Pal Terek Aleksandar Mileti Fakultet tehnikih nauka Morfologija

Pal Terek, Aleksandar Miletić Fakultet tehničkih nauka

Morfologija Topografija

2 D Topografska slika 3 D Topografska slika

0. 6 0. 5 0. 4 0. 3 0. 2 0. 1 0 0 20 40 60 80 100 120

Profil valovitosti predstavlja profil koji prikazuje nepravilnosti većih talasnih dužina (nepravilnosti koje se javljaju na većim rastojanjima) Profil hrapavosti predstavlja profil koji prikazuje nepravilnosti manjih talasnih dužina (nepravilnosti koje se nalaze na kraćem rastojanju) Profilni filter razdvaja osnovni profil na komponente kratkih talasnih dužina (hrapavost) i velikih talasnih dužina (valovitost). Definiše se ISO 11562. a visin vito valo sti IL PROF ST visina osti v hrapa V ITO ALOV ST AVO P A R H

Profil valovitosti Primarni profil Sirov profil Profil hrapavosti Profil oblika

Srednja linija profila - definiše se posebno za osnovni profil, profil valovitosti i profil hrapavosti. Za osnovni profil dobija se metodom najmanjih kvadrata, tada srednja linija profila deli profil tako da je unutar neke dužine l zbir kvadrata svih odstupanja profila Z od te linije najmanji Referentna dužina predstavlja dužinu na kojoj se vrše merenja. Razlikuje se za osnovni profil, profil valovitosti i hrapavosti. Referentna dužina za profil valovitosti lw i hrapavosti lr brojčano je jednaka karakterističnoj talasnoj dužini profilnih filtera λf i λc. Referenta dužina osnovnog profila lp jednaka je dužini vrednovanja. Dužina vrednovanja predstavlja deo dužine kretanja koji se koristi za vrednovanje profila koji se meri. Može da sadrži jednu ili više referentih dužina (vidi Tabela 1).

Periodični profili Neperiodični profili širina elemenata Xs Rz (µm) (mm) > 0, 01 do 0, 04 do 0, 1 > 0, 04 do 0, 13 > 0, 1 do 0, 5 > 0, 13 do 0, 4 > 0, 5 do 10 > 0, 4 do 1, 3 > 10 do 50 > 1, 3 do 4, 0 > 50 Granična dužina Ra (µm) λ (mm) do 0, 02 > 0, 02 do 0, 1 > 0, 1 do 2 > 2 do 10 > 10 0, 08 0, 25 0, 8 2, 5 8 talasna Referentna dužina/dužina vrednovanja Lr/ln (mm) 0, 08/0, 4 0, 25/1, 25 0, 8/4 2, 5/12, 5 8/40

Ra - Prosečna hrapavost, aritmetička srednja hrapavost: Najčešći parametar za opisivanje hrapavosti, predstavlja aritmetičku sredinu odstupanja profila od srednje linije Rq (rms) - Srednja vrednost kvadratnog odstupanja: Prosečna vrednost kvadratnog odstupanja profila od srednje linije. R 10 z - Srednja vrednost rastojanja između najviše i najniže tačke profila: Definiše se kao prosečna vrednost rastojanja pet najviših i pet najnižih tačaka.

Parametri amplitude – odnose se na vertikalne karakteristike devijacije površine; Parametri razmaka – odnose se na horizontalne karakteristike devijacije površine; Hibridni parametri– predstavljaju kombinaciju parametara amplitude i parametara razmaka; Funkcionalni parametri – primenjuju se za ocenu nosivosti i sposobnosti zadržavanja fluida.

SA - PROSEČNA HRAPAVOST, ARITMETIČKA SREDNJA HRAPAVOST Predstavlja prosečnu vrednost odstupanja profila od „srednje“ ravni, cilindra ili sfere SQ - SREDNJA VREDNOST KVADRATNOG ODSTUPANJA - RMS Za površinu koja se sastoji od N tačaka, određuje se prema sledećem izrazu: SSK - ASIMETRIJA POVRŠINE Definiše se sledećim izrazom (6): Ovaj parametar predstavlja meru asimetrije površine. Pošto se vrednosti visine tačaka dižu na treći stepen pre usrednjavanja, može se dobiti informacija o „polaritetu“ površine. Površine sa izraženim dubokim dolinama

400 gradacija šmirgle Ra 60 nm 2000 gradacija šmirgle + poliran Ra 8 nm

Bez dalje obrade ili skidanja materijala Zahtevana hrapavost Rz je najviše 5μm Obraditi skidanjem materijala Zahtevana hrapavost Rzmax je najviše 3μm Tolerancija dimenzija prilikom obrade 0, 2 mm Obraditi skidanjem materijala Zahtevana hrapavost Rz je najviše 5μm i Ra najviše 1 μm Tolerancija dimenzija prilikom obrade 0, 2 mm

Rasute rupice ili ispupčenja ØSkratiti vreme poliranja ØKoristiti kruće alate ØSmanjiti pritisak ØPolirati u više pravaca ØNečistoće u materijalu

Ogrebotine zarezi ØČistiti alate za poliranje nakon svake obrade ØUtvrditi da nisu od prethodne obrade ØProveriti tvrdoće Zagorela površina i oštećenja sa zarezima posledica su pregrevanja tokom obrade Ø Poboljšate hlađenje i podmazivanje tokom obrade Ø Smanjiti pritiske prilikom obrade

Narandžina kora ØSkratiti vreme poliranja ØKoritisti čvršće alate ØSmanjti pritisak a povećati podmazivanje ØIntergranularna korozija

Mehanički profilometar Optički profilometar

Povratna sprega za održavanje konstantnog otklona sonde vrh sonde atomi merene površine Povratna sprega za podešavanje Z pozicije Skeniranje X, Y

PMMA materijal AFM sonda sa nanocevčicom na vrhu

Ćelijske strukture Heksagonalni grafit

Orijentisan grafit

Ćelije kože u reakciji na određenu vrstu tretmana