Opvolgend vervoer een nuttig instrument Leendert van Hee

Opvolgend vervoer: een nuttig instrument? Leendert van Hee Actualiteiten CMR 2014 21 november 2014

Inleiding Prof. Claringbould: “juridisch wangedrocht” Prof. Haak: “deze formalistische regeling […] kan als kiespijn gemist worden” 2

Inleiding Te bespreken • • • regeling opvolgend vervoer opvattingen in Nederlandse jurisprudentie over toepassing van deze regeling gevolgen opvolgend vervoer in de praktijk 3

Opvolgend vervoer “Indien een vervoer, onderworpen aan één enkele overeenkomst, wordt bewerkstelligd door opvolgende wegvervoerders, worden de tweede en ieder van de volgende vervoerders door inontvangstneming van de goederen en van de vrachtbrief partij bij de overeenkomst op de voorwaarden van de vrachtbrief en wordt ieder van hen aansprakelijk voor de bewerkstelliging van het gehele vervoer. ” (art. 34 CMR) 4

Opvolgend vervoer Voorwaarden opvolgend vervoer (art. 34 CMR) • • • één overeenkomst voor het hele vervoer inontvangstneming van de goederen inontvangstneming van de vrachtbrief 5

Opvolgend vervoer Versplinterd beeld rechtspraak • • • Is papieren ondervervoerder opvolgend vervoerder? Moet opvolgend vervoerder goederen en vrachtbrief van voorafgaande vervoerder ontvangen? Is inontvangstneming vrachtbrief constitutief vereiste? 6

Enge opvatting Rb Den Haag 27 maart 2013 (S&S 2014/6) DE VRIES hoofdvervoerder DALESSI ondervervoerder TRUCKING KS ondervervoerder MIJA TRANS laatste vervoerder 7

Ruime opvatting Hof Den Haag 3 september 1991 (S&S 1992/16) FARDEM afzender INTEXO hoofdvervoerder BÜCHNER ondervervoerder BOS laatste vervoerder opvolgend vervoerder 8

Zeer ruime opvatting Hof Den Bosch 4 maart 2008 (S&S 2011/34) PFEFFERKORN hoofdvervoerder VAN DER GRAAF ondervervoerder opvolgend vervoerder TCK laatste vervoerder opvolgend vervoerder 9

Rechtsonzekerheid Hof Den Bosch over opvolgend vervoer • • • Hof Den Bosch 28 november 2002: ‘enge’ leer Hof Den Bosch 4 maart 2008: ‘zeer ruime’ leer Hof Den Bosch 5 april 2011: ‘ruime’ leer 10

Casus HP afzender SNEL TRANSPORT hoofdvervoerder ALCOTRANS ondervervoerder (Hongaars) vervoer NL - DE diefstal 500 laptops waarde € 300. 000 CMR-limiet € 20. 000 HP vs Snel Transport Alcotrans/Tirolia vs Snel Transport TIROLIA laatste vervoerder (Italiaans) 11

Geen opvolgend vervoer Resultaat zonder opvolgend vervoer • • • Snel Transport betaalt € 300. 000 aan HP wegens doorbreking limiet in Duitsland Alcotrans betaalt limiet € 20. 000 aan Snel Transport Tirolia betaalt limiet € 20. 000 aan Alcotrans 12

Wie is opvolgend vervoerder Geen consistente rechtspraak in Nederland Neiging ruime uitleg opvolgend vervoer • • Tirolia waarschijnlijk opvolgend vervoerder Alcotrans mogelijk ook 13

Wie is opvolgend vervoerder casus HP afzender SNEL TRANSPORT hoofdvervoerder ALCOTRANS ondervervoerder (Hongaars) opvolgend vervoerder TIROLIA laatste vervoerder (Italiaans) opvolgend vervoerder 14

Jurisdictie: art. 39 lid 2 CMR “De vervoerder, die verhaal wil uitoefenen, kan zulks doen voor het bevoegde gerecht van het land, waarin één van de betrokken vervoerders zijn gewone verblijfplaats […] heeft […]. Het verhaal kan in een en hetzelfde geding tegen alle betrokken vervoerders worden gericht. ” (art. 39 lid 2 CMR) 15

Jurisdictie: art. 39 lid 2 CMR Verklaring voor recht vorderingen Alcotrans en Tirolia art. 31 CMR Reconventionele vordering Snel Transport art. 39 lid 2 CMR Exclusiviteit? 16

Regresregeling: art. 37 CMR Exclusieve werking art. 37 CMR • • • Rb Rotterdam 28 maart 2002: ja Rb Rotterdam 28 januari 2004: nee Rb Rotterdam 20 oktober 2010: ja 17

Regresregeling: art. 37 CMR casus HP afzender SNEL TRANSPORT hoofdvervoerder X ALCOTRANS ondervervoerder opvolgend vervoerder X TIROLIA laatste vervoerder opvolgend vervoerder 18

Omvang regres: art. 39 lid 1 CMR “De vervoerder op wie verhaal wordt uitgeoefend ingevolge de artikelen 37 en 38, is niet gerechtigd de gegrondheid van de betaling door de vervoerder, die het verhaal uitoefent, te betwisten, wanneer de schadevergoeding is vastgesteld bij rechterlijke uitspraak, mits hij behoorlijk van het rechtsgeding in kennis is gesteld en hij gelegenheid heeft gehad om daarin zich te voegen of tussen te komen. ” (art. 39 lid 1 CMR) 19

Omvang regres: art. 39 lid 1 CMR Rb Utrecht 22 december 2010 (S&S 2001/117) TRANS-O-FLEX hoofdvervoerder BEURSKENS ondervervoerder VELDHUIZEN laatste vervoerder opvolgend vervoerder 20

Omvang regres: art. 39 lid 1 CMR Strekking zinsnede “niet gerechtigd de gegrondheid van betaling te betwisten” Rb Utrecht: niet relevant of Veldhuizen een verwijt kan worden gemaakt ex art. 29 CMR 21

Omvang regres: art. 39 lid 1 CMR casus geen opvolgend vervoer HP wél opvolgend vervoer afzender € 300. 000 SNEL TRANSPORT hoofdvervoerder € 20. 000 ALCOTRANS ondervervoerder € 300. 000 opvolgend vervoerder € 20. 000 TIROLIA laatste vervoerder opvolgend vervoerder 22

Omvang regres: art. 39 lid 1 CMR casus Geen beroep Tirolia op CMR-limiet € 300. 000 betalen aan Snel Transport Bevoegdheid betwisten risico spreiden 23

Tot slot Over kiespijn, wangedrocht en nut 24