Pain on the run Van Acuut naar chronisch
- Slides: 26
Pain on the run Van Acuut naar chronisch Dr. G. Claes Fysische en Revalidatiegeneeskunde Jessa Ziekenhuis Hasselt
Acute <> chronische pijn § Acute pijn § Duidelijke stimulus § Aanwezigheid van een letsel. . . § Duur = Herstel = Kort § Protectieve functie § Niet recidiverend § Chronische pijn § § § > 6 maanden Niet noodzakelijk letsel Intens Fysiek lijden Levenskwaliteit Geen protectie Voorkomen: § Continu § Recidiverend
Het verloop van pijn: van acute naar chronische pijncondities Gelukkig, de meeste patiënten herstellen, zonder blijvende klachten, van een weefselbeschadiging § 50% binnen 2 weken, 70% binnen 4 weken, 90% binnen 3 à 4 maanden § Spijtig genoeg, na 3 tot 4 maanden wordt herstel heel onwaarschijnlijk = 10 % h sc ni ro Ch § Ch 2 weken 1 3 -4 maand Months ic ron 3 -4 maanden 2 weeks
Van chronische pijnklacht naar chronisch pijnsyndroom Chronisch Pijn § 75% van de 10% min of meer normaal leven , velen geen terugkeer naar een volledig normaal socioeconomische functioneren Syndroom Chronische Pijn § Ongeveer 25% van de patiënten met chronische pijn, ontwikkelen een chronisch pijnsyndroom
“Chronische Pijn-patiënt” Chronisch pijnsyndroom § The story of “D’s”: § § § (Dramatisch) pijngedrag Dysfunctie Disuse Deconditionering Drug (geneesmiddelen) ge-(mis)-bruik Disability (socio-economische handicap)
Rode vlaggen … ! ( 1 ) § Klinische indicatoren van mogelijke onderliggende ernstige medische condities, die een onmiddellijk medische aanpak vergen § Aanwezigheid van een tumoraal proces § Aanwezigheid van infectie § Aanwezigheid van fractuur § Ernstige neurologische onderliggende aandoening (neurologische uitval)
Gele vlaggen … ! (2) § Psychosociale indicatoren die duiden op een verhoogd risico op evolutie naar een langdurige ziekte, uitgesproken handicap en ernstige pijn § Staan in verband met de opvattingen/meningen van een patiënt, emoties, gedrag, familie en werk Overtuiging dat pijn steeds “ernstig” is Depressief gevoel Sociale isolatie Overtuiging dat passieve aanpak zal helpen ipv. zelf een actieve aanpak na te streven § Secundaire winst uit pijnklachten (vb. Verzekering) § § § Het gedrag van zorgverstrekkers kan hierop eveneens een invloed hebben !
Chronische pijn: King Size § Veel voorkomend probleem: § § 8% tot 30% van de volwassenen 18% tot 34% van de oudere bevolking ( 65+) Chronische, ernstige pijn neemt toe met leeftijd. Onderschat en dus onderbehandeld probleem
Chronische pijn: King Size § Pijnlocalisatie bij ouderen § Regionaal: 4 meest gerapporteerde § Knie meest frequent 28 -47 % , toenemend met leeftijd § Heup § 21 % vrouwen, 11 % mannen § 14% geen progressie in de klachten. § Hand § 30 % , blijvende klachten, ernstige functionele weerslag § Toenemend met leeftijd. § Lage rug § + 60 j 44% vrouwen, 35 % mannen § 25 % ADL-problemen § Verspreide pijnklachten § 53 % : pijn op meerdere localisaties.
Impact van Chronische pijn § Economie § Functie § Gezondheidszorg
Impact van Chronische pijn § Economie Chronische pijn kan leiden tot verlies van werk en verhoogde kost voor de gezondheidszorg • In de US lage rugpijn: jaarlijks tussen de 50 en 100 biljoen dollar. • Duitsland: Lage rugpijn kost in totaal 17 biljoen euro, waarvan 5 biljoen gezondheidskosten. • Geen specifieke data voor de oudere populatie at work: waarschijnlijk vergelijkbaar. • Vermoedelijk toenemende economische last gezien de toenemende roep naar verhogen van de pensioenleeftijd.
Impact van Chronische pijn § Functie: moeilijkheden op meerdere vlakken § Beperkte activiteit § Gevaar voor comorbiteit § Levenskwaliteit § Vermoeidheid, slaapstoornissen, depressie, beperking van activiteiten en hobby’s, inadequate pijncontrole § Participatie: § Verlies of onvoldoende rolfunctioneren
Impact van Chronische pijn § Gezondheidszorg: § Noodzaak tot identificatie van de beheersbare risicofactoren § Geen of weinig studies daaromtrent § VB Obesitas § BMI >30 2 X meer kans op heuppijn, 2. 5 X meer kans op kniepijn. § 60 plussers hebben meer kans op rugpijn in functie van hun gewicht § Toename van obesitas gelieerde arthropathie in de US van 3 % naar 18 % tuss 1971 en 2002
Chronisch pijn Syndroom Ontstaan via § Centrale sensitisatie § Cognitieve centrale sensitisatie
Centrale sensitisatie Cognitieve centrale sensitisatie Amygdalea & Limbisch systeem Somatische Cortex Huid Thalamus Nociceptieve receptoren : A / C (pijn) A vezels (niet- pijnlijk) Filtratie Modificatie Afdalende controle Spiervezels Motorische zenuwvelzels Na Ca 2 subunit Dorsale hoorn ruggenmerg Hypothalamus Reticulum
Cognitieve centrale sensitisatie: Activatie van dalende faciliterende banen in CS en dorsale hoorn van het ruggemerg vanuit lymbisch stelsel Emoties als “ volumeregelaar” voor de pijn Welke gedrags- en cognitieve factoren zijn bepalend ? § § Hypervigilance Somatisatie Catastrofiseren Negatieve coping
Chronische pijn – Chronisch pijnsyndroom Therapeutische aanpak
Chronische pijnsyndromen: “typisch” behandelingsalgorithme
Chronische pijnsyndromen: Alternatief behandelingsalgorithme
Therapie: Algemene Doelstellingen § § § “Vermindering” van pijnklachten Verbetering van functionaliteit Reductie co-morbiditeit Reïntegratie in socio-economisch milieu Stopzetting van ‘medical shopping’ Implementatie van nieuwe behandelingsschema’s
Chronische pijn Therapie § Medicatie § Oefentherapie § Gedragstherapie
Invasieve procedures Fysiotherapie Medicatie Psychologische interventie Alternatieve therapie Educatie
Bewegen hoort erbij !!! Ik kan niet oefenen Te moe Oefenen is goed voor je Conflict Vervelende situatie zowel voor de patient als voor therapeut
Chronische Pijn Therapie § Medicatie § Oefentherapie § Gedragstherapie
Gedragstherapie § Correctie maladaptieve cognities § Activiteitenmanagement
Besluit § Chronische pijn is niet benigne en kan iemands levenskwaliteit vernietigen. § Chronische pijn is invaliderend en vraagt naar aangepaste therapie: § Multifactorieel en multidisciplinair. § Doelstellingen van de therapie: § Pijncontrole zoveel als mogelijk § Hervatten van de activiteit § Hernemen van rolfunctioneren.
- Zinzino balance oil einnahme
- Bosman zorgportaal
- Van eiland naar wijland
- Hart van aanbidding
- Van idee naar product
- Mol berekenen
- Herleidingstabel liter
- Van papier naar digitaal
- Goedemorgen allemaal, hebben jullie lekker geslapen
- Registreermijnmerk
- Het streven van vorsten naar absolute macht
- Beter zeist
- Wetenschappelijke notatie omrekenen
- Getal omzetten naar binair
- Van a naar beter
- Van goed verzorgd naar zelfredzaam
- Uefi bios
- Duitsland van democratie naar dictatuur
- Metaflammation wikipedia
- Nachteilsausgleich chronisch kranke schüler
- Compartimentsyndroom onderbeen
- Purpura schönlein henoch chronisch
- Cortisol tagesprofil ganzimmun
- Chronisch kalzifizierende pankreatitis
- Martian pain
- How to know if your period is coming or your pregnant
- Is pregnancy pain same as period pain