Opvoeden van hoogbegaafde kinderen De rol van ouders

Susan Daniëls - Living with intensity hun opgewondenheid wordt gezien als excessief, hun hoge energie als hyperactiviteit, hun vasthoudendheid als drammerigheid, hun vragen als ondermijning van het gezag, hun verbeelding als onoplettendheid, hun passie als verstorend, hun sterke emoties en gevoeligheid als onvolwassenheid, hun creativiteit en zelfsturendheid als Overgenomen van May Nellen www. maynellenabc. nl opstandigheid.

Zichzelf versterkende dynamiek

ontmoedigd Ineffectief gedrag (vechten, vluchten, verstarren) Automatische reactie Ondersteunend leidinggeven Liefdevol klimaat Ruimte voor authenticiteit: • Waardering werkelijke aard • Zinvolle tijdsbesteding • Contact ontwikkelingsgelijken

Hoogbegaafdheid is: meervoudige intelligentie complexiteit gedrevenheid Intensiteit, sensitiviteit Bron: Jacobsen, M. E. (1999) The Gifted Adult

Bron: SLO: Theorie van Gardner

Bron: SLO: Theorie van Sternberg

Complexiteit Complex denken Scherp observatievermogen � Snelle, grote denkstappen, verder doordenken � Veel kanten van een kwestie/ mogelijkheden zien � Scherpzinnig, inzicht, � Kritische denker, foutenspeurneus � Nieuwsgierig, naadje van de kous willen weten Behoefte aan diepgang � Wat makkelijk is wordt moeilijk gemaakt

Cartoon van Mark van Eijk Met dank aan Centrum voor Creatief Leren

Bron: KPC groep

Gedrevenheid Gevoel van urgentie Behoefte aan snelheid; ongeduld Vasthouden aan eigen idee/plan Helemaal in iets op kunnen gaan, voluit gaan De lat hoog leggen, perfectionisme, Geen genoegen nemen met middelmatigheid Fanatiek/competitief ….

Intensiteit: Dabrowski’s Overexcitabilties Psychomotorisch Intellectueel prikkelgevoelig HB Emotioneel Imaginair Zintuiglijk

Intellectuele gevoeligheid leerhonger, drang tot begrijpen, onderzoeken Wat is nodig: Waarderen van nieuwsgierigheid Respecteer de behoefte om te begrijpen , ongeacht de leeftijd van het kind Leer kinderen vaardigheden om antwoorden te vinden op hun vragen Acceptabele uitingsvormen zoeken

Psychomotorische gevoeligheid gedreven, veel bewegen, veel praten, druk, niet je ‘gedachtenstroom’ uit kunnen zetten voor het slapen gaan zenuwtics, nagelbijten etc. Wat is nodig: Waarderen van energie / enthousiasme Fysieke uitlaatklep Vermijden van te lang stil moeten zitten Acceptabele uitingsvormen zoeken Ontspanningstechnieken

Zintuiglijke gevoeligheid verfijnd en intens beleven van smaak, geluid, beelden, huidcontact, geur Wat is nodig: Waarderen van mogelijkheden om te genieten Omgeving aanpassen: beperken van storende stimuli maximaliseren van prettige stiumli Help een kind comfortabele kleding te vinden Accepteer dat kinderen langer zullen vasthouden aan kroeldoekjes, knuffels etc.

Verbeeldingskracht frequent gebruik van beelden en metaforen in de taal, poëtisch taalgebruik, visualisaties, inventief en fantasievol, magisch denken snel wegdromen bij verveling…maar ook vluchten in een fantasie- en droomwereld, imaginaire vriendjes, dramatiseren Wat is nodig: Waarderen van creativiteit aanmoedigen om fantasie te uiten helpen onderscheid te maken tussen werkelijke- en fantasiewereld aanmoedigen om hun verbeeldingskracht te gebruiken om problemen op te lossen

Emotionele prikkelgevoeligheid � Diepgaand vermogen om in te voelen, rijk gevoelsleven � Verhoogd moreel besef. Grote behoefte aan eerlijkheid, gerechtigheid, waarachtigheid, authenticiteit De wereld moet kloppen Veel spanning als verschil “wat is” en “wat zou moeten zijn” � Diepgaand begrip/zorgen om …. (dierenleed, broeikaseffect, pesten, etc. ) Bron: Linda Kreger Silverman (2011)

Introvert Veel tijd en ruimte voor zichzelf nodig Reflectie; tijd nodig alvorens te reageren Wil niet onderbroken of gestoord worden Beperkt aantal maar diepe interesses en contacten humeurig als te weinig op zichzelf Extravert Sociaal, gericht op andere mensen Reageren snel Veel activiteiten en interesses Extern gericht ; niet intern Kwijnen weg als ze alleen zijn

A-synchrone ontwikkeling Het ene gebied ontwikkelt sneller dan het andere.

Hoogbegaafde kinderen zijn ‘anders’ Hoe is jouw kind ‘anders’? Intenser, energieker, autonomer, nieuwsgieriger, kritischer, onderzoekender, gedrevener, gevoeliger, sneller onder/overprikkeld, …. ?

“Het is goed zoals je bent” Stel je verwachtingen bij Laat normale leeftijdsindicaties los Denk in mogelijkheden; zoek het goud Zoek de balans tussen omgeving aanpassen en leren omgaan met de omgeving

Challenge 1 Richt je op “echte aandacht”. “Wanneer luisteren om te reageren overgaat in luisteren om te begrijpen ontstaat echt contact” Wees nieuwsgierig naar het perspectief van je kind. Kies de komende 2 weken iedere dag een moment uit waarop je heel bewust luistert om te begrijpen. Maak je eigen hoofd leeg en stel je open voor de beleving van je kind. Verwoord de beleving van je kind en check of je het goed begrepen hebt.