PARA VE BANKACILIK Para mal ve hizmetleri satn
PARA VE BANKACILIK • Para, mal ve hizmetleri satın almaya yarayan araçtır. Para kelimesi; gelir, servet ve kredi kavramları için de kullanılır. Satın alma, borç ödeme işlevi vardır • Dünden bugüne para oldukça önemli bir evrim geçirmiştir. Mal (altın ve gümüş) para, sigara para(esir kampları), fiat para (kağıt ve madeni paraların malzeme değeri yoktur-bugünkü gibi), çekler, EFT, havale gibi ödeme sistemleri(banka parası), bitcoin(kripto para) gibi çeşitli formları kullanılmış ve kullanılmaktadır. •
PARANIN İŞLEVLERİ • 1. Değişim aracı-İlk zamanlarda değişim aracı olarak kullanılan takas ve trampa siteminin yerini para almıştır. Böylece, takas sisteminden kaynaklanan zorluklar ve maliyetler azalmıştır. • 2. Hesap birimi-Mal ve hizmetlerin değerini ölçer. • Ağırlık-kg • Mesafe-metre • Mal ve hizmetler-para
PARANIN İŞLEVLERİ • 3. Değer muhafaza aracı-tasarruf fazlası serveti muhafaza biçimidir. Herhangi birşeyin muhafaza aracı olması için alacağı mal ve hizmet miktarı zaman içinde azalmamalı, satın alma gücü korunmalıdır. • Para bir varlıktır. Para dışında reel varlıklar (altın, gümüş, otomabil, ev, vs…)ve finansal varlıklar (bono, hisse senedi, nakit) değer aracı olarak kullanılır. Paranın en önemli özelliği “likit” yani “dönüştürülebilir “ olmasıdır. • Likit tutmanın riski, değer kaybının kolay olabilmesidir. Dolayısıyla, para tutmanın alternatif maliyeti vardır.
PARANIN ÖLÇÜLMESİ • Madeni para ve kağıt para dışında, • vadesiz mevduat, • vadeli mevduat, • hazine bonosu, • tahvil ve gayrimenkuller, piyasadaki “para arzını”belirler. • • Ok yönünde likidite azalır. •
Para arzı • Para arzı=M 1+M 2 • • M 1=Dolaşımdaki nakit para ve vadesiz mevduatın toplamı • M 2= vadeli mevduat, hazine bonosu, tahvil ve gayrimenkuller toplamıdır.
BANKA • Para arzının önemli bir kısmı vadeli ve vadesiz mevduattan oluşur. Bankalar da kar amacı güden kuruluşlardır. Borç vermek ve almak isteyenler arası aracılık yapar. Krediler ve mevduatlar aracılığı ile para arzını artırır. • Tasarruf amacıyla kasada tuttuğu paranın bir kısmını kredi olarak kullandırarak kar elde eder. Kar elde etmesi için Mevduat faizinin, kredi faizinden küçük olması gerekmektedir. • Banka da tutulan paraya banka parası ya da kaydi para adı verilir. Bankaya 1000 tl mevduat girdiğinde, dolaşımdaki para 1000 tl azalır. Ancak toplam para arzı değişmez. •
- Slides: 6