PANKREAS TMRLER EKSOKRN Duktal veya asiner hcrelerden kaynaklanr

PANKREAS TÜMÖRLERİ EKSOKRİN : (Duktal veya asiner hücrelerden kaynaklanır) a) BENİĞN : Kist Adenomalar b) MALİĞN : Adenokarsinoma Kist Adenokarsinoma Müsinöz Karsinoma Sarkoma Lenfoma ENDOKRİN a) BENİĞN b) MALİĞN : (Langerhans adacık hücrelerinden kaynaklanır)

Pankreas kanseri • Kadın ve erkeklerde 4. sırada kansere bağlı ölüm nedenidir. • Yüzbin nüfus başına yılda 7. 8 kişide görülür. • Tüm kanserlerin %2’sinden, • Kansere bağlı ölümlerin %5’den sorumludur. • Tanı konulduğunda hastaların sadece %10 -15’i rezektabldır.

• Sinsi bir hastalıktır, semptomlar çok geç ortaya çıkar. • Semptomatik hastaların %85’inde tümör lokal veya sistemik olarak invazivdir.

• • • İştahsızlık Halsizlik Keyifsizlik Yorgunluk Kilo kaybı Ağrı ortaya çıkmadan kanser mevcuttur.

• • • Tıkanma sarılığı en erken belirtidir. Diyabet başlangıcı Eksokrin yetmezlik Depresyon Venöz trombosis

• Sigara içme • Ailevi hikaye (%5 -10) • Herediter yatkınlık (Hastaların %10 -20’de BRCA 2 gen mutasyonu bulunur) • Diyabetes Mellitüs • Obesite • Hareketsiz yaşam tarzı • Kronik pankreatit (5 misli)

• Karbonhidrat antijen (CA 19 -9) daha güvenilir fakat spesifik değil. • CA 19 -9 > 300 U/ml anrezektabilite ile uyumludur • CEA • Prognoz belirlemede ve rekürrens takibinde yararlıdır.

• • Ultrasonografi Non-invaziv, Ucuz, CT’ye göre yetersiz

• • • Çift kontrast ince kesit abdominal CT CT-Anjio Bitişik olmama Pankreas dışı yayılım Superior mesenterik ven, splenik ven, portal ven invazyonu • Superior mesenterik arter invazyonu

• • • MR İlave maliyet CT’nin sağladığına çok az katkı MRKP Non-invaziv pankreatik ve bilier kanal görüntüleme avantajı

• • Positron Emisyon Tomografi (PET) Çok sınırlı bir katkısı vardır. ERCP İnvaziv Yüksek oranda işlemciye dayalı %5 -10 pankreatit riski var Fırça sitolojisine ve forseps biopsisine dayalı tanı Stent yerleştirmesi

• Endoskopik Ultrasonografi • Tümör tesbitinde (özellikle, < 3 cm) ve evrelemesinde yüksek hassasiyet • EUS eşliğinde çölyak plaksus blokajı • Evreleme laparoskopisi • Laparoskopik ultrasound • Laparoskopik sitoloji

• • Hastanede kalış: 9. 5+0. 4 Mortalite: % 0 Reoperasyon: %1. 5 Readmission: %11 Pankreatik fistül: %9. 2 Gastrik boşalmada gecikme: %6. 1 Diğer komplikasyonlar: %8. 5

İNSİLÜNOMA • • Hücre: Hormon / Peptid: İnsilün, C-peptid, proinsilün Sendrom : Whipple triadı Tedavi : Diyet, diazoxide, Octreotide, Steroid, Glukagon

GASTRİNOMA • Hücre: • Hormon / Peptid: Gastrin • Sendrom : Zollinger-ellison sendromu Diyare-Peptik ülser-Reflü • Tedavi : PPI, Oktreotid

GLUKOGONOMA • Hücre: • Hormon / Peptid: Glukogon • Sendrom : Diyabetes Mellitüs, Migratuvar nekrolitik Eritem, Trombosis • Tedavi : Oktreotid, Perioperatif atnti. . . , Çinko

VİPOMA • Hücre: • Hormon / Peptid: VIP • Sendrom : WDHA Sulu diyare, Hipokalemi, Aklorhidri Tedavi : Oktreotid

KARSİNOİD • Hücre: • Hormon / Peptid: Serotonin, 5 -HIAA, Cg. A • Sendrom : Flashing, Diyare, Astım, Kapak hastalığı Tedavi : Oktreotid

PANKREAS KANSERİ • ETYOLOJİ: Kesin olarak bilinmiyor • RİSK FAKTÖRLERİ • SİGARA İÇME • • AŞIRI YAĞLI VE PROTEİNDEN ZENGİN DİYETLE BESLENME AŞIRI KAHVE İÇİLMESİ

PANKREAS KANSERİ • YAŞ: 55 -70 • SEKS: ERKEKLERDE İKİ MİSLİ DAHA SIK • ERKEKLERDE 4. , KADINLARDA 5. SIKLIKTA KANSERDEN ÖLÜM NEDENİDİR. • TÜM SİDİRİM SİSTEMİ KANSERLERİNİN % 10 ‘UNDAN SORUMLUDUR

PANKREAS KANSERİ • • • PATOLOJİ: % 90 DUKTAL ADENO KARSİNOM LOKALİZASYON: %75 PANKREAS BAŞI TANI KONULDUĞUNDA TÜMÖR % 10 PANKREASDA SINIRLI % 40 LOKAL OLARAK İLERLEMİŞ % 50 UZAK METASTAZ

KLİNİK BULGULAR • PANKREAS BAŞI: TIKANMA SARILIĞI • AĞRISIZ SARILIK %13 • KİLO KAYBI • KARIN AĞRISI • KAŞINTI • SIRT AĞRISI • DİYABETES MELLİTÜS %20 • STEATORE • DUODENAL OBSTRUKSİYON • GÖVDE-KUYRUK: SPESİFİK SEMPTOMLARI YOK • TROMBOFİLEBİTİS MİGRANS

BAŞLANGIÇ SEMPTOMLARI BAŞLANGIÇ SEMPTOMU SEMPTOM YOK KARIN AĞRISI KİLOKAYBI BULANTI-KUSMA MALNUTRİSYON SARILIK HALSİZLİK ABDOMNAL KİTLE SIRT AĞRISI DİABET < 2 cm % 17. 3 % 25. 1 % 2. 7 % 0. 7 %6 % 21 % 4. 6 %0 % 4. 6 % 7. 3 2. 1 -4 cm % 8. 8 % 28. 3 %4 % 1. 5 %6 % 23. 9 % 4. 9 % 0. 5 % 4. 6 % 6. 3 4. 1 – 6 cm % 5. 4 % 34. 4 % 4. 3 % 2. 3 %6 % 17. 1 % 3. 5 % 0. 8 % 7. 2 % 5. 8 > 6 cm TOPLAM % 3. 7 % 7. 1 % 38. 6 % 32. 2 %4 % 4. 1 % 2. 1 % 1. 8 % 7. 4 %6. 1 % 9. 1 % 17. 7 % 2. 7 %4 % 1. 9 % 0. 9 % 8. 8 % 6. 3 % 7. 3 % 6. 4 Shinichi Egawa, Pancreas, 28; 3: 235 -240, 2004

FİZİK MUAYENE • • • SARILIK KAŞINTI İZLERİ HEPATOMEGALİ %65 ABDOMİNAL KİTLE %10 ASİT %5 COURVOİSİER-TERRİER BELİRTİSİ %25

TANI • • TIKANMA SARILIĞININ TEYİD EDİLMESİ TOTAL BİLİRÜBİN DİREKT BİLİRÜBİN ALKALEN FOSFOTAZ SERUM AMİLAZ %5 TÜMÖR MARKIRLARI CA 19 -9, CEA

GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ • • • ULTRASOUND TOMOGRAFİ MR KOLANJİOGRAFİ ERCP PTK ENDOSKOPİK ULTRASONOGRAFİ LAPAROSKOPİ ANJİOGRAFİ BARYUMLU MİDE DUODENUM GRAFİSİ • İNCE İĞNE ASPİRASYON BİOPSİSİ

GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ GÖRÜNTLEME US CT ERCP PTCD < 2 cm % 40. 5 % 19. 1 % 17. 5 % 10. 2 2. 1 -4 cm % 42. 9 % 25. 1 % 9. 5 % 10. 5 4. 1 – 6 cm % 40. 2 % 29. 7 % 8 % 7. 6 > 6 cm TOPLAM % 35. 3 % 39. 9 % 26. 5 % 8 % 9. 5 % 6. 3 % 8. 5 Shinichi Egawa, Pancreas, 28; 3: 235 -240, 2004

TÜMÖR MARKIRLARI MARKIR < CA 19 -9 % CEA % DUPAN-2 % SPAN-1 % ELASTASE – 1 % 2 cm 48. 4 19. 5 35. 3 47. 6 62. 2 2. 1 -4 cm % 72. 3 % 42. 4 % 61. 8 % 80. 2 % 45. 4 4. 1 – 6 cm % 71. 6 % 33. 7 % 66. 1 % 88. 2 % 47. 6 > 6 cm TOPLAM % 66 % 69 % 53. 6 % 33. 2 % 52. 8 % 59. 7 % 65. 4 % 78. 1 % 37. 1 % 48. 4 Shinichi Egawa, Pancreas, 28; 3: 235 -240, 2004

TNM EVRELEMESİ T 1 : PANKREAS İÇİNDE SINIRLI 2 CM VEYA DAHA KÜÇÜK TÜMÖR T 2 : PANKREAS İÇİNDE SINIRLI 2 CM’DEN BÜYÜK TÜMÖR T 3 : PANKREAS DIŞINA TAŞMIŞ ÇÖLYAK VE SUPERİOR MESENTERİK ARTERİ TUTMAMIŞ TÜMÖR T 4 : ÇÖLYAK VEYA SUPERİOR MESENTERİK ARTERİ TUTMUŞ

TNM EVRELEMESİ • N 1 : LENF NODU METASTAZI • M 1 : UZAK METASTAZ

TNM EVRELEMESİ • • EVRE I A : T 1, N 0, M 0 EVRE I B : T 2, N 0, M 0 EVRE II A : T 3, N 0, M 0 EVRE II B : T 1, N 1, M 0 T 2, N 1, M 0 T 3, N 1, M 0 EVRE III : T 4, N 0 -1, M 0 • EVRE IV : T 1 -T 4, N 0 -1 , M 1

PROGNOZ • HASTALARIN %5’İNDEN DAHA AZI • EVRE 1 • 2 CM’DEN KÜÇÜK TÜMÖRLERİN %40’ı EVRE 1 • Hermanek P, Eur J Surg Oncol 17: 167 -172, 1991

CERRAHİ TEDAVİ -1 • PANKREAS BAŞI • WHİPPLE(PANKREATİKODUODENEKTOMİ) • %40 -50 DİSTAL MİDE REZEKSİYONU • DUODENEKTOMİ • KOLESİSTEKTOMİ • DİSTAL KOLEDOK REZEKSİYONU • PANKREAS BAŞI REZEKSİYONU

WHIPPLE • • PANKREATİKOJEJUNOSTOMİ KOLEDOKOJEJUNOSTOMİ (10 CM DİSTALE) GASTROJEJUNOSTOMİ(15 CM DİSTALE) ROUX-EN Y JEJUNOSTOMİ