P SAYISI 1 P SAYISI NEDR Pi says

Pİ SAYISI 1

Pİ SAYISI NEDİR ? Pi sayısı; dairenin çevresinin çapına bölümünden elde edilen bir sayıdır. Bu oran her daire için aynı değeri aldığından matematiksel bir sabittir. Bu oran 3, 14 olarak bilinir. 2

Örneğin; bir çemberin çevresine “C” ve çapına “d” dersek π=C/d ‘den 3. 14159. . sonucuna ulaşılırız. 3

Pİ SAYISININ TARİHİ Kaynaklar pi sayısı için ilk gerçek değerin, Archimedes tarafından kullanıldığını belirtir. Archimedes; pi değerini 3+1/7 ile 3+10/71 arasında tespit etmiştir. Bu iki kesrin ondalık sayı karşılığı 3, 142 ve 3, 1408 dir. Bu iki değer, pi sayısının bugünkü bilinen gerçek değerine çok yakın olan bir değerdir. 4

Pi sayısı bir irrasyonel sayı olduğundan, hiçbir zaman sonlu bir tamsayı düzeninde ifade edilemez ve virgülden sonra sonsuz sayıda tekrarsız rakam içerir. 6

Sınırı olmayan bu sayı dizisi, kendini hiç bir zaman tekrar etmediğinden, sayılar hep farklı şekilde dizilerek gelmiştir. İşte bu noktada aklımızdan tuttuğumuz herhangi bir sayı dizisinin pi sayısının içinde gizlenmiş olabileceği aşikardır. 7

Şekilde görülen renkler pi sayısının her bir rakamına karşı gelerek pi’nin rengini oluşturmuştur. 8

Hakkımızdaki Pek Çok Bilgi Pi Sayısında Mevcut Pi tamamen tekrarsız, sonsuz bir sayı olduğundan içerisinde tüm rastlantısal sayıları barındırdığını varsayabiliriz. Bu da onun içinde doğum tarihimizi, telefon numaralarımızı ya da banka kartı şifrelerimizi bulabileceğimiz anlamına gelmektedir. 9

Günümüzde pi sayısının en fazla virgülden sonraki 2. 7 trilyonuncu basamağı biliniyor. 10

Pi’nin rakamlarını ezberlemek bazı insanlarda ilgi uyandırmıştır. Guinnes rekorlarına giren Lu Chao pi sayısının 67. 890 basamağını ezberlemiştir. Lu Chao’nun pi sayısını söylemesi 24 saat 4 dakika sürmüştür. 11

Pi çılgınlığı o kadar yaygınlaşmış ki edebiyat satırlarında bile yer alır olmuş. Edebiyatta “Pilish” olarak bilinen pi sayısı kısıtlamalı yazı ve şiir yazma sanatı da pek çok yazar tarafından kullanılmıştır. En uzun pilish metin pi sayısının ilk 10. 000 rakamına karşı düşmektedir. 12

En uzun pilish metninden bir kısım: One. A Poem. A Raven. 3 1 4 1 5 Midnights so dreary, tired and weary, 9 2 6 5 3 5 Silently pondering volumes extolling all by-now obsolete lore. 8 9 7 9 3 2 3 8 4 During my rather long nap - the weirdest tap! 6 2 6 4 3 3 8 3 13

Türkçe pilish örneği: Bak, o ölüm o dirim ülkesinde ne oluyor 3 1 4 1 5 9 2 6 Mezar ask kadar soğuktur sananlara ölümsüz kahramanı sor 5 3 5 8 9 7 9 3 En öte ülkedeki uzak denize öç ırmağı akar 2 3 8 4 6 2 6 4 Tek bir kahraman aşk ve intikam isteğiyle yanar 3 3 8 3 2 7 9 5 * 14

Pi Sayısı Nerelerde Kullanılır? ØBir dairenin, çemberin ya da bunlara benzer üç boyutlu geometrik şekillerin çevreleri, alanları ya da hacimlerinin hesaplanmasında ØAçısal hız hesaplamalarında dalga boylarının hesaplanmasında 15

ØOtomobil lastiklerinin çap hesabında Øİnşaat kolonlarının çaplarının hesaplanmasında ØYay sarkaçlarının (esneklik), basit sarkaçların (salınım) periyot hesabında pi sayısı kullanılmaktadır. Kısacası elektrik, inşaat, makine gibi alanlarda pi sayısı vazgeçilmezdir. 16

Pi, kültürel açıdan matematiksel sabitler içerisinde en çok etki yaratanıdır. Bunun nedenleri; ØÇok eskiden beri bilinmesi, ØÇember gibi çok yaygın bir geometrik cisimle ilgili olması, ØBir kural izlemeyen ondalık açılımın insan aklını zorlayan kavranışıdır. 17

Bugünde ‘’Elmalı Pi’’ pastaları yenilmekte, ’’Mutlu Pi Günü’’ şarkıları söylenmekte, Pi besteleri çalınmakta, Pi’nin basamakları ile kelimeleri eşlenmiş şiirler okunmakta* , Pi’yi belli bir basamağa kadar ezberleyenlerin gösterisi sunulmakta, günün anlam ve önemini belirten konuşmalar yapılmaktadır. 18

DÜNYA Pİ GÜNÜ Pi sayısını ifade eden 3, 14'ten esinlenilerek 14 Mart, 1988'den bu yana "Dünya Pi Günü" olarak kutlanıyor. 19

Pi Pastası 20

Pi Sayısı ile ilgili komik karikatürler ve resimler de vardır. 21

22

23