Omgaan met de natuur Didactische aanzetten Inhoud Voorstelling

Omgaan met de natuur Didactische aanzetten

Inhoud • • Voorstelling Leerplan Didactische aanzetten Achtergrondinformatie

1. Voorstelling • Studies: – Godsdienstwetenschappen – Theologie • Ervaring: – 5 -6 ASO (Spes Nostra te Kuurne) – 5 -6 -7 BSO (Vabi te Roeselare en IVV Sint-Vincentius te Gent) – 4 -5 -6 -7 TSO (Vabi en IVV) • Heden: – IVV

2. Leerplan • 5 TSO: – Terrein ‘Samenlevingsopbouw tussen inspiratie en appel’ – Terrein ‘Goed mens zijn’ • 5 ASO: – Terrein ‘Levensbeschouwing en ethiek’ • 6 ASO: – Terrein ‘Leven als christen’

5 TSO Terrein 1: Samenlevingsopbouw tussen inspiratie en appel

Terrein 1 1. Verschillende domeinen in het maatschappelijk leven bekijken en bevragen vanuit de vraag naar invloed en aanspraak op mijn persoon. 2. Gemeenschappen van nu confronteren met een bijbelse kijk op samen leven. 3. Voorwaarden voor de vitaliteit van een gemeenschap aangeven.

Terrein 1 4. De wisselwerking tussen het omgaan met de natuur en een mens-, wereld- en godsbeeld ontdekken en bespreken. 6. De band leggen tussen sociaal rechtvaardig zijn en evangelische spiritualiteit.

5 TSO Terrein 3: Goed mens zijn

Terrein 3 2. De eigen grondhouding bevragen op deugdzaamheid, menswaardigheid en mensvervullende kwaliteit. 3. In een concrete probleemsituatie de ethische vraag herkennen en verwoorden. 4. De band aangeven tussen het ‘zo leven, denken en handelen’ van mensen en hun geloven.

5 ASO Terrein 3: Levensbeschouwing en ethiek

Terrein 3 1. Aantonen dat een levensbeschouwing het ethisch denken en handelen beïnvloedt. 4. In ethische kwesties benaderingen opsporen vanuit de bijbelse en kerkelijke tradities. 5. Met concrete voorbeelden aantonen dat een christelijke houding van personen of groepen een originele en krachtdadige invloed kan uitoefenen op maatschappelijk denken en handelen.

6 ASO Terrein 1: Leven als christen

Terrein 1 5. De praktische consequenties voor christenen van het ‘beeld van God zijn’ op het vlak van sociale rechtvaarigheid, wereldgeweten en omgang met de (rijkdommen van de) aarde opsporen en actualiseren. 7. Omschrijven wat ‘het beeld van God-zijn’ inhoudt aan visie op de plaats en de verantwoordelijkheid van de gelovige mens.

3. Didactische aanzetten (5 TSO) • Boeken: – Respons T. 5 – Meander T 5 – Eigen-wijze liefde (R. Burggraeve) • • Stellingenspel Alternatief Visies omgaan met natuur Besluit

Stellingenspel (1) • Inhoud: – Milieuproblematiek – Omgaan met dieren – Omgaan met Zuiden – Omgang met natuur door religies/levensbeschouwingen

Stellingenspel (2) • Doel: – Brainstorm onderwerp – Hermeneutische knooppunten blootleggen – Eigen visie – Respect t. a. v. anderen – Invloed denken-handelen

Stellingenspel (3) • De wereld gaat nog een eeuwigheid mee. • De milieuproblematiek interesseert de meeste mensen niet. Zij zullen het eerst in hun portemonnee moeten voelen. • De natuur zal zichzelf wel herstellen. Dit is in het verleden ook gebeurd. • Enorme bevolkingsaangroei en oncontroleerbare vervuiling: het zijn problemen van de derde wereld.

Stellingenspel (4) • Al die nonsens over dierenrechten. Dieren hebben geen verstand en gevoelens. • Gij zult niet doden, dus ook geen dieren. • Het doden van een aap is erger dan het doden van een kind met een zwaar verstandelijke beperking. • Overheers en onderwerp de aarde.

Stellingenspel (5) • Er is geen rationele basis om te stellen dat een menselijk wezen speciale rechten heeft. Honden, ratten, varkens, mensen, het zijn allemaal zoogdieren. • Experimenten op dieren is levensnoodzakelijk. • De aarde behoort niet aan de mens. De mens behoort aan de aarde.

Stellingenspel (6) • Mogelijkheden: – Dialoog – Argumenteren – Grijs denken – Verwijzingen

Stellingenspel (7) • Beperkingen: – Discussie – Tijd

Alternatief • Cartoons – Meander T 5: p. 170 -171

Visies omgaan met natuur (1) • Inhoud: – Verschillende visies – Wisselwerking denken-handelen (micro, meso en macro) • Doel – Visies – Impact modellen – Verband (eigen) levensbeschouwing en (eigen) gedrag

Visies omgaan met natuur (2) • Opdracht: 1. Geef van elk model (antropocentrisme en ecocentrisme): a. De verhouding tussen mens, dier en natuur. b. Één uitspraak. c. Één gevolg: Toon dit aan a. d. h. v één artikel en leg uit. d. Één aanhanger.

Visies omgaan met natuur (3) 2. Levensbeschouwingen: a. Geef bij elke tekst het gepaste model. b. Leg uit.

Teksten (1) • Gn 1, 28 God zegende hen en God sprak tot hen: “Wees vruchtbaar en word talrijk; bevolk de aarde en onderwerp haar; heers over de vissen van de zee, over de vogels van de lucht, en over al het gedierte dat over de grond kruipt. ”

Teksten (2) • De koran zegt dat hele universum door God is geschapen ten dienste van de mens. Er wordt weliswaar invloed op hem uitgeoefend door natuurverschijnselen als klimaatsveranderingen, het licht der planeten en sterren, onweer, stormen en orkanen, epidemieën enzovoort, doch hij wordt op generlei wijze door die verschijnselen beheerst.

Teksten (3) • Zij die regeren worden door hen over wie zij regeren dikwijls beïnvloed, doch het is nooit moeilijk om uit te maken wie regeert en wie geregeerd wordt. (…) Hij (de mens) dwingt rivieren, ocenanen, bergen, winden, onweer, regen, kruiden en medicijnenn tot dienstbaarheid en is stellig het middelpunt van de schepping.

Teksten (4) • Boeddhisme De vijf regels of voorschriften van deugdzaamheid van het boeddhisme luiden: 1. Respect voor alle levende wezens 2. Pacifisme (geen geweld, wapens en oorlog) 3. Geloof in reïncarnatie 4. Mediteren om de verlichting te bereiken 5. De ‘vier edele waarheden’ en ‘het edele achtvoudig pad

Teksten (5) • Boeddha kwam erachter dat de mensen zichzelf onnodig pijn doen. Daarom leerde hij ‘het edele achtvoudig pad’ tot opheffing van het lijden, waarvan het vierde pad ‘het juiste handelen’ betreft, opgevat als het verbod geweld uit te oefenen tegenover mensen of dieren. Het eerste voorschrift in de boeddhistische ethiek omvat dus het nietbeschadigen van al wat leeft.

Teksten (6) • Levende wezens mogen onder geen beding gedood worden. Voor veel boeddhisten is dit voorschrift de grond voor hun vegetarisme of zelfs veganisme.

Visies omgaan met natuur (4) 3. Politieke partijen, vzw’s, ngo’s, … a. Plaats één politieke partij en één vzw en één ngo naar keuze bij het juiste model door op te zoeken welk standpunt ze innemen met betrekking tot de omgang met de natuur. b. Leg uit.

Visies omgaan met natuur (5) 4. Eigen visie a. Bij welk model kan jij het meest aansluiting vinden? b. Staaf jouw visie aan de hand van minstens twee argumenten. c. Hoe komt dit model in jouw leven tot uiting? Geef twee voorbeelden.

Visies omgaan met natuur (6) • Mogelijkheden: – Leren (kritisch) opzoeken – Argumentatie – Eigen visie ontwikkelen – Invloed verschillende visies – Toepassing – Aanpassingen 5 en 6 ASO • Beperkingen: – Pc (USB) + internet

Visies omgaan met natuur • Verbetering – A. d. h. v. taak – Illustraties: • Artikels + citaten (cf. Stellingenspel) – Rol en plaats religie/levensbeschouwing • Relationeel model

Besluit • Individueel • Gezamenlijk

4. Achtergrondinformatie • Bestand op community (Thomas)