ORMAN VE SU LER BAKANLII SU YNETM GENEL
ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KIZILIRMAK HAVZASI İZLEME PROGRAMI Aralık 2015 DSİ 12. Bölge Müdürlüğü-Kayseri’de yapılan Kızılırmak Havzası İzleme Programı Paydaş Toplantısı 1
SUNUM İÇERİĞİ q Mevcut Durum q SYGM Görevleri q Mevzuata Göre İzleme Türleri q Su Kütleleri ve Tiplerin Belirlenmesi qİzleme Programlarının Hazırlanması q İzleme Noktalarının Seçimi q İzleme Parametreleri/Sıklıklar 2
ÜLKEMİZDE İZLEME YAPAN KURUMLAR q Orman ve Su İşleri Bakanlığı, – Araştırma Maksadıyla Hizmet Alımı İle İzleme Yapan Kurumlar v Su Yönetimi Genel Müdürlüğü v Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü – Laboratuvar Alt Yapısı Olan Kurumlar v Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü q Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, – Araştırma Maksadıyla Hizmet Alımı İle İzleme Yapan Kurumlar v Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü – Laboratuvar Alt Yapısı Olan Kurumlar v ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü q Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, – Laboratuvar Alt Yapısı Olan Kurumlar v Tarım Reformu Genel Müdürlüğü v Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü (Mevcut laboratuvarı bulunmayıp İl Gıda Kontrol Laboratuvarları ve Enstitülerde analizler yapılmaktadır. ) 3
ÜLKEMİZDE İZLEME YAPAN KURUMLAR q Sağlık Bakanlığı, – Laboratuvar Alt Yapısı Olan Kurumlar v Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Ø Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı Ø Tüketici Güvenliği Laboratuvarları Daire Başkanlığı Ø Halk Sağlığı Laboratuvarları Daire Başkanlığı q Belediyeler – Laboratuvar Alt Yapısı Olan Kurumlar v Büyükşehir Belediyelerinde 1 Merkez Laboratuvar, ayrıca İçme Suyu Arıtma ve Atık Su Arıtma Tesislerinde de İşletme Laboratuvarları mevcuttur. 4
*** Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü ve Büyükşehir Belediyelerinden izleme noktaları temin edilemediği için haritaya işlenmemiştir. 5
KURUMLARIN HAVZALARDA ÇAKIŞAN İZLEME NOKTALARI 6
MEVZUATA GÖRE KURUMLARIN İZLEDİĞİ PARAMETRELER Yönetmeliğe Göre İzlenmeyen Parametreler Yönetmeliğe Göre İzlenen 93 Parametreler parametre, %31 250 207 parametre, %69 200 150 207 100 93 50 ** Mikrokirleticiler ve spesifik kirleticiler dahil 0 1 2 7
KURUMLAR TARAFINDAN MÜKERRER İZLENEN PARAMETRELER DSİ Genel Müdürlüğü Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Sağlık Bakanlığı + + (Renk Hariç) + + + (KOİ, BOİ Hariç) + + + İz Elementler + + (Tarım Reformu Gn. Md. Hariç) + + Pestisitler + - + + Parametre Grubu Fiziksel Parametreler (Sıcaklık, p. H, İletkenlik, Renk) Oksijenlendirme Parametreleri (Çözünmüş Oksijen, KOİ BOİ) Nurtientler Çevre Şehircilik Bakanlığı + 8
KURUMLAR TARAFINDAN MÜKERRER İZLENEN PARAMETRELER Toplam 31 parametre Toplam 47 parametre Tüm Kurumlar için Ortak (Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bak. Pestisitler Hariç) 3 Kurum Ortak İzlemekte Toplam 19 parametre 2 Kurum Ortak İzlemekte 9
MEVZUAT Ø 29/6/2011 Tarihli, 645 sayılı Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile; «Yer üstü ve yer altı sularının kalite ve miktarının korunmasına yönelik hedef, ilke ve alıcı ortam standartlarını ilgili kurum ve kuruluşlarla birlikte belirlemek, su kalitesini izlemek veya izletmek» «Su yönetiminin ulusal ve uluslararası düzeyde koordinasyonunu sağlamak » görevi Su Yönetimi Genel Müdürlüğü’ ne verilmiştir. İzleme ve Su Bilgi Sistemi Daire Başkanlığı 10
SYGM GÖREVLERİ - I 1. Planlama (Havza Eylem ve Yönetim Planları) 2. Koordinasyon 3. Su Politikası, Sınıraşan ve Sınır Oluşturan Sular 4. Su ile Alakalı Uluslararası İlişkiler 5. Su Hukuku ve Mevzuat Geliştirme 6. Envanter ve Ulusal Su Bilgi Sistemi 7. Havza Esaslı Sektörel Su Tahsisi 8. Su Kütlelerinin Kalitesini Belirleme 9. Su Kalite Standardı ve Kriterleri Geliştirme 10. Alıcı Ortam Su Kalite Standartları Geliştirme 11
SYGM GÖREVLERİ - II 11. Kirliliğe Karşı Hassas Alanların Belirlenmesi, Yönetimi 12. İzleme İstasyonlarını, İzlenecek Parametreleri, İzleme Periyotlarını ve Metotlarını Belirleme 13. İzleme Programı Hazırlama ve Uygulamaları İzleme 14. Kalite Ölçümlerinin Koordinasyonu 15. Taşkın Yönetimi Planlaması 16. Kuraklık Yönetimi Planlaması 17. İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi ve Uyum 18. Su Verimliliği 19. Arıtma Sistemleri ve Su Teknolojisi 20. Su Kaynaklarının Modellenmesi 12
YÜZEYSEL SULAR VE YERALTI SULARININ İZLENMESİNE DAİR YÖNETMELİK 28910 Sayılı 11/02/2014 tarihli R. G. ØAmaç Ülke genelindeki bütün yüzeysel sular ve yeraltı sularının miktar, kalite ve hidromorfolojik kalite unusurları açısından izlenmesi, Mevcut durumunun ortaya konulması, Suların ekosistem bütünlüğünü esas alan bir yaklaşımla izlenmesi, İzlemede standardizasyonun ve kurumlar arası koordinasyonun sağlanmasına yönelik esasların belirlenmesi Ø İzleme programlarının oluşturularak Ulusal İzleme Ağının kurulması, Øİzleme verilerinin Ulusal Su Bilgi Sistemine aktarılmasıdır. Yönetmelik, yüzey ve yeraltı suları olmak üzere tüm kıta içi suları, kıyı-geçiş sularını ve doğal mineralli suları kapsar. 13
YÜZEYSEL SULAR VE YERALTI SULARININ İZLENMESİNE DAİR YÖNETMELİK Su Kütlelerinin ve Tiplerinin Belirlenmesi Referans Şartların Belirlenmesi Baskı ve Etkilerin Belirlenmesi İzleme Noktalarının Belirlenmesi İzleme Programlarının Hazırlanması Ulusal İzleme Ağının Oluşturulması
YÜZEYSEL SULAR VE YERALTI SULARININ İZLENMESİNE DAİR YÖNETMELİK İyi Su Durumu ØYüzeysel Su Kalitesi İyi Kimyasal Durum İyi Ekolojik Durum • Hidromorfolojik • Fiziko-kimyasal • Biyolojik kalite unsurları 15
YÖNETMELİĞE GÖRE İZLEME TÜRLERİ Korunan alan izlemeleri 16
İZLEME TÜRLERİ Genel Amaçlı İzleme Yüzeysel sulardaki doğal şartlardan ve insani faaliyetlerden kaynaklanan uzun dönemli değişikliklerinin değerlendirilmesi maksadıyla yapılan izlemedir. Daha sonra yapılacak izleme programlarının etkili ve verimli dizaynı için gereklidir. Her bir izleme noktasında en az bir yıllık süreyle, q Genel fizikokimyasal ve kimyasal kalite elementleri q Biyolojik q Hidromorfolojik 17
İZLEME TÜRLERİ Operasyonel İzleme Kirleticiler açısından risk altında bulunan su kütlelerinde, kirletici girişinin olduğu yerlerde yapılan izlemedir. Çevresel hedeflerine ulaşamama riski olan su kütlelerinin durumlarının belirlenmesi, Risk altındaki su kütlelerinin önlemler programı ile durumlarındaki değişimin izlenmesi maksadıyla yapılmaktadır. Operasyonel İzleme Noktasında; Havzaya deşarj edilen bütün öncelikli maddeler, Diğer kirletici maddeler Baskıya karşı hassas olan biyolojik ve hidromorfolojik kalite elementleri 18
İZLEME TÜRLERİ Araştırmacı İzleme Çevresel hedeflere ulaşamama sebebinin ve kazara oluşan kirliliğin boyutunun ve etkisinin belirlenmesi maksadıyla yapılan izlemedir. Sadece ilgili kalite unsurları izlenir. Referans Alanların İzlenmesi Yüzeysel sularda, baskıların olmadığı veya etkilerin ekosistem işleyişini etkilemediği, bozulmanın olmadığı veya doğala yakın özellikteki noktalar referans alan olarak belirlenir. 19
İZLEME TÜRLERİ Korunan Alanların İzlenmesi Korunan Alan İÇME SUYU ÇEKİM NOKTALARI SUCUL TÜRLERİN KORUNMASI İÇİN TAHSİS EDİLEN ALANLAR KABUKLULARIN KORUNMASI İÇİN TAHSİS EDİLMİŞ ALANLAR YÜZME SULARI DUYARLI BÖLGELER HASSAS ALANLAR HABITAT VE TÜR KORUMA ALANLARI İzleme Sıklığı Hizmet verilen toplumun nüfusu 30. 000 den fazla ise yılda 12 kez Hizmet verilen toplumun nüfusu 10. 000 ile 30. 000 arasındaysa yılda 8 kez. Hizmet verilen toplumun nüfusu 10. 000 den az ise yılda 4 kez Aylık Haziran ve Eylül arasında aylık olarak (yılda 4 kez) Aylık Yılda 6 kez İzleme Programları çerçevesinde belirlenen sıklıkta uygulanır. 20
SU KÜTLELERİNİN BELİRLENMESİ 21
SU KÜTLESİ KATEGORİLERİ Yapay Su Kütleleri Kıyı Suları Nehirler Sulak Alan = YAS Bağlantılı Ekosistemler Geçiş Suları Göller = haliç, delta, lagün Yeraltı Suyu 22
24
26
27
25 Havzada; HAVZA BAZINDA HASSAS ALANLARIN VE SU KALİTESİ HEDEFLERİNİN BELİRLENMESİ PROJESİ 1814 adet nehir su kütlesi, 656 adet göl su kütlesi belirlenmiştir. 28
SU KÜTLELERİNİN BELİRLENMESİ DEKOS Projesi kapsamında; Kıyı suları için 76 Su Yönetim Birimi tanımlanmıştır. 29
SU TİPLERİNİN BELİRLENMESİ Tipoloji: Çeşitli parametrelere göre su kütlelerinin kendi içerisinde sınıflandırılmasını sağlayan bilimsel çalışmadır. Tipolojiler değişik biyolojik toplulukları barındıran su kütleleri için doğru referans değerlerin belirlenmesi amacıyla kullanılır. 30
NEHİR TİPOLOJİSİ KRİTERLERİ Faktörler Akış rejimi Büyüklük (Drenaj Alanı) Yağış Eğim Rakım Jeoloji Seçenekler Mevsimsel Sürekli <1000 km 2 (kurak alanlarda <3000 km 2) >1000 km 2 (kurak alanlarda >3000 km 2) <400 mm >400 mm <%2 >%2 0 -800 m 800 -1600 m >1600 m Yüksek mineralizasyon Düşük mineralizasyon Kod A 1 A 2 D 1 D 2 Y 1 Y 2 E 1 E 2 R 1 R 2 R 3 J 1 J 2 Yorum İlk yaklaşım (Yalnızca sürekli akış olması halinde kullanılır) Hepsi için kullanılır GÖL TİPOLOJİSİ KRİTERLERİ Faktörler Rakım Derinlik Yüzey alanı Jeoloji Seçenekler 0 -800 m 800 -1600 m > 1600 m < 5 m > 5 m Kod R 1 R 2 R 3 D 1 D 2 < 500 ha > 500 ha Yüksek mineralizasyon Düşük mineralizasyon A 1 A 2 J 1 J 2 31
GEÇİŞ SULARI TİPOLOJİSİ KRİTERLERİ 32
KIYI SULARI TİPOLOJİSİ KRİTERLERİ 33
q 1814 nehir suyu kütlesi için 56 nehir tipi q 656 göl suyu kütlesi için 23 göl tipi tespit edilmiştir. 34
HAVZA İZLEME PROGRAMLAR I 35
HAVZA İZLEME PROGRAMLARI 36
HAVZADAKİ SU KÜTLELERİ Havzada; 111 nehir su kütlesi 71 göl su kütlesi bulunmaktadır. 37
HAVZADAKİ TİPLER Havzada; 15 Nehir Tipi 13 Göl Tipi Bulunmaktadır. 38
GENEL AMAÇLI İZLEME NOKTALARININ SEÇİMİ Havzadaki genel maksatlı izleme noktaları seçilirken aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulmuştur: Ø Her nehir su kütlesi tipine yönelik en az bir genel maksatlı izleme istasyonu, Ø Her göl su kütlesi tipine yönelik en az bir genel maksatlı izleme istasyonu, Ø Risk altında olmayan su kütlelerine yönelik genel maksatlı izleme istasyonları, Ø Havzanın genel durumu ile ilgili yeterli veri sağlayacak genel maksatlı izleme noktaları belirlenmiştir 39
GENEL AMAÇLI İZLEME NOKTALARININ SEÇİMİ Aynı tipte olan su kütleleri arasından, izleme noktasının hangi su kütlesine konulacağı belirlenirken; Ø Bulunduğu tipi en iyi temsil eden, Ø Daha büyük alan kaplayan (uzun nehir, yüksek akış, büyük yüzey alanı vb. ), Ø Hidrolojik bağlantı bakımından en membada veya en mansapta olan, Ø Üzerinde daha önceden izleme noktası bulunan, Ø Düşük baskıya sahip, Ø Ulaşım sorunu olmayan, su kütleleri tercih edilmiştir 40
No KIZILIRMAK HAVZASI GENEL AMAÇLI İZLEME NOKTALARI İzleme Noktasının Mevkii Su Kütlesi Adı Kodu Koordinatlar X Y 1 KIGİG 001_1 Bafra Samsun Tatlı Göl 255493, 172 4606652, 145 2 KIGİG 001_2 Bafra Samsun Tatlı Göl 255535, 5055 4606202, 352 3 KIGİG 002_1 Bafra Samsun Cernek Gölü 256078, 9434 4614923, 158 4 KIGİG 002_2 Bafra Samsun Cernek Gölü 256594, 8819 4614105, 594 5 KIGİG 003_1 Bafra Samsun Uzun Gölü 257907, 5201 4608817, 856 6 KIGİG 003_2 Bafra Samsun Uzun Gölü 256935, 2062 4606437, 364 7 KIGİG 003_3 Bafra Samsun Uzun Gölü 258561, 3175 4606739, 116 8 KIGİG 004_1 Havza Samsun Vezirköprü Barajı 717930, 481 4547697, 567 9 KIGİG 004_2 Havza Samsun Vezirköprü Barajı 716076, 0138 4547065, 871 10 KIGİG 005_1 Vezirköprü Samsun Altınkaya Barajı 724765, 0699 4581538, 571 11 KIGİG 005_2 Vezirköprü Samsun Altınkaya Barajı 713775, 2453 4576520, 478 12 KIGİG 005_3 Vezirköprü Samsun Altınkaya Barajı 694944, 8282 4567105, 995 13 KIGİG 006_1 Hafik Sivas Kuru Gölü 375057, 7111 4401501, 852 14 KIGİG 006_2 Hafik Sivas Kuru Gölü 375275, 9928 4401208, 164 15 KIGİG 007_1 İncesu Kayseri İncesu Sel Kapanı 686033, 3252 4280648, 961 41
No KIZILIRMAK HAVZASI GENEL AMAÇLI İZLEME NOKTALARI İzleme Noktasının Mevkii Su Kütlesi Adı Kodu Koordinatlar X Y 16 KIGİG 007_2 İncesu Kayseri İncesu Sel Kapanı 686155, 0371 4280052, 976 17 KIGİG 008_1 Yeşilhisar Kayseri Çöl Gölü 691869, 0299 4263234, 513 18 KIGİG 008_2 Yeşilhisar Kayseri Çöl Gölü 690787, 1917 4260329, 36 19 KIGİG 008_3 Yeşilhisar Kayseri Çöl Gölü 690626, 1639 4258332, 069 20 KIGİG 009_1 Ulaş Sivas Ulaş Gölü 333269, 8436 4368695, 6 21 KIGİG 009_2 Ulaş Sivas Ulaş Gölü 332825, 3428 4368393, 974 22 KIGİG 010_1 Develi Kayseri Yaygölü 696500, 1692 4248423, 938 23 KIGİG 010_2 Develi Kayseri Yaygölü 697556, 8416 4246028, 972 24 KIGİG 010_3 Develi Kayseri Yaygölü 699920, 0348 4244725, 69 25 KIGİG 011_1 Zara Sivas 26 KIGİG 011_2 Zara Sivas 27 KIGİG 012_1 Merkez Kastamonu Karaçomak Barajı 562483, 2408 4573630, 817 28 KIGİG 012_2 Merkez Kastamonu Karaçomak Barajı 561784, 9934 4571369, 425 29 KIGİG 013_1 Kaman Kırşehir Hirfanlı Barajı 546048, 294 4343370, 872 30 KIGİG 013_2 Kaman Kırşehir Hirfanlı Barajı 547709, 7472 4337068, 292 Demiryurt Gölü (Tödürge 380179, 4756 Gölü) Demiryurt Gölü (Tödürge 380613, 3931 Gölü) 4415777, 134 4414941, 048 42
No KIZILIRMAK HAVZASI GENEL AMAÇLI İZLEME NOKTALARI İzleme Noktasının Mevkii Su Kütlesi Adı Kodu Koordinatlar X Y 31 KIGİG 013_3 Kaman Kırşehir Hirfanlı Barajı 569940, 7091 4324484, 263 32 KIGİG 014_1 Kızılcahamam Ankara Güldürcek Barajı 494505, 5706 4492610, 709 33 KIGİG 014_2 Kızılcahamam Ankara Güldürcek Barajı 495333, 2829 4491378, 624 34 KIGİG 015_1 Çayıralan Yozgat Yahyasaray Barajı 733149, 4279 4375740, 972 35 KIGİG 015_2 Çayıralan Yozgat Yahyasaray Barajı 734488, 3823 4375528, 797 36 KIGİG 015_3 Çayıralan Yozgat Yahyasaray Barajı 735823, 2562 4375477, 388 37 KIGİG 016_1 Bafra Samsun Liman Gölü 252260, 519 4620921, 208 38 KIGİG 016_2 Bafra Samsun Liman Gölü 252641, 5197 4620254, 457 39 KIGİG 017_1 Bafra Samsun Karabogaz Gölü 733363, 9331 4617410, 586 40 KIGİG 017_2 Bafra Samsun Karabogaz Gölü 731745, 6351 4616091, 152 41 KIGİG 018_1 Bafra Samsun Balık Gölü 255774, 2597 4608278, 193 42 KIGİG 018_2 Bafra Samsun Balık Gölü 255589, 0511 4607733, 15 43 KIGİG 019_1 Sarıoğlan Kayseri Tuzla Gölü 744530, 578 4324946, 553 44 KIGİG 019_2 Sarıoğlan Kayseri Tuzla Gölü 744029, 6392 4322898, 627 45 KIGİG 019_3 Sarıoğlan Kayseri Tuzla Gölü 743127, 7392 4321301, 44 43
No KIZILIRMAK HAVZASI GENEL AMAÇLI İZLEME NOKTALARI İzleme Noktasının Mevkii Su Kütlesi Adı Kodu Koordinatlar X Y 46 KIGİG 020_1 Hafik Sivas Büyük Gölü 361057, 5761 4414672, 702 47 KIGİG 020_2 Hafik Sivas Büyük Gölü 361496, 7854 4414778, 535 48 KIGİG 021_1 Mucur Kırşehir Seyfe Gölü 620240, 523 4343192, 141 49 KIGİG 021_2 Mucur Kırşehir Seyfe Gölü 620152, 1756 4341743, 952 50 KIGİG 021_3 Mucur Kırşehir Seyfe Gölü 621063, 6026 4340898, 793 51 KIGİGS 001 Kızılırmak Mansabı Bafra Samsun Geçiş Suyu 745011, 3896 4622672, 824 52 KIGİKS 001 Kızılırmak Mansabı Açığı Kıyı Suyu 746955, 657 4626265, 817 53 KIGİN 001 Alacorak Deresi 614360, 2937 4279153, 079 54 KIGİN 002 <Null> 256889, 4694 4601158, 74 55 KIGİN 003 Kızılırmak 674302, 3355 4582900, 283 56 KIGİN 004 Kızılırmak Nehri 741619, 3311 4607427, 817 57 KIGİN 005 Kırşehir Çayı 597900, 0628 4320676, 271 58 KIGİN 006 Kızılırmak Nehri 655710, 2673 4288717, 157 59 KIGİN 007 Acısu Çayı 364796, 5958 60 KIGİN 008 Usguluç Çayı 294127, 877 4408817, 393 44 4386324, 273 Gökçetoprak Köyü Yolu Üzeri Köprü Gülşehir Nevşehir Yörükler Köyü Uzunköprü 19 Mayıs Samsun Kastamonu Yolu Kızılırmak Köprüsü Durağan Sinop Samsun Sinop Yolu AAT Sonrası Bafra Samsun Güzler Köyü Köprüsü Avanos Sonrası Köprü Avanos Nevşehir Hafik-Celallı Köyü Yolu Üzeri Köprü Hafik Sivas Damılı Köyü Köprüsü Merkez Sivas
No KIZILIRMAK HAVZASI GENEL AMAÇLI İZLEME NOKTALARI İzleme Noktasının Mevkii Su Kütlesi Adı Kodu Koordinatlar X Y 61 62 KIGİN 009 Dışkapı köyü Hemis Köprüsü Hafik Sivas Kızılırmak Nehri 363992, 6939 4412257, 048 KIGİN 010 Kızılırmak Nehri 619755, 1862 4550221, 272 63 KIGİN 011 Karaçomak Deresi 562777, 026 4569365, 362 64 KIGİN 012 Eser Çayı 734564, 7035 4583904, 721 65 KIGİN 013 Acısu Deresi 393486, 8213 4413381, 295 66 KIGİN 014 Sızır Deresi 756251, 6093 4347736, 687 67 68 KIGİN 015 Avşar Köyü Yolu Köprüsü Kargı Çorum Bahadır Köyü Yolu Üzeri Karaçomak Barajı Öncesi Köprü Merkez Kastamonu Kuzalan-İnözükoşaca Köyü Arası yol Üzeri Köprü Bafra Samsun Tekke Köyü Köprüsü Zara Sivas Eğerci Gemerek Caddesi Üzeri Köprü Gemerek Sivas Şahinköy Köyü Köprüsü Hafik Sivas Sulken Deresi 362894, 0057 4435226, 412 KIGİN 016 Yahşihan Köprüsü Yahşihan Kırıkkale Kızılırmak Nehri 538198, 8273 4410537, 898 69 KIGİN 017 Balaban Çayı 534671, 5588 4421206, 725 70 KIGİN 018 Kızılırmak Nehri 583740, 6476 4467272, 344 71 72 KIGİN 019 Esentepe Caddesi Üzeri Köprü Merkez Çankırı Acı Çay 553247, 1516 4492555, 386 KIGİN 020 İstanbul Samsun Yolu Üzeri Köprü Kargı Çorum Devrez Çayı 616002, 2166 4550652, 575 73 KIGİN 021 Dereköy Köyü Köprüsü Hanönü Kastamonu Gokırmak 619069, 5947 4608315, 866 74 KIGİN 022 Karasu Deresi 650321, 3957 4373890, 54 75 KIGİN 023 Delıce Çayı 595207, 1962 4462703, 444 76 KIGİN 024 Kızılırmak Nehri 655674, 2469 77 KIGİN 025 Delıce Çayı 591100, 4646 4519705, 606 45 4414606, 723 Balaban Çayı Kızılırmağa karışmadan Önce Irmak Köyü Yolu Üzeri Köprü Yahşihan Kırıkkale Saffet Sakarya Caddesi Üzeri Köprü Kızılırmak Çankırı Şht. Yusuf Yıldız caddesi Üzeri Köprü Şefaatli Yozgat Çadırhöyük Köyü Yolu Üzeri Köprü Sungurlu Çorum-Osmancık Yolu Üzeri Köprü Laçin Çorum Aşağı İhsangazili Köyü Köprüsü Kırıkkale Yozgat
KIZILIRMAK HAVZASI GENEL AMAÇLI İZLEME NOKTALARI Toplam 77 izleme noktası 46
OPERASYONEL İZLEME NOKTALARININ SEÇİMİ Noktalar seçilirken izlenen yöntem; Ø Risk altında olan tüm su kütleleri için operasyonel izleme yapılması gerektiği belirlenmiştir. Ø Öncelikli maddelerin deşarj edildiği su kütleleri için operasyonel izleme yapılması gerektiği belirlenmiştir. Ø Diğer kirleticilerin önemli miktarlarda deşarj edildiği su kütleleri için operasyonel izleme yapılması gerektiği belirlenmiştir. Ø Bu kriterler göz önünde bulundurularak izleme noktaları seçilmiştir. Ø Baskının tipine göre izlenecek parametreler ve sıklıklar belirlenmiştir. 47
KIZILIRMAK HAVZASI OPERASYONEL İZLEME NOKTALARI No İzleme Noktasının Kodu Mevkii Su Kütlesi Adı 1 2 3 4 5 6 7 KIOİG 001_1 KIOİG 001_2 KIOİG 001_3 KIOİG 002_1 KIOİG 002_2 KIOİG 002_3 KIOİKS 001 Kaman Kırşehir Vezirköprü Samsun Kızılırmak Mansabı Açığı Hirfanlı Barajı Altınkaya Barajı Kıyı Suyu 546048, 294 547709, 7472 569940, 7091 724765, 0699 713775, 2453 694944, 8282 746955, 657 4343370, 872 4337068, 292 4324484, 263 4581538, 571 4576520, 478 4567105, 995 4626265, 817 8 KIOİN 001 Kızılırmak Nehri 293283, 2444 4390794, 309 9 KIOİN 002 Kızılırmak Nehri 757697, 5148 4345287, 654 10 KIOİN 003 Karasu Deresi 700838, 7826 4292048, 339 11 KIOİN 004 Karasu Deresi 691143, 8412 4300487, 508 12 KIOİN 005 Kızılırmak Nehri 689129, 4358 4300845, 221 13 KIOİN 006 Kızılırmak Nehri 640507, 6061 4290985, 318 14 KIOİN 007 Kızılırmak Nehri 599912, 4802 4317270, 495 15 KIOİN 008 Akkkuzulu Köyü Mevki Sarısöğüt Köprüsü Yıldızeli Sivas Tekmen Köyü Yolu Üzeri Köprü Gemerek Sivas Boğazköprü Köyü Köprüsü Kocasinan Kayseri Beydeğirmeni Köyü Köprüsü Kocasinan Kayseri Kızılırmak ve Karasu Nehri Karışımı Sonrası Tekgöz Köprüsü Kocasinan Kayseri Nevşehir Kırşehir Yolu Gülşehir Köprüsü Gülşehir Nevşehir Kırşehir Şeker Fabrikası Sonrası Merkez Kırşehir Çayı Gözler Köyü Köprüsü Merkez Koordinatlar X Y 48 Kırşehir Çayı 597900, 0628 4320676, 271
KIZILIRMAK HAVZASI OPERASYONEL İZLEME NOKTALARI No İzleme Noktasının Kodu 16 KIOİN 009 17 KIOİN 010 Bahşili-Kırıkkale Yolu Üzeri Köprü Bahşili Kırıkkale Hacıbalı Kemer Köprü Yahşihan Kırıkkale 18 KIOİN 011 19 20 21 KIOİN 012 KIOİN 013 KIOİN 014 22 KIOİN 015 23 Mevkii Su Kütlesi Adı Koordinatlar X Y Kızılırmak Nehri 540515, 918 4407768, 456 Kızılırmak Nehri 536574, 9268 4419540, 003 Esentepe Caddesi Üzeri Köprü Merkez Çankırı Acı Çay 553247, 1516 4492555, 386 Belediye Caddesi Üzeri Köprü Şefaatli Yozgat Çayözü Köyü Köprüsü Sorgun Yozgat Yerköy Köyü Köprüsü Yerköy Yozgat Çadırhöyük Köyü Yolu Üzeri Köprü Sungurlu Çorum Karasu Deresi Egri Dere Yozgat Deresi 650598, 1529 689458, 1774 629712, 0233 4373625, 514 4400810, 288 4386517, 956 Delice Çayı 595207, 1962 4462703, 444 KIOİN 016 Sakarca Köyü Öncesi Köprü Kızılırmak Çankırı Kızılırmak Nehri 586763, 4187 4471081, 987 24 KIOİN 017 İstanbul Samsun Yolu Üzeri Köprü Kargı Çorum Devrez Çayı 616002, 2166 4550652, 575 25 KIOİN 018 Dereköy Köyü Köprüsü Hanönü Kastamonu Gokırmak 619069, 5947 4608315, 866 26 KIOİN 019 Samsun Sinop Yolu AAT Sonrası Bafra Samsun Kızılırmak Nehri 741619, 3311 4607427, 817 27 KIOİN 020 Karaçomak Çayı 563636, 9939 4577030, 524 28 KIOİN 021 Şadibey Deresi 554367, 2217 4589265, 802 29 KIOİN 022 Kızılırmak 736529, 5636 4595236, 883 30 KIOİN 023 Karaçomak Barajı Çıkışı Budamış Mevkii DSİ Dipsavak GGİ MErkez Kastamonu Germeçtepe Barajı Çıkışı Şadibey Çiftliği Köprüsü Merkez Kastamonu Derbent Barajı Çıkışı Köprü Bafra Samsun Sıddıklı Barajı Çıkışı Sıddıklı Küçükboğaz Köyü Körpeliboğaz Deresi 578621, 493 49 4332577, 506
KIZILIRMAK HAVZASI OPERASYONEL İZLEME NOKTALARI No İzleme Noktasının Kodu 31 KIOİN 024 32 KIOİN 025 33 KIOİN 026 34 KIOİN 027 35 KIOİN 028 36 KIOİN 029 37 KIOİN 030 38 KIOİN 031 39 KIOİN 032 40 KIOİN 033 41 42 43 KIOİN 034 44 KIOİN 037 45 46 KIOİN 038 47 KIOİN 040 Mevkii Su Kütlesi Adı Kültepe Barajı Çıkışı Değirmenkaşı-Kuruağıl Köyleri Köşkerliözü Deresi Arası Yol Üzeri Köprü Merkez Kırşehir Ayhanlar Barajı Çıkışı Yeşilöz-Ayhan Köyleri Arası Yol Kızılöz Deresi Üzeri Köprü Avanos Nevşehir Yamula Barajı Çıkışı Yemliha Girişi Köprü Kocasinan Kızılırmak Kayseri Dörteylül Barajı Çıkışı Dörteylül Köyü Sonrası Köprü Mismil Irmağı Merkez Sivas Karacalar Barajı Çıkışı Karacalar Köyü Köprüsü Ulaş Karacalar Çayı Sivas Kesikköprü Barajı Çıkışı Kesikköprü Köprüsü Bala Kızılırmak Ankara Gazibey Barajı Çıkışı Gazibey-Çongar Köyleri Arası Yol Usguluç Çayı Üzeri Köprü Merkez Sivas Sarımsaklı Barajı Çıkışı Kayseri-Sivas Yolu Üzeri Köprü Sarımsaklı Suyu Sarımsaklı Giriş MElikgazi KAyseri (Bünyan Deresi) Vezirköprü Barajı Çıkışı Kayabaşı Köyü Mevkii Kurt İstavloz Çayı Köprü Havza Samsun İmranlı Barajı Çıkışı İmranlı Hamitabat Cad. Üzeri Kızılırmak Köprü İmranlı Sivas Yahyalı Köyü Köprüsü Sarıoğlan Kayseri Sarıoğlan Suyu Koordinatlar X Y 605137, 1934 4305217, 718 649729, 575 4296463, 306 695872, 8479 4306972, 64 334080, 6794 4409037, 84 324935, 2633 4369309, 471 535486, 0325 4361077, 952 298869, 0718 4361390, 401 735302, 9803 4308213, 73 719176, 0924 4553765, 282 424577, 3369 4414180, 639 754189, 0145 4336580, 914 KIOİN 035 Yeşilhisar Köyü Köprüsü Yenifakılı Yozgat Kazanözü Çayı 685364, 6139 4341355, 074 KIOİN 036 Azapbaşlı-Emirbey Yolu Köprüsü Gelingüllü-Yudan Köyleri Arası Yol Üzeri Köprü Merkez Yozgat Karaova Köyü Köprüsü Akpınar Kırşehir Kanak Deresi 720985, 2093 4376304, 278 Kanak Çayı 674492, 9582 4386419, 836 Manahözü Deresi 577013, 6637 4382079, 414 Azap Çayı 363478, 4829 Kızılırmak 674302, 3355 4430757, 988 50 4582900, 283 KIOİN 039 Özen-Pusat Barajı Çıkışı DSİ SKİ Hafik Sivas Samsun Kastamonu Yolu Kızılırmak Köprüsü Durağan
KIZILIRMAK HAVZASI OPERASYONEL İZLEME NOKTALARI Toplam 47 operasyonel izleme noktası 51
KORUNAN ALAN İZLEME NOKTALARININ SEÇİMİ Ø Korunan alanlara ilişkin izleme noktaları, ülkemiz mevzuatına göre koruma altına alınmış alanlar; (sulak alan, içme suyu koruma alanı, milli park, tabiat parkı vb. ) kapsamında belirlenmiştir. 52
KIZILIRMAK HAVZASI KORUNAN ALAN İZLEME NOKTALARI No İzleme Noktasının Kodu Mevkii 1 KIKAİG 001_1 Bafra Samsun Karabogaz Gölü 2 KIKAİG 001_2 Bafra Samsun 3 KIKAİG 002_1 4 Su Kütlesi Adı Koordinatlar Koruma Türü Parametre Paketi X Y Habitat 733363, 9331 4617410, 586 KAİ 2 Karabogaz Gölü Habitat 731745, 6351 4616091, 152 KAİ 2 Bafra Samsun Balık Gölü Habitat 255774, 2597 4608278, 193 KAİ 2 KIKAİG 002_2 Bafra Samsun Balık Gölü Habitat 255589, 0511 4607733, 15 KAİ 2 5 KIKAİG 003_1 Bafra Samsun Uzun Gölü Habitat 257907, 5201 4608817, 856 KAİ 2 6 KIKAİG 003_2 Bafra Samsun Uzun Gölü Habitat 256935, 2062 4606437, 364 KAİ 2 7 KIKAİG 003_3 Bafra Samsun Uzun Gölü Habitat 258561, 3175 4606739, 116 KAİ 2 8 KIKAİG 004_1 Bafra Samsun Liman Gölü Habitat 252260, 519 4620921, 208 KAİ 2 9 KIKAİG 004_2 Bafra Samsun Liman Gölü Habitat 252641, 5197 4620254, 457 KAİ 2 10 KIKAİG 005_1 Bafra Samsun Tatlı Göl Habitat 255493, 172 4606652, 145 KAİ 2 11 KIKAİG 005_2 Bafra Samsun Tatlı Göl Habitat 255535, 5055 4606202, 352 KAİ 2 12 KIKAİG 006_1 Mucur Kırşehir Seyfe Gölü Habitat 620240, 523 4343192, 141 KAİ 2 13 KIKAİG 006_2 Mucur Kırşehir Seyfe Gölü Habitat 620152, 1756 4341743, 952 KAİ 2 14 KIKAİG 006_3 Mucur Kırşehir Seyfe Gölü Habitat 621063, 6026 4340898, 793 15 KIKAİG 007_1 Develi Kayseri Yaygölü Habitat 696500, 1692 4248423, 938 KAİ 2 53 KAİ 2
KIZILIRMAK HAVZASI KORUNAN ALAN İZLEME NOKTALARI No İzleme Noktasının Kodu Mevkii 16 KIKAİG 007_2 Develi Kayseri Yaygölü 17 KIKAİG 007_3 Develi Kayseri 18 Su Kütlesi Adı Koordinatlar Koruma Türü Parametre Paketi X Y Habitat 697556, 8416 4246028, 972 KAİ 2 Yaygölü Habitat 699920, 0348 4244725, 69 KAİ 2 KIKAİG 008_1 Kaman Kırşehir Hirfanlı Barajı Habitat 546048, 294 4343370, 872 KAİ 2 19 KIKAİG 008_2 Kaman Kırşehir Hirfanlı Barajı Habitat 547709, 7472 4337068, 292 KAİ 2 20 KIKAİG 008_3 Kaman Kırşehir Hirfanlı Barajı Habitat 569940, 7091 4324484, 263 KAİ 2 21 KIKAİG 009_1 Ulaş Sivas Ulaş Gölü Habitat 333269, 8436 4368695, 6 KAİ 2 22 KIKAİG 009_2 Ulaş Sivas Ulaş Gölü Habitat 332825, 3428 4368393, 974 KAİ 2 23 KIKAİG 010_1 Merkez Sivas Dörteylül Barajı İçme Suyu 334296, 7922 4411769, 27 KAİ 1 24 KIKAİG 010_2 Merkez Sivas Dörteylül Barajı İçme Suyu 335646, 1698 4412047, 083 KAİ 1 25 KIKAİG 010_3 Merkez Sivas Dörteylül Barajı İçme Suyu 337101, 3811 4412417, 501 KAİ 1 26 KIKAİG 011_1 Kapulukaya Barajı İçme Suyu 541509, 1243 4396675, 863 KAİ 1 27 KIKAİG 011_2 Kapulukaya Barajı İçme Suyu 538970, 6468 4393086, 15 KAİ 1 28 KIKAİG 011_3 Kapulukaya Barajı İçme Suyu 537221, 1925 4383774, 132 KAİ 1 29 KIKAİG 012_1 Güldürcek Barajı İçme Suyu 494505, 5706 4492610, 709 30 KIKAİG 012_2 Güldürcek Barajı İçme Suyu 495333, 2829 4491378, 624 KAİ 1 54 KAİ 1 Merkez Kırıkkale Kızılcahamam Ankara Kızılcahamam
KIZILIRMAK HAVZASI KORUNAN ALAN İZLEME NOKTALARI No İzleme Noktasının Kodu Mevkii 31 KIKAİG 013_1 Bala Ankara Kesikköprü Barajı 32 KIKAİG 013_2 Bala Ankara 33 KIKAİG 013_3 34 35 Su Kütlesi Adı Koordinatlar Koruma Türü Parametre Paketi X Y İçme Suyu 536185, 3712 4360140, 585 KAİ 1 Kesikköprü Barajı İçme Suyu 536309, 6248 4359228, 678 KAİ 1 Bala Ankara Kesikköprü Barajı İçme Suyu 537208, 8878 4358273, 227 KAİ 1 KIKAİG 014_1 Merkez Kastamonu Karaçomak Barajı İçme Suyu 562483, 2408 4573630, 817 KAİ 1 KIKAİG 014_2 Merkez Kastamonu Karaçomak Barajı İçme Suyu 561784, 9934 4571369, 425 KAİ 1 55
KIZILRMAK HAVZASI KORUNAN ALAN İZLEME NOKTALARI Toplam 35 korunan alan izleme noktası 56
İZLEME NOKTALARI Genel Maksatlı İzleme Noktası Operasyonel İzleme Noktası Korunan Alan İzleme Noktası Nehir 25 40 - Göl 50 6 35 Geçiş 1 - - Kıyı 1 1 - Toplam 77 47 35 159 izleme noktası 57
İZLEME NOKTALARI 159 izleme noktası 58
PARAMETRELER VE SIKLIKLARI Ø Genel Amaçlı İzleme Parametreleri / Sıklıkları 6 yılda 1 yıl, yılda 4 kez 6 yılda 1 yıl, yılda 12 kez yılda 2 kez 6 yılda 1 yıl, yılda 4 kez Fiziko-kimyasal Biyolojik Parametreler, Parametreler Belirli Öncelikli Hidromorfolojik Kirleticiler, (Klorofil-a Maddeler Parametreler 6 yılda 1 yıl, Pestisitler, yılda 4 kez) Mikrobiyolojik Parametreler Sürekli/Aylık Hidroloji 59
PARAMETRELER VE SIKLIKLARI Ø Operasyonel İzleme Parametreleri / Sıklıkları Her yıl 4 kez Her yıl 12 6 yılda 2 yıl, yılda kez 2 kez Fiziko-kimyasal Parametreler, Öncelikli Belirli Kirleticiler, Maddeler Mikrobiyolojik Parametreler Biyolojik Parametreler (Klorofil-a Her yıl 4 kez) Her yıl 4 kez Sürekli/Aylık Hidro-morfolojik Parametreler Hidroloji 60
PARAMETRELER VE SIKLIKLARI Ø Korunan Alan İzleme Parametreleri / Sıklıkları Koruma Alanı Parametre İçme Suyu Elde Edilen veya Elde Edilmesi Planlanan Yüzeysel Suların İçme Suyu Kalitesine Dair Koruma Alanı Yönetmelik kapsamındaki parametreler Habitat Koruma Alanları İlgili mevzuatta yer alan parametreler Sıklık Nüfus ve miktara bağlı olarak belirlenir (4/8/12 kez) İlgili mevzuatta yer alan izleme sıklıkları 61
Dinlediğiniz için Teşekkür Ederim… 62
- Slides: 60