ORTA DOU TEKNK NVERSTES YAPI LER VE TEKNK

ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ YAPI İŞLERİ VE TEKNİK DAİRE BAŞKANLIĞI ETÜT VE PROJE MÜDÜLÜĞÜ ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ 1. Engellilere yönelik fiziksel çevrenin düzenlenmesi ile ilgili mevzuatlar 1. a. Ulusal Mevzuatlar 1. b. Uluslararası Çalışmalar ve Farklı Ülkelerdeki Yasal Düzenlemeler 1. c. Değerlendirme 2. Projelendirme Süreci 2. a. Proje Öncesi Hazırlık Çalışmaları 2. b. Proje Amaç ve Kapsamı 2. c. Projelendirme Yöntemi ve Ana Kararlar 3. Örnek Çalışma: Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlık Binası 3. a. Örnek Form 3. b. Örnek Rapor 3. c. Örnek Mimari Proje 4. Uygulama Aşaması 4. a. Engelli Ulaşım Projelerini Uygulama Projelerine Dönüştürmek 4. b. Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlık Binası Uygulamaları 4. c. Kampüsteki Diğer Kapsamlı Uygulamalar 5. Farklı Ülkelerden Uygulamalar ve Sonuç Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

1. Engellilere Yönelik Fiziksel Çevrenin Düzenlenmesi ile İlgili Mevzuatlar 1. a. Ulusal Mevzuatlar 1. b. Uluslararası Çalışmalar ve Farklı Ülkelerdeki Yasal Düzenlemeler 1. c. Değerlendirme Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ 1. a. Ulusal Mevzuatlar: 1. a. a. İlgili Anayasa Maddeleri; • Madde 10: Eşitliğin Sağlanması Hakkı • Madde 42: Eğitim Öğretim Hakkı • Madde 49: Çalışma Hakkı • Madde 50: Çalışma Şartlarının Sağlanması Hakkı • Madde 61: Engellilerin korunması ve toplumsal hayata katılımının sağlanması 1. a. b. İlgili Kanunlar; � 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun (Resmi Gazete Yayınlanma Tarihi: 7 Temmuz 2005) Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ 1. a. c. İlgili Yönetmelikler ve Genelgeler; �Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik (Resmi Gazete Yayınlanma Tarihi: 31 Temmuz 2009) �Yüksek Öğretim Kurumları Engelliler Danışma ve Koordinasyon Yönetmeliği (Resmi Gazete Yayın Tarihi: 14 Ağustos 2010) �Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Yönetmeliği (Resmi Gazete Yayınlanma Tarihi: 20 Temmuz 2013, Değişiklik: 21. 09. 2016) Bu yönetmelik 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanunun geçici 2 inci ve 3 üncü maddelerinde yer alan umuma açık hizmet veren her türlü yapılar ve açık alanlar ile toplu taşıma araçlarını kapsar. � 21. 09. 2016 da yayınlanan yönetmeliğin eklerini içeren, 02. 12. 2016 tarihindeki Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Formları Genelgesi Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ 1. a. d. İlgili Standartlar; (Yasal düzenlemelere esas teşkil eden standartlar) • TS 9111 (Kasım 2011): Özürlüler ve Hareket Kısıtlılığı Bulunan Kişiler İçin Binalarda Ulaşılabilirlik Gerekleri • TS 12576 (Haziran 2012): Şehir İçi Yollar - Kaldırım ve Yaya Geçitlerinde Ulaşılabilirlik İçin Yapısal Önlemler ve İşaretlemelerin Tasarım Kuralları • TS ISO 23599 (Aralık 2012): Görme Özürlüler veya Az Görenler İçin Yardımcı Mamüller-Hissedilebilir Yürüme Yüzeyi İşaretleri • TS 13536 (Aralık 2012): TS ISO 23599 un Uygulamasına Yönelik Tamamlayıcı Standart • TS ISO 23600 (Nisan 2012): Görme ve İşitme Engelliler İçin Yardımcı Mamüller- Yaya Trafik Işıkları-Sesli İkazlar ve Hissedilebilir Yüzeyler Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ 1. b. Uluslararası Çalışmalar ve Farklı Ülkelerdeki Yasal Düzenlemeler: 1. b. a. Uluslararası Çalışmalar; �Avrupa Birliği Bünyesinde Yapılan Çalışmalar: Avrupa Birliği’nin konu ile ilgili yaptığı başlıca yayın, ‘Engelliler İçin Engelsiz Avrupa’ tebliğidir (12 Mayıs 2000). �Birleşmiş Milletler Bünyesinde Yapılan Çalışmalar: Çalışmalar sonucunda ‘Engelliler için Erişilebilirlik: Engelsiz Bir Çevre İçin Tasarım El Kitabı (Accessibility for the Disabled A Design Manual for a Barrier Free Environment)’ 2005 yılında yayınlanmıştır. �Birleşmiş Milletler bünyesinde yapılan çalışmalar neticesinde, Türkiye’nin de taraf olduğu milletlerarası sözleşme imzalanmış ve 14 Temmuz 2009 tarihli resmi gazetede yayınlanmıştır. Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ 1. b. b. Farklı Ülkelerdeki Yasal Düzenlemeler; �Amerika: 1990 yılında Engelli Amerikalılar Yasası (Americans with Disabilities Act /ADA) çıkarılmıştır. 15 Ekim 2010 da ise yasa standart haline dönüştürülmüş (ADA), bu standardın uygulanmasına yönelik kılavuz oluşturulmuştur (ADA AG). � İngiltere: 2009 yılında; Bina Tasarımında Engellilerin İhtiyaçlarının Karşılanmasına Yönelik Yaklaşımlar: Uygulama Kodları (Design of buildings and their approaches to meet the needs of disabled people – Code of practice) Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ 1. c. Değerlendirme: � Uluslararası düzeyde yapılan çalışmalara bakıldığında ülkemizde engelsizleştirme ilgili düzenleme yapılması ve düzenlemelerin faaliyete geçirilmesi konusunda geç kalındığı gözlenmektedir. � Projelendirme sürecinde üniversitemize ait Ankara kampüsü ve binalarında daha önce yapılan çalışmaların yetersiz kaldığı görülmüştür. � Üniversitemiz Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın yayınlamış olduğu ‘Erişilebilirlik izleme ve Denetleme Yönetmeliği’ çerçevesinde gerekli düzenlemeleri yapmakla sorumludur. � Ayrıca yasal sorumluluktan öte, kampüs içinde engelli, yaşlı, çocuk ayırt etmeksizin tüm bireyleri eşit şekilde gözeten bir ortam oluşturmak amacıyla hazırlanan projelerin uygulamaya geçirilmesi elzemdir. Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ Bu bilinçle hareketle, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’mızın yayınladığı yönetmeliklerden de önce, kampüsümüzün önemli noktalarında engelsizletirme çalışmalarına başlanmıştır. Rektörlük otoparkından, önce kaldırım kotuna sonrasında da üst kota (kütüphane giriş kotuna) varış için düzenlenen rampalar Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ Rektörlük önündeki araç yolu ve yaya kaldırımı kotundan, üst kota (kütüphane giriş kotuna) varış için düzenlenen rampa Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ Alle Kotunu, Solmaz İzdemir Salonu kotuna bağlamak için düzenlenen rampa Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz Kafeterya-Giriş

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ Kafeterya- Yemek salonu için (turnikeler yanında) düzenlenen rampa Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

2. Projelendirme Süreci 2. a. Proje Öncesi Hazırlık Çalışmaları 2. b. Proje Amaç ve Kapsamı 2. c. Projelendirme Yöntemi ve Ana Kararlar Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ 2. a. Proje Öncesi Hazırlık Çalışmaları: � 03. 11. 2014: Engelli öğrencisi bulunması nedeniyle Meslek Yüksek Okulu binasının engelsizleştirilmesine yönelik projelendirilme çalışmasına başlanmıştır. � 03. 2015: Engelsiz ODTÜ birimi, Kampüs Planlama Müdürlüğü ve Etüt Proje Müdürlüğü ile bazı binalarda yerinde inceleme yapılmıştır. � Kampüsteki tüm binalarımızı ve açık alanları engelsizleştirmek için, hizmet alımı yöntemiyle, Engelli Ulaşım Projelerinin uzman bir firmaya (? ) hazırlatılmasına karar verilmiştir. � 01. 09. 2015: İhaleyi kazanan firma ile sözleşme imzalanarak projelendirme süreci başlamıştır. Sözleşmenin imzalandığı tarihten bugüne kadar çalışmalar devam etmiştir. Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ 2. b. Proje Amaç ve Kapsamı: Merkez kampüste yer alan binaların (lojmanlar ve EBİ ye ait binalar hariç): § Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın yayımladığı Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Yönetmeliği ekinde bulunan Ek-1: Binalar için Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Formuna göre her binanın ayrı bloklarıyla birlikte ayrıntılı incelenerek değerlendirilmesi § Raporlanması § Avan projelerin ve şartnamelerin hazırlanması Merkez kampüste yer alan açık alanların: § Eksikliklerinin genel hatlarıyla tespit edilmesi (Ek-2: Açık Alanlar İçin Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Formu) § Raporlanması § Avan projelerin ve şartnamelerin hazırlanması Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ 2. c. Projelendirme Yöntemi ve Ana Kararlar: 2. c. a. Projelendirme Yöntemi: ü Yönetmelik ekinde yer alan form , değerlendirmeye alınan tüm binalar için ayrı doldurularak binaların eksikleri tespit edilmiştir. ü Form ile belirlenen eksikler ve bu eksiklerin giderilmesi için önerilen tadilatlar, rapor haline getirilerek; tadilat projesinin ana hatları şekillendirilmiştir. ü Raporlama yapılırken forma göre eksik olarak tespit edilen her maddeye, sırasıyla, öneri getirilmiştir. ü Rapor ile belirlenen tadilat önerileri projeye aktarılarak öneriler somutlaştırılmıştır. Ancak bu aşamada hazırlanan projeler tadilat projesi niteliği taşımaz, hazırlanacak uygulama projesine altlık oluşturacak kapsamdadır. ü Engelli Ulaşım için çözüm önerileri getirilirken kampüs dokusuna saygılı davranılması hedeflenmiştir. Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ 2. c. b. Binalara Ait Mimari Proje Tadilatlarının Ana Kararları : Tüm binalarda biri yaya girişi, biri otopark girişi olmak üzere iki girişin engelli kullanımına uygun hale getirilmesi önerilmiştir(istisnai durumlar dışında). II. Bina içinde engellilerin tesisat hacimleri dışındaki tüm mahallere erişimini sağlayacak şekilde dikey ve yatay dolaşım problemlerine çözüm önerisi getirilmiştir. III. Engellilerin tüm mahallere erişimini sağlamak üzere bina iç kapılarının uygun standartlara göre yenilenmesi önerisi getirilmiştir. I. Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ 2. c. b. Binalara Ait Mimari Proje Tadilatlarının Ana Kararları : IV. Binadaki tüm kot farklılıkları forma göre, form çoğaltılarak, değerlendirilmiştir ve öneri getirilmiştir. Fakat kot farkını gidermek için, aynı kota çıkan tek güzergaha; rampa, platform asansör vb. . gibi bir öneri getirmek yeterli kabul edilmiştir. V. Engelli wc bulunmayan binaların zemin katlarında en az 1 adet unisex engelli wc ya da 1 erkek ve 1 kadın olmak üzere 2 adet engelli wc kabini yapılması önerisi getirilmiştir. VI. Engellilerin bina içi dolaşımını kolaylaştırmak ve güvenli hale getirmek için gerekli yerlere yönlendirme işaretlerinin, hissedilebilir yüzey elemanlarının ve kabartma haritaların yerleştirilmesi önerisi yapılmıştır. Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ 2. c. c. Açık Alanlara Ait Proje Tadilatlarının Ana Kararları : I. Alle üzerinde bulunan binaların ana girişleri bu aks üzerinden olduğundan, allede engelsiz bir güzergah belirlenmesi önerilmiştir. II. Allede mevcutta bulunan şerit kaplama malzemesinin, kılavuz iz olarak kullanılabilirliği, engelsizleştirdiğimiz güzergahta ekstra kılavuz iz yapılmaması önerilmiştir. III. Kampüs çevresindeki kaldırımlarda ayrıca bir kılavuz iz yapılmaması, bordürlerin kılavuz iz olarak takip edilebileceği, sadece engel önlerine uyarıcı yüzey uygulaması yapılması önerilmiştir. Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

3. Örnek Çalışma: Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlık Binası 3. a. Örnek Form 3. b. Örnek Rapor 3. c. Örnek Mimari Proje (Avan) Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

3. a. Örnek Form: Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlık Binası Ek-1: Binalar İçin Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Formu Örneği Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ANA GİRİŞ Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

3. b. Örnek Rapor: Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlık Binası Rapor Örneği: Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlık Binası Rapor Örneği: Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

3. c. Örnek Mimari Proje: Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlık Binası Mimari (Avan) Projesi Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlık Binası Engelsiz Girişler Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlık Binası Zemin Kat Planı Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz Ölçek 1/100

Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlık Binası 1. Kat Planı Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz Ölçek 1/100

Tüm Kampüs için Oluşturulan Tip Detay Örneği-04. 01. F Detayı Ölçek 1/20 Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

4. Uygulama Aşaması: 4. a. Engelli Ulaşım Projelerini Uygulama Projelerine Dönüştürmek 4. b. Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlık Binası Uygulamaları 4. c. Kampüsteki Diğer Kapsamlı Uygulamalar Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ 4. a. Engelli Ulaşım Projelerini Uygulama Projelerine Dönüştürmek: ü Kampüs genelinde önceden yaptığımız noktasal projelendirme ve uygulamalar yerine, yıl içerisinde yönetim tarafından belirlenen kapsamlı tadilata girecek binalarımız için; engelli ulaşım projeleri, uygulama projelerine dönüştürülmeye başlandı. ü Bu bağlamda uygulama projeleri oluşturulurken ve imalatlar yapılırken, hazırlanan engelli ulaşım projelerine mümkün olduğunca bağlı kalınmaya çalışıldı. ü Dolayısıyla hangi binamızda kapsamlı tadilat yapılıyorsa, bu sırayla, binalarımızın engelli ulaşım sorunları da çözülmüş olacaktır. Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ 4. b. Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlık Binası Engelli Ulaşım Uygulamaları Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlık Binası Dikey Dolaşım Çözümü Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ 4. b. Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlık Binası Engelli Ulaşım Uygulamaları Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlık Binası Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz Giriş ve Engelli WC Çözümü

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ 4. c. Kampüsteki Diğer Kapsamlı Uygulamalar: - Öğrenci İşleri Binası (Tamamlandı) - Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü (Tamamlanmak üzere) - Elektrik Elektronik A blok (İnşaat aşamasında) Öğrenci İşleri Binası Giriş ve Dikey Dolaşım Çözümü Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz

5. Farklı Ülkelerden Uygulamalar ve Sonuç: Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz Stanford üniversitesi web sitesi

5. Farklı Ülkelerden Uygulamalar ve Sonuç: Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz MIT web sitesi

5. Farklı Ülkelerden Uygulamalar ve Sonuç: Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz Floransa

5. Farklı Ülkelerden Uygulamalar ve Sonuç: Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz Roma /Vatikan

ODTÜ KAMPÜS GENELİ ENGELLİ ULAŞIM PROJELERİ Sonuç Olarak; 1. Dokuya uyumlu çözüm önerileri üretilebileceği gözlemlenmiştir. 2. Yurt dışındaki pek çok yere göre, hem üniversitelerimizin hem de diğer kamu kurumlarının bilgileri yeterli olmamakla birlikte, ADA standartlarının 1990 yılından beri diğer ülkelerde yerleştiği görülmüştür. 3. Hem projelendirilme aşamasında hem de uygulama aşamasında, bu alanın sahipsiz olduğu ve bazı firmaların tekelinde kaldığı tespit edilmiştir. 4. ODTÜ Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı olarak hem Engelsiz ODTÜ birimimizle hem de Mimarlık Fakültesindeki hocalarımızla çalışmalarımız devam edecektir. . Teşekkürler, Y. Mimar -Mimar Bu sunumda yer alan içerik kaynak gösterilmeden kullanılamaz Tuba Tunç Kurt-Demet Yücel Ülger