Ozbekiston Respublikasi xalq talimi vazirligi Navoiy davlat pedagogika
O`zbekiston Respublikasi xalq ta’limi vazirligi Navoiy davlat pedagogika instituti Mavzu: Akkord va uning turlari. Uchtovushliklar. Fan: Garmoniya. 2 – kurs, III semestr. Fan o`qituvchisi: katta o`qituvchi Jalilov Sh. I.
Izoh O’qituvchi darsni shu tartibda tugatishi yoki o’quv materialini talaba yoki (talabalar) tomonidan yakka tartibda qanday o’zlashtirilganini yana bir bor o’z-o’ziga baho berish tartibida nazorat qilish uchun (charxpalak) texnologiyasidan foydalangan holda o’qilgan va o’zlashtirilgan matnlar asosida tayyorlangan tarqatma materilallarni talabaga tarqatib, o’z bilimlarini tekshirib olishlariga imkoniyat yaratishi mumkin.
AKKORD VA UNING TURLARI. Uchta yoki undan ortiq tovushlarning bir vaqtda eshitilishi akkord deyiladi Akkordlarning uch xil turi bor: Uchtovus hlik Septakkord Nonak kord
2. Tersiya intervali bo`yicha joylashgan to`rtta tovushdan iborat akkord septakkord deyiladi 3. Tersiya intervali bo`yicha joylashgan beshta tovushdan iborat akkord nonakkord deyiladi
UCHTOVUSHLIKLAR Uchtovushliklar ham o`z navbatida to`rt xil turga bo`linadi: u ch Mi to no vu r sh lig i r i o j g a i l M ush v o t uch Uchtovushliklar O uc rtt ht iri ov lga us n hl ik n a lg ik i r i hl t ay vus m to a K ch u
2. Minor uchtovushligi: kichik tersiya + katta tersiya intervalidan hosil bo`ladi va uning ikki cheti ham sof kvinta intervalini hosil qiladi. Masalan: do – mi bemol– sol, fa – lya bemol – do, re – fa – lya… 3. Orttirilgan uchtovushlik: katta tersiya + katta tersiya intervalidan hosil bo`ladi va uning ikki cheti orttirilgan kvinta intervalini hosil qiladi.
4. Kamaytirilgan uchtovushlik: kichik tersiya + kichik tersiya intervalidan hosil bo`ladi va ikki cheti kamaytirilgan kvinta intervalini hosil qiladi. Masalan: do – mi bemol – sol, bemol, fa – lya bemol – do bemol, sol – si bemol – re bemol…
Uchtovushlik tovushlarining nomlari Uchtovushlikning tersiya intervali bo`yicha joylashgan holati uchtovushlikning asosiy ko`rinishi yoki asosiy holati deyiladi.
UCHTOVUSHLIKNING BIRINCHI TOVUSHI PRIMA, IKKINCHI TOVUSHI TERSIYA, UCHINCHI TOVUSHI ESA KVINTA DEB ATALADI: ______________________________________________________KVINTA___________TERSIYA_____________PRIMA_______________________ UCHTOVUSHLIKLARDAGI TOVUSHLARNING O`RNI O`ZGARGANDA HAM TOVUSHLARNING NOMLARI O`ZGARMAYDI.
“shaxmat” ko’rinishdagi o’quv xona
Mavzu bo`yicha talabalar uchun mustaqil ish topshiriqlari Turli tovushlardan akkordlarning har uchchala turini tuzish va tovushlar oraiig`idagi intervallarni hisoblash Turli tovushlardan major minor uchtovushligi ni tuzish va Yakka tartibda Shaxma mashg’ulot tovushlar Laborotoriya t mashg’ulot oraiig`idagi intervallarni hisoblash Turli tovushlardan orttirilgan va kamaytirilgan uchtovushlikl arni tuzish va tovushlar oraiig`idagi intervallarni hisoblash
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT
- Slides: 12