Osobowo Charakterystyki osoby ktre wyjaniaj spjne wzorce zachowania
Osobowość Charakterystyki osoby, które wyjaśniają spójne wzorce zachowania
Teorie osobowości o o o Psychodynamiczna Teoria cechowa Fenomenologiczna Poznawcza Uczeniowa…
Mechanizmy obronne
o o mechanizm obronny termin stosowany wobec różnego rodzaju trwałych wzorców zachowań, których celem jest obrona świadomości przed treściami wzbudzającymi niepokój. (. . . ) termin ten powinien być zarezerwowany dla procesów (lub zachowań) nieświadomie motywowanych, nieświadomie nabywanych i rozwijanych w celu obrony ja czy ego przed różnego rodzaju nieprzyjemnościami. W wielu podejściach przyjmuje się istnienie dziesiątków mechanizmów obronnych. Najczęściej wskazuje się na mechanizmy: wyparcia, regresji, racjonalizacji i projekcji.
Klasyfikacja mechanizmów obronnych osobowości wg P. Symondsa 1. Wyparcie 2. Mechanizmy polegające na ucieczce z sytuacji lękotwórczej: o fobie, regresja, fantazja, nadmierna aktywność psychoruchowa o różne mechanizmy ucieczkowe, jak opuszczanie pola wzbudzającego lęk, odsuwanie od siebie przedmiotów zagrażających, zmiana tematu rozmowy o ucieczka w aktywność, np. praca, seks, życie towarzyskie 3. Mechanizmy zniekształcające źródło leku: o przemieszczenie o introjekcja o projekcja o agresja o różne cechy osobowości rozwinięte w celu leżących u ich podłoża uczuć niepewności lub niebezpiecznych tendencji agresywnych (np. narcyzm, masochizm, perfekcjonizm, sztywność i niechęć do zmian) 4. Mechanizmy służące modyfikacji ekspresji impulsu: o sublimacja o reakcja upozorowana o tendencje obsesyjne o śmiech i humor o kompensacja 5. Zabiegi mające na celu wypróbowanie swoich możliwości oraz zbadanie powagi niebezpiecznego impulsu 6. Mechanizmy polegające na ponoszeniu kary za niedozwoloną ekspresję popędu lub impulsu: o autoagresja o ekspiacja 7. Autoerotyzm (jako źródło przyjemności w przypadku niemożności uzyskania satysfakcji i bezpieczeństwa w kontaktach ze światem zewnętrznym)
wyparcie w psychologii głębi, poczynając od klasycznego modelu Freuda: hipotetyczne procesy lub czynności psychiczne funkcjonujące w celu ochrony jednostki przed myślami, impulsami i wspomnieniami, które mogłyby wywołać lęk, obawę lub poczucie winy, gdyby stały się świadome. Uważa się, że wyparcie działa na poziomie nieświadomości; tzn. mechanizm ten nie tylko utrzymuje daną treść umysłową przed dotarciem do świadomości, ale samo jego funkcjonowanie leży poza zasięgiem świadomości.
Wyparcie o W klasycznej teorii psychoanalitycznej uważa się, że jest ono funkcją Ego i obejmuje kilka procesów: a) wyparcie podstawowe, w którym prymitywne, zakazane impulsy Id są zablokowane i niedopuszczane do świadomości; b) wyparcie pierwotne, w którym treść umysłowa wywołująca lęk jest siłą usuwana ze świadomości i niedopuszczana do ponownego ujawnienia się; c) wyparcie wtórne, w którym elementy mogące służyć przypominaniu osobie o tym, co zostało poprzednio wyparte, same zostają wyparte. Ważny wniosek płynący z tej analizy jest taki, że to, co jest wypierane, nie przestaje być aktywne, lecz egzystuje nadal na nieświadomym poziomie, dając znać o sobie przez różne projekcje w zamaskowanej, symbolicznej formie w snach, czynnościach pomyłkowych i psychonerwicach.
regresja o Regresja to powrót do wcześniejszego poziomu rozwojowego, zawierającego mniej dojrzałych reakcji i zwykle niższy poziom aspiracji. To jeden z głównych mechanizmów obronnych osobowości, w którym jednostka cofa się, nawraca w swych zachowaniach do reakcji wcześniejszych, odczuwanych przez nią subiektywnie jako bardziej przyjemne, często zmierzające do uzyskania większej opieki i oparcia. Regresja jest mechanizmem obronnym występującym w bardzo wielu jednostkach chorobowych, pojawia się w stanach depresyjnych, znużenia, reakcjach hipochondrycznych.
racjonalizacja uzasadnianie lub usprawiedliwianie w sposób racjonalny postaw i działań (czynów) uwarunkowanych czynnikami emocjonalnymi lub motywami, które jednostka pragnie ukryć lub z których nie zdaje sobie w pełni sprawy. Psychoanalitycy uważają racjonalizację za mechanizm obronny osobowości, redukujący lub znoszący konflikty wewnętrzne.
projekcja o 1. W psychoanalizie: jeden z mechanizmów obronnych Ego, polegający na przypisywaniu innym ludziom własnych negatywnych uczuć, cech lub motywów postępowania, które zostały wyparte do podświadomości, ponieważ budziły lęk bądź też z innych względów nie mogły być przez jednostkę zaakceptowane; wg założeń psychoanalizy treści wyparte ze świadomości funkcjonują dalej w podświadomych warstwach osobowości; w przypadku projekcji ujawniają się one w postaci nadmiernego uwrażliwienia na dostrzeganie akceptowanych u siebie cech w zachowaniu innych osób, prowadząc do nieadekwatnej interpretacji tych zachowań.
projekcja o 2. W innych teoriach psychodynamicznych: proces nieświadomego przypisywania własnych przekonań, wartości lub innych procesów subiektywnych innym. Użycie to, typowe dla podejścia Melanie Klein, ma inną konotację. Proces jest tutaj postrzegany jako normalny aspekt rozwoju psychologicznego i nie musi odzwierciedlać skłonności nerwicowych. 3. Postrzeganie zdarzeń i bodźców z otoczenia (zwłaszcza tych niejednoznacznych) pod kątem własnych oczekiwań, potrzeb, dążeń itd. Znaczenie to jest całkowicie neutralne w odniesieniu do patologicznego aspektu projekcji. (. . . ) 4. Przypisywanie innym własnych błędów i wad. Takie znaczenie terminu na ogół przyjmuje się w mowie potocznej. Nie jest ono prawidłowe pod względem specjalistycznym, ponieważ zostaje zawężone do błędów i wad będących tylko jednym z elementów znaczenia specjalistycznego.
- Slides: 12