Orkubskapur lkamans Mlieining fyrir orku k J og
Orkubúskapur líkamans Mælieining fyrir orku: – k. J og kcal – 1 kcal = 4, 2 k. J Orka getur umbreyst úr einu formi í annað
Orka Við fáum efnaorku úr fæðunni og breytum henni í hreyfiorku Næringarefni líkamans eru: – Fita – Kolvetni – Prótein
Næringarefnin Kolvetni Fita Prótein 17, 2 k. J (4, 1 kcal) 39, 4 k. J (9, 4 kcal) 17, 2 k. J (4, 1 kcal)
Næringarefnin Kolvetnin brotna niður í glúkósa í meltingunni Glúkósi geymist sem glykógen í lifur (90 g) og í beinagrindarvöðvum (300 -500 g) Fitan geymist sem fituvefur undir húðinni og í kringum innri líffæri Fitubirgðir líkamans eru mun meiri en birgðir af glýkógeni
Næringarefnin Álagið stýrir því hvaða næringarefnum við brennum Við mikið álag brennum við glýkógeni Þegar álagið minnkar brennum við minna af gýkógeni og meira af fitu Próteinið er byggingarefni líkamans og byggir og endurbyggir frumur.
Vökvi - vökvatap 2/3 hlutar líkamans er vatn Meðalvökvaþörf líkamans er 2 -2, 5 l/dag Vökvatap veldur lélegri árangri 1% vökvatap = 10% lélegri árangur
Vökvi - vökvatap Minni vökvi = minna blóðmagn Slagmagn hjartans verður minna Þörf fyrir hærri púls Súrefnisflutningar verða minni Vöðvarnir vinna fyrr loftfirrt
Vökvi - vökvatap Mikilvægt er að drekka áður en erfiði hefst, meðan á því stendur og eftir erfiði Drekka oft og lítið í einu – 1 -2 dl á 15 mín fresti Ekki drekka sykraða drykki 1 klst fyrir erfiði
Orkunotkun Ca. 7560 k. J á sólahring (1800 kcal) Orkunotkunin getur orðið – 10 -15 sinnum meiri hjá óþjálfuðum – 20 -30 sinnum meiri hjá þjálfuðum (2500 -8000 kcal)
Orkubúskapur vöðvanna Loftháð orkulosun fer fram við niðurbrot næringarefna (brennslu) þegar súrefnisflutningur til vöðva er fullnægjandi (aerob = með súrefni)
Orkubúskapur vöðvanna Loftfirrt orkulosun fer fram við niðurbrot næringarefna (klofning) þegar súrefnisflutningur til vöðva er ófullnægjandi (anaerob = án súrefnis)
Orkubúskapur vöðvanna Til þess að vöðvarnir geti nýtt orkuna úr næringarefnunum þarf að fara fram niðurbrotsferli sem framleiðir orkuríka fosfatið adenosintriphosfat (ATP)
Orkubúskapur vöðvanna ATP er samsett úr adenosin og þremur fosfathópum Orkurík tengsl eru milli tveggja seinni fosfathópanna Þegar vöðvinn dregst saman notar hann orkuna sem geymd er í þessum tengslum og það gerist þegar tengslin rofna
Orkubúskapur vöðvanna Loftfirrt orkulosun fer fram á tvennan hátt: – Niðurbrot kreatínfosfats (CP) – Niðurbrot glýgogens í mjólkursýru Orkan í CP og ATP birgðum vöðvanna nægja til ca. 15 sek vinnu
Orkubúskapur vöðvanna Líkaminn notar fjögur orkukerfi til þess að endurbyggja ATP
Loftháð - loftfirrt
Mjólkursýruþröskuldur
- Slides: 17