OP WEG NAAR TRANSFORMATIEF HANDELEN BINNEN DE SCHOOLCULTUUR
OP WEG NAAR TRANSFORMATIEF HANDELEN BINNEN DE SCHOOLCULTUUR Iliass El Hadioui, MSc. | Professionaliseringstraject De Pedagogische Driehoek
Agenda Masterclass 1: 1 2 2 4 5 6 7 8 Hoe de straat de school binnendringt De buitenschoolse leefwereld van jongeren in stedelijk omgevingen De Pedagogische Driehoek: ‘match’ en ‘mis-match’ De thuiscultuur als pedagogische leefwereld Straatcultuur als fenomeen in stedelijke omgevingen Mismatch straatcodes & schoolcodes Hoe de straat de school binnendringt Opgroeien met pedagogische meerstemmigheid Hoe nu verder?
1. De buitenschoolse leefwereld van jongeren in stedelijke omgevingen 1. 2. 3. 4. Individualisering Culturele en linguïstische heterogenisering Virtualisering Ludificering
2. Pedagogische driehoek: ‘match’ Thuiscultuur Peergroup cultuur Schoolcultuur
Linguïstische ‘match’ Thuistaal Peergroup taal Schooltaal
Pedagogische ‘mis-match’ Thuiscultuur (traditioneel) (volks) (matrifocaal) (modern) Straatcultuur (‘masculien’) Schoolcultuur (‘feminien’)
Pedagogische ‘mis-match’ Thuiscultuur (traditioneel) (volks) Straatcultuur (masculien) Schoolcultuur (masculien / volks)
De menselijke behoefte aan erkenning en waardering Thuiscultuur (traditioneel) (volks) Straatcultuur (masculien) Schoolcultuur (masculien / volks)
Linguïstische ‘mis-match’ Thuistaal Straattaal Schooltaal
3. De thuiscultuur als pedagogische leefwereld Traditioneel: • Hiërarchische verhouding ouders-kinderen • Rolverdeling • Respect, eer, waardigheid etc. • Seksuele onthouding, nadruk huwelijk, kuisheid, bescheidenheid etc. • Belang van gemeenschap Volks: • Directe communicatie • ‘Restricted code’ (Bernstein) • ‘Geen woorden maar daden’ Modern: Hoogopgeleid, middenklasse Prestatiecultuur Individuele ontplooiing Soc-economische positie als ‘identiteitsmarker’ ‘Knutselbiografie’ en ‘brokkenbiografie’ ‘Post-familiale familie’: individualisering Matrifocaal: Relatieve afwezigheid vader Kind is manifestatie ‘vrouwelijkheid’ moeder Gebrekkige ‘intergenerationele sluiting’ Sterke binding moeder en zoon Seksualiteit ontkoppelt van familieconcept
4. Straatcultuur als fenomeen in stedelijke omgevingen De straatcultuur als: 1. Dynamisch fenomeen: Primaire en secundaire straatsocialisatie 2. Masculiene code: cultureel inclusief en sociaal exclusief 3. Urban Lifestyle: merkkleding, muziek, sport, humor en taal 4. Vertolking van het leven op straat: straattaal 5. Mentale en emotionele safe zone: identiteit 6. Economische habitus: strategisch overleven
Aspecten het straatcultureel repertoire • • • Etnisch inclusief, bindend en overstijgend Sociaal exclusief en vervlochten met sociale problemen Masculien ‘Macho’: bescherming ‘eer’ en ‘respect’ ‘Spel’: vernederen, geen gezichtsverlies, geweld geoorloofd bij dreigend gezichtsverlies Vrouw als lustobject of gebruiksvoorwerp Hedonistisch: genotsmiddelen, ‘chillen’, Fast Food Geld als middel en doel, merkkleding, uiterlijk vertoon Muziek: gangsta-rap als code Sport: vechtsporten, straatvoetbal Straattaal Flexibiliteit, strategisch vernuft, creativiteit, overleven in economisch opzicht
5. Mis-match Straatcodes & Schoolcodes Geld: Tijd: Regels: Fysiek: Straatcodes Korte termijn, ‘easy come’ Flexibel, eigen rooster informeel, ongeschreven Bewegen, spelen mobiel Schoolcodes Lange termijn, discipline Strikt, extern rooster Orde, formeel, procedures Zitten, concentreren, immobiel Handelen: Emoties: Behoeften: Vrouw: Man: Doen, directe actie Uiten Toegeven, hedonistisch Lustobject, gebruiksvoorwerp Macho, dominant, verticaal Denken, plan van aanpak Rationeel kanaliseren Zelfbeheersing, controle Zelfbeschikking, assertief Communicerend, horizontaal
Mis-match Straatcodes & Schoolcodes Conflict: Respect: Straatcodes Agressie, geweld Erkennen mannelijkheid door ander Communicatie: ‘Bijdehand’ met de mond Schoolcodes Argumenteren Ander in zijn waarde laten ‘Bijdehand’ met de pen Taal Voeding Straattaal Fast Food Standaardtaal NL Slow Food
Mis-match op een dieper niveau • Nadruk op ‘feminiene’, op het individu gerichte codes binnen veel schoolculturen: Zelfexpressie, zelfstandigheid, individuele zelfontplooiing, zelfreflectie en zelfevaluatie • Mis-match met de ‘masculiene’ straatcodes binnen groepsdynamische processen: ‘Eer’, ‘respect’, ‘gezichtsverlies’, ‘hiërarchie’, ‘belediging’ et cetera • ‘Schoolstrijd’ vooral uitgevochten op VMBO en MBO locaties in de steden • Straatcodes zijn zelfdestructief binnen de statusladder van het onderwijs: disfunctioneel • Later afstotingsmechanismen arbeidsmarkt, onbewuste (zelf)uitsluiting uit mainstream instituties: ‘verkeerde’ vocabulaire, houding en kledingstijl!
Welke ladder wordt het? Straatladder Schoolladder
6. Hoe de straat de school binnendringt Overlastgevend gedrag op school: • Een grote mond en een groot ego: beledigen en snel beledigd zijn • Pesten, klieren en irriteren: veel bewegen, opmerkingen maken, geluiden • Vandalisme: beschadigen van directe omgeving • Voortdurende verstoring van de orde in de klas (Jungbluth, 1998; Pels, 2002): blokkeren les, irrelevante vragen aan docent, aandacht afleiden van medeleerlingen, ontkennen fout gedrag, bewust af laten gaan van de smart Phone et cetera • Machogedrag jegens vrouwen: zowel meiden als docenten • Door internalisering straat-masculiene codes en het niet weten aan te nemen van een houding: de school als uitwedstrijd
Welke ladder wordt het nu? Straatladder Schoolladder
Botsende codes: emoties en gedragingen ‘Acting white syndroom’ in de klassensituatie: Complimenten geven Sorry zeggen Eigen fout erkennen Je best doen in de klas Netjes en vriendelijk spreken Een frontale correctie laten gaan = = = = Teken van onvoldoende mannelijkheid Onderdanig zijn, verliezer zijn Afgaan voor de groep, gezichtsverlies Slijmen, doen alsof je beter bent Een wit voetje halen bij de docent Aantasting van de eigen eer Verliezen van je mannelijkheid Het woord nemen in de klas Van onderwerp veranderen Hard praten, confronteren, dreigen Anderen corrigeren = = De show stelen, flitsen Schitteren De eigen mannelijkheid bevestigen De controle hebben, baas zijn
7. Opgroeien met pedagogische meerstemmigheid Pedagogische ‘meerstemmigheid’ als een gebrek aan emotionele geborgenheid (‘thuis voelen’): • • Overlastgevend en crimineel gedrag Geweldsproblemen / bedreigingen Gezagsproblemen op school Schuldenproblematiek • Depressiviteit / slaapproblemen / Suïcide neigingen • Seksueel misbruik, Soa’s, relatieproblemen • • Verslavingen (roken, genotsmiddelen, drugs, alcohol etc. ) Stress in huis Demotivatieproblematiek in het klaslokaal Et cetera…
8. Hoe nu verder? Nieuwe vraagstukken, oude oplossingen…
Will-Skill-benadering van Anthony Muhammad
1 Pedagogische stijlen: van grondhouding naar handelen Permissief Transformatief Gedragsruimte creëren als inherente neiging Restrictief Gedragsregulering als inherente neiging Identificatie van de potentie en impotentie bij de student met een inherente neiging om disfunctioneel gedrag te transformeren naar functioneel gedrag Thomas van Dijk (2014)
Cultural change (A. Muhammed, 2009; 2012) “Healthy School Culture “Educators have an unwavering belief in the ability of all their students to achieve success, and they pass that belief on to others in overt and covert ways. Educators create policies and procedures and adopt practices that support their belief in the ability of every student. ” “Toxic” School Culture “Educators believe that student success is based upon students’ level of concern, attentiveness, prior knowledge, and willingness to comply with the demands of the school, and they articulate that belief in overt and covert ways. Educators create policies and procedures and adopt practices that support their belief in the impossibility of universal achievement. ” (Peterson, 2002)
Contact: E elhadioui@citade. nl
- Slides: 25