde en dachten om volgend jaar wetenschappen-wiskunde te gaan doen of een richting met zes uur wiskunde die werden aangeraden om experttoetsen te doen en andere mensen de basistoetsen. Die experttoetsen waren iets moeilijker dan de gemiddelde toets en de basistoetsen waren iets gemakkelijker. ” (respondent 35 – meisje uit 5 e Wetenschappen-Wiskunde) lerarenopleiding Odisee campus Waas 2/12/2020 UDL M-decreet 12

Competentiegevoel leerlingen Zelfdeterminatie Soorten doelen – soorten evaluaties lerarenopleiding Odisee campus Waas 2/12/2020 13

Stress/angst voor examens Actieve faalangst lerarenopleiding Odisee campus Waas 2/12/2020 14

Onthouden na examens Prestatiegerichtheid – taakgerichtheid Behaviourisme constructivisme lerarenopleiding Odisee campus Waas 2/12/2020 15

Verhoogt rapport interesse ouders? Algemene schoolinteresse Focus op summatieve Controle opvoeren lerarenopleiding Odisee campus Waas 2/12/2020 16

Vervolgonderzoek : voor studenten van de opleiding Verandering van visie t. a. v. evaluatie • Feedback over de resultaten • Reflectie in focusgroepen over hun visie op evaluatie • Aangepaste visie op evaluatie wordt uitgevoerd in de opleiding Verder onderzoek • Interview van ouders over hun perspectief naar evaluatie door studenten lerarenopleiding Odisee campus Waas 2/12/2020 17

Vervolgonderzoek : evaluatiebeleid in SO Ontwikkeling van een evaluatiebeleid voor scholen SO • Op basis van gegevens uit perspectief van leerlingen en ouders • Literatuuronderzoek Invoering van aspecten van een nieuw evaluatiebeleid ‘Evalueren met zin voor leren’ • Vier aandachtspunten : Zelfevaluatie – formatieve evaluatie – summatieve evaluatie – rapporteren • Vier secundaire scholen werken mee aan het invoeren van aspecten van een nieuw evaluatiebeleid lerarenopleiding Odisee campus Waas 2/12/2020 18