Paragraaf 5 2 Burgerlijke cultuur en hofcultuur De

Paragraaf 5. 2 Burgerlijke cultuur en hofcultuur De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek + Het streven van vorsten naar absolute macht http: //www. youtube. com/watch? v=r 0 gm 2 UF Oq 70 Een Gouden Eeuw in de burgerlijke cultuur

De Republiek der Zeven Verenigde s e j t staa n e v Ze Nederlanden vanaf 1581 Geeft advies aan… Staten Generaal -Defensie -Buitenlands beleid -Bestuur van de generaliteitslanden Stadhouder - Opperbevelhebber van leger en vloot Raadpensionaris (alleen Holland, v De Nederlandse republiek: Oranje) -voorzitter van de 1. Had geen centrale regering -Toezicht op Staten van Holland Sturen rechtspraak (dus belangrijkste) 2. Beslissingen werden genomen na lang overleg en debat vertegenwoordigers en betalen belasting - gratie verlenen aan - Contacten met het (schikken en plooien) aan… veroordeelden buitenland 3. Naar buiten toe (buitenland) trad de republiek op als eenheid, Gewestelijke intern was. Staten het absoluut geen eenheid. benoemt / benoemt 4. Nergens in de wereld had de stedelijke burgerij zoveel macht provinciale Staten woord in als in de Republiek zeven verenigde Nederlanden Laatste -Eigender bestuur benoeming leden -Eigen rechtspraak 5. Stadhouder van Oranje was machtigste man v/d Republiek: maar er waren voortdurende spanningen: prinsgezinde (voor Sturen Oranje) tegenover staatsgezinde (tegen Oranje) regenten. vertegenwoordigers en betalen belasting Vroedschappen Graafschappen aan… ± 24 á 36 voor het leven benoemde Adel op het platteland regenten in de steden (afkomstig uit handelselite)

Een vergelijking tussen de burgerlijke cultuur en de hofcultuur 17 e eeuw: burgerlijke cultuur • • De Nederlandse Republiek Standensamenleving? Niet echt = burgers (regenten) maakten de dienst uit, weinig adel Protestants (hier komt de sobere kledingstijl e. d. vanaf) (relatieve) godsdienstvrijheid + tolerantie Burgers maakten de dienst uit in politiek en economie. Politiek: vriendjespolitiek, overleggen en praten Schilderskunst: landschappen, stadsgezichten, regenten(families), stillevens, en ook religieuze schilderijen Bouwkunst: stadhuis 17 e eeuw: hofcultuur • • Frankrijk Standensamenleving? Ja, de twee standen hadden privileges en het voor het zeggen, de derde stand had niets te zeggen. Katholiek (hier komt de uitbundige kledingstijl e. d. vanaf) Geen godsdienstvrijheid + geen tolerantie De vorst (en adel) maakte de dienst uit in politiek en economie. Politiek: absolute macht Schilderskunst: uitbundig en Koning en adel centrale rol. Bouwkunst: Paleis van Versailles (politieke en culturele centrum) Nog steeds merk je aan de Nederlandse cultuur dat deze een burgerlijk karakter heeft…. Wat kun je vertellen van de huidige Nederlandse cultuur in relatie tot de 17 e eeuwse burgerlijke cultuur?

De Nederlandse Republiek maakt in de 17 e eeuw een Gouden Eeuw door. SCHILDERSKUNST Rembrandt van Rijn bloei en ) w u e e ks een e e r t s Johannes Vermeer m iode (o r e p e g n een la r e Jan Steen t a d n ppij: e a g h g c e s z t l a i a de m unst, n Eeuw w k i t n n h e c e Frans Hals i d d d u e , i o t Een G rskuns alle geb e p d l t i o r h a s i c a s v g ( l e an Onderwerpen: werken t s vooruitg zorgt volandschappen, or veel w n u k n ie ctie va u m d o o n r o p c l E • e stadsdorps r vezee-gezichten, dingen ooen n v i v g t r i o u z n t • Kuns voorwerpen, ingen e k k e d t n ) t o s r veel (groeps)portretten, bouwkun p zorgt voohuiselijke cha tafereeltjes • Wetens Opdrachtgevers: kooplieden, regenten en andere welgesteldehttps: //www. schooltv. nl/video/eenvandaag-inpersonen / groepen. de-klas-schuttersportretten-uit-de-goudeneeuw/

Rembrandt van Rijn

Johannes Vermeer

Jan Steen

Gouden eeuw: literatuur Dichters Pieter Corneliszoon Hooft Joost van den Vondel Gerbrand Adriaensz. Bredero Gedichten, toneelstukken, historische werken enz. P. C. Hooft

Gouden eeuw: wetenschap Hugo de Groot: volkenrecht Christiaan Huygens: wiskundige, astronoom, fysicus Jan Adriaensz. Leeghwater: ingenieur; droogmalerij Leidse universiteit: Internationale universiteit, geestelijke vrijheid Godsdienst : ‘rekkelijk’ en niet ‘precies’ vrijheid tot ontplooiing. Drooglegging van de Beemster

Een populair thema in schilderijen waren stillevens met bijv. bloemen (je ziet hier tulpen afgebeeld, deze waren zeer kostbaar in de 17 e eeuw) Veel zaken in de schilderijen hebben een speciale symboliek (klik link hieronder) http: //nl. wikipedia. org/wiki/Stilleven#Symboliek

Franse Hofcultuur: een paar voorbeelden (koning en adel centraal) Lodewijk XIV als Jupiter (en Jupiter is de oppergod uit de Romeinse godsdienst)

Een staatsportret van Lodewijk XIV: let ook op de kleding = uitbundig en zeer kostbaar. De pose: trots, arrogant

Lodewijk XIV op het slagveld…. Welke persoon zal Lodewijk zijn?

Opdracht 1. 2. 3. 4. 5. 6. Kies twee schilderijen uit de Gouden Eeuw: kijk in de collectie van het Rijksmuseum. (tip zoek op naam schilder: Vermeer, Rembrandt, Jan Steen enz. ) Sla de afbeeldingen van de schilderijen op de harde schijf op Ga naar thinglink. com (log in) Upload de schilderijen in thinglink. com Maak ten minste vier tags in ieder schilderij waarin je het volgende doet: 1. 2. 3. 4. Een bijpassend kenmerkend aspect noemen Feitelijke weergave over wat er op het schilderij staat, probeer dit heel feitelijk te omschrijven. Bijv. een bloemvaas met verschillende bloemen of een stadsgezicht van Delft: 5 huizen, rode daken enz. De boodschap / verhaal vertellen waar het schilderij over gaat. De feitelijke gegevens: wie het geschilderd heeft, wanneer, waar. Presenteer voor de klas.