PERIFITON Ekologija algi 4 predavanje UVOD Perifiton obuhvata

PERIFITON Ekologija algi 4. predavanje

UVOD • Perifiton obuhvata kompleks vodenih organizama koji žive pričvršćeni na prirodnim ili veštačkim supstratima potopljenim u vodi, kao i prateće slobodno-živeće forme organizama i detritus (Azim et al. 2005) • Euperifiton i pseudoperifiton • U zajednici perifitona žive bakterije, Cyanobactera-e i alge, gljive, mikro i makroinvertebrati. • U odnosu na tip supstrata na kome se razvija obrast, razlikujemo nekoliko kategorija perifitona: Tabela 1. Kategorije perifitona (preuzeto iz Azim et al. 2005)

MORFOLOŠKA STRUKTURA • Perifiton – slična morfološka struktura fitoplanktonskim oblicima • Adaptacije za pričvršćivanje za supstrat i. Polisaharidne sluzave drške i cevaste strukture ii. Sluzavi omotači iii. Jastučaste grupacije iv. Rizoidalne strukture • Nepokretni oblici i. Sluzavi omotači i drške ii. Posedno diferencirane ćelije • Pokretni oblici i. Klizeći pokreti – uz pomoć sluzavih omotača ii. Rafa iii. Bičevi iv. Pseudopodije v. Pektinske komponente ćel. zida

Slika 1. Stigeoclonium sp. – posebno diferencirana bazalna ćelija sa rizoidalnim strukturama

Slika 2. Chroococcus sp. – galertni omotač Slika 3. Gomphonema sp. – polisaharidne sluzave drške Slika 4. Encyonema sp. – cevasta kolonija

Slika 5. Chrysamoeba varians pseudopodije https: //www. youtube. com/watch? v=-m. ETCKn. Jtg. I https: //www. youtube. com/watch? v=Q 0 Ze 0 ynvl. Wo https: //www. youtube. com/watch? v=Md 0 Ptd. Rx. Xvw https: //youtu. be/pp. OUjc. Ke. Icc

TAKSONOMSKA STRUKTURA I DIVERZITET • 26 000 vrsta algi • Zastupljenost u perifitonu uslovljena brojnim fraktorima i. Stanište ii. Tip supstrata iii. Intenzitet svetla iv. Sezonska dinamika v. Dostupnost nutrijenata vi. Hidrološki i hidrodinamički režim • • Najčešće preovlađuju alge iz razdela Bacillariophyta – Nitzschia, Navicula, Fragilaria, Cymbella, Gomphonema, Amphora itd. Predstavnici razdela Chlorophyta – Mougeotia, Oedogonium, Cladophora, Spyrogira, Closterium, Cosmarium itd. Predstavnici razdela Cyanobacteria – Phormidium, Lyngbia, Calotrix, Oscillatoria, Tolypotrix, Merismopedia, Chroococcus itd. Predstavnici razdela Rhodophyta – Batrachospermum, Lemanea, Bangia, Hildenbrandia itd.

AUTOTROFNI INDEKS • AI = AFDM / Chl a • Vrednosti Autotrofnog indeksa i. 100 -200 ii. > 400 iii. 600 – 1000+ • Lakatoš indeks

PERIFITON STAJAĆIH VODA

PERIFITON TEKUĆIH VODA

KOLONIZACIJA SUPSTRATA • Rastvorene organske supstance – amino kiseline i mukopolisaharidi (elektrostaticke sile) • Bakterijska kolonizacija supstrata (hidrofobne reakcije) • Kolonizacija : male penatne, na kratkim drškama, rozetaste/jastučaste strukture, uspravni filamentozni oblici na dugim drškama • Pioniri: Bacillariophyta/Cyanobacteria(Merismopedia)/Chlorophyta(Characium) • ’’Klimaks’’ – bogata trodimenzionalna struktura obrasta – filamentozne Chlorophyta

Slika 6. Stadijumi procesa kolonizacije u zajednici perifitona

Slika 7. Idealna kriva rasta • Faza prirasta biomase • Faza gubitka biomase • Odlubljivanje • Rekolonizacija

KONCEPTULANI MODEL MATRICE STANIŠTA • Biggs i saradnici, 1998. • Podela algi koje se razvijaju u perifitonskom obrastu u odnosu na fazu kolonizacije, prilagodjenosti uslovima staništa, dostupnim nutrijentima, svetlosti i različitim oblicima hidroloških i hidrodinamičkih poremećaja i. R – stratezi – ruderalne vrste, ’’pioniri’’ ii. C i C-S – stratezi – kompetitivne vrste iii. S – stratezi – vrste otporne na stres Slika 8. i Slika 9. Konceptualni model matrice staništa