PERAKENDECLN TARH GELM Yzyllar boyunca birok rn ya
PERAKENDECİLİĞİN TARİHİ GELİŞİMİ Yüzyıllar boyunca birçok ürün; ya pazar yerlerinde ya da seyyar satıcılar tarafından satılmıştır.
PERAKENDECİLİĞİN TARİHİ GELİŞİMİ Çin’de Milattan birkaç yüzyıl önce, 16. Ve 17. yüzyıllarda bazı Avrupa şehirlerinde perakende zincirleri bilinmektedir. 1670 yılında Kanada’ da Hudson’s Bay Company mağazalar zinciri kurulmuştur. Modern zincir mağazaların doğuşu; New York’ da 1859 yılında kurulan Great Atlantic & Pasific Tea Company şirketinin kuruluşuyladır.
PERAKENDECİLİĞİN TARİHİ GELİŞİMİ Departmanlı mağazalar Asya ve Avrupa’ da 17. yüzyılda görülmüştür. 1800’ lerin ortalarına doğru Paris’in Bon Marché’si departmanlı mağaza haline gelmiştir.
PERAKENDECİLİĞİN TARİHİ GELİŞİMİ 20. Yüzyılların sonlarına doğru alış veriş merkezleri; bir müşterinin her türlü ihtiyacını tek bir alışveriş mekanında toplu şekilde karşılama amacıyla tasarlanmıştır.
Türkiye’ de Perakendeciliğin Tarihi * Osmanlı döneminde perakende ticarette bakkal veya benzeri esnaf tipi işletmelerin hakimiyeti, Kapalıçarşıların varlığı
Türkiye’ de Perakendeciliğin Tarihi * Cumhuriyet döneminin başlangıcında geleneksel bakkal tipi alışveriş düzeninin yanında semt ya da mahalle pazarlarından alışveriş,
Türkiye’ de Perakendeciliğin Tarihi * 1950’li yıllarda gelişmiş ülkelerdeki perakende ticaret düzeninden etkilenme; İsviçre Migros’ un gelişi, ardından 1956’da GİMA’ nın kuruluşu * 1970’ li yıllarda belediyelerce kurulan tanzim satış mağazaları * Çok katlı mağazaların kurulmaya ve şubeler açmaya başlaması
Türkiye’ de Perakendeciliğin Tarihi * 1980’ li yıllarda ithal malların ve büyük alışveriş merkezlerinin artması * 1990’ larda büyük perakendecilerin sayılarının artması yabancı sermayenin girişi * Günümüzde özellikle büyük kentlerde büyük ölçekli perakendeciliğin yoğun rekabet ortamına girmesi
Perakendeciliğin Tanımı Perakendecilik, kişisel ve aile kullanımı için tüketicilere satılan mal ve hizmetlere değer katan işletme faaliyetlerinin oluşturduğu bütündür.
Perakendeciliğin Tanımı Perakendeci, ürün ya da hizmetlerin satışı için pazarlama çabalarını doğrudan nihai tüketicilere yönelten kuruluşlardır. Perakendecilerin görev ve sorumlulukları, nihai tüketiciye ihtiyacı olan mal ve hizmetleri ulaştırmak için uygun pazarlama karması oluşturmaktır.
Perakende Satışın doğrudan doğruya nihai tüketiciye yapılmasıdır. Mal ve hizmetlerin nasıl satıldığı ya da nerede satıldığı önemli değildir. İşletme satışlarının %50’ sinden fazlasını perakende yapıyorsa, bu işletmeye perakendeci demek mümkündür.
Perakende Satış Endüstriyel Satış PERAKENDE SATIŞ Alıcılar mağazaya gelir Küçük birimlerde satış Alıcı bilgilendirilmemiş Satın alıcı duygusal Çok farklı ürün Çok sayıda alıcı ENDÜSTRİYEL SATIŞ Satıcı alıcıları dolaşır Büyük birimlerle satış Alıcı bilgilendirilmiş Satın alıcılar rasyonel Az sayıda ürün Az sayıda alıcı Alıcı için promosyon vb. Pazar belirlemede etkin
Perakende Mağazacılığın Ekonomik Temelleri Perakendeci işletmeler değer yaratmayı hedeflerler. Bu faydaları yaratırken de belirli maliyetlere katlanırlar. 1. Yer Faydası 2. Zaman Faydası 3. Mülkiyet Faydası 4. Şekil Faydası
Perakendeciliğe Girişin Sonuçları u Sermaye gücü az olanlara iş imkanı sağlar. u Kolay giriş yoğun rekabet ortaya yaratır. u Yoğun rekabet gelişmelerin, yeniliklerin ortaya çıkmasını sağlar. u Yoğun rekabet yetersiz olanları piyasadan çekilmeye zorlar.
Perakendede Avantaj Yaratmak İçin; u Uygun kuruluş yeri seçimi ve düzenlemesi, u Tüketicinin istediği mal çeşitlerini bulundurması, u Sunduğu malların kalitesi, fiyatları ve ödeme şekillerinde kolaylık sağlaması, u Sunulan hizmetin kalitesinde titizlik göstermesi gerekir.
MODERN ANLAMDA PERAKENDECİLİK Modern anlamda perakendecilik, mal yanında hizmeti de sunmayı gerektirmektedir. Müşteriler mağazalarla ilgili karar verirken; hem malları kriter almakta, hem de personelin davranışını baz alarak karar vermektedir.
MODERN ANLAMDA PERAKENDECİLİK Modern perakendeciliğin özellikleri; * Yetişmiş personel * Büyük ölçekli işletmeler * Mağaza yönetiminde kullanılan bilişim teknolojileri * Müşterilere teknoloji sayesinde sağlanan kolaylıklar * Müşteri odaklı yönetim anlayışı * Profesyonel yönetim anlayışı
MODERN ANLAMDA PERAKENDECİLİK * Belirlenmiş bir organizasyon yapısı * Dikey bütünleşmeler * Kategori yönetimi anlayışı * Kontrol sistemi
MAĞAZA TÜRLERİ u Bakkallar u Marketler u Departmanlı mağazalar u Çeşit mağazalar u Öde-Götür mağazaları u Süpermarketler u Teşhir mağazaları
MAĞAZA TÜRLERİ Otomatik makineli satışlar u Franchising mağazaları u Kooperatif mağazaları u Kiralanmış reyonlar u İhtisas mağazaları u
MAĞAZA TÜRLERİ u Hipermarketler u Iskonto mağazaları u Mağazasız perakendecilik u Alışveriş merkezleri
PERAKENDECİ MAĞAZALARDA BAŞARI Perakende de başarının ön şartı; a. Doğru Ürün b. Doğru Yer c. Doğru Miktar d. Doğru Fiyat e. Doğru Zaman
PERAKENDECİ MAĞAZALARDA BAŞARI Müşteriyi tanımak ve anlamak gerekir * Müşteri memnuniyeti esas alınmalıdır. * Kısaca lıdır MÜŞTERİ ODAKLI olunma
MARKETLERİ ETKİLEYEN ÇEVRESEL FAKTÖRLER
MARKETLERİ ETKİLEYEN ÇEVRESEL FAKTÖRLER Bir çok çevresel faktör perakendeci kurumları etkilemektedir. Dinamik bir yapıya sahip olan perakendeciler bu faktörlerin etkisinde kalarak zaman içinde değişim gösterirler
MARKETLERİ ETKİLEYEN ÇEVRESEL FAKTÖRLER 1. 2. 3. Perakendeciliği etkileyen çevresel faktörler şöyle sıralanabilir; Pazar Faktörleri Teknolojik Gelişmeler Perakendeci faaliyetlerini etkileyen yasalar
Pazar Faktörleri Pazar faktörleri üç başlık altında incelenebilir; a) Demografik Faktörler b) Ekonomik Faktörler c) Sosyal ve Psikolojik faktörler
a) Demografik Faktörler I. III. Nüfus Artışı Yaş Dağılımı Nüfusun Hareketliliği
b) Ekonomik Faktörler i. iii. iv. Kişisel Gelir Enflasyon Gelir Dağılımı Tüketici Kredisi ve Kredi Kartı Kullanımı
c) Sosyal ve Psikolojik Faktörler i. iii. Kadının rolündeki değişmeler Mağaza müşterisi olma güdüleri Tüketicilerin satın alma alışkanlıklarındaki değişiklikler
MARKETLERİ ETKİLEYEN ÇEVRESEL FAKTÖRLER 2. 3. Teknolojik gelişmeler Yasal düzenlemeler
MARKETLERİ ETKİLEYEN ÇEVRESEL FAKTÖRLER Perakendecinin başarısında dışsal faktörlerle birlikte kontrol edebileceği faktörlerde rol oynar. Kontrol edilebilen değişkenlerin ölçülmesi ve başarı karşılaştırmalarının yapılması gerekir
FİNANSAL PLANLAMA VE FİYATLANDIRMA
FİNANSAL PLANLAMA VE FİYATLANDIRMA Perakendecinin tüketiciye sunduğu ve tüketicinin de fayda sağladığı her mal ve hizmetin parasal yönden bir değeri vardır. Bu da mal ve hizmetin perakende fiyatıdır.
Fiyatlandırma Politikaları İzlenecek fiyatlandırma politikasının çok iyi belirlenmesi gerekir. İzlenecek yanlış fiyatlandırma politikası işletmeyi olumsuz etkileyecektir.
Fiyatlandırma Politikaları Fiyatlandırma politikalarına etki eden faktörler; Ø İşletmenin amacı Ø Malın özellikleri Ø Hedef tüketici grubu Ø Rakiplerin fiyatlandırma politikaları Ø Mağaza imajı Ø Yasal sınırlamalar
Fiyatlandırma Politikaları Tek Fiyatlandırma: Herhangi bir zamanda belirli bir malı aynı koşullarda, aynı miktarlarda satın alan bütün alıcılara aynı fiyatın uygulanmasıdır.
Fiyatlandırma Politikaları Değişken Fiyatlandırma: Aynı miktarlardaki malların farklı alıcılara farklı fiyatlardan satılmasıdır. Satıcı ile tüketici arasında pazarlık söz konusudur.
Fiyatlandırma Politikaları Psikolojik Fiyatlandırma: Mamul dizisini fiyatlandırma, küsurlu fiyatlandırma gibi yöntemler uygulanmaktadır Lider Fiyatlandırma: Bazı malların fiyatlarının düşürülerek müşteri çekmeye çalışılır. Zarar liderleri kavramı oluşabilir.
Fiyatlandırma Politikaları Çok Birimli Fiyatlandırma: Herhangi bir maldan birden çok alınması durumunda yapılan bir tür ıskonto durumundadır.
Fiyatlandırma Politikaları Özel Marka Fiyatlandırma: Özel markalı ürünler perakendecinin kendi adıyla ürettirdiği ürünlerdir. Ulusal markalı ürünlere göre daha ucuz satılırlar. Fiyat ve kalite çok önemlidir.
Fiyatlandırma Politikaları Birim Fiyatlandırma: İlk kez ABD’de uygulanmış olan, fiyat karşılaştırmasını kolaylaştıran bir sistemdir. Tüketiciye satın alma noktasındaki bilgiyi arttırmayı amaçlar.
Fiyatlandırma Politikaları Fiyat Düşürme: Perakendeci çeşitli nedenlerle fiyat düşürmek zorunda kalır. Perakendeci yaptığı fiyat indirimini tüketiciye belli etmelidir.
Fiyatlandırma Politikaları İndirim nedenleri; 1. Müşterilerin tutmadığı fiyatların değiştirilmesi 2. Normal faaliyetlerden doğan indirimler 3. Promosyonel fiyat indirimleri
Perakendeci Mağazalarda Fiyatlandırma Yöntemleri Maliyete Dayalı Fiyatlandırma Bir malın perakende satış fiyatı, birim satın alma maliyeti üzerine belirli bir kar eklenerek bulunur. Perakendeci Marjı Kavramı Talebe Dayalı Fiyatlandırma Mala olan talep göz önünde bulundurularak malın fiyatlandırılmasıdır. Burada talebin tahmini çok önemlidir.
Perakendeci Mağazalarda Fiyatlandırma Yöntemleri Rekabete Dayalı Fiyatlandırma Rakiplerin fiyatlarını dikkate alarak fiyatlandırmadır
KURULUŞ YERİ SEÇİMİ
KURULUŞ YERİ SEÇİMİ Kurulacak mağazanın yeri, daha sonra yapılacak çalışmaları sınırlayacaktır. İyi bir kuruluş yeri seçimi, mağazanın başarısı için hayati önem taşır. Kuruluş yeri seçilip, gerekli yatırımlar yapıldıktan sonra, kısa dönemde burası uygun değil değiştirelim demek mümkün olmayacaktır.
KURULUŞ YERİ SEÇİMİ Kurulduktan sonra yer değiştirmek durumunda kalınırsa; u Mesafe nedeniyle eski müşteriler kaybedilebilir u Sabit dekorasyon taşınamayacağından ek maliyet getirebilir.
KURULUŞ YERİ SEÇİMİ Perakendeci mağazaların, kuruluş yeri; u Satışa sunulacak malların çeşitliliğine, u Gelir seviyesine u Yasal düzenlemelere u Otomobil sahibi olan nüfusun artışına vb. Faktörlere bağlıdır.
KURULUŞ YERİ SEÇİMİ Rekabetin fazla olduğu perakendecilikte en uygun kuruluş yerini seçen perakendeci avantajlı duruma gelmektedir.
KURULUŞ YERİ SEÇİMİ Kuruluş yeri seçimi aşamasında yatırımcı, hedef pazarı belirlemekte, çevreyi arz ve talep açısından analiz etmekte ve en iyi kuruluş yerini seçmektedir.
KURULUŞ YERİ SEÇİMİ Pazarın talep potansiyelini; • Nüfus özellikleri, • Satın alma davranışı özellikleri, • Nüfus yoğunluğu, • Bölgede yaşayan ailelerin yaş profilleri, gelirleri, meslekleri, eğitimleri, • Toplumun gelişmişlik düzeyi, • Kullanılan ulaşım araçları belirler.
KURULUŞ YERİ SEÇİMİ Pazarın arz faktörlerini; • Birim alan başına düşen mağaza sayısı, • Mağazaların alan olarak büyüklüğü, • Çalışanlar için düşen birim alan, • Mağazalarda rekabetin yoğunluğu, • Rekabetin yönü belirler.
KURULUŞ YERİ SEÇİMİ Kuruluş yerinin belirlenmesinde üç temel konuda karar vermek gerekir; Ø Mağazanın kurulacağı kentin seçimi, Ø Kent içinde ticaret alanının seçilmesi, Ø Ticaret alanı içinde konumun belirlenmesi
Kent Seçimi İlk olarak perakendeci hangi şehirde faaliyet göstereceğine karar vermelidir. Genellikle girişimciler yaşadıkları yerleşim yerinde mağaza kurmayı düşünmektedirler.
Kent Seçimi Bir kentte mağaza kurmak isteyen yatırımcılar aşağıdaki konulara dikkat etmeleri gereken hususlar; F Nüfus büyüklüğü, F Nüfus artış hızı, F Nüfusun yaş dağılımı, F Yaşanan göçler gibi nüfus özellikleri değerlendirilir.
Kent Seçimi Tüketiciler, etnik kimlikleri, dini inançları gibi özellikler nedeniyle mağazaya karşı olumlu yada olumsuz tutum geliştirebilirler.
Kent Seçimi Büyüme eğilimine sahip merkezlerde kurulacak mağazalar mevcut pazar içinden bir kısmını kazanma şansına sahiptir. Küçülen şehirler de paylaşılan pazarda iş hacmi düştüğü için mağazanın da iş hacminin düşme riski olacaktır.
Kent Seçimi Kentin sağladığı vergi avantajları da bir yerleşim yerinin tercih edilmesinde etkili olur. Kentin gelişmişlik düzeyi pazar potansiyelini doğrudan belirleyecek bir unsurdur. Sürekli turist alan bir kent merkezi ile turist almayan, iki merkezin nüfus miktarı aynı olsa bile çekicilikleri farklıdır.
Kent Seçimi Türkiye’de yapılan bir çalışmada, süpermarketler; sanayi sektörüne nazaran ticaret sektörünün daha gelişmiş olduğu, üniversitelerin bulunduğu, nüfus yoğunluğunun daha fazla olduğu ve ayrıca, kişi başına düşen gelirin yüksek olduğu iller ve bölgeleri tercih etmektedir.
Ticaret Alanı Seçimi Ticaret alanı, belirli mal ve hizmetlerin alıcılarının ve satıcılarının yoğunlaştığı coğrafik alandır. Bir mağaza kurulduktan sonra başarılı olduğu takdirde bulunduğu yeri cazibe merkezi olarak değiştirir.
Ticaret Alanı Seçimi Ticaret alanı üç bölüme ayrılır; Birincil ticaret alanı: Mağazaya yakın bölgeler. Mağazaya uzaklığı 1. 5 -2 km kadar olan müşteriler. Mağazaya 10 dakikadan az uzaklık. Mağaza müşterilerinin %60 -65’ ini oluşturan coğrafik alandır.
Ticaret Alanı Seçimi İkincil ticaret alanı; Müşteri yoğunluğu ve satışlar açısından ikinci önemli alandır. Mağazadan 15 -20 dakika uzaklıktadır. 4 -10 km mesafededir. Mağazanın toplam müşterilerinin % 20 si bu alanda yer alır.
Ticaret Alanı Seçimi Üçüncül ticaret alanı; Mağazadan arada alış veriş yapan müşterilerden oluşur.
Ticaret Alanı Seçimi Üçüncül İkincil Ticaret Alanı MAĞAZA Birincil Ticaret Alanı
Bölge ve Ticaret Alanının Çekiciliğini Etkileyen Faktörler En iyi bölgeler ve ticaret alanları perakendeciye en yüksek talebi veya satışları oluşturan yerlerdir. Bir bölgenin çekiciliğini etkileyen unsurlar; Demografik özellikler Ø Rekabet Ø İstihdam durumu Ø
Mağaza Kuruluş Yeri Ticaret alanında mağazanın kurulmasına karar verilen yerdir. Kuruluş yeri seçiminde değerlendirilmesi gereken değişkenler; F Yaya trafiği F Araç trafiği F Ulaştırma ve taşıma F Mağaza kompozisyonu F Mevki özellikleri
Mağaza Kuruluş Yeri Büyük perakendeci mağazalar, kuruluş yeri seçiminde ; şehir dışı, şehir merkezleri ve semt/mahalle araları olmak üzere üç ayrı kuruluş yeri stratejisi izleyebilirler. Hipermarketler gibi geniş alan gerektiren perakendeciler için uygun kuruluş yeri şehir dışı yerlerdir.
Mağaza Kuruluş Yeri Şehir dışı yerlerin avantajları; v Rekabet zayıftır v Kira ve bina maliyetleri düşüktür v Uygun büyüklükte yer bulma imkanı vardır v Park kolaylıkların sahiptir v Araç trafiğine uygundur v İmkanlar tüketicilerin özelliklerine göre ayarlanabilir
Mağaza Kuruluş Yeri Şehir dışı yerlerin zayıf tarafları; - Tüketicileri çekmek zordur - Tüketiciler uzağa gitmek istemeyebilir - Kira ile mağaza bulmak zordur - Faaliyet maliyetleri yüksektir Bu tür yerleri seçen marketler, ürün, fiyat, tutundurma ve hizmetlerde özel uygulamalar yapmalıdır.
Mağaza Kuruluş Yeri Şehir merkezini kuruluş yeri olarak seçen işletmelerin iki alternatifi vardır; ü Birincil ticaret merkezleri ü İkincil ticaret merkezleri
Mağaza Kuruluş Yeri Birincil ticaret merkezi, bir şehirdeki perakendeciliğin merkezidir. Avantajları; Ø Tüketicilere yakındır, her yaştaki tüketici ziyaret edebilir Ø Faaliyet maliyetleri düşüktür Ø Kiralık mağaza bulmak kolaydır Ø Çeşitliliği arzu eden tüketicileri çekmekte başarılı olurlar
Mağaza Kuruluş Yeri Zayıf yönleri; - Rekabet şiddetli olabilir - Kiralar yüksek olabilir - Uygun büyüklükte mağaza bulmak zor olabilir - Otopark sıkıntısı olabilir
Mağaza Kuruluş Yeri İkincil ticaret merkezi, şehrin ana caddelerinde yer alan perakende mağazaların oluşturdukları alışveriş alanlarıdır.
Mağaza Kuruluş Yeri İkincil alışveriş merkezlerinin güçlü yönleri; Ø Toplu taşıma hizmetlerinden yararlanma Ø Daha az kalabalık olması Ø Tüketicilere daha yakın olması
Mağaza Kuruluş Yeri Zayıf yönleri; - Yüksek kira maliyeti - Trafik sıkışıklığı - Otopark sorunu olması
Mağaza Kuruluş Yeri Semt/mahalle aralarını kuruluş yeri olarak seçen perakendeci kuruluşlar, belirli bir yerleşim bölgesinin ihtiyaçlarını karşılamayı hedeflerler. Bu tür bölgelerde faaliyet gösteren perakendecilerin sundukları mal ve hizmet çeşitleri sınırlıdır ve rekabetin az olması nedeniyle fiyatlarda nispeten yüksektir.
Mağaza Kuruluş Yeri Alan tercihini yaptıktan sonra mağaza kuruluş yeri ile ilgili şu hususları da göz önünde tutmak gerekir; Ø Alternatif yerlerin sayı ve özellikleri, Ø Araç ve yaya trafiğine uygunluk, Ø Mülk edinme ve kiralama imkanları,
Mağaza Kuruluş Yeri Yasal düzenlemeler, Ø Maliyetler, Ø Park imkanları, Ø İşletmeyi büyütebilme imkanları, Ø Müşteriye hizmet verme imkanları Ø
TİCARİ MAL YÖNETİMİ
TİCARİ MAL YÖNETİMİ Mağaza denildiğinde ilk akla gelen satmak için malların bir araya getirildiği fiziksel yerdir. Bir mağaza müşterilerine ihtiyaç duydukları ürünleri sunarak kazanç sağlamayı hedefler.
TİCARİ MAL YÖNETİMİ Perakendecilerin temel fonksiyonlarından biri tüketicilerine uygun mal çeşitlerini sunmaktır. Mağazada müşterinin kullanımına sunulacak ürün onun tüm isteklerini karşılayacak şekilde hazır olmalıdır.
Ürün Karmasının Oluşturulması Piyasaya çıkan yeni ürünlerin hangilerinin ürün karmasına dahil edileceği veya mevcut ürün karmasından hangilerinin çıkarılacağı marketlerin üstesinden gelmesi gereken en önemli problemlerden biridir.
Ürün Karmasının Oluşturulması Yeni ürünleri stoklama, depolama, elde tutma maliyeti, etiketleme, sergileme gibi özellikle fiziksel dağıtım ile maliyetlerde artışa neden olmaktadır.
Ürün Karmasının Oluşturulması 1. 2. 3. Piyasaya çok sayıda ürün sürülmesi süpermarketler için bazı problemleri de beraberinde getirmektedir; Yeni ürünler için raf yeri sorunu vardır Ürün alternatiflerindeki artış, ürün seçiminde alışveriş yapan tüketicilerin kafasını karıştırır Perakendeciler, yeni ürünle raf yerini kalabalıklaştırmak istemez
Ürün Karmasının Oluşturulması Raf yeri elde etmek için imalatçılar süpermarket sahiplerine ödemede bulunurlar. Yer tahsisinde perakendeci o ürüne rafında sürekli yer vermeyi garanti etmez. Ürün perakendecinin beklediği satışları karşılayamazsa, ürünü rafından çekebilir.
Ürün Karmasının Oluşturulması Marketler, mevcut ürün karmalarını da gözden geçirmek zorundadır. Tüketicinin tercih etmediği ürünler, bir yandan marketlerde raf yerinin verimli kullanılmamasına sebep olurken, diğer yandan işletmenin karlılığını olumsuz etkileyecektir.
Ürün Karmasının Oluşturulması Ürün alımları, tüketicilerin istekleri doğrultusunda olmalıdır. Perakendeci satın alacağı malları seçtiği hedef pazara göre belirlemelidir.
Ürün Karmasının Oluşturulması Perakendeci mallar sadece sattığı somut mallar dışında verdikleri hizmetle de değerlendirilmektedirler.
Ürün Karmasının Oluşturulması • • • Müşterileri memnuniyetini etkileyen unsurlar; Satış elemanlarının müşteriye yaklaşımı, Mağazanın temizliği, Hizmet kolaylığı, Mağazanın fiziki yapısı Satış gücü Uygulanan süreçler
Ürün Karmasının Oluşturulması Bir mağaza birçok ürün hattından oluşan bir ürün karmasına sahiptir. Müşterilerin istediklerini buldukları ve aldıkları bir mağaza yaratmak için mağaza yönetimleri optimal ürün karması oluşturmalıdırlar.
Ürün Karmasının Oluşturulması Mağaza yönetimi, ürün çeşitlerinin genişliğine, derinliğine ve yoğunluğuna karar vermelidir. Ürün karmasının genişliği; ürün hatlarından.
Ürün Karmasının Oluşturulması Ürün karmasının derinliği; her bir ürün hattındaki çeşitlerden Ürün karmasının yoğunluğu; ürün hatlarının son kullanıcıya sunulan ürünlerdeki açıklarını kapatması
Ürün Karmasının Oluşturulması Ürün Karması Genişliği Ürün Karması Derinliği Deterjanlar A Marka B Marka C Marka D Marka E Marka Diş Macunları Sabunlar Donmuş Gıda Meyve Suları H Marka L Marka R Marka I Marka M Marka S Marka J Marka N Marka T Marka K Marka O Marka Mal sayısı 20 Genişlik 5 Ortalama Derinlik 4 U Marka V Marka Y Marka Z Marka
Ürün Karmasının Oluşturulması Mağazanın sunduğu mal, mal karmasının hedef pazarın tatmini açısından birbiriyle uyumlu bir bileşim oluşturmaları da gereklidir. Buna mal karmasının uzlaşabilirliği denilmektedir. Mallar birbirini tamamlayıcı nitelikte olmalıdırlar.
Ürün Karmasının Oluşturulması Mağazalarda satılan bazı malların birbirlerini tamamlayıcı özelliklerinden dolayı bir arada satılması bir zorunluluk olur.
Ürün Karmasının Oluşturulması Müşterilerin mağazalarda bulmayı bekledikleri ürünleri, onların satın alabilecekleri biçimde çoklukta ve yeteri kadar çeşit bulundurmak mağaza yönetiminin işidir. Böylece müşteri mağazada istediğini bulacağından emin olarak mağazaya girecektir.
Ürün Karmasının Oluşturulması • • • Bir mağaza için ürün karmasının oluşturulmasında rol oynayan başlıca faktörler; Talepteki değişmeler, Rekabet, Mağazanın imkanları, Mağazanın finansal durumu Mağazanın fiziki imkanları
Ürün Karmasının Oluşturulması Hem geniş hem de derin bir ürün karması oluşturabilmek için fiziki imkanların da yeterli olması gerekir. Ürün karmasını geniş tutmanın bir maliyeti vardır. Mağazanın bunu kaldırabilecek finansal yapıya sahip olmalıdır.
Tedarik Süreci Büyük işletmeler büyük miktarlarda alımda bulunduklarından satın alma fonksiyonu ile satın alma sorumlusunun tecrübe ve yeteneği önem taşımaktadır. Satın alma sorumlusunun en önemli görevi malların fiilen satın alınmasıdır.
Tedarik Süreci Mağazaların satışa sundukları ürünlerin ortalama rafta kalma sürelerini düşünerek uygun ürün bileşimini oluşturmaları kadar; satışa sundukları ürünlerin alındıkları kaynaklar ile satın alınma şartları da önemlidir.
Tedarik Süreci Satın alma bölümlerini ilgilendiren, satın almanın esasları olarak adlandırılan dört temel konu vardır; - Ne satın alınacak? - Ne miktarda satın alınacak? - Kimden satın alınacak? - Ne zaman satın alınacak?
Ne Satın Alınacak? Satın alıcı satın alma politikası ışığı altında, tüketicinin ne istediğini mağaza içi kaynaklar ve mağaza dışı kaynaklardan yararlanarak belirleyebilir.
Kimden Satın Alınacak? Perakendeci işletmelerin satın alma kaynakları şunlardır; o Aracılar (toptancı vb. ) o Üreticiler o Tarımsal üreticiler o İmalat veya fason imalat
Kimden Satın Alınacak? Küçük işletmeler, genellikle aracılardan satın alma eğiliminde iken, büyük işletmeler direkt olarak üreticiden satın almayı tercih etmektedirler
Kimden Satın Alınacak? Direkt satın almanın avantajlarına rağmen, bazı faktörler perakendecilerin aracı yoluyla satın alımları tercih etmesine neden olmaktadır;
Kimden Satın Alınacak? 1. 2. 3. 4. Hızlı teslim Küçük miktarlar Geniş çeşit Daha kolay ödeme şartları
Kimden Satın Alınacak? Aracıların sundukları hizmetler, fiyattan daha önemli olduğu zaman perakendenin malları satın almak için daha fazla ödemede bulunmayı tercih edebilir.
Ne Kadar Satın Alınacak? Satın alıcı tahmini perakende satışları esas alarak satın alacağı miktarları belirler. Perakendecilerin çıkış noktası yaptıkları perakende satışlardır.
Ne Zaman Satın Alınacak? Perakendeciler, geçmişteki satışlardan yararlanarak hangi malların hangi dönemlerde daha çok sattığı tespit edilir ve uygun alımlarda bulunurlar.
Ne Zaman Satın Alınacak? Perakendeciler müşterilerinin taleplerini karşılamak üzere depolarında stok bulundurmak zorundadırlar. Stok bulundurmanın ve bulundurmamanın maliyetleri vardır
Ne Zaman Satın Alınacak? Stok kontrolü üç açıdan mağazalar için önemlidir; 1. Malların zamanında depoya getirtilmesi ve zamanında depodan raflara aktarılmasında zamanlama açısından önemlidir
Ne Zaman Satın Alınacak? 2. 3. Depoda saklanacak malların hangi şartlarda ne kadar saklanacağının belirlenmesi için gerekli mekan özelliklerinin ve mal miktarlarının belirlenmesi için gereklidir. Mal akışının takip edilmesi için gerekli kayıtların tutulması için önemlidir.
Ne Zaman Satın Alınacak? Raflarda bulundurulması düşünülen malların derinliğine ve genişliğine cevap verebilecek bir depolama politikası uygulanması gerekir. Depo talep geldikçe onu karşılayabilecek işgücü ve zamandan tasarruf sağlayabilecek uzaklıkta olmalıdır.
Özel Markalı Ürünler Özel marka toptancı veya perakendeci tarafından geliştirilen marka ismidir. Özel markaların kullanımının toptancıya ve perakendeciye sağladığı avantajlar vardır. Bunlar;
Özel Markalı Ürünler • Özel markalar, marka bağımlılığını imalatçıdan toptancıya veya perakendeciye kaydırır • Bu marka başka yerde mevcut olmadığından, toptancı veya perakendeci düzeyindeki fiyat rekabetini azaltır.
Özel Markalı Ürünler • Dayanıklı tüketim mallarında toptancı veya perakendeci parça değiştirme işlemlerini de yerine getirir • Özel markalama toptancının veya perakendecinin kanal gücünü arttırır • Özel markalar ulusal markalardan çok daha yüksek kar marjlarına sahiptir
Özel Markalı Ürünler Özel marka kullanımının dezavantajları ; o Özel markalar, ulusal markalardan daha fazla risk taşırlar o Özel markalar aracılar için yüksek stok yatırımı gerektirir
- Slides: 119